Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
El
.1
s
1908.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 67.
Amsterdamsche Beelden.
1
I
I
r
Donderdag 20 Augustus.
I
I
Alleen-Verkoop van de p
Gysbert
11 Kiekjes van Oud-Bolsward I
VRIÉNDELIJK AANBEVELEN
Firma
KI. J
VOOR
1
zijn in
BINNENLAND.
ni
scheldend den
deze zich ver-
zich te reinigen,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
druk bezoek, waarin ook
van H. Hommerson et fils
1
wegens plaatsgebrek moesten worden afge- voldoet,
wezen.
Op Veemarkt
In RIDDERS BOEI
Gysbert Japiks in k
Zoo, op ’n prentje i
Hoe is ’t toch moge
Na zooveel tijd niet
Wel Oliekoek, wat z
De Meester” immer
En reed door Bolswa
Met groot gevolg, zc
In vroeger tijd, met
Wie zou den zzMees1
Na zoo een dag nu
Inbraak.
Te Roosendaal is weer ingebroken bij den
heer P. Cox aan den Niespenschen weg. Het
geheele huis werd doorzocht. Ontvreemd zijn
verschillende gouden en zilveren sieraden en
huishoudelijke voorwerpen, benevens f30,
Door het leven, dat de inbrekers maakten,
werd de echtgenoote van den heer Cox wakker.
Zij riep om hulp, waarop de inbrekers 3
schoten losten en ijlings vluchtten.
Aanranding
Toen Zondagavond een dame uit Amster
dam per rijwiel naar huis terugkeerde van
een bezoek te Amstelveen, werd zij even vóór
de Katholieke school aan den Amstelveen-
schen weg tegen den grond geworpen door
een man, die onverwacht van achter een
boom sprong. Een heer, die haar begeleidde,
snelde haar terstond te hulp en sloeg den
aanrander tegen den grond. Toen hij nu
de dame verdere hulp verleende, werd hij
Op Veemarkt en Pol is ’t eiken avond
vrij levendig. De stoomcaroussel trekt als
andere jaren weer
de electro-bioscoop
zich verheugt.
Minder tevreden zal o.i. de Amerikaansche
glijbaan zijn, die tot heden nog niet kan
roemen op een druk bestijgen van den wentel-
toren.
Men schijnt ’t beneden prettiger te vinden
dan daar boven; ’t is of men begrijpt dat
er voor ’t gaan langs een hellend vlak altijd
nog tijd genoeg rest, ’t Acrobatenspel van
Hart, dat ten vorigen jare nog zijn gewone
plaats op de Veemarkt innam, zien we thans
op de Pol in de onmiddellijke nabijheid van
de niet weinig herrie makende luchtschommels.
’t Noord-Nederlandsch tooneel in de zaal
directie Cor. Smit, moet uitstekend voldoen
jammer dat de artisten telkens voor halve
zalen moeten spelen. Voor gastronomen biedt
de kermis dit jaar al weer niet minder ge
legenheid aan om den inwendigen mensch
eens flink te goed te doen, dan andere jaren.
De prachtige kramen op de Veemarkt zijn er
geheel op ingericht de zelfbeheersching op
de proef te stellen.
Wat de voornaamste dag, die van morgen,
zal beloven? Noordenwind met daarmee ver
band houdenden vooruitgaanden barometer,
doet ons hopen op een uitgezochten zeildag.
Tot heden zagen we nog weinige pleizier-
vaartuigen van elders. Ze zullen misschien
nog komen. Mocht 't gerucht, dat er velen
weg zullen blijven, wijl ’t met de aanleg
plaatsen hier elk jaar misère is, niet bewaar
heid worden. Sneeker Cl.
Lemmer. Door de drie Stavorensche jollen
St. 61, St. 64 en St. 1 is hier binnengesleept
de Enkhuizer aakschipper M. Bekema, die
geladen met groenten op reis van Enkhuizen
Workum, ter hoogte van het //Vrouwen
van een rukwind zijn mast
en daardoor in nood
door genoemde jollen was
naar
zand” tengevolge
overboord gezeild had
verkeerd had en
opgemerkt.
in en uit moet,
zal de overtocht i
met een boot die
een
Het strijdlustige, de zucht om geweld met
geweld te keeren, zit er anders al van jongs
af bij ons in. Dat ziet men vooral weer in
deze Augustusdagen, nu als herinnering aan
het door een Amsterdamschen jongen ontdekte
buskruitverraad, de straatjongens opgedirkt
met papieren steken, sjerpen en epauletten
en houten sabels trommelend door de straten
trekken. De jongens hebben nu ook een
ambulance-wagen van zz’t Roode Kruis” bij
zich. Een kruiwagen, een ladder, een lap
zeildoek, een kruis geknipt uit rood papier,
een jongen die voor gewonde speelde, en
klaar was Kees! Dat trommelen op straat
heeft nu geen zin meer, want de mooie
Oude Beurs is uitgetrommeld, op de „nieuwe”
hebben kwajongens nooit toegang gekregen
en de „slagen” die daar vallen zijn heel wat
benauwender dan het oorverdoovend lawaai
van vroeger.
