Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseracleel.
1908.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 66.
Zondag 16 Augustus.
üit de Raadszaal.
VOOR
Afzonderlijke
II ieder
onderwijs
Vergadering op Vrijdag 14 Augustus 1908.
hoog is.
uitge-
- 1100
1150
- 1200
- 1250.
- 1025
f 13100
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
f 9030
- 10055
er persoonlijk
een verhooging alzoo van
De salarissen bedragen thans
Volgens dit voorstel komen ze op - 14500
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. pef regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
van 36
6-9
9-12
meer dan 12
en is dus
Bij de opening der vergadering waren 12
leden tegenwoordig, de heer Eerdmans was
eerst absent, maar kwam een poosje later
binnen.
De notulen werden gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
a. Een telegram, als dankbetuiging voor
den gezonden gelukwensch op den verjaardag
van H. M. de Koningin-Moeder.
b. Een resolutie van Ged. Staten, goed
keurende de kohieren van schoolgeld.
a en b voor kennisgeving aangenomen.
c. Een adres van den Bond van Gemeente
ambtenaren, afdeeling Friesland, verzoekende
de jaarwedden van de beambten der secretarie
te verbeteren.
d. Een adres van de agenten van politie
le klas, verzoekende verhooging van salaris.
e. Een adres van ’t bestuur van het
Groene Kruis, afdeeling Bolsward, verzoekende
eene subsidie uit de gemeentekas, wijl de
vereeniging haar werkkring wenscht uit te
breiden om de bestrijding der tuberculose
ook ter hand te kunnen nemen.
Deze adressen in handen van B. en W.
om bij de behandeling der begrooting er op
te letten.
f. Een missive
Koopmans, een
verweer tegen wat Burg,
laste leggen.
van den stadstuinman
nadere toelichting van en
en Weth. hem ten
Zal worden behandeld bij punt 3 der agenda.
g. De concept-instructie voor den gemeente-
veearts, en dito voor den onderwijzer der
gymnastiek.
Deze worden ter visie gelegd, om ze in
een volgende vergadering te behandelen.
h. Het rapport der commissie voor de
gemeenterekeuing, waarbij op eenige posten
aanmerking wordt gemaakt en eenige inlich
tingen worden gevraagd doch de eind-conclusie
luidt, de rekening goed te keuren.
Het antwoord van B. en W. zal in de
volgende vergadering ter tafel komen.
i. Een schrijven van Armvoogden, waarin
zij dankbaar zijn voor de door den raad aan
genomen motie, maar dit is evenwel geen
antwoord op de gestelde vraag, of de Raad
goedkeurt de behandeling die zij van den
Voorzitter van den Raad hebben ondervonden.
Zij bieden nu collectief ontslag aan.
In de volgende vergadering komt dit punt
aan de orde.
De Voorzitter geeft daarop den heer Van
Randen nog antwoord over diens vraag, in
de vorige vergadering gedaan, omtrent het
tijdstip van goedkeuring der werken van de
gasfabriek door Ged. Staten. Krachtens art.
197 der gemeentewet wordt een besluit van
den Raad, waarop binnen 30 dagen geen
beslissing is genomen door Ged. Staten, als
goedgekeurd beschouwd. Nu is 11 April
het plan van uitvoering opgezonden waarop
4 Juni een missive werd ontvangen, dat zij
het plan, als kennisgeving hadden ontvangen.
Er is echter geen beslissing genomen, doch
zoo’n kennisgeving is zooveel als een goed
keuring. Wat de oorzaak der vertraging was,
weet de Voorzitter niet, doch er is inmiddels
met het werk voortgegaan.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Aanbieding van de reclames tegen den
hoofdelijken omslag, primitief kohier.
De ingekomen reclames tegen den hoofde
lijken omslag, waarbij nog gevoegd is een
beroep bij Ged. Staten op een reclame tegen
het suppletoir kohier, worden in handen der
commissie gesteld, die voor het kohier
benoemd is.
2. Behandeling van het adres van de
Werklieden-Vereeniging „Eendracht zij ons
Doel” om des Zondags volksconcerten te houden,
met advies van Burgem. en Weths.
Burg, en Weths. kunnan zich vereenigen
met wat de meerderheid der commissie voor
de muziek adviseerde, n.l. dat zij den Zondag
niet den geschikten tijd achten voor een
concert.
De heer Vis. De meerderheid was er tegen,
de minderheid was er wel voor om b\j wijze
Een vermeerdering dus van - 1400
Zoodat de nieuwe toelage uit de gemeentekas
bedraagt f 375.
