Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
r
J
1908.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 27.
Amsterdamsche Beelden.
1
i
Donderdag 2 April.
VOOR
■w
XXXI.
de Pau-
1
hem bijtijds waarschuwde
BINNENLAND.
de vluchteling
buiten gerold.
met een
aan
directeur
alhier, en
Bolsward.
W, tr W
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
Van contracteeren is bijna geen sprake, zeer
in tegenstelling met vroeger.
Lemmer, 30 Maart. Gistermorgen lag het
stationsemplacement van de Ned. Tramw.
Mij. alhier bezaaid met doode spreeuwen.
30 Maart. De heer K. de Rook alhier
heeft tien zonen, die allen, de een meer, en
de ander minder, muzikale gaven bezitten.
Vier dezer jongens waren reeds in militairen
dienst getreden bij verschillende stafmuziek-
corpsen en thans is ook de vijfde in dienst
gekomen bij de Koninklijke kapel van het Keg.
Gren. en Jagers te ’s Gravenhage. De heer
J. de Rook alhier (ook een van de tien) is
van het muziekcorps „Ons Ideaal”
van het stedelijk muziekcorps van
'III
'lil®
hielp
broek, overhemd
kon hij met zijn
reis vervolgen om
goed te voorzien.
Gelukkig dat men
anders waren de gevolgen erger geworden.
De rookwolken hadden n.l. bij het voorbij
rijden eener boerderij de aandacht der vrouw
getrokken, die eerst aan een stoomfiets dacht,
maar toen zij zag, dat het een peddelaar was,
vloog zij de deur uit om hem te waarschuwen.
Militaria.
Het is theorie. Een Sergeant is bezig
aan eenige aanstaande Korporaals de geheimen
te verklaren van de stafkaart. Opzijn vraag
of iemand van zijn toehoorders weet te
zeggen wat een triangulatie-toren is, krijgt
hij geen antwoord. Alzoo is nu de instruc
teur in de gelegenheid op een schitterende
wijze aan te toonen dat hij ook in de weten
schap de Superieur is.
Hij stelt zich in postuur en
gewichtig gezicht vraagt hij nu aan een
zijner aandachtige toehoorders wat een triangel
is. Hierop wordt het antwoord niet schuldig
gebleven en de betrokken leerling geeft een
uitvoerige beschrijving van het bekende
muziekinstrument. Aldus, besluit de Sergeant,
is een triangulatie-toren een toren met muziek,
dus een toren met klokkenspel.
K. Crl. Historisch,
i i
Zijn ontvluchting was minder dramatisch
dan die van Hugo de Groot, want bij dezen
laatste werd de eenige luchttoevoer door een
onhandigen schippersknecht afgesloten, terwijl
Gersjoem dadelijk buiten de gevangenis door
den bodem kon kruipen. Zijn vrienden
wachtteü hem op en hielpen hem per troïka
ontkomen. Van Mandsjoerije kwam hij in
W ladiwostok en reisde over Japan en Amerika
naar Europa.
Witmarsum, 28 Maart. Nu de boer zijn
paarden weer gebruiken moet en ze dus na
een lange winterrust van stal komen zijn ze
zeer dartel. Wel twee paarden sloegen hier
hedenmorgen op hol. Het eene kwam in
botsing met een passeerende tram, ’t Liep
in beide gevallen af met eenige materieele
schade. BuitenlaudSche paardenkoopers
hadden hier hedenmorgen weinig keus, slechts
twee stuks werden hun gepresenteerd. In
deze omgeving is de bietenverbouw afnemende.
Er rijdt thans dagelijks een tram-auto door
onze straten, altijd nog voor proefritten waar
mee het beestje nu al 6 maanden bezig is.
Als onze gemeente altijd zoo vlug was geweest
met de uitvoering van een of ander raads
besluit zou de volgende week bepaald pas de
eerste gaslantaarn branden.
Intusschen hebben nu al zooveel maal
berichten in de couranten gestaan, dat de
auto-tram door de Jordaan 1 Jan. of 15 Maart
of 6 Juni of 32 September of wanneer niet
den dienst zal aan vangen, dat we het bericht
dat de noord-west Jordanees eindelijk uit hun
isolement zullen worden verlost en in den
loop van April de dienst zal worden aange
vangen, voorloopig ook maar als een April-mop
zullen beschouwen.
Eerst zien en dan gelooven.
Zoo denk ik ook nog altijd over
welsche opera in het Rembrandttheater. Vooral
nu haar concurrente in ’t Paleis, onder Kees
van der Linden's leiding het tableau de la
troupe nu al bekend heeft gemaakt.
Die kan een paar jaar blijven bestaan.
