Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
k
L
I
1907.
46ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 90.
Amsterdamsche Beelden.
V*
o
Zondag 10 November.
I
tl
VOOR
Afzonderlijke
d. D.)
In
zijn,
71
niet
begrijpen
vóór 't opgaan van ’t doek
de geadresseerden over-
daar op de... tong. Men
voor een zaak, die men een
toont zijn verontwaardiging
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Old. en Nw., 6 Nov. Wij vernemen
bij een tweetal Doopsgezinde ge-
alfiier plannen overwogen worden
gemeenschappelijken beker bij de
es
t-'
°/0 (waardelooze) zwavelzure
in zinkwit een vermenging met
XII.
Holland is een net en fatsoenlijk landje
en Amsterdam daarvan de waardige hoofdstad.
We zijn gesteld op ons fatsoen, leerden als
kind al het mooje handje te geven, hoewel
wij met onze linkerhand later evengoed ons
brood zouden moeten verdienen, werden geleerd
met twee woorden te spreken, ons petje af
te nemen voor alle menschen, die „groot”
waren, al konden we ze ook niet luchten of
zien, ons niet te encanailleeren met de
„schooiers”, zooals wij de leerlingen der
tusschenschool betitelden, waar slechts f 16
schoolgeld betaald werd, terwijl op onze
burgerschool door onze ouders f 20 tegemoet
koming in de onderwijskosten werd gegeven.
Alleen als de schooiers, die in geringschatting
voor onze méér-zijn-inbeelding niet achter
bleven, den klassenstrijd aangordden en wij,
gewapend met latten, slingers en werpprojec-
tielen, alias steenen er een blauw oog, een
gat in ’t hoofd, desnoods een overbrenging
naar de politiepost er aan waagden, werd ons
met klem er op gewezen, dat wij de perken
van het fatsoen verre waren te buiten gegaan
door de openbare macht, verpersoonlijkt in
den kopergehelmden diender, uit haar rustigen
wandelslaap te wekken. Doe wat je wilt,
maar pas op dat er nooit een agent bij te
pas kan komen, die je in ’t ongelijk zou
kunnen stellen.
Trouwens het onfatsoenlijkste wat op dit
aardsche tranendal kan voor komen is, datje
iets met de politie of met een deurwaarder
te doen krijgt. Jok zooveel als je wilt, vooral
in zaken, verspreid valsche berichten over
effecten, ontduik je belasting, smokkel aan
de grenzen, -vermeng je meel met krijt, ver
koop kwakzalversartikelen, boud je doodleuk
als de conducteur vergeten heeft je reis
penningen of je tramkaartje te vragen, maar
uit nooit je misnoegen, je verontwaardiging.
Benadeel anderen zooveel als je wilt, maar
val niet met open vizier iets aan. Intrigeer,
wees beleefd in ’t gezicht, al meen je het
heel anders maar zeg nooit de waarheid
of wat je meent dat de waarheid is in
’t gezicht, in ’t publiek wanneer een ander
daarmee in zijn eigenliefde gekwetst zou
kunnen worden. Pas op dat je nooit beleedigt
in woord, geschrift of handeling, de waarheid
wil niet gezegd of getoond zijn.
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Lemmer, 5 Nov. Tegen G. H. v.d. B.,
chauffeur te Baarn, werd heden door den
Ambtenaar van het O. M. bij het kanton
gerecht alhier f 25 boete of 5 dagen hecht,
met ontzegging voor een jaar om motorrij
tuigen te besturen, geëischt, wegens het als
bestuurder van eene automobiel geen signaal
geven als dit wordt vereischt. Bij een bocht
van een weg te Scharsterbrug had hij geen
signaal op den hoorn gegeven, waardoor aan
rijding met een kar was veroorzaakt.
’t Friesche Noorden, 7 Nov. De haring-
visscherij schijnt dit jaar spoedig te zullen
eindigen. De eerste visschers zijn thans weer
teruggekeerd. Ze kwamen na 1 Nov. binnen
en behoefden niet weer uit te zeilen. De
vangst bedroeg ruim 70 last. De groote
aanvoer en de lage prijzen zijn de oorzaak van
het vroeg eindigen der visscherij. Voor de
paksters was evenwel nog werk genoeg voor
radig. In de zouterijen van de „Neptun”
lag nog 1000 last haring op verpakking te
wachten en dan moeten de meeste vaartuigen
nog binnenkomen.
Hem.,
dat ook
meenten
om den
Avondmaalsviering door afzonderlijke bekertj
te vervangen.
Workum. Het verrichten van baldadig
heden schijnt voor sommige jongelui een aan
trekkelijkheid te bezitten. Gevangenisstraffen
of geldboeten die zeker op deze handelingen
volgen, schrikken hen niet af. Eenige dagen
door ieder als bedrijvers van de vele wan
daden genoemd te worden is zeker een waar
genot.
