lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1908.
47ste Jaargang.
No. 14.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Amsterdamsche Beelden.
>1
k
Zondag 16 Februari.
Uit de Raadszaal.
VOOR
Afzonderlijke
f
om een
een
onder
411.875
647.650
ADVERTENTIEPRIJS:
10 Cts. per regel.
Het bureau van i
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
708.850
-23.994.095
heffing is 3.385, vorig
17 regels 50 Cts. Vervolgens
Overigens naar plaatsruimte.
dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4
Lemmer, 13 Febr. De laatste dagen is
de zee hier weer, zoover het oog reikt, met
ijs bedekt, dat met den wind heen en weer
drijft. De stoombooten weten zich door deze
ijsmassa heen te werken; de salonboot van
de Holl. Friesl.lijn heeft dan ook haar
geregelden dienst hervat, maar voor zeil
schepen is er geen doorkomen aan. De haven
vuren worden dan ook niet ontstoken.
Lollum, 12 Febr. In ons dorpje heer-
schen in ernstige mate de mazelen. Onder
,een bevolking van 400 zielen zijn meer dan
honderd kinderen door de ziekte aangetast.
Een enkel geval had een doodelijken afloop.
Drachten, 14 Febr. De aardappelen
worden weer opgekocht voor de consumptie
naar Duitschland Èt f 1.50 de 70 kilo Borger-
Munstersche. Een landbouwer te Drachtster-
Compagnie had er nog 7 800 hectoliter
te missen, Ilepk. Niewosbl. v.
waarschijnlijk een terrein zal worden ingericht
dat aan alle eischen zal kunnen voldoen.
De heer Fis. De Voorzitter heeft met die
laatste toevoeging ons als ’t ware het gras
voor de voeten weggemaaid. Ik kan heel
goed meegaan met dat advies, waarin de
noodzakelijkheid van zulk een terrein wordt
erkend en ik begrijp ook heel goed de moei
lijkheid om een geschikte plaats er voor te
vinden, maar nu voortdurend de aandacht
van B. en W. op die zaak wordt gevestigd,
zien adressanten, al wordt ook afwijzend op
hun adres beschikt, toch hun poging met
succes bekroond.
Het advies van B. en W. wordt daarop
met algemeene stemmen aangenomen en de
vergadering gesloten.
niet doen. Moderne, beschaafde komische
en humoristische voordrachten, een stukje
muziek, een revuetje of lever de rideau. Niet
altijd natuurlijk het vrije tooneel afwisse
ling, maar goede oorspronkelijke krachten.
En daarbij een man aan de piano (excusse
moi l’expression m’sieur le compositeur) als
Christan Dinteren, die in z’n breedte heel
den middenloop voor het tooneel inneemt,
überbrettelt alszelf-medespeler, die opwekt en
aanvuurt en een brug vormt tusschen spelers
en aanhoorders, waardoor zooals ik onder
den verschen indruk van ons nieuw ministerie
moge zeggen de grenzen verdwijnen en
de tot gloeiend toe geheette kunstwapenen
achter het voordoek de vonken van geest en
vernuft door de zaal laten springen.
Die indruk heb ik van ’t Bioscoop-theater
gekregen.
Ook de lunchroomsen auto-bars geven
evenals de inrichting die ik hier boven
schetste te kennen dat een stad met haar
tijd mee wil gaan. Feitelijk zijn beide
nieuwmodige cafe’s anti-poden, die echter
de uiterste zaken elkaar in West-Europa
zoo zijn samengevloeid, dat men de een zelfs
met de ander verwart en de keus zoo op
het eerste gezicht de tegenwoordigheid niet
zoo zullen voelen.
Laten we nu eens niet al te erg op den
naam afgaan, ’n Lunchroom nu ja, dat
is een ontbijtkamer, maar als in sommige
dier luxueuse inrichtingen alleen een een
voudig ontbijt werd gebruikt, zouden zij
haar kosten niet kunnen dekken. En wat
de automatische bediening in sommige „bars”
betreft, er zijn er waar klanten die hier van
uitsluitend gebruik willen maken wel getapt
worden maar niet getapt zijn. Dat is dus
de practijk. De lunchrooms zijn bestemd
om menschen met veel, de autobars voor
bezoekers met weinig tijd. In de eerste
komen de heeren om de dames, in de tweede
de dames om de heeren. In beide komt in
dubbelen zin dus een „gemengd” publiek,
terwijl toch de niet als heer of dame ge-
kleedde er zich niet thuis gevoelt. Die stilt
z’n lunch-trek in het volkskoffiehuis.
