Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
47ste Jaargang. 1908.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 44.
Amsterdamsche Beelden.
Zondag 31 Mei.
VOOR
BINNENLAND.
K. Bakker,
de inbraak
XXXVII.
A
van hen was
koperfabriek
de voetgangers in de
maar heel gelukkig
na tienen snort zij
lichamelijk letsel door grove onvoorzichtigheid
een moreel misdrijf is, ook al bemoeit de
strafrechter er zich niet mee?
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
I het wel gebeuren kan dat je ergens te laat
komt als je van de hobbelkar gebruik denkt
te maken, maar deze laat te lang op zich
wachten. Dan is er soms een lucht in die
natuurlijk dichte wagens om onpasselijk te
worden en is de snelheid overdag ook niet
grooter dan van een gewone paardenomnibus
wat in ’t belang van
drukke nauwe straten
ook is. Alleen ’s avonds
er Hink van door. Maar al had de hobbelkar
nü ook nog veel meer gebreken, we zouden
haar toch niet kunnen missen. Alle wagens
zijn geregeld goed bezet, zeg maar vol. Zij
die in de straten achter den Haarlemmerweg
komen, waar de verbinding met het hartje
der stad slecht en de wandeling alleronaan
genaamst is, zijn nu uit hun isolement ver
lost. Neem ze daarom niet weg EdelAchtbare,
voor gij ons er iets beters voor in de plaats
gegeven hebt.
Lijn 14 (de meest officieele. betiteling van
de hobbelkar) rijdt door het Noordelijk deel
van de Jordaan en daarom stelde de heer
Henri ter Hall, die in het Rembrandttheater
onlangs eene Amsterdamsche zzDoe er een
deksel op” opvoerde, deze lijn dan ook door
een zzKa-kom-er-uit-type” voor.
Jordaners op ’t tooneel zijn dikwijls waar
borgen voor succes, de heer Reijding heeft
indertijd door z’n //Pietje Puck” al het
lekkers van zz Luilekkerland” gered en
Grootveld is door dien eenen rol zzGrootveld”
geworden.
zzDoch hoe goed getypeerd ook, gewoonlijk
zijn ’t maar nagemaakte Jordaners, die op
de planken verschijnen. De echte zag je
vroeger in den schouwburg zzde Leeuw” in
de Warmoesstraat en nu ook nog wel eens
in sommige 30cents-comedies, waar draken
worden opgevoerd of zelfs ultra-moderne
stukken en met de r gerold wordt, onver
schillig of deze midden in „beron” staat
dan wel tot sluiting dient van prolletaarrr”
Op een andere wijze bracht de heer van
Haarlem in ’t circus Carré echte Jordaners
op de planken. Daar traden Herculessen op
waarvan een ’n zak meel wegende 250 kilo’s
optilde. Als iemand uit het publiek het ook
kon, mocht hij den zak meenemen.
Nu daar waren liefhebbers voor. De heeren
van den hoogsten rang daalden als engelen
uit den hooge neer en kwamen op de Bühne.
Zij zetten hun petjes af, trokken hun jasjes
uit, soms ook d’r vest, zoodat ze in d’r
overhemd of iets dat we er maar voor zullen
houden stonden, spuwden in de handen,
gingen als jongens die ’t meer bij de hand
gehad hebben op den zak dansen, maar ’t
gaf hun geen steek, zij konden geen houvast
krijgen. Sommigen gingen er bij liggen, zij
duwden den zak tegen de schouders, kropen
er soms onder, maar hoe moe en warm zij
zich ook maakten, ’t was alles tevergeefs.
Van boven werd aangemoedigd door een
hartelijk: Hou je taai, Hein en ’t publiek
beneden genoot dubbel. Zoo’n echt speelsche
varié zie je maar zelden. Natuur gaat toch
maar boven de kunst en... boven de leer.
Elke knaap wéét dat hij eerlijk moet zijn,
maar toch is ’t onverantwoordelijk hem met
te groote bedragen in den zak te laten loopen.
Nu is er weer een ongeluk gebeurd, want
een misdrijf, mag men het uitstapje van den
18-jarige die met f 15000,in den zak
naar Scheveningen ging, haast niet noemen.
