Kieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
F
1
O
Gysbert Japiks.
1908.
No. 54.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
J
llll
Zondag 5 Juli.
I
I
VOOR
K
dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
BINNENLAND.
1
a.
het master Gysbert weast,
hy>
az
dat
van
het
was
b.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van
Dokter Eeltje,
wij in de spelling laten, waarin het werd
geschreven, willen we eene zeer, zeer beknopte
nabij de kust van
Texel nog dagelijks
staande de gelederen
sterk gedund zijn, weten sommige jagers
Het warme,
rijpheid en
te plukken.
I
de hand ge-
man eaeack reast,
eere.
schets laten beginnenhet leven en streven
betreffende van den grooten Frieschen dichter
Gysbert Japix.
Dit scheen ons eene niet ongewenschte
zaak, nu juist in dezen tijd in onze stad de
naam van Gysbert-Omme op veler lippen is.
Zijn ouders waren Jacob Gysberts, een
spruit uit het geslacht der Holckamas, en
Antje Willems. Jacob verkreeg al spoedig
het vertrouwen zijner medeburgers. Eerst
werd hij- tot diaken benoemd, later gepro
moveerd tot ouderling en
zijn medebestuur werd
Ten slotte liep men de hoofddeur van het
gebouw met vereende krachten open.
Het geheele gebouw werd daarna onder
zocht, maar in niet een vertrek iets gevonden
dat verdacht leek.
Het licht dat de buren in het gebouw
van de Loge, welk gebouw van bestemming
is veranderd en onbewoond is, hadden zien
branden, bleek veroorzaakt door de reflectie
het licht van een straatlantaarn voor
gebouw in de Eendrachtstraat staande.
N. R. Ct.
Drie menschen omgekomen.
Gisteravond omstreeks 8 uur had aan de
gasfabriek te Sliedrecht een zeer ernstig onge
luk plaats. Een der gasketels was in reparatie.
Des morgens was men er aan bezig geweest,
doch de werkzaamheden toen uitgesteld tot
’s avonds, als wanneer men, gelijk we ver
namen, ingevolge uitdrukkelijken last
den directeur, niet langer dan een half
achtereen in den ketel zou mogen
kerkmeester. Onder
aan hèt koor der
G*roote Kerk in 1647 een groote verbetering
aangebracht, zooals men kan opmaken uit
het opschrift van eene, in den noordelijken
vleugel van dat koor gemetselden steen,
Lemmer, 2 Juli. Kapt. Kofman met de
salonboot „Bolsward” van de Holl. Friesl.
lijn hier hedenmorgen van Amsterdam bin
nenkomende, rapporteerde, dat hij in de bijna
40 jaren, die hij de Zuiderzee heeft bevaren,
nog nimmer het Noorderlicht, of wat het
dan geweest mag zijn, zoo sterk heeft zien
schijnen, als de beide laatste nachten. In
het bizonder in den nacht van Dinsdag op
Woensdag was dit licht zoo sterk, dat, toen
hij omstreeks 1 uur den hoek van het IJ
passeerde, het bijna zoo licht was als over
dag.
Wonseradeel. Vanwege het armbestuur
in deze gemeente is aan alle vergunning
houders verzocht geen drank te verkoopen
aan bedeelden. Er zal scherp worden toe
gezien.
Langweer, 1 Juli. Aanwijzing bouw
der stoomzuivelfabriek alhier.
De zaal van A. Zandstra geheel bezet met
aannemers, stucadoors, leveranciers en verdpre
belanghebbenden. De aannemers merken op,
dat het aantal bestekken ontoereikend was
geweest en vragen daarom een paar dagen
uitstel van de aanbesteding. Verder maken
zij bezwaar tegen eene. wijziging in de alge-
meene voorwaarden, waarvan de strekking
is, dat bij geschil tusschen aannemer en
architect de directie der boterfabriek beslist.
Zij wenschen daarvoor te lezeneene com
missie, door beide partijen gekozen.
Beide eischen werden van
wezen.
Eerst een kalm vragen, dan een dringend
eischen, een hartstochtelijk vorderen. Alles
stuit af op hardnekkig verzet, zoo riepen zij.
De Voorzitter van den Algemeenen Aan-
nemersbond, de beer F. de Wolf te Sneek,
zegtgeen serieuze aannemer mag onder deze
bepalingen inschrijven. Toen ’t bestuur wei
gerde de bestekken tegen den kostenden prijs
van 5 gld. terug te nemen, verklaarde hij,
dat elk, die niet voornemens was in te schrij
ven, bij hem zijn bestek kon inleveren en
van hem de 5 gld. zou ontvangen.
