Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Wat de Post brengt! Magazijn van
tgens-Kleeding
1908.
47ste Jaargang.
No. 16.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Katholieke drankhestrudiiig.
Zondag 23 Februari.
VOOR
Afzonderlijke
4.
5.
over den hoogst
drank en drinkge-
en noemt diegenen
druppel alcohol ge-
3. M. Reeds lang zochten wij naar
iemand, bekwaam en genegen een post
van vertrouwen te vervullen, waarvoor
wilskracht, beschavingen goede manieren
besliste vereischten zijn.
Ik maak in gedachten ’n diepe buiding
voor den afzender en gevoel me lekker door
de bewering, dat ik beschaafd ben en goede
manieren heb. En dan volgt er:
Onze firma wenscht haar zaak in
wijnen en fijne cognacs uit te breiden,
vooral door het aanstellen van agenten,
die bij particulieren, op hooge provisie,
voor ons affaires kunnen doen enz. enz.
Bij wederzijdsche accoordtreffing ont
vangt u voldoende voorraad proeffilesschen
Champagne, Spaansche wijnen en speciaal
ingevoerde cognacs thuis, zoodat u zich
zelve kunt overtuigen van de superieure
kwaliteit onzer artikelen.
Is ’t nu niet jammer geheelonthouder te zijn.
Beschaafd, voorzien van goede manieren, in
’t bezit van ’n mooien voorraad proefflesschen,
gevuld met allemaal lekker goed’t kon
immers niet mooier, zooals de man zei, wiens
schatrijke vrouw stierf, ’n Rag nadat zij hem
alles per testament had toegemaaktl Even-
wel voor ditmaal ga heen.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
Met dit onderwerp trad Vrijdagavond in
z/de Doeie” op de Eerwaarde pater de GREEVE
van Vorden als Spreker voor een slechts
matig bezette zaal.
Nadat door den Eerw. pater de GRAAE
alhier, de bijeenkomst was geopend, begon
deze gevierde redenaar met te verzekeren,
dat hij met genoegen was overgekomen om
te spreken over het alcoholisme, te meer,
omdat hier ter stede wel een groep flinke
jonge propagandisten werkt, maar toch de
overtuiging nog niet algemeen is, dat ieder
christen en vooral ook ieder katholiek het
als een plicht van naastenliefde moet be
schouwen, den strijd tegen den drank mede
te strijden. De maatschappij is nog te veel
verblind om in te zien Eet groote gevaar.
De reus alcohol is een wreedaard, die zijn
weg teekent door ruines en ellende in aller
lei vorm. En ’t is daarbij een sluwe wreed
aard, die vaak in feeststemming zijn slacht
offers maakt.
Om niet te herhalen wat er alzoo meer
malen is gezegd door de Sprekers tegen het
alcoholisme, wil deze Spreker zich heden
bepalen tot een paar punten die hij voor Bols
ward noodig acht.
Het eerste punt dan is, dat de drank
bestrijding is een daad van echte Christelijke
naastenliefde. Dit begrip moet ook hier ter
stede nog meer algemeen gevoeld worden.
Naastenliefde wekt medegevoel met het
lijden en met de vreugden van zijn naaste,
maar ware liefde kan niet werkeloos blijven,
zij moet zich omzetten, zich uiten in daden.
En nu is het bekend hoe groot de offers
zijn, die de Kath. over hebben voor lief
dadige instellingen, hoe een leger van liefde
zusters zich geheel geeft aan de lijdende mensch-
heid, maar de Katholieken allen kunnen
liefdadig zijn, de ware naastenliefde met de
daad toonen, door mee te strijden tegen den
drank. Er is geen grooter veld, geen nut
tiger werkkring dan de breede scharen te
ontrukken aan het rijk van koning Alcohol.
Drankbestrijding is een der schoonste uitingen
van liefde, want het slachtoffer van den drank
maakt niet slechts zich zei ven, doch ook zijn
familie, zijn gezin ongelukkig. Zulk een
lijder heeft bijna altijd een kring van lijders
en lijderessen om zich heen. Dat dan ook
in Bolsward dit begrip, dat het een eerste
plicht van naastenliefde is, zich zelven eenige
opofferingen op te leggen om door zijn voor
beeld anderen te redden, meer doordringe.
Het 2de punt is, dat de drankbestiijding
de schutsengel is voor andere liefdadigheid.