Doch al past de Rechtbank ook alle mogelijke
clementie toe, zij zal toch gevangenisstraf
opleggen, een levenslange straf in haar ge
volgen. Ik heb er vroeger, bij gelegenheid
van de berooving van den kantoorlooper van
f 25000,al eens opgewezen in dit blad,
hoe onverantwoordelijk het is óf oude bf
heel jonge menschen te belasten met het
ontvangen van kapitale sommen. Twintig jaar
geleden verloor een aankomend bediendetje
van een bank een biljet van f 1000,nü
ondervindt hij er nog de gevolgen van. Een
knaap van 15 jaar liep soms halve dagen
met meer dan f 25000,in zijn zak, hij
haalde onderwijl ^streken” uit met zijn kor
nuiten en daar hij niet als ’n officieele bank-
looper met een portefeuille liep, waren al
zijn zakken vol bankpapier. Wanneer er met
zoo’n knaap iets gebeurt is hij dan alléén
schuldig. Begrijpen sommige patroons niet
dat het toebrengen van groot zedelijk en
Was er begin Mei geen gras in ’t
land, nu is ’t net andersom. In enkele dagen,
hoogstens een paar weken, is er zooveel ge
groeid, dat nu reeds tal van veehouders de
zeis er in gezet hebben, enkelen zelfs al aan
’t binnenhalen” zijn, nog wel niet van hooi,
doch die het gras gaan inkuilen en er lekkere
z/zuurkool” voor de beestjes van maken.
Als ’t zoo doorgaat en ’t weer wordt nog
iets warmer en minder nat, dan kunnen einde
Juni vele boeren zeker zeggen: zzDat zit er
weer op”; de eerste hooiïng is afgeloopen.
Een fout in de exploitatie lijkt mij ook
het gemis van open motorwagens, zooals men
die ook in de Belgische hoofdstad en elders
vindt. Want bij heerlijke zomerdagen als
het anders een genot zou zijn een ritje met
de open tram te maken, moet men nu in
lijn 1, 5, 7, 8, 13 enz. altijd in een dichte
wagen zitten puffen met het gevolg, dat men
dan gewoonlijk een der andere lijnen over
bevolkt, waar open bijwagens worden gebruikt.
Die open bijwagens zijn gewoonlijk even
stampvol als de dichte motorwagen, zzvoor
niks gaat”, ’t Is dan een duur paardje dat
trekt, want het publiek laat hem met een
gerust geweten wegrijden en wacht op den
volgenden open wagen, waarin plaats is.
Door een deel van de Jordaan rijdt nu de
autocar der gemeente, minder deftig hier de
hobbelkar genoemd. Of de voordeelen het
van de nadeelen winnen is voor ons nog
geen uitgemaakte zaak. Zeker een verbinding
was hoogst noodig, maar had men het niet
evengoed met een ouderwetsche omnibus met
impériale kunnen doen? Wie wel eens in
Brussel van de Beurs naar Enseele geomnibust
is weet welke gevaarlijke hoogten en hellingen
er mee kunnen worden bereden.
Onze gemeente-auto is bijna voorbestemd
om een groot ongeluk te krijgen. Als men
de gevaarlijke bochten ziet bij het op- en
afrijden van de Torensluis, dan voelt men
bij intuïtie, die auto gaat vandaag of morgen
den plomp in en daar zij zoo uitmuntend is
afgesloten, heeft geen der passagiers in zoo’n
geval er veel kans op er iets van na te vertellen.
Hoek Blauwburgwal en Singel woont een
bakker, die elk oogenblik op een auto-bezoek
in zijn winkel moet rekenen en de Prinsen-
sluis wekt droeve herinneringen op aan het
ongeluk met de brandweer-auto. Dat er tot
nog toe niets ernstigs is gepasseerd, strekt
de bekwaamheid der chauffeurs wel tot eer’
Vertrouwbaar zijn die auto’s echter niet, op
een dag der vorige week waren op een zeker
oo^enblik 5 van de 7 wagens defect, zoodat
Diefstal in een postkantoor.
Men seint uit Apeldoorn aan het Alg. H.
Gisteren zijn te Rotterdam aangehouden
P. de Hoog en K. Bakker, vermoedelijk
medeplichtig aan de inbraak van het post
kantoor. Zij zijn door de marechaussee naar
Apeldoorn overgebracht. Bij de huiszoeking
die tevens plaats had, zijn geen gelden
gevonden.
Ook bracht de recherche gisteravond uit
Amsterdam J. Stibbe, eveneens in verband
met de inbraak.
Het zijn alle drie oude bekenden der
justitie. Zij zijn in de kazerne der marechaussee
te Apeldoorn opgesloten om hedenmiddag
geconfronteerd te worden met de personen
die ze hier gezien hebben.
Jhr. Sandberg van Leuvenum te Apel
doorn, een der geadresseerden van een aange-
teekenden brief die geroofd werd, stelt een
flinke belooning beschikbaar voor de ont
dekking der daders.
De confrontatie met het drietal verdachten
heeft geen resultaat gehad. De personen die
hen gezien hebben op den weg naar Deventer
bij Hohengeim en Twello, durven niet onder
eede bevestigen, dat het dezelfde personen
zijn. Zij lijken er wel op, doch beslist durven
zij het niet te zeggen. Een
vroeger in Apeldoorn op een
werkzaam en is nog kort geleden voor de
inbraak hier geweest, doch ook deze wordt
niet pertinent herkend als te zijn gezien in
den bewusten nacht.
