Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
M. B. EERDMANS,
L. VAN DER FEER,
1908,
No. 40.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
47ste Jaargang.
Zondag 17 Mei.
Uit de Raadszaal.
Concurreerende prijzen.
BOLSWARD.
Speciaal adres voor
Fotografie
VOOR
den heer J. de Boer
Samen - 150,999,875
A--
Vergadering op Donderdag 14 Mei 1908.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van~dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
I
die
toch
t
ien
Ruimst gesorteerd Magazijn hit
ter plaatse.
Aanbevelend,
van het
te stellen
6.
vrije-
eenige
Royaards.
van den
Samen - 153,131,09
De uitgaven beliepen
op den vorigen dienst f 133,591,685
H v tegenw. - 17,408,19
B. en. W. stellen voor thans tot benoe
ming over te gaan. De schoolopziener heeft
zich met deze sollicitatie en aanbeveling ver-
eenigd, hoewel eP slechts één sollicitant is.
De benoeming zal dan ingaan met 1 Juli,
het onderwijs gegeven worden in de Gym-
nastiekschoo! van het Weeshuis, waarvan ook
de aanwezige toestellen gebruikt mogen
worden. Het salaris bedraagt f 600, maar de
onderwijzer mag ook onderwijs geven aan de
vereenigingen en tevens aan de leerlingen
der bijzondere scholen tegen door B. en W.
te stellen tarief.
De heer G. H. Sutherland Royaards werd
met 12 st. benoemd, 1 briefje
7Behandeling van
heeren J. K. Hettinga
Groote Markt BOLSWARD.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4
EXTRA AANBIEDING.
neT plan van geruieëiiing' teil TTëiföéV'
verbouw der Gasfabriek. B. en W. stellen
voor dit jaar f 47,000 te leenen tegen 4 pCt.
bij openbare inschrijving, de overige f 46,000
is een volgend jaar pas noodig. De lee-
ning voor dit jaar te splitsen in 94 aan-
deelen a f 500, de aflossing voorloopig te
bepalen op f 2000 per jaar en na 1926 op
f 2500 jaarlijks.
De Voorzitter wenscht bij het einde der
vergadering op dit voorstel terug te komen.
m. Een missive van heeren Voogden van
het Alg. Armenhuis, waarin zij te kennen
geven, dat zij met verontwaardiging kennis
hebben genomen van de woorden des Voor
zitters, toen deze den 19 Maart zich uitliet
alsof de Voogden het er op schenen toe te
leggen door de late inzending der staten van
af- en overschrijving, dat hij voor den raad
een afzonderlijke vergadering moest beleggen
om de rekening voor 1 April te kunnen
vaststellen. Zij weten niet dat er een termijn
is vastgesteld voor de indiening dezer staten
en verzoeken, wijl zij dus* geen verzuim
pleegden, dat de Voorzitter de gesproken
woorden in het openbaar terug zal nemen.
De Voorzitter. Naar aanleiding van dit
schrijven wensch ik te antwoorden, al zij
het dat dit misschien opnieuw de veront
waardiging van heeren Voogden kan wekken,
wijl het schijnt dat zij het woord beleediging
parallel meenen te zijn met het wijzen op
een verzuim. De missive van heeren Voogden
heeft ook mijne verbazing gewekt, want zij
schijnen hun reglement niet te kennen of
er een minder juiste opvatting van te hebben.
Een art. van het reglement schrijft voor, dat
in het eerste kwartaal rekening en verant
woording moet worden gedaan. Hieraan nu
behoort de af- en overschrijving der staten
vooraf te gaan, die door den raad moet
zijn de gastheeren en
of niet aan deel te nemen. Wil de heer
Rosier persoonlijk Heeren Voogden dat ver
zoek doen, het staat hem vrij, ook om een
ander uur te bepalen, maar voor mij bestaat
daartoe geen aanleiding en ik ben er dan
ook niet toe bereid.
De rekening werd met algemeene stemmen
goedgekeurd.
5. Voorstel van Burg, en Weth. tot
onderhandsche verhuring van grasgewas van
den trekweg van Krommezijl tot IVaekenserzet.