Want het moge een zuivere onderneming zijn
van mr. F. A. van Hall die kan, als hij er
liefhebberij in heeft, er een aardig kapitaaltje
bijpassen. Die liefhebberij heeft hij op ’t
oogenblik blijkbaar.
Een opera moet je niet beginnen om geld
te verdienen. Dan is een biljartacademie in
't algemeen beter al zijn de meeste ook
opgedoekt. De strijd tegen de speelholen in
’t algemeen en de biljart-academies in ’t bij
zonder heeft echter niet zooveel succes gehad
of de eerste biljart-academie is blijven bestaan
en verkeert nog in een voortdurenden staat
van bloei. De eigenaar, die eerst het grootste
deel van zijn kapitaal in publieke vermake
lijkheden had verloren, heeft ’t nu grooten-
deels terug verdiend. En als verzachtende
omstandigheid mag zeker voor hem gelden,
dat, waar de vereeniging altijd een burger-
specialiteiten-theater was, dat uitstekend mar
cheerde, het later door de brandweer-eischen
feitelijk onbespeelbaar was. Er konden te
weinig menschen in. Zondags was het na
tuurlijk meestal uitverkocht, doch in de week
zelden of npoit, doch die Zondagsoperettes
konden nu nooit de onkosten voor de andere
dagen goed maken. Als gevolg daarvan moes
ten de programma’s op een koopje worden
saamgesteld en daar het Amsterdamsch publiek
voor een minimum geld een maximum
amusement eischt, bleef het heelemaal weg.
Toen kwam het biljartgedobbel in de mode
en waar de autoriteiten hem eens in de wielen
hadden gereden, dacht hij worst wider wurst...
Er wordt nu tegen die academie naar
slechte hartstochten, ongeluk en schande ge
doceerd, wordt een agitatie op ’t touw gezet.
Meestal loopt zoo iets falikant uit; we denken
maar aan ’t boycotten der Engelschen tijdens
den Transvaalscben oorlog, de beweging tegen
de Drankwet en de Telegraaf-agitatie contra
de Club de Bienfaissance. Bovendien zijn de
beweegredenen van deze vereeniging-bestrijders
geheel anders dan van de vroegere. De mannen
die nu de kat de bel aanbinden, kwamen
zelf om te spelen in dat huis. Zij verloren
en vonden, dat de bookmakerswinsten de
grenzen van het geoorloofde te buiten gingen.
Wat deden ze in de kou?
Intusschen besloten zij toen zelf als book
makers op te treden en wel gratis, terwijl de
officieele bookmaker, die natuurlijk een em
ployé van de vereeniging zelf is, 20 pCt. van
alle risico inpalmt, de hoofdbron van inkomsten.
De spelers wedden toen natuurlijk allen bij
den concurreerenden bookmaker en deze met
zijn vrienden, werden daarop door Hoog-
leeraren, amanuensis en docenten (111) der
academie op straat gezet.
Uit wraak vond men daarop den volgenden
dag overal een biljet aangeplakt, waarop de
namen, adressen en het beroep van sommige
vaste bezoekers waren vermeld.
Voor de lieden die zulk een onderneming
steunen is het niet meer dan hun verdiende
loon. Maar toch is deze wraak niet sympathiek.
Want in de eerste plaats worden niet alle
spelersnamen gepubliceerd en ten tweede werd
mij verteld, dat bij dezen al'eens aangeklopt
was met de mededeeling, dat als men liever
niet op de zwarte lijst wou staan, er misschien
wel iets aan te doen zou zijn.
I
J
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 6. 5 Cent.
Tourniaire, de bekende tooneelspeler is ziek,
ernstig zenuwziek, ’t Had niet zooveel te
beduiden, schreven enkele bladen kort na
zijn jubeltocht als tooneelspeler aan de Kon.
Ver. Het Nederlandsch Tooneel, waarbij be
tuigingen van eer en vriendschiep hem in
zoo ruime mate waren ten deel gevallen.
Een kort verblijf in een gesticht en hij zou
wel weer geheel zijn opgeknapt.
Doch dit optimisme mist helaas, zooals
een zijner naaste familieleden mij mededeelde,
allen grond. Zeker de heer Tourniaire kan
weer spoedig hersteld zijn, maar het kan ook
lang, heel lang duren. De geneesheeren durven
en kunnen het zelf niet zeggen. Een plotse
linge emotie kan hem weer geheel de zinnen
teruggeven. Oek onjuist is het, dat den
„onhandigen vriend” die hem na het zenuw
schokkende der huldiging nog het portret
zijner moeder kwam overhandigen, eemg ver
wijt zou treffen. Dat was rijpelijk van te
voren overwogen en gelijk bijna alles achter
het voordoek een tooneelverrassing. Hij had
’t portret al van te voren gezien, wist dat
hij ’t krijgen zou.