Om slechts iets te noemen, hoe veel geringer
zou de armenzorg zijn, als eens de drank
verdween. Er wordt berekend dat aan lief
dadigheid in 6000 instellingen ongeveer 19
milhoen per jaar besteed wordt en steeds
stijgen die uitgaven. Het is dus wel noodig
om te zien naar een middel om het getal
armen te beperken, en dat middel, een heel
krachtig middel is: drankbestrijding.
De drie gratiën van Koning Alcohol zijn:
armoede, ziekte en zedeloosheid. De helft
van het pauperisme zou gewis verdwijnen,
als men den drank verbande. De verwaar
loosde jeugd is mede een gevolg van het
drankgebruik. Hoe vele kinderen worden
door den drank uit huns ouders huis ge
jaagd opgenomen in gestichten moeten ze
later toch weer in die maatschappij terecht
komen, zij, die zwakken, in de maatschappij
met haar drankgewoonten. O, voor die ver
waarloosde jeugd is zoo noodig de schuts
engel der drankbestrijding.
Veel energie en volharding is er noodig,
maar het moet, want er kan geen sprake zijn
van geluk, van gezondheid, van welvaart als
er gedronken wordt. Vooral de werkman moet
de drank schuwen als zijn ergsten vijand. Het
kapitaal van den arbeider is gelegen in de
kracht van zijn arm en ’t helder zijn van het
hoofd, en de drank vernietigt dit beide.
Doch ook de burgerklas en de hoogere
standen hebben evenzeer de plicht zich met
de drankbestrijding te bemoeien. Ook daar
wordt geluk verwoest, ook daar kweekt de
drank ellende, al loopt het niet direct zoo
erg in ’t oog als bij den werkman. De
Kath. soc. actie eischt hooge contributie, maar
als ’t volk omhoog zal, moet de drank om
laag. Er moet een kracht uitgaan van alle
rangen en standen, ’t is. een zaak van allen.
2. (Historisch). Mijnheer. Door
'uwe eigenaardige positie zoudt u bizon-
der in aanmerking kunnen komen, om
hoofdagent te worden van ons „huwe-
lijksbemiddelingsbureau”.
De werkzaamheden daartoe vereischt
zijn gemakkelijk te volbrengen, tevens
is het een seneuse arbeid, die besliste
geheimhouding vereischt, enz. enz. enz.
Bij eenige toewijding kunt u uw in
komen gemakkelijk met 4 500 gulden
’s jaars vermeerderen.
Begrijp u eens aan, ik in dienst van jonge
heer Amor, ik smid, om zielen gloeiend aan
een te wellen.
Maar zegt menigeen, vooral in hoogere
kringen, zoo erg is het niet, men ziet in
onzen stand hel toch niet zoo goed. Zoo
ging het ook met de Amerikaansche effecten.
Daar is in ons land zegt men 500 mill, aan
verspeeld. Men zag dat ook zoo niet, een
enkele familie nu ja, maar algemeen toch
niet. En de gevolgen? Een lid sleept soms
zijn geheele familie in armoede mee, de
werkeloosheid van duizenden, de slechte gang
van zaken in handel en bedrijf, dat begint
men nu toch wel te gevoelen. Juist eender
is het met den drank, het schaadt het alge
meen welzijn, al ziet men slechts enkelen te
gronde gaan, de drank knaagt aan ’t geluk
van talloozen en talloozen.
Er is verband tusschen de welvaart van ’t
algemeen, en de drankgewoonten. De chris-
tianiseering van het volk is noodig, en er
bestaat ook wel degelijk verband tusschen
godsdienst en drankbestrijding.
Kardinaal Manning beklaagde zich, niet
25 jaren vroeger te hebben ingezien wat
onheil de drank stichtte, en was de vrouw
bij ’t heidendom een slavin, in de Christelijke
Mij. is zij verheven, bekleedt zij een eere-
plaats doch in het rijk van Koning Alco
hol is zij nog altoos slavin gebleven of eigenlijk
zij is het er geworden.
Spreker zag eens een spotplaat, voorstel
lende den Keizer van Rusland op een troon
met een Rus, voorstellende het volk geknield
voor de trappen van dien troon met het
onderschrift: Bij den wil van God, en op
de andere zijde juist omgekeerd, de Rus (het
volk) op den troon en de Vorst geknield er
voor met het onderschrift: Bij den wil van
het volk.