Het hoofd der teekenschool krijgt voor de
leiding er van f 50 extra en voor ’t hoofd
der herhalingsschool wordt f 1 per uur
betaald.
Het voorstel-Boersma om de vergoeding
voor huishuur van f75 op f 100 te brengen
wordt door de heeren Praamsma en v. d. Meer
becritiseerd maar aangenomen met 7 tegen
6 stemmen. (Tegen de heeren Keikes, Kramer,
Praamsma, van Randen, v. d. Werf en van
der Meer.)
Het voorstel-Vis om het hoofd der Fransche
school ook direct op ’t maximum te brengen
wordt na discussie tusschen de heeren Vis,
v. d. Meer, Keikes en Lunler verworpen met
10 tegen 3 stemmen, de heeren Rosier, Vis
en Boersma.
De heer v. d. Meer deelt nog mede dat
B. en W. wel hebben voorgesteld deze ver
ordening op Jan. a.s. te doen ingaan, maar
wat de onderwijzers thans beneden 't minimum
ontvangen, wordt hen aan het einde des jaars
uitgekeerd, waarmee ook is tegemoet gekomen
aan het bezwaar van den heer Vis, die 1
Juli deze verordening wenschte ingevoerd
te zien.
Het voorstel Lunter en Keikes, om ook
voor de hoofden der scholen no. I en II
een regeling naar dienstjaren te bepalen wordt
door B. en W. overgenomen en de regeling
bepaald als volgt:
minder dan 3 dienstjaren f 1050
u
n
n
Zonder hoöfdel. stemming goedgekeurd.
Over de redactie van de bepaling der uit-
keering aan weduwnaars ontstond ook heel
wat discussie en werd door verschillenden
gezocht naar een bevredigende oplossing,
opdat volgens de bedoeling van de wet ge
handeld worde, maar ook geen gezinshoofd
hij hoopt dat de onbillijkheid zal worden
ingezien en de poging tot verlaging steun zal
vinden.
De heer Praamsma is van een tegenge
steld gevoelen en vindt het schoolgeld hier
niet hoog, als hij opmerkt dat voor onderwijs
f 18,300 wordt uitgegeven en er nog pas
f 2000 schoolgeld wordt betaald. Het open
baar onderwijs is hier lucratief ingericht,
waarom hij vraagtwijs mij een gemeente
waar voor zoo weinig kinderen zooveel
wordt uitgegeven voor lager onderwijs. Er
is hier veel meer personeel dan de wet eischt
en toch blinkt het openbaar onderwijs niet
uit, maar kan het bijzondere er best mee
concurreeren. In doorsnee is het schoolgeld
hier niet hoog pl. m. f 6,per jaar; voor
156 a 160 leerlingen van school no. 1 wordt
zoowat f 900 betaald.
De heer Kramer wil den heer Vis er op
wijzen, dat de reden, dat de schoolgeldver-
ordening zoolang onderweg was, voortkwam
uit de pogingen om die verordening ver
nietigd te krijgen. B. en W. hebben toen
ter tijd gezocht waar te bezuinigen was om
den hoofdel. omslag niet meer op te voeren
en dan zou het alleen het hoofdstuk onderwijs
zijn dat 2/5 van den hoofdel. omslag eischt.
Toen is geen onbillijkheid begaan door het
schoolgeld wat te verhoogen en het is ook
niet hooger dan bij ’t bijzonder onderwijs.
De heer Cuperus weet toch dat enkelen,
die aan school no. I f 2 per maand betaal
den, later op de bijzondere school slechts
f 1,25 behoefden te geven. Het schoolgeld
was toen aan de bijzondere school wel degelijk
lager; wat er vrijwillig door de voorstanders
bijgepast wordt, kan niet als schoolgeld ge
rekend worden.
De heer Boersma maakt een vergelijking
tusschen ’t schoolgeld van Sneek en hier en
wijst op ’t groote verschil.
De heer v. d. Meer had niet gedacht, dat
deze regeling zooveel discussien zou uitlokken.
Misschien dat een paar klassen wel wat hoog
zijn, maar gemiddeld is het schoolgeld hier
niet hoog. Hij wijst er op, dat nu 4 jaar
geleden de verordening is gekomen, en nu
maar te zeggen, 25, 30, 50 procent vermin
deren is gemakkelijk, maar in de practijk
valt dat niet zoo gemakkelijk.
De Voorzitter stelt eerst aan de orde bet
voorstel Rosier.