Van de week sprak ik een bankbediende
die zelf /klantjes” heeft. Hij was niets te
vreden, verdiende niets extra. Ja, de groote
Hanzen doen wel zaken, maar die hebben
mij niet noodig. Maar /zJan” de kruidenier,
de bakker, de slager, die speculeert niet.
De schrik zit er nog te veel in. Maar dat
vergeten ze wel, over een poosje gaat alles
weer het oude gangetje. Dan verdien ik wel
weer tientjes extra per dag.
We hebben wetten... tegen hazardspelen
en dobbelen, ’k Zei zooeven dat de meeste
burgers de wetten niet kennen. Maar aan
verschillende bankinstellingen weet men ze
heel goed en vooral de kunst om ze te ont
duiken.
Hepk. Nieuwsblad v. Fr.
Sneek. De Nederlandsche tooneelisten,
bestuur firma Bakker, zullen over hun bezoek
in de Sneeker kermis dit jaar weer dubbel
tevreden zijn.
Eiken avond, zooals te voorzien was, is
de tent op de Kleine Palen weer stampvol,
Zondagavond zelfs zoo, dat tal van personen
dient de wet te kennen dit is een nood
zakelijke bepaling, omdat anders elke ver
ordening ontdoken zou kunnen worden met
een beroep op onwetendheid. Doch in de
practijk weet de groote meerderheid der
burgerij en vooral de vrouwen en de mindere
klasse, er nog maar bitter weinig van af hoe
zij zich kan verdedigen tegen onrecht. Er
zijn wettelijke kwesties, waar de meesten, als
zij er voor stonden, niet zouden weten hoe
te handelen. Bijv, na den wreeden en veel
besproken moord op de Haarlemmerstraat,
vraagt men zich af: Welk recht heb ik
wanneer ik word aangevallen? Heb ik het
recht om mijn aanvaller neer te schieten of
moet ik eerst wachten tot ik zelf vermoord
ben? De wet zegt: noodweer bestaat eerst
dan wanneer levensgevaar aanwezig is. Maar
hoe kan dat vooruit geconstateerd worden?
Hoe weet ge, wanneer iemand op een donkeren
weg u aanrandt of het slechts zijn bedoeling
is u te berooven of te mishandelen, dan wel
u te vermoorden Bovendien verbiedt de wet
u het dragen van wapenen, de „apache”
stoort zich niet aan dat verbod en wanneer
een burger dus van zijn nood weer-vrij heid
gebruik zou willen maken zou hij moeten
beginnen bij voorbaat tegen de wet te zondigen.
Ook hierbij een historisch geval ter illu
stratie. In een grensgemeente van Amsterdam
werd, eenigen tijd geleden, iemand onverhoeds
aangerand door een individu die een veete
jegens hem had. Deze had te voren reeds te
kennen gegeven zijn vijand van 't leven te
willen berooven en bracht hem nu met een
scherp voorwerp een wonde aan ’t voorhoofd
toe. De gewonde werd door de politie ver
bonden en na een week was hij genezen.
Intusschen herhaalde de aanvaller, tegen wien
wel proces-verbaal werd opgemaakt doch die
niet in voorloopige hechtenis werd genomen
zijn bedreiging. De aangevallene verzocht
daarop een vuurwapen te mogen dragen, doch
dit werd hem uitdrukkelijk geweigerd. Wat
doe je nu met je zznoodweer’
onverwacht van achter aangevallen en kwam
hij langs den steilen kant in de sloot terecht.
Weder op het droge geklommen, drong de
aanvaller woedend over zijn tusschenkomst
tot driemaal toe op hem aan, doch werd
evenveel malen vrij onzacht tegen den grond
geworpen. Toen scheen hij genoeg te hebben.
Wel volgde hij dreigend en
heer naar een boerderij, waar
voegde om hulp en om
doch daar bleef het bij.
De vermoedelijke dader is een boeren
arbeider, wiens naam bij de politie bekend is.
De nieuwe stoomboot van Texel’s
eigen stoomboot-onderneming heeft maar één
dag dienst gedaan. Ze is nu in Amsterdam
om van een andere vin voorzien te worden.