Als Kath. priester, zegt Spreker, ga ik
niet mee met het anarchistisch bedoelen van
die spotprent, maar het beeld neem ik over:
Koning Alcohol zit op den troon en het
volk knielt er voor, daar past danDit is
de wil van het volk, doch het volk moet
er boven op en Koning Alcohol vertrapt
en dan past het opschrift: dat is de wil
van God. (Applaus).
PAUZE.
In den strijd tegen den drank moet dus
meer solidariteit zijn, zoo vervolgde Spreker,
ik wil nu nog aantoonen waarom ook de
burgerstand hieraan moet meedoen, en wel
1°. om haar invloed ten goede; 2°. uit eigen
baat en 3°. voor eigen eer.
Deze 3 punten werden verder ontwikkeld
en harde waarheden werden gezegd tot hen,
die meenden dat zij door positie of rang niet
behoefden mee te doen, met ten slotte het
verzoek om het voort te zeggen aan diegenen
die hier heden avond niet gekomen zijn,
hoewel men ze toch had mogen verwachten.
Spreker sprak vervolgens
nadeeligen invloed van
woonten voor kinderen,
gelukkig, die nooit een
proefd hebben, want hersenvergif is het en
voor de kinderen, die teere bloempjes, die
met één nachtvorst kunnen verloren gaan,
dus wel bijzonder. Spreker beveelt dan ook
de St. Anna-vereeniging, die zich ten doel
stelt, de kinderen een afschuw voorden drank
in te prenten, met warmte aan. Uit die
gelederen komt later een krachtige garde
voor de drankbestrijding. De invloed van
vrouwen en meisjes op het gebied van ont
houding van drank is heel groot. De mannen
maken de wetten, de vrouwen regeeren de
zeden, en met ernstige bezieling kan de
vrouw, de moeder, het meisje in haar kring
zoo veel doen, om de vaders, mannen,
broeders af te houden van den drank. Een
meisje moest dan ook het insigne der drank
bestrijding van haar toekomstigen bruidegom
hooger schatten dan paarlen en juweelen.
Een huwelijk met een drinker is bet begin
van ellende, op zoo’n bruiloft paste een
doodenmarsch, en in plaats van een bruids
krans moest er zijn een grafkrans. De
Maria-vereeniging drankafschaffing voor
vrouwen wordt dan ook nog met vuur
en gloed aanbevolen, de ouders het heil van
hun kinderen, de moeders haar invloed op
haar gezin op het hart gedrukt. Wel gaat
de Kath. drankbestrijding vooruit, worden de
afdeelingen Kruisverbond voor mannen,
Maria-vereenigingen voor vrouwen talrijker
en grooter, ze zijn echter nog lang niet wat
ze wezen moeten.
Spreker stipt daarop nog eenige gevallen
aan in de H. Schrift waar vrouwen heluer^
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
dat kopje thee, (’t IER, Firma J. Jakles,
den sluimerenden krijgsman de OLSWARD.
Evenmin als de landsverdediger
z/Öp de heide zal ikjewordt geblazen, T VOORTÜ-W
evenmin komt Ws. ten bedde uit, vóór het
morgenpostrapport, vergezeld van
drank foar eltse Fries”, Zijn Hoog WelEd.
Gestr. wordt aangeboden.
En bijna a
brief, briefkaart,en ’n drukwerkje. Dat
//drukwerkje” schijnt geabonneerd op mijn
brievenbus.
Verbazend is de verscheidenheid dezer
dingen, en nog verbazender zijn de verscheidene
verscheidenheden van doel, aard en strekking.
Als kwakkelen of sprinkhanen strijkt er
soms een zwerm dezer //drucksachen” over
stad of. dorp neer.
Ik heb eenige maanden lang eens nota
gehouden van alle ingekomen één of twee-
cents port gedrukte stukken”.
En ik ben tot de heilige overtuiging ge
komen, dat ik, had ik altijd goed acht ge
geven op den inhoud dezer dingen, beslist
reeds gefortuneerd zou kunnen zijn.
Daarvoor is het nu te laatde eerste
helft van het eerste millioen moet binnen
zijn voor je 40 jaaf wordt.
Mag ik u eens vertellen wat er alzoo in
de bus terechtkomt
1. //Mijnheer de Koster! ik ben
fabrikant van //gloed”, ideaal goed om
stoven te verwarmen, kachels aan te
maken.
Ga dit of deze (hoe is ’t) voor ons
verkoopenwij geven ruim rabat,
u vermeerdert uw budget, en als Koster
bent u daarvoor in de eerste gelegen
heid.”
