Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Firma H. DO]
47ste Jaargang. 1908.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 30.
Amsterdamsche Beelden.
Jenever, Brandewijn, Flad
op vierkante
Samos en
ijn, köüub
Madera en Portwijn
Zondag 12 April.
Voor levering beveelt ziek
Ingezonden.
VOOR
breeden,
XXXII.
voor
doet ondanks
en
La
?-
Doch nu vragen wij
voor
^ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar d 5 Cent.
mevr.
ver-
De
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
van zijn vader gespeeld heeft, is in ons land
geen plaats.
Te Jraneker heeft men aan de Stadsgracht
(Zuidzijde) voor eene belangrijke som, een
groot huis met vergunning aangekocht alleen
met het doel om dit en nog een paar huizen
af te breken en daardoor eene straat te ver-
Mijnheer de Redacteur 1
Zijn er in Bolsward geen krachtige jonge
mannen met goeden wil en helderen blik in
de toekomst, om te voorkomen, dat de Noord
zijde onzer stad gedeeltelijk voor alle gebruik
wordt afgesloten
Voorloopig blijft Adolf in elk geval hier.
Want van de planken van het Rembrandt-
theater zal hij verdrijven de Wiener Madel,
Bioscopische films, jongleurs en humoristen.
Hij gaat daar nu verder Shylock-ken. En
uit weinig artistieken-concurrentiezin meent
de oudere Shylock, Louis Bouwmeester hem
in de wielen te moeten rijden, door daar nu
eveneens //de Koopman van Venetie* te gaan
spelen. uKooplieden* moeten concurreeren,
dat klopt...
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Rei bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
Rust roest. Ongebruikt zijn hier groote
en middelmatige talenten versleten. En buiten
het Leidscheplein zijn ze soms geknakt, voor
minderwaardig werk pasklaar gemaakt door
den strijd om het bestaan.
’t Is misschien niet patriotisch maar wil
men Adolf eerlijk raden, men wijze hem, die
door een toeval ook buiten onze grenspalen
kan schitteren, op onze groote zangersUrlus,
Albers en allen wier kunst internationaal is.
Maar scherts ter zijde. Bouwmeester cadet
(voor ’n verwarring met andere jonge telgen
van het huis Bouwmeester vrees ik in het
geheel niet) zou alleen een hem waardige
plaats kunnen vinden bij het Nederlandsch
Tooneel. Maar het denkbeeld, dat een zoo
jonge man zich daar levend zou moeten
zich daar levend
begraven, is niet erg aanlokkelijk.
sterk afgegeven op de
Beheer als sommigen
dat artisten nu
Het praatje, dat zij bij van Lier
is uit den duim gezogen en
is het gerucht valsch dat i
LierCuypers dat gezelschap zou
laten. Doch dit doet minder ter zake,
hoofdzaak is dat elk, een enkele uitzondering
daargelaten, die een gaatje weet te vinden,
weg gaat.
Ik heb een dame gekend op rijperen leef
tijd, die ook aan de Kon. Vereeniging was
verbonden. Had ze vroeger bij kleinere gezel
schappen een eerste rol gespeeld, in plaats
van als een soort 2e moederrol te fungeeren,
kreeg ze weldra weinig meer te doen dan
figuratiewerk. Maar het geld was in verhou
ding goed en vast. Eenige jaren bleef ze
martelen ter wille van haar zoon, wiens
opleiding geld kostte. Maar als ze moest
naar de repetitie bf de voorstelling bf de
reis, was 't haar alsof ze in een grafkelder
werd opgesloten.
Eindelijk was ze vrij. Haar zoon kon op
eigen beenen staan en hoewel ze al diep in
de vijftig was, liet zij haar mooie en vaste
geld in den steek, en ging... naar Amerika
waar ze nu lezingen houdt in de Hollandsche
clubs.
om de toegang tot het midden der
stad te vergemakkelijken en voor handel en
wandel open te stellen.
Waarom legt men zich hier, als gemoede
lijke en recht tevredene Burgers bij de pakken
neer Bolsward zal er nog zijn, als wij er
niet meer zijn.
Het plan der gasfabriek wat nu zal worden
uitgevoerd, biedt volkomen zekerheid, dat
men voor 20 a 25 jaar klaar is, zoodat het
met vertrouwen kan worden aangenomen,
zóó staat er in het raadsverslag, en dit werk
moet p. m. een ton gouds kosten.
Wat is 25 jaar spoedig om. Geen enkel
Raadslid is met dit besluit beslist tevreden,
maar allen hebben met tegenzin (misschien
met een zucht) voorgestemd.