Beide of juister misschien die eene moderne
gelegenheid om koude spijzen te nuttigen,
is in Amsterdam nog niet oud. Ik vertelde
vroeger al eens in dit blad dat ons restau-
rantwezen, eenige jaren terug vooral den
toets der vergelijking met andere groote
steden niet kon doorstaan. In ’n café-restau-
rant kan je lunchen, maar de keuze was
vrijwel beperkt tot bet traditioneele broodje
met kaas of broodje met vleesch. In aan
merking genomen wat je er voor kreeg was
zoo’n lunch zéér duur. Rekenen wij eens
het allereenvoudigste en miniemste 2e ontbijt:
één broodje met kaas en één kop koffie.
Daarvoor betaalde je met inbegrip der fooi
35 cents en kreeg je daarvoor: een fijntje
van twee cent, een cent boter, een cent kaas
en een kop koffie, die met inberip van de
suiker den verkooper misschien op 3 cents
kwam te staan! Ben je wat meer of wat
meer substantieels, dan betaalde je ook in
verhouding nog meer. Onder die omstandig
heden was het begrijpelijk dat niet alleen
onder de min of meer behoeftigen, maar
ook onder de kleine burgerij de gewoonte
bestond eetwaren mee te nemen als men uit
de stad ging. Hoe wij ook op dat gebied
„langzaam aan dan breekt het lijntje niet”
iets van het buitenland geleerd hebben,
vertel ik U de volgende week.
XXV.
’n Cabaret artistique is in Amsterdam niet
geheel onbekend. In de dagen toen Amsterdam
nog niet geheel verlamd was en op weg was
een groote mondaine stad te worden, hebben
er hier en daar inrichtingen bestaan, die als
zusters van de Montmartresche cabarets waren
te beschouwen, ’t Waren vrijwel alle café’s,
waar de puriteinsche politie-verordening op
het sluitingsuur op de schromelijkste wijze
werd o vertreden. Niet het minst door den
invloed van zekeren wethouder, die thans de
eerste man van Staat in het Koninkrijk der
Nederlanden is geworden werden ze uitgeroeid
als konijnen, zooals alles uitgeroeid werd wat
als symtoom van ’t groote stadsleven was op
te merken...
Een intermezzo. Deze week frappeerde mij
nog een berichtje in het Handelsblad, of
liever eenige opmerkingen naar aanleiding
van een kantongerechtzaakje. De laatste der
nacht-caféhouders moest voorkomen. Daar en
daar (het blad herhaalde nog eens de ver
dwenen adressen) was de een na de andere
nachtkroeg opgeruimd, alleen die gelegenheid
bestond nog. Nu werd de laatste der Mohi
kanen op den brandstapel gebracht.
...Doch kennen we dus eventjes het ruwe,
joviale genre - Aristide Bruant - het meer
moderne, meer prikkelende door weelde dan
ragfljnen-geest uberbrettel-cabaret dat huist
in Berlijn met zijn schittering van electrisch
licht en artistieke deuren; met zonderlinge
kromming van lijnen in meubilair, wandbe-
schildering, buffetten was hier nog onbekend.
Op dit oogenblik niet meer. Het Bioscoop-
theatre heeft zijn bestemming gevonden, het
is op dit oogenblik „das Cabaret” nu het
Vrije tooneel er voorstellingen geeft en men
er een dag te voren plaatsen moet bespreken
om niet teruggestuurd te worden.
Het is geen schouwburg, geen variété,
geen kijktent meer. Er is iets van alles in,
maar ...verfijnd beter, alles wat er nu gedaan
wordt, wil er gedaan wezen, het publiek komt
onder den indruk van het harmonieuse en
vergeeft enkele grofheden in het programma.
Want de aandoenlijke, sympathieke liedjes
van Speenhof! contrasteerden nog al eenigs-
zins met de van geest ontbloote, grofgrappige
dik-clowns-er op gelegde, met uitzondering
van „Nap” lekker dillettanterig gespeelde
Tante van Charley. Je hebt diverse tantes,
tantes waar je mee uit visschen kunt gaan,
lollige tantes, vervelende tantes, erftantes,
ouwe tantes, theetantes enz., maar de neefjes
die „door tantes opgevoed” en dus een beetje
verwend zijn, vinden van al die goede of
minder goede hoedanigheden iets in deze
tante. Het gezelschapje en hun repertoire is
te zeer bekend om er nog veel over te kunnen
zeggen. Alleen dit. Van den heer J. H.
Speen hoff hoorde ik ’n parodie op z’n brief
van een moeder aan haar zoon die in de
gevangenis zit; het antwoord van dezen n.l,
’t Behoort ook tot het zeer geslaagde werk
van den dichter-zanger, maar ’n enkele maal
leek het mij toe of ik in zijn zang een
valsche noot hoorde. Noemde hij wel altijd
een chat een chat? Deed hij geen concessies
aan Hollands’ ideaal, de fatsoenderlijkheid.