De verdachten ontkennen elke medeplichtig
heid. Een van hen was voorzien van een
aantal gouden sieraden en goed gevulde
portefeuille met banknoten. De polite zal
hen, wanneer geen nieuwe aanwijzingen
komen, in vrijheid moeten stellen.
De Amsterdamsche Gemeentetram mag de
eer niet onthouden worden dat zij de afstanden
heeft doen verdwijnen. Voor z’n werk behoeft
niemand het meer te laten, daar te gaan
wonen waar het hem lust. Doch juist omdat
die tram zoo’n belangrijke rol in ons leven
is gaan spelen, moet de critiek haar niet
worden gespaard, moet zij zoo aangenaam,
voordeelig en practised mogelijk worden ge
maakt. Waarom ook niet? Ze is toch onze
Gemeentetram en geen melkkoetje van hooge-
divendenten-trekkende aandeelhouders. Het
volmaakte is bij onze Gemeentetram nog
geenszins bereikt. De tarieven zijn zeker ver
beterd nu men een pasje voor een dubbeltje
en een boekje van 5 kaartjes kan krijgen,
maar eenvoud is toch het kenmerk van het
ware en daarom zou een 5-cts. tarief op alle
lijnen zoo gewenscht zijn. Het vervoer zou
er zeker nog door stijgen.
Op de meeste lijnen hebben we thans
vroegritten, waarvan de enkele reis, meestal
voor een kleiner traject dan het gewone,
mits vóór 8 uur genomen, slechts 3 cents
kost, terwijl de retourkaart, die tot 8 uur ’s
avonds geldig is, met een gelijk bedrag wordt
betaald. In ’t algemeen voor handwerkslieden
zijn deze vroegritten een groot gemakzij
die op hun werk moeten zijn op een uur
dat de meeste Amsterdammers nog op één
oor liggen, worden daardoor alleen in de
gelegenheid gesteld op een uur afstands loopen
van hun fabriek of karwei te wonen.
Maar toch zijn er bij dit stelsel twee
groote onbillijkheden. Eerstens dat niet op
alle lijnen vroegritten bestaan, zoodat de eene
Amsterdammer van een voorrecht wordt uit
gesloten dat de andere wel bezit, en tweedens
dat hij, wiens arbeidsdag anders is geregeld,
tweemaal meer voor hetzelfde Zznoodzakelijk
kwaad” moet betalen, onverschillig of zijn
portemonnaie nu juist tweemaal zoo goed is
gespekt. Erger is het nog, dat waar veler
arbeid in een groote stad eerst lang na
twaalven eindigt (posterij, telegrafie, dagbladen,
drukkerijen, théaters, koffiehuizen, spoor enz.)
dan voor hen geen tram meer rijdt evenals
bijv, in Brussel.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Een net gekleed, tamelijk bejaard
heer reist tegenwoordig in Friesland om leden
te werven van het Amsterdamsche Schuld-
invorderingskantoor, dat gevestigd zou zijn
Rapenburg 55. Het lidmaatschap bedraagt
f 3,50. Bij informatie bleek dat dit kantoor
daar niet gevestigd is, zoodat men hier vrij
zeker met een soort oplichterij te doen heeft.
De vrachtrijder Slotemaker vah Oost-
woud vervoerde in zijn wagen een varken
naar Hoorn om daar aan een slager te worden
afgeleverd. Ter hoogte van Midwoud sprong
het dier eensklaps uit den wagen, door de
zwaarte den vervoerder meesleurend, die deer
lijk gehavend tegen de steenen kwam. Zwaar
gewond werd de man opgenomen en na door
een naburig geneesheer te zijn verbonden,
naar zijn woning gebracht. Het varken was
ondertusschen op hol gegaan, geraakte eindelijk
te water en verdronk.
De 10 jarige D. v. d. B. te Hilversum
was met zijn 8-jarig zusje aan’t hout sprok
kelen in 't Spanderswoud en ter afwisseling
wou hij eens gaan zwemmen in de z.g. Nieuwe
Vaart. Hij stapte echter in een der diepe
kuilen, die zich daar, geheel voor ’t oog
verborgen door waterplanten, in den bodem
bevinden. Op zijn hulpgeroep kwam een
werkman toesnellen, die zich te water begaf
en aan wien het gelukken mocht het knaapje
op het droge te brengen. Onmiddellijk werd
toen naar een dokter getelefoneerd, die, ver
gezeld van twee verpleegsters, zoo spoedig
mogelijk op de plaats van het onheil aankwam.
Ondanks ulle moeite mocht het niet gelukken
het knaapje weer bij te brengen.