Het is als of men een ongeneeslijke zieke
zijn smartvol leven nog 25 jaren tracht te
rekken, en zich getroost daarvoor veel geld
uit te geven, dat geheel verloren is, als de
patient zijn laatsten adem uitblaast.
Zou er geen kans zijn op radicale genezing,
door b.v. een flink stuk van het land tegen
over de van den Oever-steeg, aan de stads
gracht, aan te koopen of ergens anders eene
geheel nieuwe fabriek te bouwen en daar
ééns zooveel geld aan te besteden en de
termijn van aflossing te verlengen Zuinig
heid bedriegt de wijsheid en wat er nu nog
staat van de gasfabriek heeft ook nog waarde,
Over het verschil tusschen talent en genie
is veel gesproken en geschreven. Maar beter
voelt men het reuzen-onderscheid, als men
een voorstelling bij woont gelijk Zaterdagavond
in het Paleis voor Volksvlijt werd gegeven.
Wat Baar voor de oogen van het verbaasde
publiek werd vertoond, was een wonder,
wonderlijker dan te tooverballetten, die een
kwarteeuw terug in deze, maar toen grootere
zaal werden afgespeeld, een genie, dat oprees
te midden van meer of minder talentvolle
menschen: de nieuwe Bouwmeester.
Die avond was een evenement.
Adolf Bouwmeester... een wonderkind...
te vergelijken met de muzikale wonderkinderen.
Ik durf het niet te zeggen, ik acht mij niet
bevoegd muzikale virtuositeit noch bij ouderen
noch bij jongeren te beoordeelen. Doch als
ik goed begrijp, zit bij een Mozes Mirshy
in de eerste plaats voor het wonderlijke, de
goede techniek, de knapheid, het vlug en
goed bestudeerde dus. Maar daarin zit het
hem bij dezen nieuwen Bouwmeester niet. Het
moge de klap op de vuurpijl geweest zijn,
toen Shylock na de ontzettende rechtbank
scène, van z’n Portia den tooneelkus of liever
den rollen kus ontving... als jonge jongen
in ’n zwart pakje, ook zonder die belrekkelijke
verrassing was zijn spel imponeerend genoeg,
iets wat men alleen van z’n oom Louis of
misschien van Louis de Vries had verwacht
of, zoo hij nog geleefd had, van wijlen zijn
vader.
Ik heb /Frits* in de laatste periode, toen
hij met den heer Frank, directeur van het
Grand Theatre was, in een dramatje zien
optreden, dat zooiets heette als Het systeem
van prof. X. Het stelde voor een bezoek aan
een krankzinnigengesticht, kort nadat de
krankzinnigen den directeur en de bewakers
hadden overvallen. Nadat de eersten zich een
tijdlang voor het personeel weten te doen
doorgaan ontpoppen zij zich langzamerhand
in hun werkelijken aard.
Frits Bouwmeester speelde voor den grooten
en gevaarlijken gek, die zich als de directeur
voordeed. En hij speelde zoo dat er een rilling
van ontzetting liep onder de toeschouwers,
dat de meest aan tooneelspel gewone bezoeker
na afloop nog lang onder den indruk bleef
en de zenuwachtige er ’s nachts van droomde.
Juist zoo iets ontzettend-realistisch gaf de
jongste Bouwmeester Zaterdagavond. Dat was
geen aangeleerde kundigheid, geen welverzorgde
uitspraak of keurige tooneelschoolmanieren,
dat was geniaal.
Alleen één zaak was te betreuren, dat hij
Duitsch sprak. Daaronder leed de natuurlijk
heid van den dialoog, die soms.op een keurig
spelletje leek. Te verontschuldigen was het
want //Adolf" is reeds op 15-jangen leeftijd
naar Keulen gegaan, naar de tooneelschool,
terwijl hij tevens kleine rollen speelde in den
Stadsschouwburg aldaar. Nu als jongen van
18 is hij regisseur en le karakterrol aan het
theater van St. Gallen in Zwitserland. Hij
is dus als journalist geheel verduitscht, maar
jammer was het. Het eenige jammer trouwens
dat men kon hooren want de voorstelling als
geheel stond ook zeer hoog. Al was ’t slechts
door de blijkbare toewijding, waarmee de
leden van het Amsterdamsch Tooneelgezelschap
bun uiterste best deden niet al te sterk tegen
den grooten jeugdigen gast af te steken.
