Nieuws- en Advertentieblad.
Bolsward en Wonseradeel.
1908.
No. 10.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Amsterdamsche Beelden.
Zondag 2 Februari.
Stadsnieuws.
VOOR
Afzonderlijke
verschil van aanleg, positie
Be-
toch op het oordeel
t.
een
namen
aan ’t slot... alle zijn ’t
vroegere jaren verwijzen.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Als doel
voering van
M. Schuil i
we
Malle Geert!
’t Is weer feest geweest in #de Doele”.
Het zingend en acteerend Jong-Bolsward heeft
receptie gehouden in de zaal waar Apollo
wordt gediend. En allen die belang stellen
in het doen en laten dezer jonge garde waren
ten festijne verschenen.
Op de planken die de wereld moeten voor
stellen, is voor ons afgespeeld een stuk, zóó
uit het volle menschenleven, opgevoerd door
dilettanten, zich inspannend om, elk voor
zich, het karakter Tier uit te beelden rol zoo
goed mogelijk te doen uitkomen.
Eu waar spel en taal alleen nog niet toe»
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Nu van het diabolospel het nieuwtje zoo’n
beetje af is, krijgen we hier een nieuw spel,
waar het kleinste kind zich mee vermaken
kan. Het wordt net gespeeld als ’t ganzen
bord, met twee dobbelsteenen dus, kriekjes
om mee te betalen en voor ieder speler een
voorwerp om te kunnen plaatsen bij het
nummer, waartoe je met veel gooien genaderd
bent. Dat laatste is natuurlijk erg noodzakelijk
(niet zoozeer het gooien ais wel de voor
werpen) want anders was er heelemaal geen
bijhouden aan. De regels van het spel zijn
zeer leerzaam. Op verschillende nummers
vind je, waar op het oude ganzenbord een
gans stond, een zzeend” afgebeeld die in een
koffiehuis zit. Heb je het geluk daar terecht
te komen dan maak je daar even een praatje
en telt evenveel oogen bij als je geworpen
hebt, terwijl je de daarbij passende ,/hakers”
kunt laten liggen. Het doel is natuurlijk om
in den pot te komen op 63, maar voor je
zoover bent heb je heel wat moeielijkheden
te overwinnen. Dat begint al op no. 6, de
u Kreeft.” Dan moet je 15 maal je beurt
laten voorbijgaan, want ’n Kreeft heeft vijf
tien jaar noodig om te weten wat hij nu weet,
'n Mooi nummer is 31, het Rembrandt-
theater, kom je daar in, dan betaal je twee
//kriekjes” maar springt dan ook direct over
naar: de Ned. Opera, no. 42. Doe je nu
een goeie worp, bijv. 12, dan ben je een
heel eind vooruit, maar kom je op 53 te
staan, dan is het huilen. Zooals op ’t ganzen
bord hier de Dood was, is hier de Nieuwe
Nederlandsche Opera van ’t Paleis v. Volks
vlijt. Hier moet je kriekjes betalen, doch
van voren af aan beginnen ook. ’n Zeer ge
vaarlijk nummer is nog z/de put,” die hier
eigenlijk Pauwels heet. Want als Pauwels
heb je natuurlijk contract met beide Neder
landsche Opera's en daar je een van beiden
moet kwijtraken om iets te kunnen uitvoeren,
moet je blijven zitten tot een ander speler
je verlost. Kleinere figuren op dit spel zijn
de //Pieterman,” die zijn beurt laat voorbij
gaan omdat zijn vingers hem nog zeer doen
van den vorigen keer, Cauveren, Janmaat,
Rentmeester, die ook 'n keer passen en twee
kriekjes laten betalen, ’n Minder prettig
nummer is ook 29 (Jan) dan ben je op de
,,Kon. Goedkeuring, verleend op de statuten
der naamlooze vennootschap Ned. Opera en
Operette, dir. Heukeroth, Kreeft en Pauwels”
en komen alle medespelers van zelf om
voorschot bij je. Dat kan je een kriekje
den man kosten. Heel ongevaarlijk is No.
61 de groote Kees. Je hoeft dan niets te
betalen en moogt 5 nummers vooruit tellen.
Daar 63 echter de pot is, gaat die je neus
voorbij en moet je terug tellen tot je... weer
op 61 komt.
Het was werkelijk een aardig denkbeeld
van den eigenaar van de City Bar, het bekende
artisten-caféin navolging van de bekende
reclame van deZuid-Hollaudsche Bierbrouwerij,
zijn cliënten zoo’n parodie op het ganzen
bord cadeau te maken. Het is, en onder den
indruk van het Bienfaissance proces beveel ik
het daarom ten warmste aan, de doeltreffendste
bestrijding van de hazardspelen. Het gaat
hier alles om kriekjes, geld komt er bij dit
//Nieuw Vermakelijk Opera-spel” niet op tafel.