Wat dan wel de aanleiding was van deze
ramp die hem en zijn gezin getroffen heeft?
Tourniaire is als mensch en als artist hoogst
consciëntieus, men zou bijna kunnen zeggen
zwaartillend. Eenigen tijd geleden moest hij
in Dordrecht spelen, doch had, per ongeluk
natuurlijk, wat door zijn doofheid des te
begrijpelijker was, een exprestrein genomen,
die tusschen Rotterdam en Roosendaal niet
stopte. De voorstelling in Dordrecht kon des
wegen niet doorgaan en dat om hem, die
nooit op een repetitie een minuut te laat
kwam! Dat heeft hij zich erg aangetrokken
en ook een geschil met een familielid, waar
over niet te schrijven'valt.
We krijgen nu briefkaarten, waarvan de
halve adreszijde mag worden beschreven. Een
maatregel die de post niets kost en waardoor
men het publiek eenigszins ter wille is, al
valt het te betwijfelen of voor een open brief-
kaart-mededeeling de achterkant niet genoeg is.
Maar de bedoeling is in elk geval goed
en daarom meen ik bij deze gelegenheid de
aandacht nog we] eens op de postwissels te
mogen vestigen. Terwijl voor andere postale
werkzaamheden het kantoor (in Amsterdam
tenminste) van 8,30 tot 8,30 is geopend
gaat bij het postwisselloketje het deurtje om
2,30 reedk dicht. Een geldzending kan even
zeer spoed vereischen als een brief, te meer
waar de bestelling toch al iets langzamer
gaat. Maar zelfs een postbewijs is dan niet
meer te krijgen, hoewel de verzending daar
van toch geheel als brief geschiedt. Een
reiziger, die na dien tijd een postwissel ont
vangt, kan daardoor misschien niet afreizen
en de dwang, dat alles voor 2,30 moet af-
geloopen zijn brengt zulk een toeloop naar
de loketten, dat men op ’t hoofdkantoor
tegen 2 uur soms een halfuur moet wachten
voor men geholpen is.
’t Heeft niets met de politiek te maken,
maar als de nieuwe minister de postkantoren
voor geldzaken op gelijke uren opende en
sloot als voor andere post-aangelegenheden
zou hij velen daarmee verplichten.
Jacht-akte. Kobus woont op een wildrijk
jachtterrein, geheel door dennenbosschen om
geven, in de Meierij van ’s Hertogenbosch.
Geen wonder, dat hij lust gevoelt, om zonder
gevaar van proces-verbaal, een konijntje te
snappen.
Hij vraagt een „machtiging op schadelijk
wild” aan en ontvangt na eenige dagen een
gedrukt stuk. Met dat stuk gaat Kobus op
jacht en menig konijntje schiet hij neer.
Wel ontmoet hij nu en dan een jachtop
ziener, doch deze is reeds tevreden, als hij 't
bewijs van Kobus ziet; geen, die ’t nader
bekijkt. Zoo heeft hij een jaar gejaagd en
gaat nu naar zijn burgemeester om ver
nieuwing zijner machtiging te krijgen. Deze
ziet ’t stuk in en deelt den ontstelden jager
mede, dat zijn „machtiging” niets anders is
dan een... afwijzende beschikking.
De moraal is van de Ned. Jager-. Jacht
opzieners 1 stelt u niet met het zien van een
stuk papier tevreden. Leest zoowel machtiging
als akte, en let dan vooral ook op het jaartal
Mollenvangst.
Uit Friesland worden tegenwoordigduizende
mollenvellen naar Rotterdam verzonden. De
vraag is zoo groot, dat het aanbod nog te
klein is. Die vellen, uitsluitend bestemd voor
Engeland, waar men er bont van maakt,
worden tegenwoordig betaald met 9 a 10
ct. per stuk. Menig arbeider verdient met
mollenvangen een flink loon, want ook de
boer, die deze djeren uit het land wil missen
betaalt voor iedere mol 5 ct. Een arbeider
verdiende daarmee verleden week ruim f 40.
Men vangt ze met knippen en honden.
De tegenwoordig in onze provincie rond
trekkende Zigeuners of te wel Magyaren arri
veerden Donderdagmiddag te Buitenpost. De
ontvangst zal hun zeker niet zijn meegevallen.
Ze mochten zich slechts onder politie-toezicht
in het dorp bewegen en werden reeds den-
zelfden avond van een vrijkaart voorzien om
een paar stations verder te trekken.
Rooken op de fiets is gevaarlijk.
Dit ondervond Zaterdag j.l. een heer die
op reis was naar Behagen. Tegen een ste-
vigen wind intrappende, had hij zijn aandacht
enkel bij de fiets, totdat hij op herhaald
gegil van eene vrouw omkeek en afstapte,
bemerkende dat hij aan een kant zoo ongeveer
in brand stond.