Op Texel’s reede beproefd, voldeed ze goed;
maar men was niet op alles bedacht geweest.
Vooruit ging uitstekend, maar achteruit wer
kend, kon ze de vaart vooruit niet stoppen.
Vandaar dat de boot al in aanraking is ge
weest met den havendam. Op de reede nog
eens vooruit- en achteruitstoomend beproefd,
bleek het gebrek duidelijk. Een groot gebrek
voor een boot, die tienmaal daags een haven
Wanneer de vin goed is,
naar Texel in een half uur,
i aan alle eischen des tijds
pleizierreisje zijn.
Bruinvisschen
Door den visscher L. ’t Hart te Brielle
de zalmsteek twee bruinvisschen
gevangen, naar sehatting ieder 40 K. G.
zwaar.
Omtrent deze visschen zegt Winkler Prins
in zijn Encyclopaedic
Het zeevarken of de bruinvisch (Phocoena
communis) komt in de Middellandsche zee
weinig voor, maar in groote scholen in alle
andere Europeesche zeeën, is 11,5 M. lang
en heeft een 9 cM. hooge rugvin. De rug
is zwartachtig, de buik wit. Het zwartachtige
vleesch is tranig en heeft een onuitstaanbare
vischlucht, doch gold vroeger bij de Engel-
schen voor een lekkernij^ De dieren Jhadden
aan de vischmarkt te Rotterdam, waar ze
verkocht werden veel bekijks. Ze brachten
respectievelijk op f 3.80 en f 6.40.
Een gevaarlijk heerschap.
Zondagavond tusschen 10 en half elf knal
den plotseling eenige revolverschoten nabij
het station te Borne. Even daarna holde een
Hengelosche jongen, V. genaamd, de wacht
kamer binnen, onder den uitroepzzze willen
mij te lijf”, en een vijftiental andere jongens,
waaronder ook Bornsche, kwamen eveneens
binnengestormd en beweerden, dat de eerst-
binnengekomene V. op zekeren P. geschoten
had. Bij onderzoek bleek, dat P. in het
bovenlichaam en in ’t been gewond was.
Onze politie, op het perron aanwezig, nam
V. in arrest, die ondertusschen nog even
rond het station was geloopen, om aan zijn
vervolgers te ontkomen, maar waarschijnlijk
ook om de revolver weg te werpen, die
gistermorgen tusschen de rails is gevonden.
Er werd natuurlijk direct om dokters
gezonden waarvan dr. B. het eerst aanwezig
was en de wonde verbond.
Gistermorgen werd de vermoedelijke dader,
die Zondagavond ontkende de daad te hebben
gepleegd, gevankelijk naar Almelo getrans
porteerd.
Als oorzaak zou men gevoegelijk weder
drank en minnenijd kunnen noemen, hoewel
V. volgens ooggetuigen niet dronken was.
Voor een zestal weken heeft V. den vader
van het meisje, waarmee hij toen ging, T.
genaamd, een pak slaag gegeven en dat
meisje ook mishandeld, waarvan ook proces
verbaal is opgemaakt.
Voortdurend komen Zondagsavonds Hen
gelosche en Bornsche jongens in de buurten,
waar die meisjes wonen, in botsing. Gelukkig
echter tot nog toe zonder groote gevolgen.
Zw. Crt.
Te Heerewaarden werd dezer dagen
plotseling een fabrieksarbeider krankzinnig
en zijn on middellijke opneming in een krank
zinnigengesticht noodzakelijk geacht. Men
vroeg telephonisch aan verschillende krank
zinnigengestichten in alle,oorden des lands
of er gelegenheid tot plaatsing was. Nergens
mocht men evenwel slagen.
Men zal nu beproeven in een inrichting
in het buitenland den ongelukkige te doen
opnemen. CenL\
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Hel bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Sneek, 18 Aug. Een agent van politie
alhier had Zaterdagavond aan de politiewacht
op de Nieuwe Veemarkt een vreemde ont
moeting.
Zonder licht begaf hij zich even naar ’t
achtergebouw, vanwaar hij ’t een of ander
moest halen. In ’t wachtlokaal teruggekeerd,
vernam hij een snorkend geluid. Bij onder
zoek bleek, dat ’t werd uitgestooten door een
meer dan benevelden kermisgast, die de wacht
was binnengegaan en zich bij afwezigheid
van bedoelden politieman onder tafel te slapen
had gelegd, ’t Is te begrijpen dat een apart
slaapvertrek voor hem bestemd werd.