Burg, en Weth. deelen mee, dat de open
bare verpachting geen bevredigend resultaat
opleverde. Eerst kon f 47 toen f 57 besomd
worden. Nu is van O. Jousma te Wommels
een aanbieding ingekomen om voor 5 jaren
te pachten tegen f 68 per jaar. B. en W.
vinden dit een billijke huursom en stellen
voor het daarvoor onderbands te gunnen.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
Benoeming van een onderwijzer in de
en ordeoefeningen en der gymnastiek,
sollicitant de heer G. H. Sutherland
mij onbegrijpelijk voor. Is de gemeente, of
eigenlijk de gemeenschap, niet verplicht te
voorzien in de werkeloosheid? Mij dunkt dat
er wel wat mag gedaan worden voor
menschen, die geen werk hebben en 1
werken willen, maar dan behoort het geen
waardeloos werk te zijn. De stelling van den
heer Boersma begrijp ik niet.
De heer Cuperus. De bedoeling van den
voorsteller dezer motie zal wel goed zijn, doch
wat hij nu aanbeveelt is eigenlijk theorie.
In de laatste jarpn werd er telkens op ge
wezen om een meer productief werk te vinden
en als dit er te vinden was, zou het zeker
al lang in toepassing zijn gebracht. Ik had
liever gezien dat de voorsteller der motie
zelf met een voorstel was gekomen, want nu
blijft het de vraag of B. en W. de opdracht
wel accepteeren. Ik zou den voorsteller dezer
motie wel in overweging geven deze in te
trekken en met een eigen voorstel te komen.
De heer Eerdmans. Ook ik kan met deze
motie niet meegaan. Werkverschaffing is geen
werk waar het om winst gaat, ’t is hier o,m
het werk te doen. De werklieden krijgen
hun loon, evengoed als bij de industrie. Of
daar winst of verlies behaald wordt, toch
w-ordt immers het loon uitbetaald dat verdiend
is, en zoo is het ook te beschouwen bij deze
werkinrichting. De winstgevende bedrijven
zijn dat moet men in het oog houden
alreeds door particulieren aangevat. Met den
heer Cuperus zeg ik ook, als de voorsteller
een uitgewerkt plan had ingediend, kon men
het overwegen, nu kan ook ik met de motie
niet meegaan.
De heer Vis. Naar aanleiding van het
gesprokene blijft toch nu de vraag of het
werk niet meer productief kan gemaakt worden
,en met de wenschelijkheid er van is ieder
het wel eens. Dit is het grootste deel van
de motie. Als men deze wijzigt en B. en W.
opdraagt met de commissie der werkverschaf
fing in overleg te treden, dan kan dit wellicht
tot een beter resultaat leiden, waarom ik die
motie zou willen wijzigen in dien zin.
De Voorzitter. Wat u daar voorstelt, kan
in geen geval. Alleen de heer Rosier kan
die motie wijzigen of geheel of gedeeltelijk
intrekken. Wil deze dat doen, dan kan het
in de volgende vergadering behandeld worden.
En wat de motie zelf aangaat, de kwestie is
al van jaren. De heer Rosier geeft hoog op
van de waardigheid van den werkman, doch
hij is niet de eenige, ook wij hebben achting
voor den werkenden stand en ook wij willen
ze helpen als de nood dreigt, wetende dat
het niet hunne schuld is dat ze werkeloos
zijn, maar zulks aan de omstandigheden is
te wijten. Maar er zijn er ook bij van die
individuen, die niet waard zijn, dat ze ge
holpen worden, die in den goeden tijd
hun geld in de kroeg brengen inplaats
van er hun gezin mee te onderhouden
en er een spaarduitje van op te leggen.