Krijg je dus Z/de pot” dan is je voordeel
Mleen een klein zoeligheidje en als jé een
beetje mensch bent, deel je er al licht wat
van uit aan je medespelers, die misschien
wel een bitteren nasmaak in den mond hebben.
Bestaat er dus absoluut geen gevaar dat eeu
verstandig mensch dit spelletje zal gaan spelen
om //geld” te verdienen, anderzijds hoorde
ik de opmerking maken dat de inzet voor
sommige hoofdmedespelers toch wel wat hoog
is. Enfin dat moeten de menschen zelf weten.
Zij passeeren er de lange winteravonden mee
tenminste als zij niet ergens heen gaan, wat
natuurlijk per sé een publieke vermakelijk
heid is.
Op dit gebied is het nieuwste het oudste
het ouderwetsche paardenspel is weer in
Amsterdam.
Toch gaat in ’t circus Schumann dat op
den Binnen-Amstel de van Haarlemsche
specialiteiten heeft verdrongen eerst heden
Woensdagavond een ballet, terwijl tot nog
toe de uitsluitende attractie gevoerd werd
door dressuur van paarden, houden/olifanten,
ganzen eu on middellijk daarop een stelletje
ontknoopingsscène
factoren, die naar
Maar waar, d.w.z. bestaanbaar is. ’t toch.
Is de dialoog niet vloeiend, wemelt het niet
van kostelijke trekjes, ernstig zoowel als luimig
Als het uit is, weet je wat de auteur
heeft willen zeggen, gevoel je wat hij moest
laten zien, omdat hij zooiets had opgemerkt,
daar zit leering in het werk.
En dan de muziek. Die heeft’n gebrek
Je kunt ze zoo direct niet nazingen, dat is’t.
En muziek is immers pas goed en mooi,
als je drie kwart der noten, tol wijsjes saam-
geflansd, in je herinnering mee naar huis
kunt nemen, zoodat de halve stad den vol
genden morgen dreunt van //nabetrachtingen
aan ’t klavier.”
Neen, goddank neen; de twee menschen,
die //Malle Geert” in toonbeeld brachten,
hebben niet zulk werk geleverd. Al is de
muziek van Schuil op 't gehoor af, melo
dieuser dan die van Hol, beiden hebben de
kunst verstaan woord en noot saam te voegen
tot muzikaal geheel.
Wie maar de moeite wil doen zijn beide
ooren goed open te zetten, die zal ontwaren
wat schat van gangen en akkoorden, wat
rijkdom van melodiën het onderhavige opus
bevat.
De dames en heeren, die voor ons gespeeld
en gezongen hebben, denken er ook zoo over,
tenminste eene overgroote meerderheid in
hunne rijen.
Ja, die dames en heeren. Aan hen allen
allereerst een woord van hulde, voor alles,
wat zij gedaan hebben, voor hunne moeite
om zoo goed mogelijk voor ’t voetlicht te
komen.
Het was alweer een kostelijk gezicht van
uit de zaal, die schare zangers, allen even
frisch gecostumeerd, zingende en spelende.
En als die stemmen zich mengden tot
koor, dan was ’t alweer ’n genot. Evenwel
enkele koornummers konden zuiverder ge
zongen zijn, bijv, de koralen. Goed klonken
de nos. 7 en 10.
De solisten deden allen hun best. Zonder
aan iemand hunner in ’t minst tekort te
doen, gevoelen wij ons verplicht even een
compliment te maken aan de dames, die
blinde Mie en Malle Geert voorstelden, de
eene om haar spel, de andere om haar kostelijk
zingen. Dit neemt echter niet weg, dat alle
andere hoofdstemmen eiT rollen, ’t zij ze veel
of weinig te doen hadden, over het geheel
mooi werk leverden.
De begeleiding was in vrij goede handen,
’t Quintet gaf reden tot tevredenheid, hoewel
een enkele maal de le viool te veel domi
neerde.
Lof der pianiste voor haar artistiek spel.
De costumes waren kleurig en frisch.
Een enkele vraag! Malle Geert is
Hollandsch werk, speelt volgens de
der rolverdeeling in Holland. Ik zou graag
willen weten, waar ergens in ons land de
landlieden gekleed gaan in costuum naar
Beijerschen snit.
Én nu de beiden mannen, die het werk
in handen hadden, directeur en regisseur.
Ik vermeen dat zij tevreden kunnen zijn.
Veel inspanning heeft het hun gekost, ver
scheidene uren van voorbereiding, die niet
altijd even prettig waren, hebben zij besteed
maar zij kunnen met voldoening op den
avond der opvoering terugzien.
