Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel
T
r
i
i
1907.
46ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 40.
I
3
De briefwiksel fen Jouw, Bin en Dark.
i
I
Zondag 19 Mei.
VOOR
Afzonderlijke
r
BINNENLAND.
O a r k.
was,
I
XXVIII.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Soms is het een kleine stijf-
een niet willen toegeven van
en werk-
dikwijls ten
een dag
er in
woning of
1
Brief fen Bin oan
Béste Frjeon Oarkl
zzHwa scoe us foar de kroade ride, de
dichters ef it waer? Oer beide hab ik min
myn moed”. Sa krommenearest-dfi yn dyn
lést brief fen de deis nei Nije-maeije, wylst
dfi sietst to klommerjen by it lege kachelplak.
It wier do hounewaer en nou, op Alde-maeije,
habbe wy for-den-doarje neat minder as silver
hounsdagewaer. It kin forkeare, sei aide
Brederode, mar is it nou ek forkeard Ik
scoe bygelyks bast foründerstelle det hja mei
it almenak yn ’e war binne. Den soil it
dtkomme neffens üs Memme sizzen yn myn
jongesjieren. Wy hiene do in ündermaster
en dy wier hjit op fortsjinjen. Dér hie ik
do fensels gjin erch yn en ik hie it ek net
foar it forst&n, hwerom alderhande doarps-
nijtsjes ut Bd., sa lyk as hynders op ’e rin,
jonge üt ’e beam fallen, ald-wyfke foet for-
stüke, süch mei in team fen tweintich biggen,
troch en bank yn de Frjentsjerter krante
kamen. Krekt wier, net wier ef hielendal net
wier, master snapte iderkear in kwartsje
en koe der den de sneintojouns wer efkes
for nei de Hoanne. Onthalden en ofskaffen
diene wy do sa net, lyk as nou. As sa’n
gefal tit ’e krante letter ris goed bipraet en
bisjoen waerd, nou den bliek wol gauris det
master hie fier by de bal trochslein. Soks
die it Md-minske den sizzen: /kranten en
almenakken binne leagensakken”.
It kjeldglês fen us frjeon Jouw docht nou,
tink ik, ek mei oan de hjitte timpereturen.
Hjoed wiist it wol 84 lytse graden oan.
Minske en djier fine it fiersto waerm. Lang
scil it sa wol net oanhalde, om 't strange
hearen troch en btïch net lang regearje. It
wirdt my wrammels krassernóch om dit brief
fol to meitsjen. Ik sit der yn it himd foar
en hab it yet binaud. It is in piipfol, Oark!
Hylkje en de bern meitsje it netuerlik ek
al waerm. Hja binne bfitendoar; mem sit to
krantsjen en de*piken kopketommelje yn it
skaed fen de greate kestanjebeam. De aldste
makket efkes letter in bril fen de stallen
fen ’e blêdden en set it ding tige wiis op
hjar noaske. De glêzen binne fensels net
bislein en hoeve net óffage to wirden. Hja
scil it grif net dwaen dt alderwenst, lyk as
aide Sieukmoei, dy sei op in deizzyet nea
wier myn bril sa klear as hjoed I” Lang om
let moast hja de glêzen den dochs wol ris
óffeije en do taeste hja mei it siden doekje
sa mar troch it ramt hinne. Hjar beppesizzers
hiene de bril brflkt, do’t hja de moarns oan
’t beppeboartsjen wést hiene yn it lege bflthfis
en do wier er de lytse beppe fen ’e noas
ófgliden yn ’e groppe; dy skoane bril! Ik
hald der for dit pas mei op en stel it
brieveskriuwen ut, oan ’t moarn ta.
Al wer allike waerm, Oark. Net it graedtsje
minder as jister. Lokkich sjuch ikjinsenop
de wei in skjirresliper mei syn kroade. Hy
stiet to slypjen, it wiel snurret yn it roun
en it fjtlr fljucht der nei. It scil, hoopje ik,
in foarteiken wêze fen finwaer mei in reinbui,
dat alles hwet opfrisket en den dêrnei om
my mar hwet koeler waer.