Gebruikte hij geen woorden, waarbij je voelde
welke woorden gebruikt hadden moeten worden?
Nap de la Mar had een smijig Otto-Reuter-
couplet. U weet wel wat ik zeggen wil.
Dat gleed de zaal in. De rest van ’t program
was bekend.
Moge de heer Nöggerath Amsterdam de
dienst bewijzen zóó het Bioscooptheater te
blijven exploiteereu en de andere plannen te
jaar, onder bepaling dat bij niet doorgaan
of opheffing der kermis geen schadevergoeding
zal worden gegeven, de pachtsom elk jaar
vóór 1 Maart moet betaald zijn en nog
enkele bepalingen.
Zonder hoofdel. stemming goedgekeurd.
4. Advies van Burgem. en IFeths. omtrent
een verzoek om subsidie voor een goedkoop
sanatorium voor beginnende longlijders.
Door het hoofdbestuur der tot standkoming
van een Volkssanatorium te Joure is een
beroep gedaan op het gemeentebestuur om
een subsidie. B. en W. wijzen er op, dat
voor ditzelfde doel ook reeds een beroep is
gedaan op Bolswards burgerij en het inge
schreven bedrag verre de schatting te boven
ging, waarom zij meenen, dat nu geen bedrag
uit de gemeentekas behoeft te worden verleend.
De heer Boersma kan geheel meegaan met
het advies. Waar in Bolsward zulke krachtige
bewijzen van sympathie zijn gegeven, heeft
het hem wel eenigszins verwonderd, dat er
nu nog een beroep wordt gedaan op de ge
meentekas. Hij vindt dat men hier nu niet
meer moet doen.
De heer Rosier is juist tot een tegenstel
lende conclusie gekomen als de heer Boersma,
wijl de burgerij van Bolsward getoond heeft,
dat zij veel op had met dat sanatorium.
Juist omdat zij het zoo goed gezind is, zou
het jammer zijn dat om dat tekort dat
er nog is, de zaak moest overgaan en zullen
wij wel mogen meedoen om dat restant er
te krijgen. Ik stel voor er f 100 voor te
bestemmen.
De heer Fis wil dit voorstel ondersteunen.
Hij heeft met genoegen het advies van het
Dag. Best, gelezen, maar is ook tot een
andere conclusie gekomen. De burgerij heeft
getoond sympathie te bezitten voor die zaak
en wanneer de pogingen van het hoofdbestuur
werkelijk geslaagd waren, zou het niet opnieuw
gekomen zijn om steun, maar er is nog een
tekort en hij meent daarom, dat wij tegenover
de geheele burgerij een goed werk doen wan
neer wij er nu nog eene som voor toestaan.
De heer Oosterbaan vindt, dat Bolsward
er al zeer belangrijk aan gegeven heeft, ge
geven heelt wat zij kon, en nu nog meer
te doen vindt hij niet goed.
De Foorzitter. Het Dag. Best, is van
deze onderstelling uitgegaan. Bolsward heeft
ruimschoots gegeven, veel meer zelfs dan er
van verwacht werd, maar in andere gemeenten
is de burgerij in die bijdrage tekort geschoten.
Waar hier is bijgedragen dat het de verwon
dering en vreugd van allen die er zich voor
interesseerden, wekte, daar gaat het niet aan
dat nu Bolsward nog in de bres moet springen
voor die gemeenten, welke verre beneden de
verwachting bleven. Om de tekorten aan te
vullen van die andere gemeenten als bijv.
Leeuwarden en Harlingen, om er enkele te
noemen, daar vinden B. en W. het niet ge
oorloofd om voor de laksheid van die inge
zetenen nu andermaal bij te dragen, want de
burgerij moet toch feitelijk door belastingen
die toelage weer opbrengen. Laten die ge
meentebesturen, waar de ingezetenen zulks
verzuimden, nu eens flink in den zak tasten,
opdat ook daar het evenredig aandeel wordt
bijgedragen.
Het voorstel Rosier wordt met 11 tegen 2
stemmen, de heeren Rosier en Vis, verworpen.
Het voorstel van B. en W. wordt daarop
aangenomen met 11 stemmen tegen 2, de
heeren Vis en Rosier.
5. Advies van Burgem. en IFeths. omtrent
het adres der afd. Bolsward van de Fer-
eeniging „Volksonderwijs” inzake sportterrein.