De vrouw die hem opmerkzaam had gemaakt
hielp mee blusschen en nadat cape, jas, vest,
en borstrok gedoofd waren,
half verbrande kleeren de
zich te Schagen van nieuw
Dezer dageu kwam van het „geheime comité”
een boodschap, dat als men tegen 2 uur ’s
namiddags iemand van de redactie zou willen
sturen, hij mooie copie zou kunnen krijgen.
Natuurlijk ging er een jong journalist, in’t
blijde vooruitzicht op een heerlijk relletje op
af. Hij wachtte en wachtte, wel tot vier uur
toe, maar er was niets buitengewoons geschied.
Behalve dat hij uit verveling ook maar...
eens was gaan dobbelen en een tientje had
verloren.
Ontvlucht in een ton. Zondag werd te
Parijs de bekende Russische revolutionnair
Gersjoeni begraven. Van zijn vlucht indertijd
uit Siberië wordt het volgende verhaal in
herinnering gebracht. De gevangene had op
gemerkt, dat een der bewakers niet, zooals
de anderen, steeds zijn sabel in de vaten
met kool voor de gevangenen stak, om te
onderzoeken of er ook iets verdachts in zat.
Eens kwam er weder een vat met kool, toen
deze bewaker dienst had. Snel werd de kool
er uit gedaan, een opening in het vat ge
maakt, en toen verborg Gersjoeni zich in
het vat. Op zijn hoofd werd een blikken
schotel gezet, om te voorkomen, dat de
bajonetten of sabels van andere bewakers
hem wellicht zouden kunnen kwetsen; het
vat werd dicht gemaakt en
werd uit de gevangenis naar
Ilepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek. Heden Dinsdag werden alhier
ter markt verhandeld ongeveer 200 kievits
eieren, waarvoor van 45 tot 50 cent per
stuk werd betaald.
Op het 5-tal, ter beroeping van een
predikant bij de Doopsgez. gemeente te
Haarlem, komt voor de heer ds. V. Loosjes
alhier.
De „onder de streep” schrijver van
’t Alg. Handelsblad schrijft:
Jaappie Kelder. Wie Jaappie Kelder is?
’n Ongelukkige stumperd, die in Purmerend
woont. Hij is ruim dertig jaar oud, voor
drie kwart blind en scheef gegroeid in den
rug. Reeds in z’n jeugd toonde Jaappie
aanleg voor muziek en daarom kocht z’n
moeder ’n harmonikaatje voor hem; Jaappie
werd ouder en ’n grootere werd aangeschaft.
Het spel nam al hoogere vlucht. Wat ’t
wonderlijkst was, Jaappie speelde niet met
z’n vingers, zooals ’t behoort, maar alleen
met den duim en de muis van z’n hand.
Of muziekmannen hem al herhaaldelijk op
’t verkeerde daarvan hadden gewezen. Jaappie
hield z’n eenmaal aangenomen methode vol.
Op de volle hoogte van zijn muzikaal
kunnen bespeelde hij ten laatste een har-
monika, genaamd drierijïge met alle bassen.
De passagiers van de Nieuwedieperbooten
kennen hem reeds jarenwant zoo gauw
de boot te Purmerend in de groote sluis
van ’t Noord-Holl. Kanaal ligt om te
schutten, of hij is er steeds, om hen van
z’n kunst te doen genieten, in ruil voor
centen, dubbeltjes, kwartjes.
Hij is nu in eens ook buiten Purmerend
beroemd geworden.
In „Plancius” te Amsterdam werd giste
ren Harmonika-wedstrijd gehouden. Natuur
lijk ging Jaappie er heen. Baatte ’t niet,
’t schaadde ook niet.
Maar kijk, daar verspreidt zich gisteren
namiddag door Purmerend de heugelijke
tijding, dat haar kunstenaar in een van de
afdeelingen den eersten prijs en nog boven
dien den eereprijs heeft behaald. Twèe me
dailles en een lauwerkrans
Toen hij met de tram van half acht in
z’n geboorteplaats terugkeerde, was hem een
eere-ontvangst bereid. Zoo zijn ze in Pur
merend. Landauer, met twee paarden be
spannen, stond gereed. Hij moest instappen
en een omgang door de stad maken. In
middels had men zijn woning met groen en
slingers versierd en geïllumineerd.
Van alle kanten, van rijk en arm, ont
ving hij gelukwenschen.
Vandaag gaat de burgemeester op receptie
bij Jaappie Kelder.
Purmerend eert zijn groote burgers I
Bolswardsche Courant
I
1
V.
hTilinllW
Is