Inbraken.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
is .te Heemstede, in de villa van mevr. Voogd
aan den Wagenweg ingebroken. Ontvreemd
zijn een fiets en een partij tafelzilver, ’s Nachts
is de dader een Duitscher te Sloterdijk
aangehouden. Hij wilde op de fiets naar
Amsterdam vluchten.
Wittnarsum, 28 Mei. Aan den heden alhier
gehouden kaatswedstrijd van leden-amateurs
namen 13 parturen deel. De prijzen werden
gewonnen door: S. Wiersma te Winsum,
J. Tichelaar te Makkum en J. Grijpsma te
Franeker. G. v.d. Witte te Dongjum, A. Hes
linga te Herbaijum en G. Tiemersma te Har
lingen. M. Werkhoven te Witmarsum, J. v.
Tuinen te Franeker en K. Terpstra te Ried.
Stavoren, 28 Mei. 't Blijft misère met
de ansjovis. Nooit heeft men ’t zoo tevoren
gekend. Verleden week pas kwam ’t eerste
anker vol, p.m. 1400 stuks.
Het in het vorige nummer van dit blad
voorkomende bericht, dat de ansjovis in
Spanje verzeild zou zijn geraakt, vindt hier
weinig geloof, ’t Was ook hier bekend, dat
Lemster visschers in Spanje (en Engeland
vertoefden voor het «outen van visch, doch
zulks betreft naar inen meent, niet de
ansjovis.
Doniaga, 28 Mei. Uit het Tjeukemeer
is alhier aangespoeld een monsterdier, lang
ruim lx/2 M. en naar schatting zwaar 70
a 80 pond. Het is aan de rugzijde donker,
aan de buikzijde grijsachtig wit; de kleine
oogen zijn boven de mondhoeken en op den
kop is een opening. De bek is voorzien van
gelijke tandjes, de staart strekt zich uit in
horizontale richting. Bij onderzoek bleek het
te zijn een bruinvisch (dolphinus communis).
Bruin visschen komen veel voor in de Noord
zee en de Zuiderzee en zeer zeker is dit
exemplaar in Frieslands boezem verzeild
geraakt door de Lemster sluizen. De bruin
visch behoort tot de zoogdieren en wel tot
de orde der walvischachtingen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Westergo. De Friesche greidhoek mag
thans gezien worden. Koest’rende Meizon,
tooveraar, heeft in enkele dagen de groote
bloemensprei geweven over de hooilanden,
waarin weldra de volheid des tijds gekomen
zal zijn. In de fennen om de hoeven pronkt
het vee in dichte kudden, blij grazend gastend
aan volop klaver en gras op vruchtb’ren
bodem. In de boomgaarden rijke tooi van
kleurteêre bloesem, zoet geurend. Gevulde
moesbedden in de tuinen, vriendelijke perken
voor de huizen, die wegduiken in het heldere
loovergroen van hooger plantsoen. De greid
hoek mag gezien worden zóó hij heeft
het feestkleed aangetrokkén!
Wij vernemen dat de hooioogst alom goede
vooruitzichten heeft. De stand der mieden is
zeer voordeelig en de vrucht is van gewilde
kwaliteit. In de volgende week zullen de
eerste perceelen onder de zeis komen.
voor Drankbestrijding
Donderdag tevreden
Sneek. Comité
mag over de meeting van
zijn.
Misschien een honderd of zeven personen
uit de stad en van buiten luisterden met de
grootste aandacht naar de drie sprekers, de
h.h.: ds. De Haas, K. Groeneveld en Staüdt.
Vooral e.g. boeide zijne hoorders zóó, dat
zelfs onder de anders vaak luidruchtige jeugd
de diepste stilte heerschte.
Na afloop, ruim half vijf, trok de stoet
met ontplooide vaandels door de stad, om
zich kort daarna op de Marktstraat te ont
binden.
Aan de Woensdag alhier gehouden
voorjaars-paardenmaikt waren aangevoerd 255
paarden en 2 veulens, totaal 257 stuks.
De prijzen variëerden voor:
Tuigpaarden (le soort) van f250 tot f 450.
Werkpaarden (2e -150 - 300.
Slachtpaarden(3e - 60 -190.
De handel was behoorlijk; er waren slechts
enkele Hollanders ter markt.
Langweer. Bij de Woensdag gehouden
stemming van een directeur onzer op te
richten coöperatieve stoomzuivelfabriek, ver
kreeg de heer A. K. Rienks, dir. der coöp.
zuivelfabriek te Oosterend, 106 stemmen,
de heer H. Bakker, idem te Achlum, 32
stemmen en de heer H. Haytink, leeraar
van den Bond van coöp. Zuivelfabr. in
Friesland, 10 stemmen,
Met groote meerderheid werd dus de heer
Rienks benoemd.
Bolsvardsche Courant