Eenigen voldeden hieraan. Telkens werd
appèl gehouden. Meerderen volgden, eindelijk
allen op één na, die nog zijn compagnon
moest raadplegen.
Vol spanning wordt nu de dag van Zaterdag
tegemoet gezien. Zullen er nog inschrijvers
komen? De gesluierde Isis weet het, maar
openbaart het niet.
Hepk. Nieuwsblad v. Fr.
Hem. Oldeph. en Nw. Model van krassen
ouderdom en energie. De 86-jarige F. te M.
hanteerde in het loopende hooiseizoen nog
de zeis op eene wijze die jongeren tot voor
beeld gesteld mocht worden.
De heer F. behaalde eertijds op een te
Workum gehouden maaiwedstrijd van 30
^deelnemers den len prijs.
Gaasterland. Onze gemeente wordt tegen
woordig dagelijks bezocht door tal van toe
risten 100 is maar 1 waarvan onder
scheidene zich toeleggen op plantenstudie,
eene nuttige en aangename liefhebberij van
den dag. In de komende vacantie-maanden
zal het aantal botanici nog veel grooter
worden. Hun mag bijzonder worden aanbe
volen het zeewoud bij Oudemirdum en Rijs,
waar afwijkende plantenvormen voorkomen,
gevolg van den invloed der zee. De z.g.
heide achter Kippenburg mag ook niet ver
geten worden de vleeschetende planten,
zonnedauw e.d. zijn er te vinden I
Workum, 3 Juli. De tentoonstellingscom
missie te Workum heeft in tegenstelling met
andere dergelijke coinite’s juist op den daar-
Yn ’t ade Boalsert stil in from
Tigt oon ’e Kouemerke,
Dear wenne alleer uwz Gysbertom
In tjienne schoalle in tjercke.
Hy roon eaeck mei de hanplak om
By lytze greate heren.
It folckje wier doe jiet to dom
Om sender stryps to leeren.
It wier oarz hiel syn wirckje net
Der mei dy bërn to tjouen:
Mar frjuenen! dy net dogt net het
Hy hie oarz neat to knouen.
Ho ’t mei de stedljues berntjes gong
Dat iz uwz net forhelle;
Eaeack ho er ynn'e tjercke song,
Soks ken ik net fortelle.
Faack hie de man eaeack wol syn nogt
Een al dat hakketouwen;
Dan sprong it boogje uwt ’e bogt
Om rymckes op to schrieouwen.
O! mannig rymcke het er joon
Sa az er nin meer komme.
Dy ade eer foar Friezldns gruwn
Mei Boalsert heag op romme.
By sechstien hondert trytig om,
Doe wie de man yn weazen;
Mar rint er toesen jier jiette om,
Dan wirt syn wirck wol leazen.
Sa’n man
len Friez fen de ade leere.
To Boalsert wier de
Der stiet syn byld yn
Der stiet dy greate, eedle kop
Fen d’ ade Friesche master;
Dat rjuechten Friesche ljue der op
Fen klinckklear wyt albaster.
len Fries, dy edel, from en fry
Sa’n man net kin forjiette
In libbet sljeocht en rjeocht
Dy scil ien stanfries hiette.
Met dit gedicht van
wij i
Wat hij in dezen tijd van rusten heeft
gedaan is vrijwel onbekend. In de archieven
op het Stadhuis is daarover niets te vinden.
(Fr. Volks-Alm. 1893, pag. 131).
Zijn huwelijk werd gezegend met een zestal
kinderen, Aaltje, Antje, Salves, Jacob, nog
eens Jacob, nog eens Antje. Hij verloor ze
allen op éénen na, SalVes. Het graf van
een dezer is nog te vinden in het Zuider
achterschip der Groote Kerk, naast Gysberts
graf. Van het opschrift is nog te lezen
A°. 1646 d... Aug. Jacob Gysberts... Roos
die dees dag.praelt (’t verdere onleesbaar).
Ws. Wordt vervolgd.
van
uur
werken.
Vier personen, n.l. de gasfitter Harrewijn,
de metselaar ’t Jong en de stokers Mijnster
en Saarloos begaven zich daartoe te ruim 7
uur in den ketel. Zij schijnen na eenigen
tijd door de salmiakgassen bedwelmd te zijn
geraakt, althans toen de directeur, de heer
W. van Hoeve, na een half uurtje kwam
zien, zag deze op het toestel, dat in den
ketel was aangebracht, nog slechts twee der
mannen in bedwelmenden toestand zich aan
het hout vastklemmen. De heer Van Hoeve
schijnt zich toen tot redding zijner mannen
ook in den ketel gewaagd te hebben, met
het noodlottig gevolg, dat ook hij in het
water viel, dat 3 a 4 M. hoog in den ketel
stond en waarin beide stokers reeds gevallen
en gezonken waren.