Rustige burgers schade berokkenen, door
het sleepen van een roeibootje uit een vaar
water in een slootje, het wegnemen van
zonneblinden en afscheidingshekjes, het door
snijden van de vanglijnen van een molen en het
werpen van kachelpijpen in een sloot, zijn
geen aardigheden, die door de vingers gezien
kunnen worden en de drie jongelui die zich
Dinsdag op het gemeentehuis te verantwoorden
hadden, zullen we) ondervinden, dat de wet
dergelijke aardigheden, bedreven in den nacht
van Zaterdag op Zondag, niet toelaat.
Sneek. Onze stadgenoot H. M., kapitein
op de Winschoter boot, is tengevolge een
noodlottig ongeval overleden.
Terwijl men Donderdagnamiddag te Win
schoten bezig was ijzer op te hijschen om
op de boot te laden, brak de ketting van
de lier. Het zware ijzer kwam toen met zoo
veel kracht op den rug van M. neer, dat
hij bijna onmiddellijk dood was.
In een gisteravond gehouden verga
dering der Anti-Rev. Kiesver. „De vrije
Fries” alhier werd in de plaats van het over
leden lid, den heer Mr. H. Okma, tot voor-
loopig candidaat voor de Tweede Kamer in
dit district gesteld, de heer Dr. A. Kuyper
Sr. en zoo noodig als plaatsvervanger de heer
H. Pollema alhier.
Lemmer. In de afgeloopen maand is al*
hier ruim 51000 pond bot aangevoerd. Deze
visch was nog van extra kwaliteit en flink
groot van stukvoor de 100 pond werd
van f7 tot f9 besomd.
Hen ernstig geval.
In ’t laatst van September zou een pen-
sionnaire van het Urselinenklooster te Venlo,
Blanche W. B. W., die haar opvoeding in
dat gesticht voltooid had, naar hare ouders
in Engeland terugkeeren. Zij was een vol-
maakt onschuldig meisje, in ’t algemeen en
ook lichamelijk wat achterlijk, zoodat zij eer
den indruk maakte 13 14 jaren te zijn
dan 18, welken leeftijd zij evenwel eenige
dagen te voren bereikt had.
De fatsoensbegrippen, die honderd regels
méér tellen dan ik hier opsomde, ingepompt
in prille jeugd, blijven op lateren leeftijd nog
Als we eens een kijkje ge-
hebben beneden onze zuidergrenzen,
tijd tot tijd eens voor ons
om iets fatsoenlijks te
dat ’t reeds onnet is veel
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
wel nawerken.
nomen
gaan wij van
hotels piegeltje staan
zien. Weten we
van het lichaam te toonen, hier waar men
zonder handschoenen „ongekleed” is, daar
laten die minder phlegmatieke naturen iets
zien, wat hier zooveel mogelijk in ’t donker
moet blijven, hun... hart. Want dat lichaams
deel draagt men
maakt zich warm
goede denkt, men
met het woord en de pen, men raakt in den
schouwburg, in vervoering of weent, zonder
er aan te denken dat ’t maar „komedie” is,
terwijl men in ’t theater evengoed zijn af-
als goedkeuring toont. Men is niet bang
voor herrie.
wikkeld” zou vinden. Zij hebben van die
meening luide blijk durven geven evenals
ze het vroeger zoo dikwijls in tegenover-
gestelden zin deden.
Hoe ontzettend moeten zij zich verveeld
hebben, door zich in den Hollandschen
schouwburg, waar in dreigende letters stond
aangekondigd: Zoodra het doek voor de
tweede afdeeling is gehaald, blijven de zaal
deuren gesloten! zóó ondeftig, zoo waar, dus
zóó... onfatsoenlijk te gedragen.
BINNENLAND.
en ’t gekras van een volslagen fiasco, (dat
bijna even hoorbaar is als van een schitterend
succes en niet verward mag worden met een
schouwburgrelletje dat om politieke of soort
gelijke redenen is opgezet) is hier, zoover ik
mij herinneren kan, nog nooit voorgekomen.
’t Was me Zaterdagavond in den Holland
schen schouwburg dan ook net of ik droomde,
toen ik het droomerig spel van den heer
Heijermans Jr. bij woonde. Ik droomde... dat
ik weer voor ’t eerst in een boulevard-theater
in Brussel was, het publiek uitschreeuwde
boven de claque en de maitre-claqueur ondanks
al de krachtige seinen met zijn stok niet
kon beletten dat het doek moest vallen voor
het spel ten einde was.