De loft komt al opsetten ut it eastenyn
’e fierte boldert it. It wearljachtet. Gleone
strielen sjitte troch ’e loften. Hwet wirdt it
stil yn ienen. Twa fflle tongerslaggen, den in
rtlsjend lud. Greate büterdrippen falie del
op ’e pannen en yn ’e beammen. Hylkje nimt
de flecht yn ’e hits mei de bern en de stoel
en de krante. Dér bigjint it wetter del to
ploffen, by amerfollen fen de loft.
Hwa’t hjoed hwet loai binne, dy krije de
rein yn it hflsboeltsje, dat forfearn wirdt.
Ja, ja, it kin al bird foroarje. It koalsie
stiet al yn ’e bloei, it gêrs brdst ta de groun
fit en groeit it fé yn ’e bek op. Ho kin it sa?
Dêr binne plakken midden op ’e sinne,
sei ils postrinder, dêr kaem it waerme waer
fen denne. Ik siz mar, hy serit. Wiermeitsjen
is hwet oars.
Ik bin op ’e ein jonge. It is to waerm.
De roeken rounen fen 'e moarn mei de tonge
ut ’e bek.
De groetenis fen us allegearre.
Dyn frjeon
Bd., 12-13 Maeije 1907. BIN.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Kimswerd, 15 Mei. De Verzekerings-Mij.
van Paarden houders in Wonseradeel neemt
nog steeds toe in ledental. Van 12 Nov.
12 Mei bedroeg dit aantal 227, die 522
paarden hadden verzekerd voor f136,070.
Er moesten 8 paarden worden afgemaakt,
waarvoor f 892,50 werd uitgekeerd. Aan
omslag wordt geheven 70 cts. van f 100,
verzekerd kapitaal.
Heerenveen, 17 Mei. Hedenmorgen ont
ving een slager te Nijehaske per spoor 120
K. G. vet in een mand. De bezending werd
door hem geweigerd. Toen het vet aan het
station verkocht zou worden door een der
ambtenaren, wat meer gebeurt met geweigerde
goederen die aan bederf onderhevig zijn, werd
de veldwachter Werps er bij geroepen. Deze
constateerde dat er ongeveer 50 K. G. bij
totaal bedorven. De maden kropen er
uit. De veldwachter nam het goedje in beslag.
Het zal verbrand worden.
15 Mei. Als een opmerkelijk ver
schijnsel na het onweer van j.l. Maandag
heeft bijna ieder te dezer plaatse bevonden,
dat het water in den regenbak een groeze
lige kleur heeft gekregen en minder frisch
is geworden.
Leeuwarden, 17 Mei. Het bestuur der
vereeniging tot bevordering van de pluim
veeteelt is bezig een geheele reorganisatie
van de kippenmarkt alhier voor te bereiden,
waarbij vooral zal worden gestreefd naar een
betere verdeeling van ’t aangevoerde pluim
vee, in hokken, en maatregelen tegen ’t over
brengen van infectie door ziekte bij sommige
kippen zullen worden genomen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Franeker. Voor de 5 vacatures in het
district Franeker zullen 15 candidaten wor
den opgegeven. De liberalen stelden er 5, de
anti-revolutionairen en christelijk-historischen
samen 4, terwijl ze er 1 ter keuze van de
roomsch katholieken overlieten. De Volks
partij met de S. D. A. P. zal ditmaal even
eens met 5 eigen candidaten uitkomen, zoo-
dat samenwerking met de liberalen althans
bij eerste stemming, uitgesloten is. Enkele
liberale kiesvereenigingen dit district hadden
opzettelijk een of twee candidaturen open
gelaten voor de socialisten.
De Statenverkiezingen.