Inzake het adres van de afd. Volksonder
wijs om een sportterrein, waarbij zij zelfs een
terrein daarvoor aanwezen, meeuen B. en W.
dat wel de noodzakelijkheid van zulk een
terrein bestaat, maar toch meenen B. en W.
te moeten betwijfelen of adressanten de keuze
van hun terrein wel ernstig meenen, en
of zij daar het bestaand plantsoen zullen
willen opofferen en of dan dat terrein inder
daad daarvoor geschikt zou zijn, evenwel
blijkt er ook al uit, dat het moeielijk is er
een geschikt terrein voor te vinden. B. en W.
verzekeren, dat deze zaak een ernstig onder
werp van hun overweging zal blijven en er
ter zijner tijd op zullen terug komen, maar
meenen toch op dit verzoek afwijzend te
moeten adviseeren.
De Foorzitter. De heeren zullen wellicht
gelezen hebben, dat door heeren Wees voogden
Bedrag
Het procent
jaar 3.475.
Dit kohier wordt gesteld in handen eener
commissie, nader door den Burgemeester aan
te wijzen.
2. Foorstel van Burgem. en IFethouders
tot onderhandsche verhuring van perceelen
grasgewas van den trekweg naar Pijphorne.
Van eenige perceelen van den trekweg
verhuurd aan Sj. Ypma te Wommels en J.
Hannema te Huins is de huurtijd verstreken.
Beiden willen die perceelen wel weder inhuren
en de eerste die thans f 35 geeft, biedt f 40,
de andere die f 40 geeft wil f 50 per jaar geven.
De huursom is alzoo f 15 hooger en B. en W.
stellen voor dat gedeelte weg weder voor 5
jaren onderhands aan hen af te staan, overi
gens onder de gewone conditiën.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Foorstel van Burgem. en IFeths. tot
onderhandsche verpachting van staanplaatsen
op de kermis.
Na gehouden correspondentie stellen Burg,
en Weths. voor aan C. van Dam te Leeuwar
den voor een po liertjes kraam, en aan W. Hart
te Gorkum voor een schouwburgtent een
staanplaats te verleenen op de kermis voor
jaren, tegen betaling van ieder f 50 per
Vergadering op Donderdag 13 Februari 1908.
Tegenwoordig waren alle 13 leden.
De notulen der vorige vergadering werden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken
a. Een missive van Mej. Vos te Giet
hoorn, waarin zij dank zegt voor hare be
noeming tot onderwijzeres en dat zij zoo
spoedig mogelijk in functie zal treden.
b. Een resolutie van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van de kohieren van schoolgeld.
c. Idem, houdende goedkeuring van de
tijdelijke geldleening.
d. Een Kon. Besluit waarbij de tolheffing
op den trekweg naar Leeuwarden weder voor
den tijd van 3 jaren is goedgekeurd. Een
en ander voor kennisgeving aangenomen.
e. Een schrijven van Burg, en Weth.
inzake het ingekomen adres van verschillende
onderteekenaren, verzoekende dat hier een
veearts zal worden aangesteld. B. en W.
hebben die onderteekenaren nagegaan en
gezien dat er velen onder zijn, die elders
wonen en er dus wel geen belang bij zullen
hebben dat hier een veearts woont, maar
vergeleken den veestapel onzer gemeente bij
andere Friesche gemeenten als Rauwerder-
hem, Hennaarderadeel, West-Stellingwerf en
Wonseradeel, en gezien de bedragen welke
in die gemeenten voor dit doel worden
bestemd, dan zou er naar verhouding bier
f 200 met de rijkstoelage f 300 voor be-
hooren te worden uitgeloofd. Wijl er in
de nabijheid veeartsen zijn is hier steeds
hulp bij het vee te krijgen, er wordt op de
markt toezicht gehouden door een veearts,
en voor genoemde toelage zou hier vooreen
gediplomeerd deskundige zeer zeker geen
bestaan zijn te vinden, waarom B. en W.
voorstellen afwijzend op dat adres te be
schikken.
Tegelijk is ter sprake gekomen dat de
keuring van vleesch hier op weinig afdoende
wijze is geregeld, wijl de politie hiermede
belast is. Van Rijkswege worden nu cursussen
gegeven voor het onderzoek van eetwaren,
en wijl dit in den tege.nwoordigeu tijd wel
noodig is, vragen B. en W. een zeker bedrag
jongmensch, die er voor geschikt is,
cursus te Groningen te doen bijwonen,
verbinding dat hij dan een zeker
aantal jaren zich zal moeten belasten met de
keuring van vleesch, visch enz. te dezer
stede.
Dit advies wordt ter visie gedeponeerd.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Aanbieding van het primitief kohier
van hoofdeligken omslag.
Het kohier van hoofdel. omslag over 1908
wijst aan
Onzuiver belastbaar inkomen f 1.058.825
Bedrag van den aftrek
Zuiver belastbaar inkomen
Bedrag waarnaar de heffing
geschiedt -
van den aanslag
van
Bolswardsclie Courant