De heeren Buiteveld en Leverland zij
daarvoor den dank gebracht van allen, die
oor- en ooggetuige waren van de opvoering
van »Malle Geert” op 30 Januari j.l. Ws.
Voorschotten.
Met genoegen kunnen wij mededeelen, dat
de Spaarbank alhier, eindelijk haar voor
nemen ten uitvoer kan brengen, om gelden
op voorschot te verstrekken. Geruimen tijd
moest worden gewacht op de door het Bestuur
wenschelijk geachte Koninklijke goedkeuring.
Eindelijk is deze verkregen en nauwelijks
heeft de Nederlandsche Staatscourant van 30
Januari j.l. de goedgekeurde statuten bekend
gemaakt, of het bestuur laat blijkens achter
staande annonce terstond de voorschotbank
in werking treden.
Wij hopen dat het bestuur der spaarbank,
gelijk zulks in andere plaatsen het geval is,
goede ervaringen met de voorschotbank zal
opdoen en dat ze menig burger onzer stad
tot steun zal strekken.
reikend waren om ons het stuk te doen
meeleven, daar trad de toonkunst op, in haar
tweeledigen vorm, vocaal en instrumentaal,
om aan te vullen, beter te doen uitkomen,
te werken op hart en zin.
Mooi doel,' dat instudeeren van zoo’n
zangspel.
Als de winter aanstaande is en de lange
avonden op komst, dan wordt er gedacht,
hoe dat duistere jaargetijde zoo gezellig moge
lijk door te brengen.
Nu moge de huiskamer met al haar intiems,
haar piano, haar schemerlamp, waarbij men
in 't vóóravondje zoo knusjes bijelkander zit,
ook nog zooveel gezelligheid aanbieden, onze
jongedochters en jongelieden willen er eens
uit, moeten er ook eens uit. Afleiding, gepast
vermaak na volbrachte dagtaak gunt men
hen gaarne.
En al naar i
of talent vereenigt men zich in clubs, die,
hoe onderscheiden ook in opzet en doel, toch
beoogen z/Dulce et Utile” te zijn.
Zoo had zich ook nu weer een aantal
jongelui vereenigd, om onder zaakkundige
leiding, het tweeledig doel, nuttig en aan
genaam bezig te zijn, te beoogen.
Traden vele getrouwen van vroegere jaren
weer toe, enkelen verlieten het vaandel, hun
plaats overlatende aan jongere krachten.
Zoo, den geheelen herfst en winter door,
is daar wekelijks geoefend, zang en muziek
aangevoerd door den heer Buiteveld, voor
tooneel en wat daartoe behoort, onder leiding
van den heer Leverland.
van studie was gekozen de op-
i //Malle Geert”, zangspel van
en Rich. Hol. En al werden
af en toe zoo iets gewaar hoe mooi of
dat was en hoe moeilijk dit, en hoe best of
die het al deed, en hoe flink weer een ander
zong, voor ons werd alles vrij wel verborgen
gehouden tot op Donderdagavond j.l.
Toen waren wij genoodigd om bij te wonen
de opvoering van „Malle Geert.”
’t Was mooi bezet in de zaal. Wat biedt
-zoo’n avond, waarop eigen krachten zullen
optreden een geheel anderen aan blik dan wel
anders. Wat fleurige gezichten, wat klop
pende harten, wat nieuwsgierig verlangen.
Natuurlijk, vaders en moeaers, broers,
zusjes, kennissen, logees, expresselijk voor
deze gelegenheid overgekomen deze allen,
gekleed in feestgewaad, vullen een zaal met
blijmoedige menschen, die de gezelligheid van
huis meebrachten, vol verwachting naar het
komende.
Eindelijk, daar gaat het schelletje,
droog me mijn gehoor Ik vermeende iets
anders te hooren, dan dat bekende zzrrrrt”,
zoovaak door eigen duimdruk veroorzaakt.
Alles valt je af, zoo zachtjes aan, tot zelfs
het dirigenten schelletje toe.
Enfin men begint, pausseert, eindigt...
en als voor de laatste maal het doek is
gevallen, is er weer een eind aan ’t lied, in
letterlijke en figuurlijke beteekenis.
En als dan het eerstkomend nommer onzer
Courant verschijnt, zal er allicht een enkele
zijn, die eens wil nazien, wat de B. C. er
van zegt, om, als de critiek goed is, direct
’n aantal exemplaren te vragen, of //au con
traire”, te meesmuilen: zzOch die Ws. weet
er toch niets van”.
/Fonderlijk, dat men
als het getuigschrift lof verkondigt, wel ge
steld is.
Een eervolle vermelding van een, //die er
toch niets van weet”, is, dunkt me, ook van
nul en geener waarde.
Nu is ’t wel jammer, dat ik op ’t gebied
der Operette ’n heel klein beetje kan mee
praten, ook een weinig op de hoogte ben
met muziek en zang, zelfs wat studie heb
gemaakt van costuums en costuumkunde.