Het allerbest slaagde hierin mej. Mary Beek
man, wier Portie op een hoogte stond, waardoor
het niet louter beleefdheid was, dat het publiek
haar vele malen in de toejuichingen aan het
slot deed deelen.
Doch nu vragen wij ons af waarom kwam
Adolf Bouwmeester tot ons? Uitsluitend om
te laten zien hoe ’n veel-belovend en reeds
veel-presteerend landgenoot we hebben ver
loren. Of zou, om met Gijsbrecht van Amstel
te spreken //de liefde tot zijn land* hem zoo
sterk zijn //aangeboren" dat ook hij ten koste
van eigen toekomst en fortuin ons zijn kunst
zal willen brengen? Ik zou er Holland mee
feli... doch hem zelf mee moeten condoleeren.
Want voor een artist als hij, die in ’t afge-
loopen seizoen Henschel, NarciSs, Lodewijk XV
Cyrano, Hamlet, Jago in Othello, Gesler in
Willem Tell, Franz Moor in De Roovers en
de titelrol in Gringoire (als een) succesrol
Ik heb nooit zoo
heeren Raden van
mijner collega’s. Ik weet,
ook niet de gemakkelijkste menschen zijn
om mee om te springen en billijk het vol
komen, dat zij zich de macht niet uit de
handen laten nemen. Maar het blijkt toch
uit alles dat slechts weinig tooneelisten liefde
gevoelen voor de Koninklijke instelling,
waarvan slechts één zaak hen dierbaar is:
het lieve geld.
Bouwmeester gaat weg
de moeite door kunstvrienden aangewend al
bitter weinig om weer terug te komen.
Roche en Meijer zochten een gaatje in Brussel
of Antwerpen, zonder het te vinden, Kreeft
gaat willens en wetens een meer dan onzeke-
ren toekomst tegemoet. Mevrouw Holtrop
klaagde sterk het vorig jaar en haar klachten
werden vooral door de Haagsche abonné’s
sterk gesteund. Mevr. MannBouwmeester
gaat misschien ook weg, ondanks haar reuzen
salaris,
zou komen,
eveneens
van
zoeken van die eieren op hunne eigendommen
verboden hebben en de politie daarop toeziet.
Witmarsum, 8 April. Heden was hier in
een der lokalen van de Opeub. School ten
toonstelling van de voorwerpen, vervaardigd
op den 2en houtsnijcursus vanwege het //Nul",
waaraan een twintigtal jongelingen en jonge
dochters hadden deelgenomen.
De werkstukken waren over het algemeen
keurig afgewerkt. Tijdens de tentoonstelling,
die zeer druk bezocht was, kochten eenige
vreemdelingen verschillende voorwerpen. De
leerares, mej. N. Lettinga van Berlikum
heeft alle eer van haar werk; de leerlingen
vereerden ook nu weer haar een blijvend
aandenken. De heeren, die van wege het
z/Nut* de zaak regelden, verdienen een woord
van dank voor hunne vele bemoeiingen.
Door onbekende oorzaak zijn gister
middag om half vijf twee werklieden, die
aan een perceel op de Keizersgracht bij de
Runstraat te Amsterdam op het dak bezig
waren met herstelliugsvierk, in de snijding
gevallen tusschen dit en het belendende huis.
Dadelijk werden pogingen aangewend om de
mannen uit hun benauwde positie te verlos
sen, wat geruimen tijd kostte wegens de engte
van de snijding. Nadat de ongelukkigen met
behulp van touwen over de schutting in een
tuin waren binnehgebracht, zijn ze aanstonds
per brancard naar het Biuneu-Gasthuis ver
voerd. De toestand van een hunner is zorg
wekkend.
Over het spoorwegongeval nabij Breu-
kelen valt het volgende te vermelden
De 25-jarige Hein en de 23-jarige Pieter
Kroon, landbouwerszoons te Kortwijk, waren
met paard en wagen varkens gaan verkoopen
te Breukelen en reden met den ledigen wagen
naar huis terug. Toen zij den overweg pas
seerden van de spoorbaan (de slagboomen
waren geopend) zagen zij plotseling den trein
van 12.03 van Breukelen op zich aanvliegen.