(2 Laagste rangen vrij, en de overigen f 2,40
per jaar).
Dit vindt geen ondersteuning
vervallen.
Het voorstel Vis (25 pCt. verlaging school
no. I en 30 pCt. voor de Fransche school)
komt daarop in behandeling, wordt nog door
den heer Praamsma bestreden en door den
heer Vis verdedigd; in stemming gebracht,
wordt het verworpen met 9 tegen 4 stemmen,
(de heeren Rosier, Vis, Boersma en Cuperus.)
De partieele behandeling van de verorde
ning wordt nu door enkele leden gewenscht,
doch de Voorzitter zegt, dat daartoe thans
geen tijd is, en ook is er van B. en W.
geen advies onmiddellijk te geven.
Het voorstel Boersma om voor de school
voor m. u. 1. o. het schoolgeld 50 pCt. te
verlagen wordt eveneens verworpen met 9
tegen 4 stemmen, de 4 genoemde heeren, en
het voorstel van het D. B. aangenomen ook
met 9 tegen 4 stemmen (dezelfde 4 heeren).
5. Behandeling van de concept-verordening
tot het vaststellen der jaarwedden van het
onderwijzend personeel.
Het voorstel van het D. B. inzake salaris
regeling behelst in hoofdzaak het volgende:
Het salaris van het hoofd der school voor
m. u. 1. o. bedraagt f 1550 met 4 verhoogin-
gen a f 50, maximum f 1750.
De hoofden van scholen I en
maximum f 1250.
De onderwijzers aanvangssalaris f 600;
na 3 dienstjaren f 650, na 7 jaren f 725,
na 12 jaren f 800 en met 17 en meer
dienstjaren f 900.
Voor hoofdacte f 100 bovendien, en ver
plichte hoofdacte f 200.
Voor een taalacte wanneer er onderwijs
in wordt gegeven f 150, voor de 3 moderne
talen f 200.
Teekenonderwijs geeft f 100 per jaar, voor
herhalingsonderwijs wordt 75 cent per les
uur betaald.
De hoofden van scholen genieten voor
van vrye woning f 250, de gehuwde
van proef eens op een Zondag tusschen 12
en halftwee een volksconcert te doen geven.
De volksconcerten zijn in de week ’s avonds
soms erg rumoerig, hem dunkt het dan ook
gewenscht, eens een proef te nemen op
Zondag, dan is het eigenlijke volk meer vrij.
De heer Rosier is er ook voor maar vindt
het geschikter op Zondagavond bijv, van
79 uur.
De heer Kramer kan zich daarmee niet
vereenigen, en zou denken dat het rumoer
op een Zondagavond vooral niet minder zou
zijn. Het geven van een concert op Zondag
zal misschien eenigen bevredigen maar anderen
een ergernis zijn.
De heer Boersma gaat mee met den heer
Vis en vraagt wat er tegen is, om eens een
proef te nemen
De heer Cuperus weet dat in Sneek ook
op Zondag concerten worden gegeven, en dat
bevalt daar heel goed. Hij is er voor ook
hier eens een proef te nemen.
De heer Praamsma had niet gedacht dat
hierover discussie noodig zou zijn. Hij begrijpt
niet hoe de heer Boersma kan vragen wat
er tegen is? Hij weet toch zeker wel dat
een groot deel der ingezetenen den Zondag
als een heiligen dag beschouwen en die er
dus principieele bezwaren tegen hebben, dat
de Zondag wordt gebruikt voor dergelijke
uitvoeringen.
De Voorzitter. Hoewel ik
geen kwaad in zie, zou ik toch ter wille
van andersdenkenden, die er door geërgerd
worden, mijn toestemming er toe niet geven,
het is ook in strijd met de wet. Ik begrijp
niet dat men er te Sneek toestemming voor
geeft. Ik zou als hoofd der politie het beslist
moeten verbieden, als de raad er toe besloot
de concerten op Zondag te geven.
De heer Vis verwondert zich er over, dat
de Burgemeester zulks niet dadelijk heeft
gezegd, dan had het niet naar de commissie
gezonden behoeven te worden.
De Voorzitter. Dat heb ik gedaan met
opzet om de opinie van den raad te weten.
Het verzoek wordt gewezen van de hand
met 9 tegen 4 stemmen, (de heeren Rosier,
Vis, Boersma en Cuperus.)
3. Behandeling van het adres van den
Sladstuinman S. Koopmans om ontslag.
De heer Rosier vraagt of het de bedoeling
is, een eervol ontslag te geven?