De zoon van den heer Van Hoeve, het
ongeval bemerkende, wilde zijn vader en de
overigen ter hulp komen, maakte daartoe met
spoed een veel grooter gat in den ketel, maar
slechts twee, n.l. Harrewijn en ’t Jong konden,
nadat zij er waren uitgehaald, spoedig bijge
bracht worden. Bij de drie overigen den
directeur Van Hoeve en de stokers Mijnster
en Saarloos, heeft men te vergeefs alle pogin
gen aangewend om de levensgeesten weder
op te wekken. De omgekomenen waren allen
hoofden van gezinnen. N. R. Ct.
Sternajacht.
Het schieten op sterna’s is nu sedert Mei
den polder Eierland op
aan de orde. Niettegen-
der fraaie vogels bereids
i er
toch nog wel 300 per week neer te vellen.
Een der jagers schoot er zelfs honderd-veertig
op één dag.
De arme slachtoffers der dwaze damesmode
worden met 16 ets. per stuk betaald. Er zijn
jagers die met het schieten van sterna’s sedert
eenige weken reeds f 30 per week hebben
besomd.
Om zooveel mogelijk te profiteeren van
het prachtige weder, zag men volgens de
N. Ct. in Friesland een schoenmaker, een
winkelier, een barbier en een klerk ter sec
retarie in het land om de boeren in het hooien
bij te staan, wegens gebrek aan arbeiders door
vertrek naar Duitschland.
Als een bijzonderheid meldt de Tel. dat
het stoomschip Duisburg, gisteren naar Java
vertrokken, met een diepgang van 84 palm
van Amsterdam door het Noordzeekanaal is
gevaren en met laag water is geschut. Nog
nimmer is een schip met zoon diepgang door
het kanaal gevaren.
Gistermiddag waren eenige jongelui te
’s-Gravenhage voorbij de uitmonding van het
Waterververschingskanaal in zee gaan zwem
men. Een van hen, die zich waarschijnlijk
te ver heeft gewaagd (er liep een flinke stroom
met vrij onstuimige zee) is naar zee getrokken
en verdronken. Pogingen door twee personen
aangewend om den drenkeling te hulp te
komen, zijn mislukt. De verdronkene moet
iemand zijn van 27-jarigen leeftijd N. Ct.
De beruchte H. Ittenbach, die in 1904
te Venlo aan den Kaldenkircherweg Catharina
Hazemans vermoordde, is in de gevangenis
te Werden overleden, na een volledige be
kentenis te hebben afgelegd. Ittenbach werd
indertijd ter dood veroordeeld, doch later
begenadigd tot levenslange gevangenisstraf
dat koor gemetselden
waarop voorkomt de naam 'n Jacob Gysbertsz.
de ovde Bvrgemr.”
Reeds op betrekkelijk jongen leeftijd maakte
hij deel uit van het College „gezworene
gemeensmannen” der stad, later werd hij
Burgemeester, van 1638 tot 1642. In dezen
tijd heeft hij allerlei onaangenaamheden gehad
.met de predikanten der gemeente, waarvan
vele staaltjes worden vermeld.
Hij stierf aan de pest in 1655 en werd
naast zijne reeds vroeger overleden vrouw
begraven in de Broerekerk. Hun graf dekte
een dubbele blauwe steen met wapen en
opschrift.
Hun oudste zoon Gysbert, werd in 1603
geboren ute Bolsward op de Wipstraat, vlak
over de Koemarkt”. Van zijn jeugd is niet
bijster veel bekend; wat er van beschreven
is, berust nog al op veronderstellingen.
In het bij de predikanten berustende
„Kerkeboek” vinden wij vermeld dat hij in
1624 (13 Febr.) werd aangenomen als lid
maat der Gereformeerde Gemeente alhier.
In het volgende jaar (April 1625) werd hij
benoemd tot schoolmeester en voorzanger te
Witmarsum, waar hij veTbleef tot 1635.