Onder de hoogere standen zijn wel dieniets
beteekenen, doch daaronder zijn ook die
werken al zij het meer met hun hoofd, doch
dat wordt soms als van geen beteekenis be
schouwd. Ook bij de werklieden heerscht soms
een groote fout. Men kan wel hoog opgeven
van die „arme werklieden” doch ’t is een
geregeld verschijnsel, dat dezelfde personen
zich aanmelden bij de werkverschaffing, daar
om de warme kachel de croniek van den dag
behandelen onder het pluiswerk. Ik bedoel
hiermee niet de ouden van dagen, maar
reken tot de onwaardigen wel, die jonge
mannen, die hun geld en verdienste opmaken
en soms nog in ’t krijt staan bij den kroeg
houder. Er zijn onder de werklieden velen
die edel en braaf zijn evengoed als onder
de hoogere standen maar er zijn ook, die
geregeld hun toevlucht nemen tot en steunen
op hulp. Het percentage van werkeloosheid
was den vorigen winter hier niet groot, de
goede werklieden konden haast altoos aanslag
vinden. Ik breng hulde aan hen, die pogen
het drankmisbruik tegen te gaan, maar meen
toch, dat onder de werkers der werkverschaf
fing goede klanten zijn van den adressant,
die zoo pas zijn vergunningsrecht lager wilde
hebben.
Dit is mijn persoonlijke opinie.
De heer Rosier. De Voorzitter moet wel
in den waan verkeeren dat ik alle arbeiders
even hoog acht. Ik heb toch gezegd: „zij
die eer en eigenwaarde bezitten”. De Voor
zitter moet toch van mij, die Voorzitter ben
del vereeniging tot afschaffing van alcoholische
worden goedgekeurd. Nu zijn in 1907 den
20 Maart die staten ingediend en werden
den 21 Maart in de gehouden vergadering
urgent verklaard en behandeld. In 1908 zijn
ze 17 Maart ingekomen en toevallig was
den 19 Maart nog een raadsvergadering en
werd weer na verleende urgentie dit punt
behandeld. Wilde de Raad de gewoonte, om
in een vergadering die staten aan te bieden
om ze daarna in een volgende vergadering te
behandelen, handhaven, dan kon de rekening
vóór 1 April niet afgesloten worden en waren
dus boekhouder en penningmeester in mora.
Het is dus de bereidwilligheid van den raad
geweest, dat men die administratie niet voor
een verzuim heeft geplaatst, en ik beu dus
niet geneigd de gesproken woorden in te
trekken, integendeel betreur ik het dat heeren
Armvoogden zoo weinig met hun eigen
reglement op de hoogte schijnen te zijn.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Procesverbaal van kasverificatie over
hel le kwartaal 1908.
De ontvangsten bedroegen
op den vorigen dienst f 132,265,915
u u tegenw. ,z - 20,865,175
was blanco.
het adres van de
en A. Vis, om een
ijzeren hek te plaatsen op de stoep langs
hunne huizen, met advies van Burg, en Weth.
B. en W. adviseeren dat tegen het inwil
ligen van het verzoek bij hen geen bezwaren
bestaan, mits de uitvoering naar genoegen is,
waarom teekeuing vooraf geëischt wordt en
alles ten genoegen van den gemeente-architect
wordt gemaakt en onderhouden.
De heer Keikes vraagt of die stoepen bij
de huizen behooren of het eigendom der ge
meente zijn, althans wat den grond betreft?
De Voorzitter licht in, dat stoep en grond
particulier eigendom zijn.
Met algemeene stemmen het verzoek inge-
wiliigd. De heer Vis stemde niet mee.
8. Behandeling van de motie van den
heer J. Rosier Lz. in zake de Stadswerk
inrichting.
De heer Rosier. Ik heb de motie in de
vorige vergadering ingediend, wijl het mijn
aandacht heeft getrokken, dat de som welke
bij die werkverschaffing toegelegd móet worden
grooter is' dan het loon dat werd uitgekeerd.
Nu heeft wel de heer v. d. Meer toen gezegd,
dat ik geen nieuws vertelde, maar iets nieuws
te brengen was ook mijn bedoeling niet zoo
zeer. Ik meen, dat wel eens mag herhaald
worden wat minder goed of verkeerd is. Ook
de Voorzitter zeide, dat deze werkverschaf
fing eigenlijk een zeker soort van bedeeling
is, maar dan vind ik het noodig dat men
er een anderen vorm aan geeft. De arbeiders,
die ik hoogacht als zij zooveel waardigheid
en eergevoel bezitten, dat zij niet de hand
willen ophouden om een gave te ontvangen,
willen zeer gaarne door arbeid voorzien in
de behoeften van hun gezin, doch dan wordt
op deze manier de werkverschaffing voor hen
een vernedering. Ik wil daarom wel in over
weging geven om wat beters te zoeken.