Tot definitieve candidaten der S. D. A. P.
in het district Franeker zijn gekozen P.
Hiemstra en L. Zandstra te Leeuwarden,
F. K. Dekenga te Lekkum, Th. Dijkstra te
Pietersbierum en H. T. van der Plaats te
Oosterlitteus, die allen de candidatuur heb
ben aanvaard.
Molkwerum, 15 Mei. Door een defect aan
de machine sloeg de heer Dr. H. te Workum
in volle vaart alhier van zijn motorrijwiel.
Aan hoofd en handen bekwam hij kwetsuren,
die het noodzakelijk maakten on middel lijk
geneeskundige hulp in te roepen. Het ongeval
had echter erger kunnen afloopen. Het rijwiel
was natuurlijk vrij wat gehavend.
Hem. Oldeph. en NW. 15 Mei. De uitslag
deransjovisscherij blijft tot heden onvoldoende.
Er wordt geen droog brood met verdiend,
ofschoon de prijzen zeer hoog zijn, thans
66 ct. per K. G. ongeveer overeenkomende
met 11,75 a 12 gld per 1000 stuks. Vele
visschers vreezen, dat de teelt zal mislukken
op grond o.a. van de grootte der yischjes, die
overeenkomt met het formaat in slechte an-
sjovisjaren.
Hijlaard. Is 12 Mei alle ja ren
van ongewone drukte, dit jaar waren er in
ons dorp al zeer velen, die van
wel van woonplaats veranderden.
Groot is ook het aantal dergenen, die op
12 Mei hun dienstbetrekking waarwel zeggen
om elders hun geluk te beproeven. Jammer,
dat men niet zelden hoort, dat om een zeer
luttel bedrag een werkkring wordt verlaten,
in een huis, waar men zich thuis gevoelde,
waar men geheel beschouwd werd als lid
van ’t gezin.
hoofdigheid,
beide zijden, waardoor werkgever
nemer van elkaar gaan, zeer
nadeele van beide partijen.
Workum, 17 Mei. De vergadering van
//Plaatselijk Belang” inzake het Duizendjarig
bestaan van Workum, was hoogst geanimeerd.
De commissie, in eene vorige vergadering
benoemd om te rapporteeren over dit belang
rijke feit, en welke commissie bestaat uit de
heeren T. H. Siemelink, P. Gaastra, H.
Reitsma en B. S. Gaastra, kwam met veel
en goed werk ter tafel.
Na eene inleiding door den Voorzitter
van //Plaatselijk Belang” werden bij monde
van den heer Siemelink, de herdenkings-
plannen uiteengezet. In hoofdzaak komen
deze op het volgende neer.
Op den 10 Juli a.s., des morgens te 9
uur, worden op de vier hoeken van den
toren, alsmede op den koepel, de vlaggen
geplant, onder het beieren der klokken, ten
teeken dat de herdenkingsdag aangevangen is.
Ten tien ure heeft in de Ned. Herv. Kerk
(welke zeer bereidwillig door de kerkelijke
autoriteiten werd beschikbaargesteldjdewijding
van den dag plaats in den vorm van eene
historische overdenking uit Workum’s grijs
verleden. Door een of meer predikanten van
verschillende richting zal het woord worden
gevoerd. Zoo mogelijk zullen hierbij oud-
Vaderlandsche liederen ten gehoore worden
gebracht.
Van elf tot twaalf ure is er concert op
het Marktplein. Van twaalf tot twee uur
wordt der burgerij gelegenheid gegeven zich
voor te bereiden op eene épisode uit Wor
kum’s geschiedenis. Om twee uur namelijk
heeft, komende van Stavoren, de plechtige
intocht plaats van H. K. H. Frederika
Sophia Wilhelmina, gemalin van Willem V,
en hare drie kinderen Frederika Louise,
Willem Frederik, (later Koning Willem I)
en Willem George, binnen Workum op Zater
dag 17 September 1785, zittende in de
koninklijke koets.