Waarschijnlijk is hij nu een paar jaar lang
non-actief geweest. In dezen tijd trouwde
hij met Sijke Salvis, waarna hij, alweer vol
gens gezegd Kerkeboek, in October 1637
werd benoemd te Bolsward,
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
voor gestelden tijd de inschrijvingen van vee
kunnen sluiten. Niettegenstaande de drukke
hooioogst steeds begunstigd door prachtig
droog weder, heeft de landbouwstand in Fries
land tijd kunnen vinden het beste vee uit
de geheele provincie te doen inschrijven. Ook
de rubriek, opluistering en inzendingen van
allerlei aard is flink vertegenwoordigd. Het
gebouw der Vereenigde Burgerschool is daar
voor aangevraagd. De exploitatie der groote
consumptietent op het terrein is gegund aan
onze stadgenooten E. Westra en R. Veldman.
Verschillende muziekcorpsen zullen op den
5den A.ug. hunne medewerking verleenen op
terrein en markt.
Over de landbouwfeesten te Heerenveen
schrijft de Jouster Ct.:
Heerenveen. De financiëele zijde van onze
Landbouwtentoonstelling verbonden aan het
60e Nederiandsche landhuishoudkundig con
gres, dreigt een fiasco te worden. Om drie
redenen.die onderling invloed op elkaar uit
oefenen.
De tentoonstelling als zoodanig valt
niet mee. Er is geen al te groote verscheiden-
heid van .te bewonderen exposities. Enkele
wat heel zwartgallige bezoekers zeiden „er
niets.”
Het bezoek is mee daarom alles
behalve overvloedig.
c. Er wordt te veel entrée gevraagd.
Vijftig cent om op het feestterrein te
komen, waar behalve de fraaie en groote
stoomcaroussel van Wolff en Stuve’s nougat-
kraam, een draaimolen en een katten- en
hondentheater niet veel bizonders te zien is
en idem 50 cent als men dan de eigenlijke
tentoonstelling wil bezoeken.
Als men daarbij weet dat er telkens op
nieuw entrée gevraagd werd, zoodra een be
zoeker zich maar voor een oogenblik om deze
of gene reden van het feest- of tentoon
stellingsterrein had verwijderd, is het licht
na te gaan dat dit tot ontevredenheid stemde
en de al niet talrijke bezoekers nog voor 't
grootste deel van ’t feestterrein terughield.
Was dit voor alle vermakelijkheden van
zeer nadeeligen invloed, niet het minst voor
den draaimolen, die het toch meest van kinderen
moest hebben en diens beurs is over ’t ge
heel niet zoo goed gespekt, dat ze zich de
weelde kunnen veroorloven, 50 ct. entrée te
betalen, voor ze eens lustig inden mallemolen
konden rondzwieren.
Ontstemd waren dan ook de kermismannen
en dreigden Woensdagavond te zullen staken.
Ook Wolff, die het terrein electrisch ver
lichtte en voor dien aandrang is de regelings-
commissie bezweken, de entrée’s voor het
kermis- of feestterrein zijn vervallen. Daar
echter nu heden Donderdag nog f 4000
nu enkel te beuren van tentoonstellingsbe
zoekers, binnen moet komen om de ge
maakte kosten te dekken, is na te gaan, dat
de tentoonstelling een teleurstelling zal worden
vooral voor de garautiefonders, die knapjes
zullen hebben bij te passen.
Meikersen.
Met den handel in Meikersen gaat het in
de Betuwe zeer naar wensch.
droge weer bevordert groei en
er komen handen te kort om
Goede plukkers verdienen f 2,50 a f 3 per
dag. Aan de veilingen komen enorme hoe
veelheden; aan de Veilingvereeniging „Over-
Betuwe” waren gisteren 50,000 pond aan
gevoerd; in geen jaren was de aanvoer zoo
groot. De handel is vlug en levendig en de
prijzen zijn stijgende. Voor le qualiteit be
steedde men 8t/2 tot 11 cent en voor 2e
kwaliteit 5 5 7x/2 cent per t/2 K.G. Ook
werden eenige postpakketkistjes met ruim
4^2 K.G. geveild, die f 1,40 a f 1,60 op
brachten. De handelaren maken goede zaken,
vooral met de verzending van postpakket
kistjes naar alle oorden des lands.
Feel leven om niets.
In de Eendrachtstraat te Rotterdam voor
het gebouw van de Loge liep gisterennacht
een volksmenigte te hoop op het gerucht,
dat zich daarbinnen inbrekers zouden bevinden
en op het zien van een politiemacht die de
ingangen van het gebouw bezette.
Een smid en een rijwielreparateur werden
gerequireerd, maar tevergeefs trachtte men
met gebruikmaking van loopers binnen te
komen. Heele bossen sleutels werden aan
gedragen, maar geen een paste.
1
Bolswardsche Courant
r
4