Maar neen, ik was in Amsterdam; het
doek viel niet vóór het slot, al bleef de
lichtkroon ook hoog op. Al was het publiek
ook gelukkig zoo nu en dan eens hartelijk
te kunnen lachen, bijv, als er op ’t tooneel
gezegd werd: „maar komt er dan nooit geen
einde aan” of als er 65 brooden werden
afgeteld of aJs een mechanieke zwaan zijn hals
op en neer bewoog en men daar naast een
vrouwenstem hoorde, een vertooning die bi-
zonder aan de ouderwetsche poppenkast deed
denken, of als in den droom geroepen werd
Sien! Sienen een deel van T publiek dat
aanvulde, zingend
laat me 'los,
Houdt me niet langer vast!
Och zuchtte men... en speelde dan verder.
De bezoekers hadden spijt van hun geld.
Muitten terecht, want ze hadden niet geheel
en al een kat in den zak gekocht. Bij
Allerzielen, het vorige groote Heijermansstuk,
waarin op niet minder dwaze wijze grof
realisme en overdreven dichterlijkheid zijn
dooreengemengd, hadden ze alles geslikt voor
zoete koek en toen de claque, wel niet ’n
betaalde, maar de solidariteitsslagers, grooten-
deels jeugdige S.D.A.P.-ers, het sein gaf
voor succes-herrie, hadden zij zich in een
duister hoekje teruggetrokken en een wijs-
geerig gezicht getrokken. En als later hun
oordeel gevraagd werd, luidde het altijd:
„Prachtig!” Men wilde toch niet voor onont
wikkeld doorgaan
Kunst waar de menschen niets van snappen,
’t zij in een vreemde taal, waar gelachen
wordt op commando van iemand die toevallig
die taal verstaat, ’t zij in Nederlandsche of
Amsterdamsche woorden, maar die zoo eigen
aardig gegroepeerd zijn dat je onder het
aanhooren het angstig gevoel over je krijgt
of je langs het hek van een zekere inrichting
boven Haarlem wandelt(?) dat is je ware!
daarvoor kniel je in hooge aanbidding neer.
Tenminste, geëerd publiek, dat heb je altijd
gedaan. Waarom nu zoo in eens veranderd
Dat kon het bestuur der Nederl. Tooneel-
vereeniging toch niet vooruit wetenJe hebt
haar nu een mooi kooltje gestoofd, want
volgens contract moet Uitkomst minstens
vijf en twintig keer worden opgevoerd. In-
tusschen de Tooneelver. doet wat zij kan.
Zondag j.l. hield de heer Ternooy Apèl een
proloog om het publiek te vertellen dat het
snugger genoeg was om het stuk te
_D i en hij het hun daarom uit zou
leggen. Dat is dus Multatulie overtroffen,
die schreef wel: Publiek ik veracht je, maar
toen z’n Vorstenschool werd opgevoerd liet
hij toch niet even
de boodschap aan
brengen.
Van de voorstellingen in de provincie geeft
de „Tooneelver.” nu zelf verslagen. Zoolazen
wij als communiqué in „Nieuws” betreffende
de derde voorstelling te Haarlem: „Het succes
was zoo groot dat zes maal gehaald moest
worden”. Nu ja, in Amsterdam werd ondanks
het tumult nog vier keer vliegensvlug ge
haald. „In Haarlem, zoo schrijft de hr. Frans
Netscher in Haarlems bagbl. stonden de
meesten zwijgend op toen het doek viel,
terwijl enkelen een soort gestommel maakten,
dat als applaus kon worden beschouwd. De
heer N. vond het minder wenschelijk dat
het personeel van den schouwburg door groot
lawaai te maken op den smaak van het
publiek trachtte te influenceeren”. Zoo zingt
de Ned. Tooneelvereeniging thans het liedje
van verlangen... naar de vijf en twintigste
voorstelling.
Het unicum is weer gepasseerd. Ze hebben
iets leelijk durven vinden, dat onder de
vlag van hooge kunst werd opgedischt, on-
Hoewel de ouders hadden goedgevonden,
dat zij alleen zou reizen, namen de klooster
zusters toch eenige maatregelen tot hare
meerdere beveiliging op reis. Eene der zusters
bracht haar naar het station te Venlo en ver
zocht telephonisch aan den stationschef te
Boxtel haar bij het overstappen in den trein
naar Vlissingen te helpen. Iets dergelijks
schijnt geschied te zijn en het meisje kreeg
plaats in een dames-coupé van den D-trein,
die ongeveer 8.33 des avonds uit Boxtel
vertrekt.
Onderweg kwamen twee heeren bij haar
in het compartiment en knoopten een gesprek
met haar aan. Toen de conducteur ver
scheen, bracht hij dezen mannen onder het
oog, dat zij niet mochten vertoeven in een
dames-afdeeling, maar deed, toen zij zich aan
deze vermaning niet stoorden, geen stappen
hen te verwijderen.