Bij de zeesluis, waar moet worden uitge
stapt, omdat de toen zeer zwakke brug den
zwaren karos met inhoud niet kon dragen,
wordt het hooge gezelschap welkom geheeten
door hoogwaardigheids-bekleeders uit de vorige
eeuw. Omstuwd door eere- en burgerwacht,
gaat de stoet, geheel in oud-Workumer
kleedij uit de 18e eeuw, naar het Marktplein,
waar een baldakijn op deftige wijze werd
ingericht. Hier nemen de vorstelijke bezoe
kers plaats. De vroede vaderen, benevens de
beide predikanten uit dien tijd, brengen hier
H. H. M. M. dank voor de eer van het
bezoek, aan Workum bewezen.
Van circa drie uur tot halfvijf wonen de
vorstelijke personen de (historische?) spelen
bij die op het Marktplein worden gegeven.
Als dan herneemt destoet zijn zegetocht.
Nu eerst weer tot het gebouw der Chr.
Jong.-Vereen.; gaat als dan de geheele stad
door naar de Langebrug, waar H. H. M. M.
vertrekken, om nog een bezoek aan Franeker
te brengen.
Tegen donker worden de hooge gasten
terug verwacht. Fantastisch verlicht, komt
de stoet circa halfnegen of negen uur weder
van het Noord Workum in, waar de optocht
alsnu nog prachtiger tot zijn recht komt,
aangezien de geheele burgerij zich beijvert
om, zoowel door illuminatie als andere ver
lichting, het geheel een tooverachtig aanzien
te verleenen.
Zoo marcheert de optocht wederom tot
het lokaal waar, ter wille der veiligheid,
afscheid van de Majesteiten wordt genomen,
die weder naar Stavoren terugkeeren.
Het resteerende deel van den historischen
stoet begeeft zich nu weder naar het Markt
plein, waar het met een groot schitterend
vuurwerk, dat tevens het slot van den dag
vormt, zal worden ontbonden. Muziek (liefst
met instrumenten uit dien tijd) luistert den
optocht op, terwijl overigens steeds een paar
muziekcorpsen hunne vroolijke tonen zullen
laten hooren.
Ziedaar in hoofdzaak het programma der
vier heeren. Het spreekt echter vanzelf, dat
aan de uitvoering heel veel drukte verbonden
is, en daarom heeft zich dat viertal uitge
breid met de heeren Winkel, R.-K. kapelaan,
Dr. Limborgh, predikant bij de Ned. Herv.
Gem. en Ds. Schoemakers, predikant bij de
Chr. Ger. Gem., (later vervangen door den
heer H. Runia). Men ziet, dat de zaak dus
veelzijdig wordt aangepakt en dus wel op
aller sympathie mag worden gerekend.
Dat is trouwens ook noodig. Ieder kan
nagaan dat een dergelijke herdenking veel
geld zal kosten.
Het Bestuur van Plaatse!ijk Belang”
heeft echter veel vertrouwen in de Workumer
burgerij. Waar bereids het hoofd der gemeente
flink voorging zooveel mogelijk ZEds. toe
zegging te verleenen voor het gebruik maken
van openbare gebouwen en alles wdt strekken
kan om de herdenking waardig te doen
slagen, daar mag de burgerij dan ook volgen
door royaal op de lijsten te teekenen, die
het Bestuur de volgende week zelve zal
aanbieden.
Immers: Workum dient daarmede zijne
eigene belangen in de eerste plaats. Het
behoeft wel nauwelijks uiteen te worden gezet,
dat hier eene eemge gelegenheid wordt ge
boden, om de aandacht van landgenoot en
vreemdeling te wijzen op hetgeen Workum
was en is en wezen kan. En dat het aan de
activiteit van de burgers zelf zal liggen, of
ook duurzame vruchten van dezen dag kunnen
worden geoogst. Door eendrachtig samen
werken kan nog zooveel in het belang onzer
stad worden gedaan! Natuurlijk blijft ZZP. B.”
hieraan bij al haar doen en laten gedachtig.