Westergo, 17 Aug. Als regel gold vroeger,
dat een veehouder gemiddeld 3 pondemaat
land van goede qualiteir noodig had, om een
koebeest te hooi en te gras door den tijd te
helpen. De laatste jaren hebben echter be
wezen, dat eene kleinere oppervlakte ook
voldoende is, wat te danken is aan oordeel
kundige beweiding en den uitstekenden cul-
tuurtoestand der landerijen. Op verschillende
boerderijen heeft men daardoor het stalbeslag
belangrijk kunnen uitbreiden, waartoe aan-
of verbouw der schuren noodzakelijk werd.
Gewoonlijk volstaat men met stalgelegenheid
aan te brengen langs de deel, waarboven
het dakriet beschoeid dient te worden. In
het kleinbedrijf is de toestand nog meer ge
wijzigd. De melkers weten te woekeren met
den bodem en daardoor op zeer kleine hoekjes
een of meer beestjes te houden, gestald tot
in Juli of zoo lang mogelijk getuid op de
kampjes.
XLIX.
Een Haagsch briefschrijver hield dezer
dagen een jeremiade over de achteloosheid
der ^mevrouwen” contra de dienstboden. Het
verhaal dat door vele bladen werd overge
nomen, kwam in 't kort hierop neer. Iemand
hield een dienstbode, wier zedelijk gedrag
naar zijn meening te wenschen overliet.
Hij zocht dus naar een gelegenheid zich van
die gedienstige te ontslaan (men lette op de
cursieve zinsneden) en deze kwam, toen de
dienstbode om de een of andere reden niet
op tijd aanwezig was. Hij ontsloeg het meisje
op staanden voet. Deze hiermede niet tevreden
wendde zich tot de advocaten kamer en werd
in ’t gelijk gesteld. Zij had recht op zooveel
weken loon. zzMag een huisvader zoo’n zede
loos schepsel dan niet eens de deur uittrappen?
vroeg de briefschrijver. Eu moet hij bij slot
van rekening nog schadeloosstelling toe be
talen Die jammerklacht doet me eenigszins
denken aan de satyrieke zzNieuwe leus” van
Marcellus Emants: Er moet voor de betere
klasse ook iets gedaan wordenVoor den
minderen man is al zooveel gedaan, ’t wordt
nu tijd dat villa-bewoners, tuf-tuffers en hooge
belastingbetalers ook eens iets merken van
verbetering van hun lot. De mindere klasse
heeft in het oog van sommigen altijd ongelijk.
Zoekt zij verbetering of voordeel door ruwe
middelen, geweld, straatschandaal, woordbreuk
dan geeft dit geen pas. Maar maakt zij gebruik
van wettelijke middelen, dan deugt het al
evenmin. En hoevelen hebben dan nog geleerd
het wapen van het Recht te hanteeren?
Ik wil eens een tegenstelling geven van
het Haagsche verhaal. Een meisje van 17
jaar uit een burgergezin in de Helmersbuurt,
wilde’door omstandigheden onder de menschen
gaan. Door een advertentie in een der volks
bladen kreeg zij een dienst in de buurt van
Kattenburg op een weekloon van honderd
vijf en zeventig centen. Die f 1.75 was echter
geen schoone winst, want de dienst was in
een brooddepot; heel in de vroegte moest
het meisje bij de klanten brood bezorgen en
daarom moest zij om 7 uur precies aanwezig
zijn. Daar dienst en woning ongeveer een
uur loopens van elkaar verwijderd waren,
maakte zij gebruik van een pasje per vroegrit
(lijn 3 en 13) hetgeen op 6 cent per dag
of 42 cts. per week kwam te staan. Het
netto-salaris bedroeg dus f 1.33. Daarom
moest het meisje ’s morgens 6 uur dus op
staan en mocht zij tegen 8 uur, half negen
haar dienst verlaten, ’s Zaterdagsavonds was
zij tot 10 uur verbonden, en ’s Zondags
moest zij eveneens ’s morgens 7 uur aan
wezig zijn en mocht om 2 uur vertrekken.
Het middagmaal dien dag kon best van het
salaris af. Doch den vorigen Zondag was
het meisje te vermoeid en'zij kwam ’s morgens
niet. Doch toen zij Maandagmorgen, na haar
6 cents aan de Gemeentetram te hebben
geofferd, zich presenteerde, kon zij net zoo
weer teruggaan. Met moeiheid had de juffrouw
niets te maken! In tegenstelling met de
opmerking van mijn geachten Haagschen
confrj^fi^> ;",^üdB
Bolswardsche Courant
J
4
I
I