Dit plichtsverzuim is het meisje noodlottig
geworden; een der onverlaten heeft zich,
terwijl de ander op den uitkijk stond, aan
het kind vergrepen.
Blanche W. heeft bij hare aankomst te
Londen het voorgevallene verteld aan hare
ouders en later, in het bijzijn van dezen,
aan de Londensche politie zulke uitvoerige
bijzonderheden medegedeeld, dat daaruit reeds
bleek wat ook verklaard is door de zusters
te Venlo dat zij ganschelijk geen begrip
had van het gevaar dat haar bedreigde. Dit
zou dan ook moeten verklaren, waarom zij
zich niet ernstig verzet of om hulpgeroepen
heeft.
Tot zoover de verklaringen van het jonge
meisje; de treinbeambten, reeds verhoord,
verzekeren niets te hebben bemerkt. Wij
willen ons geen partij stellen, maar deelen
het geval toch mede, in de eerste plaats om
ouders nog eens te wijzen op het gevaar
kinderen alleen te laten reizen, maar in ’t
bijzonder ook om spoorweg- en andere auto
riteiten, wien dit aangaat, de vraag te stellen
of de maatregelen tot bescherming van alleen-
reizende vrouwen zijn uitgeput met het
hangen van een bordje met „dames” aan
de coupé’s?
’t Komt ons voor, dat van die zijde alle
reden is tot ernstige overweging van de vraag,
of hier door grove nalatigheid van beambten
ernstige beleediging ontstaan is.
(N. v.
Vervalschte verfstoffen.
De heeren dr. Van Hamel Roos en Harmens
constateerden wederom blijkens een mede-
deeling in het „Maandblad tegen de verval-
schingen” in loodwit een vervalsching
met ruim 19
bariet, en
12 °/0 krijt.
Het is inderdaad betreurenswaardig dat
dergelijke knoeierijen voortdurend kunnen
voorkomen, zonder dat de bedrijvers met de
justitie in aanraking komen.
Ook terpentijnolie bleek wederom vervalscht
te zijn met abnormale vluchtige koolwater
stoffen, waardoor niet alleen de waarde ver
minderd wordt, doch ook het brandgevaar
aanmerkelijk toeneemt, In het buitenland
vergenoegt men zich in dergelijke gevallen
niet met den eisch eener verbeterde leverantie,
doch dient een klacht bij de bevoegde autori
teit in. Wij geven den benadeelden partijen
in ernstige overweging ook dezen weg te
volgen, en zijn overtuigd dat alleen daardoor
blijvende verbetering zal kunnen ontstaan.
Immers, onze strafwet bedreigt de vervalsching
van dergelijke materialen met gevangenisstraf
de knoeiers, die dit natuurlijk zeer goed
weten, haasten zich derhalve, bij ontdekking
hunner bedriegelijke practijken een ruime
schadevergoeding aan te bieden, die maar al
te dikwijls aangenomen wordt tot schade
van verdere slachtoffers.
Hen oudje!
een oude kroniek lezen we: 6 Nov.
1497, Vangst van een ouden snoek:
Op dezen dag wert in een poel bij Keizers-
lautern een zeer’ groote snoek gevangen,
hebbende een koopre vergulde keten aan zijn
hals, terwijl op die keten lettren stonden,
die te kennen gaven, dat keizer Frederik II
dien visch op den 5 October 1230 met zijn
eige handt in ’t water hadt gezet, zoodat
die snoek 267 jaren had geleefd.
Bij den landbouwer J. de J. te Numans*
dorp, is een suikerbiet gerooid, die de buiten
gewone lengte had van 1,20 M<
Neen, dan is Amsterdam fatsoenlijker. In
de achterbuurten zal nog misschien wel eens
een vuistslag worden uitgedeeld, daar zijn het
achterbuurten voor. Hier mag hoogstens in
„de Kroon” op ’t Rembrandtsplein eens ge
klopt worden, zooals j.l. Zaterdag, de gérant
en zijn kellners zijn er spoedig bij om aan
vallers maar ook aangevallenen op straat te
zetten. Om te vragen wie gelijk heeft daar is
men te fatsoenlijk voor.
„Wilt gij een man
Kies partij
verteldeeen zekere mijnheer de Genestet inder
tijd wel eens, maar dat bewees alleen dat
dat heerschap onder den fatsoenlijkheidsbeugel
niet door kon. Als je voor je geld naar een
variété of theater gaat en je meent waar
voor je geld gekregen te hebben, mag je in
je handen klappen. Vind je het daarentegen
min, duur en min, dan mag je dat niet
^aten merken. Men mag alleen mooi vinden verschillig of men hen daardoor „onont*
ft
1
Bolswardsciie Courant.