Inmiddels is de burgerij thans van de
plannen ingelicht. Mogen wij de volgende
week kunnen mededeelen, dat dezelve ook
inderdaad, dank zij aller medewerking, kunnen
worden uitgevoerd. Frisd.
Op verschillende tijdstippen van de maan
den December, Januari en Februari werden
te Groningen valsche guldens en kwartjes in
omloop gebracht. Gewoonlijk werden melk
venters, die ’s avonds hun klanten bedienden,
de dupe. De herkomst was hun echter steeds
onbekend, tot op een dag in de maand Fe
bruari een der melkventers zeker wist, dat hij
een valschen gulden had ontvangen van een
vrouw aan wie hij op straat een halven liter
melk had verkocht en welke vrouw hij toe
vallig ook kende. De politie trachtte daarop
een inval te doen in de woning van de
verdachte, doch werd niet binnengelaten,
voordat een bevelschrift tot huiszoeking van
den officier van justitie kon worden getoond
en toen nog kostte het haar heel wat moeite
binnen te komen.
Bij de daarop gevolgde huiszoeking werden
vier valsche guldens gevonden, een verborgen
in het roet van den schoorsteen, twee in de
kousen van de vrouw en één in een kinder-
parapluie. Gereedschappen waarmede dit geld
vervaardigd kon zijn, werden echter niet ge
vonden. De man, zekere W. L. D., zonder
beroep, hield zich dan ook van den domme;
de vrouw bekende heel spoedig dat zij het
geld had uitgegeven; vanwaar het geld ge
komen was, zeide zij niet te weten.
Beiden werden in hechtenis genomen. Te
gen den man werden door de politie steeds
meer bewijzen van schuld verzameld. Zij wist
dat hij bij verschillende handelaren lood en
tin had gekocht, altijd bij kleine hoeveel
heden. Tot tegen het laatst der instructie
bleef hij ontkennen, toen echter deelde hij
mede dat hij de maker was van de valsche
munt en gat' hij een volledige verklaring van
de wijze waarop hij het geld fabriceerde. De
gelijkenis was zoo volkomen dat zelfs vak-
menschen het voor geslagen munt hielden.
Het was een alliage van lood en tin en werd
reeds twee dagen na de vervaardiging blauw.
Gisteren stond het echtpaar voor de Recht
bank te Groningen terecht. Hij beschuldigd
van het maken, zij van het in voorraad
hebben en uitgeven van valsch geld.
Het O. M. eischte tegen den man twee
jaar en tegen de vrouw negen maanden ge
vangenisstraf. N. C.
Ofschoon de zalm vangst de voorgaande
week belangrijk minder was dan de voorgaande
week, kan zij toch als een zeer goede aan
gemerkt worden. Vooral de visscherij Nieuwe
Merwede, die de laatste jaren slecht, maar
het vorige jaar zoo slecht was, dat er geen
pachter voor vaste som voor te viuden was,
maakt het dit jaar goed. Er werden daar
weder 92 zalmen en 260 elften gevangen.
De gezamenlijke vangsten waren 923 zalmen
en 5996 elften.
Te Dinxperlo is men begonnen met
het roudbrengen der stembiljetten aan de
meerderjarige jonge mannen en vrouwen voor
het verkrijgen van een referendum over de
opheffing, beperking of het onveranderd voort
bestaan der sterkedrank-lokalen. Binnen enke
le dagen worden deze biljetten teruggehaald.
Men gelooft echter niet dat deze stemming
eenig practised resultaat zal hebben. De
stemming gaat uit vanwege de Chr. Nat.
GeheeLOnthoudersvereeniging.
CT
Bolswardsche Courant
f
e