Vroeger is ook hier het vlasbraken uitgevoerd,
en dat was toen een ondankbaar en ook
ongezond werk door het vele stof, maar nu
er nieuwe braakmachiuetjes zijn, kan een
werkman daarmee met een korten werktijd wel
een gulden per dag verdienen. Ik zou dat
dus ook voor den a.s. winter hier wel willen
aanbevelen, want dan behoeven ze niet met
een rijksdaalder per week toe te komen, doch
kunnen ze vijf a zes gulden per week ver
dienen en verrichten ze iets dat productief
kan zijn.
De Voorzitter. De heer Rosier opent daar
een helder verschiet voor ons, doch ik vrees,
dat zijne voorspiegeling wel een illusie zal
blijken te zijn. Met weinig werkduur veel
verdienen, daar ben ik nog zoo maar niet
van overtuigd, hoewel men'een onderzoek
kan instellen.
De heer Boersma. Ik heb mij in de vorige
vergadering voor de urgentie verklaard en
wensch nu niet te spreken over de toevoeging,
maar wel over de motie zelf. Ik stem toe
dat het wenschelijk is, de werkverschaffing
meer productief te maken, maar dat men
daarbij rekening dient te houden, niet met
een of anderen tak van industrie te gaan
concurreeren. De industrie heeft tegenwoordig
al groote concurrentie en ik meen dat de
gemeente daarin niet mag meedoen, ik kan
deze motie daarom niet steunen.
De heer Rosier. De Voorzitter spreekt
van illusie en ’t kan mogelijk zijn dat het
niet zoo schitterend is als men mij heeft
ingelicht, maar ik was te Holwerd en daar
verdienden de arbeiders met weinig werkuren
toch zeer gemakkelijk f 1 per dag en één
was’ er die had de machine van de Leeuwarder
tentoonstelling en verdiende daarmee 11 a 12
gulden, maar die werkte meer uren per dag.
En wat den heer Boersma betreft, die komt
Tegenwoordig waren alle 13 leden.
De notulen der vorige vergadering werden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken
a. Een telegram van dankbetuiging voor
de gezonden felicitatie met den verjaardag
van Z. K. H. Prins Hendrik.
b. Een resolutie van Ged. Staten, hou
dende goedkeuring van het kohier van hoofde-
lijken omslag.
c. Idem, houdende goedkeuring
besluit om een onderwijzer aan
voor de Gymnastiek.
d. Een missive van
net georuiK.
Volg slechts de gebruiksaan-
wijzing op den omslag, en Sunlight
I zal het overige wel doen.
ons uit, dat
Saldo in kas f 2,131,215
Aangenomen voor kennisgeving.
2. Aanbieding van het verslag
toestand der gemeente over 1907.
B. en W. hebben de eer het bij art. 182
der gemeentewet voorgeschreven verslag van
den toestand der Gemeente aan te bieden.
Dit zal bij de leden van den raad circu-
leeren.
3. Vaststelling van de schoolgeldkohieren
over het le kwartaal 1908.
Het kohier van school no. I bedraagt
f 258,35, dat van de school voor m. u. 1. o.
f 332,25.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Vaststelling van de rekening van het
Algemeen Stads-Armenhuis over 1907, met
rapport der Commissie.
De Commissie, welke deze rekening heeft
onderzocht, had geene op of aanmerkingen
en stelt voor de rekening van den penning
meester en den boekhouder goed te keuren,
de laatste met een ontvangst en uitgaaf beide
ter somma van f 13,885,56.
De heer Rosier. Ik heb een kleine aan
merking, niet op de rekening, maar ik zou
wel willen dat de commissie van onderzoek
op een later uur daarmee begon, bijv, ’s avonds
6 uur dan kon dat werk best afloopen, en
dat er dan geen diner bij was. Ik acht niet
diner gehouden wordt, de
met schaarsche hand
voor het diner kunnen
noodig dat er een
armen worden soms
bedeeld en de gelden
beter besteed worden.
De Voorzitter. Ik moet den heer Rosier
opmerken, dat ik daarin niet kan treden.
Heeren Armvoogden noodigen
’t staat ons vrij er al
Bolswardsche Courant
511
Mi MMschaum.
PIJPEN