Die fabrikant ziet me dus aan voor stoven-
zetter. x
ft Nieuws v. d. Dag, ’n brief, twee brief-
kaarten en ’n drukwerkje 1” Zoo luidde van
morgen het rapport, dat gelijktijdig meteen
kopje thee, het eerste was, dat den uitge
slapen mensch, (de definitie van //inensch”
natuurlijk niet in figuurlijken zin) weer aan
de werkelijkheid deed denken.
Dat postra pport en
laatste vooral,) zijn voor mij zoowat hetzelfde,
wat voor
reveille is. Evenmin als de landsverdediger
zijn stroozak verlaat, vóór het karakteristieke
wordt geblazen,
de //tnoarns- fericlit voor alle soorten
Itijcl klinkt het dan N. v. d. D., w
’n drukwerkje. Dat B^M^ Jb
uima ti n wuien zoenen, arnju ais
dier firma ’n aardige jonge dame was.
nHoe ik gelukkig kan worden!” Dat heeft
me dit werkje geleerd. En in mijn overmaat
van gelukkig geluk, vloeit mijn hart over
van dankbaarheid en kan ik niet anders of
ik moet ook anderen trachten gelukkig te
maken.
’t Is volstrekt niet moeilijk gelukkig te
worden. Je behoeft maar op enkele kleinig
heden te letten, enkele dingen niet, andere
wel te doen. Mag ik ’n paar recepten geven?
1. Wees nooit kwaad op ’n zwarte kat,
die in uw huis komt. Zij brengt geluk aan.
2. Draai uw geld om, als gij een nieuwe
maan ziet.
3. Draag nooit een bloem, die ge zelf
geplukt hebt.
Verlies geen kousenband; uw beminde
wordt u ontrouw.
Trouw niet in de Vasten, want:
In den Vastentijd te trouwen
Zult ge uw leven lang berouwen.
Gemakkelijk te volbrengen, nietwaar? En
tusschen al dien onzin toch iets waars:
//Wanneer de sabels rusten en de ‘spaden
klinken, wanneer de gevangenissen leeg
staan en de schuren gevuld worden, wan
neer de trappen der tempels slijten en op
de trappen der gerechtshoven gras groeit,
wanneer de bakkers te paard rijden en de
docters te voet gaan, dan is het een
goede tijd.”
Maar beter is het, wat het gezegde
drukwerk ons zegt omtrent sommige ziekten,
speciaal die, door verkeerde werking der nieren
veroorzaakt; als rugpijn, waterzucht, hart
klopping, geen nachtrust, rheumatiek, nier
steen, graveel, waterzucht, lusteloosheid enz.
enz. enz. Verder maagziekten, aambeien,
Eczema, Schurft (brrr...)
Verschrikkelijk wat een kwalen. En volgens
het boekje lijdt de grootste helft van ’t
menschdom aan een dezer. En volgens het
zelfde boekje kunnen allen genezen worden,
radicaal genezen door Fosters Nierpillen, Zalf
en Maagpillen.
Ettelijke dankbetuigingen van genezen pa
tiënten, met portret, vind ik op de bladzijden.
Maar dat behoefde eigenlijk niet.
Hier, op den dorpe Arum, was een man,
dien wij allen zeer goed kenden. Deze was
in 't geheel niet ziek, hem mankeerde volstrekt
niets en toch is hij, alleen door ’t nuttigen
van één fleschje nierpillen geheel genezen.
Is dat niet sterk. Men zou ’t niet kunnen
gelooven, als ’t niet in het boekje stond,
met zijn portret (en sprekend ook) er bij.
Of er ’n luchtje aan is? Wel een beetje 1
zooals Julius Cesar zei, toen hij neerviel,
vlak bij het standbeeld van Pompeus^) en
Brutus hem vroeg of 't ook zeer deed.
Ja, die Foster is ’n engel in menschen-
gedaante. Maar er zijn gevallen engels ook,
en... u weet het, wacht u voor dezulke.
Ze hebben reeds van af de eerste week der
Schepping, kwaad gebrouwen, veel kwaad
zelfs.
Dan vind ik nog soms in de bus Jn
drukwerkje, dat eigenlijk meer ’n vriendelijke
attentie is van een heer uit Bolsward, die
me beleefd komt vragen hem eens een be
zoek te brengen, en dan mijn belasting-
papieren eens mee te brengen. Kosten dezes
zijn 10 cents.
Ja, die drukwerkjes, die zeggen wat.
Wst
Bolswardsche Courant
VTIWIu