Voor zij den tijd hadden zich te herstellen
van den schrik, waren zij aangereden en zoo
goed als vermorseld. Meer dan 15 Meter zijn
j zij weggeslingerd. De trein hield onmiddellijk
stil en zette de reis voort toen de lichaams-
overblijfselen waren weggeruimd. Het paard
was ook op slag dood en de wagen was in
tweeën geslagen. Een eind verder vond men
de beide voorwielen. De lijken zijn naar de
machineloods te Breukelen vervoerd. Op het
oogenblik dat het ongeluk gebeurde werd de
dienst voor de slagboomen aan den overweg
waargenomen door een overwegwachteres, die
onmiddellijk in haar functie geschorst is.
Zij beweert geen signalen gehoord te hebben
die de aankomst van een trein behooren aan
te kondigen. (Hdbl.)
Een slecht middel.
Gistermiddag vervoegde zich ten kantore
van den deurwaarder B. den Boer te Oud-
Beierland een vrouw ter voldoening eener
schuldvordering ten laste van haar man, groot
f1223, waarvan de deurwaarder het stuk ter
invordering onder zich had. Nauwelijks had
de deurwaarder het stuk te voorschijn gehaald
of de vrouw rukte hem het uit de hand,
scheurde de onderteekening er af en slikte
dat stuk in. Dadelijk deed de deurwaarder
aangifte en werd door den kantonrechter het
overgebleven stuk in beslag genomen en
proces-verbaal opgemaakt.
Een wilde stier in huis.
Gistermorgen rukte een stier die naar de
veemarkt te Leiden zou worden vervoerd, op
de Haven aldaar los, vloog als bezeten de
Haarlemmerstraat op sloeg er een zijstraat in
en trok door een openstaande deur aan de
Voldersgracht een woning binnen waar het
woeste dier letterlijk alles vernielde. De
menschen konden zich nog juist uit de voeten
maken. Toen het zijn woede aan onschuldig
huisraad had gekoeld liet het dier zich weder
gedwee meevoeren.
De heer den H., hoofd der school te
Nieuwaal, moest een knaap, landbouwver-
lof weigeren, daar hij te veel willekeurige
verzuimen had. De vader, den heer H. op
een weiland aantreffende, terwijl deze bezig
was planten te verzamelen, begon op te
spelen, vervolgens te dreigen en viel ten
slotte voornoemden heer den H. aan. Ern
stig mishandeld, met een blauw oog, ging
de heer den H. huiswaarts. Waar getuigen
aanwezig waren, is van dit geval proces
verbaal opgemaakt.
Vigelate et orate deo conlidentis Gerhart
Schimmel me fecit Daventnae 1699.
Op deze klok ziet men bovendien het
wapen van Work urn ter weerszijden gedragen
door den Ned. Leeuw.
Kleine klok.
Sonder verdrieten dede die stadt Worcum mij
vergieten door Hendrik Wegewart op dat pas
a s
doen ik acht iar toe voren vergoetn
Anno 1616 in Aprillus. w
Verder aan de eene zijde het wapen van
Workum met jaartal 1616, en aan de andere
zijde het wapen van Workum met Worcum.
Voor de a.s. Tentoonstelling alhier
werden door het Comité drie prachtige me
dailles ontvangen van H. M. Koningin
Wilhelmina, Z. K. H. Prins Hendrik der
Nederlanden en H. M. de Koningin Moeder.
Ook van den heer Staatsraad, Commissaris
der Koningin in de Prov. Friesland werd
toezegging voor een medaille ontvangen.
Gister kwam hier een telegram uit
Schellingwolde dat D. Wiersma, varende bij
schipper R. Bijlsma, even buiten de Oranje
sluis bij Amsterdam over boord was geslagen
en verdronken.
Voor de familie die ruim drie jaar geleden
op even noodlottige wijze een zoon verloor
door het vergaan van een palingschuit, op de
Noordzee, is dit opnieuw een zeer zware slag.
De deelneming in dit droeve geval is dan
ook algemeen.
Sneek. De alhier gehouden verpachting
van het grasgewas van den mac-adamweg
SneekBolsward heeft voor de 6 perceelen
opgebracht totaal f 311, tegen f 304,25
in 1907.
Warns, 8 April. Hooge huurprijzen van
landerijen I Drie perceelen weiland, eigen
aan mej. de wed. A. Schrale alhier, werden
dezer dagen bij briefjes verpacht resp.
f 78, f 63 en f 57 per pondemaat.
Weinig kievitseieren.
Er worden in onze provincie weinig kievits
eieren gevonden, waardoor de prijs hoog
blijft. Het weer blijft te koud en de hooge
waterstand heeft te lang geduurd, zoodat
vele landen nog te drassig zijn. Daarbij
komt, dat vele eigenaren van landen het
1
Bolswardsche Courant
X