Als je 'n tien-, twaalftal jaren in de
Operettenwereld hebt geleefd, doe je altijd
wel een beetje kennis van een en ander op.
„Leek” is men dan niet beslist meer.
Vandaar ook dat ik in tegenstelling met
nog al enkeler oordeel Malle Geert” een
goed werk durf noemen, ’t Is waar de
behandeling van onderwerp eh tekst is wat
antiek. Brandstichten, kerkgezang, paard en
wagen op hol, om plotseling door den hoofd
persoon tot staan te worden gebracht, dienst
bodengesprekken, ’n droge komiek, groote
puike clowns. Zoo’n paardenspel geeft je het
meest zuivere kermisidee je moet er niet
altijd heen kunnen gaan, net zoo min als
naar een museum, want dan ga je er nooit
heen. Maar als het zoo tijdelijk komt, dan
wil je er van profiteeren, dan bewonder je
de mooi gevormde beesten en lacht om de
grappen en grillen van dik-gepoeierde paljassen
of karikatuur-achtige August-de-Domme’n.
Hoe het kwam weet ik niet, maar hoewel
ik in de variété geen minnaar ben van
acrobatiek, voldeden mij hier bizonder een
paardrijder en zijn zoontje welke laatste door
een vernuftig toestel tegen elk gevaar was
beschermd.
Was het de //Schwung” die in de voor
stelling zat, het logisch volgen der verschil
lende nummers op elkaar, zoodat het een
geheel vormde zonder hiaten? Welnu, ik
vond het aardig voor een keertje, al zijn er
ook menschen die beweren dat paardenspel
altijd hetzelfde blijft.
Dat wordt ook van de variété gezegd.
Menschen die in geen 5, 6 jaar in een
specialiteiten-theater zijn geweest, vertellen
met een stalen gezicht dat ze er niet meer
heengaan omdat ze al zooveel zzsjantant”
gezien hebben, dat er toch voor hen nooit
iels nieuws meer te zien is.
En toch wijzigt zich niets meer dan de
variété. Ernstige kunstenaars, musici, zangers
en tooneelspelers gaan er hulp eischen in
den strijd om het bestaan. Wel eens ten koste
van hun kunst.
Want voor de variété moet alles verhaspeld
worden, pasklaar gemaakt worden voor een
publiek dat beschouwd wordt als vrijwel
hersenloos. Wat is succes in de variété? Soms
waardeering van het goede, doch ook maar
al te vaak het gebrul van ’n verstompte
menigte. En ’t hoeven er nog niet eens velen
te zijn die lachen, want een ezel kan luider
balken dan tien wijsgeeren kunnen spreken.
Op die wijze verklaar ik dan ook het be
trekkelijk succes dat het stukje zzZe is nog
zoo jong” tèu deel valt dat thans in de
z/Flora” wordt opgevoerd door den heer
en mevr. Dumas. zzZe is nog zoo jong” is
onder den naam zzde Spanriem” op alle
plaatsen al afgezaagd, geest is er niet in te
vinden, terwijl de heer Dumas niet het
karikatuurachtige weet te geven, waardoor
bijv. Aihler nog de flauwste noncens aan
trekkelijk weet te maken. Toch hoorde ik
in Z/Ze is nog zoo jong” soms een paar
menschen luidop brullen om uitdrukkingen
die beslist niet lachwekkend waren. Ik vind
dat zoo’n benauwend gevoel geven, identiek
met een bezoek aan Meerenberg.
Kleine stukjes zijn op 't oogenblik in de
variété van heel de wereld in trek. Uitslui
tend om die reden moest *de heer Henri ter
Hall te Rotterdam, eind dezer maand zijn
revue af breken die tot den laatsten avond
toe stampvolle zalen trok. Hij had n.l. tegen
i Februari specialiteiten geëngageerd, doch
hoewel die engagementen gewoonlijk ver
schoven kunnen worden, wou daar nu niemand
op ingaan, wijl bijna vaak de helft der pro
gramma’s door een stukje werd ingenomen
en dus nergens anders plaats voor hen was.
Het succes dat de heer ter Hall met z’n
revue: zzDoe er een deksel op” gehad heeft
zal zeker de animo om revues te geven, weer
doen opleven, ’t Succes is wel verdiend;
ik had het genoegen dezer dagen zzde deksel”
te zien en ze bleek uitstekend te passen op
den pot met rijksdaalders (//niet met Opera”
kriekjes) die Henri ter Hall er mee verdiend
heeft. Maar ’t was me ook een monteeringl
Daar kunnen al onze kruideniersche tooneel-
en variété-directeuren een lesje aan nemen?
Ml
Bolswardsclie Courant