De Voorzitter. De heer Koopmans zegt
letterlijk dat hij /ontslag neemt".
De heer Rosier zou toch willen voorstellen
het ontslag /eervol" te verleenen. Hij ver
trouwt dat B. en W. eerst na ernstige over
weging tot hun voorstel in de vorige ver
gadering zijn gekomen, en mocht in den
laatsten tijd het werk van den tuinman niet
naar genoegen zijn geweest, de reeks van
vroegere jaren toch wel.
Met algemeene stemmen besloten, het ont
slag //eervol" te verleenen.
4. Behandeling van het voorstel van Burg,
en Weths. tot het opnieuw vaststellen van de
schoolgeldverordening
De heer Rosier is principieel tegen een
schoolgeld-verordening en zou er voor zijn
dat alle onderwijs kosteloos was, maar zoover
zijn we nog niet. Evenwel wil hij voorstellen
de beide laagst aangeslagen klassen vrij te
stellen, en alle overigen het minimum d.i.
f 2.40 per jaar te laten betalen.
De heer Vis wijst er op dat de verordening
die thans geldt, twee jaar in behandeling is
geweest voor de Koninklijke goedkeuring werd
verkregen. Nu moet met 1 Sept, deze ver
ordening in werking treden, er is dus slechts
14 dagen tijd meer. Wijl Bolsward de in
komsten der beneficiale goederen trekt, moest
schoolgeld hier haast niet noodig zijn. Hij
wil thans voorstellen de bestaande heffing met
25 °/0 te verlagen voor school no. 1 en
30 °/q voor de school voor m. u. 1. o.
De heer Boersma zegt dat zijn houding in
dezen wel bekend is. Het doet hem genoegen
dat de jongere leden van den raad opkomen
tegen deze ongelukkige regeling van school
geld, hij vindt het hier verschrikkelijk hoog
en vraagt hem een 2de gemeente in ons land
te noemen, waar ’t schoolgeld zoo
Hij wenscht het voor de school voor
breid lager onderwijs 50 °/o lager te zien.
De heer Cuperus zegt ook een bekend
tegenstander van te hoog schoolgeld te zijn,
en in vergelijking met de bijzondere scholen
is het aan de openbare school hier veel te hoog gemis
onderwijzers boven 28 jaren en ook weduw
naars, met de verzorging van kinderen, in
hun gezin belast, wordt f 75 tegemoetkoming
in de huishuur verleend.
De heer Rosier stelt voor, het aanvangssa
laris in plaats van op f600 te brengen op
f 700 en het maximum niet op f 900 maar op
f 1100 te stellen. Hij vindt het verschil
tusschen hoofden en onderwijzers nu te groot
en de vergoeding voor huishuur moest niet
f 75 maar f 150 zijn.
Dit voo.rstel wordt niet ondersteund en
komt dus niet in behandeling.
De heer Boersma wenscht de bepaling dat
een weduwnaar minderjarige kinderen moet
hebben om voor vergoeding van huishuur
in aanmerking te nemen, te laten vervallen,
en stelt voor die vergoeding voor huishuur
te stellen op f 100.
De heer Vis wil die bepaling zoo wijzigen
dat de onderwijzer gezinshooid moet zijn, om
voor vergoeding van huishuur in aanmerking
te komen, hij vraagt waarom voor de
hoofden het salaris direct op ’t maximum
wordt bepaald en voor ’t hoofd der school
voor m. u. 1. o. niet, en zou de verordening
niet met 1909 doch met 1 Juli 1908 in wer
king willen doen treden.
De heer Keikes vraagt hoeveel subsidie
door de laatste wetswijziging meer wordt
uitgekeerd en wat de gemeente volgens dit
voorstel meer zal moeten betalen aan salarissen
en wijst op het verschil in de regeling der
hoofden.
De heer Praamsma heeft opgemerkt dat
het hoofd der teekenschool in deze verorde
ning f 50 verlaagd is.
De heer v. d. Meer zal de verschillende
heeren beantwoorden. B. en W. hebben f75
vergoeding voor huishuur gesteld omdat ’t vorig
jaar de Raad een voorstel om het op f100
te brengen, verworpen heeft. De bepaling
omtrent de uitkeering aan weduwnaars is
genomen volgens de wetsredactie, woordelijk
gelijk, en wat de regeling der hoofden betreft,
het verschil komt door ’t verschillend getal
dienstjaren.
De rijkssubsidie bedroeg
wordt thans
Bolswardsche Courant
