Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
I
I
I
ll
I
47ste Jaargang. 1908.
No. 73.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
I
I
Donderdag 10 September.
PRIJSBEREKENING.
1
IL
ii r
11
Frans Rosier gevat.
VOOR
allen
zeer
zou
-
het boekhouden
deze zoo uiterst
gerekend had, en
voor
vormen de
en bedra-
de geza-
er ditmaal
de Wor-
Workum, 7 Sept. Hoewel onze voorjaars-
paardenmarkt door kleinen aanvoer een suk
kelend bestaan voortsleept, daarentegen hand
haafde de najaarspaardenmarkt zijn ouden
roem. Ongeveer honderd paarden, w.o. enkele
luxe, stonden heden aan de lijn, uit ver
schillende deelen van Friesland aangevoerd.
1 De handel was vrij belangrijk en vele vreemde
wapend, w.elke afdoend gebleken wapenen
ons werden getoond.
’t Zal tusschen half een en een uur van
nacht zijn geweest, toen Piet wat hoorde aan
komen en zijn broer tot waakzaamheid aan
maande. En jawel, even later kon hij bij den
maneschijn waarnemen, dat iemand over den
spoordijk keek of het aan den kant van
Opperdoes wel veilig was. De nieuwsgierige
Frans Rosier bemerkte het onraad en
week terug, maar toen sprongen de gebroe
ders Bos vooruit en ffwerda” schreeuwde
Pieter, zijn hooivork vooruit houdende.
,zIk ben een patiënt”, zei de aangehoudene.
vDan ben jij Frans Rosier!” schreeuwde
Pieter en sprong met zijn broer vooruit.
,/Pas op, want ik schiet” krijschte Frans,
en hij maakte de beweging van schieten met
een... hark, die hij bij zich had. Maar
Pieter Bos verzekerde Frans, dat hij hem
de hersens zou inslaan. Toen deed Rosier
nog een zwakke poging tot ontsnapping. Hij
liet zich in een sloot vallen, om een ander
stuk land te kunnen bereiken, maar tege
lijkertijd waren de kranige gebroeders bij hem.
De kans voor Rosier was verkeken. Blijk
baar bang voor z/wapengeweld” riep hij
z/Ik geef me over, ’k Ben moe. Anders
je zien wie ik was. Maar ik heb in
geen vijf dagen te vreten gehad 1”
Frans bleek inderdaad door het opjagen
vrijwel te zijn uitgeput. Hij liet zich ge
willig uit de sloot trekken en als arrestant
tusschen de gebroeders Bos meevoeren naar
het gesticht, ruim twintig minuten gaans.
Ze hielden hem stevig vast en Pieter drukte
de groote punten der hooivork tegen Frans’
borst ten betooge, dat verzet wel eenigszins
gevaarlijk was 1 had ie dood gemoeten
mijnheer”, zei Piet, z/we hadden ’m niet
laten loopen”.
In ieder geval is dit optreden van twee
man in den diepen nacht tegenover een ge-
vreesden en gevaarlijken boef als Rosier,
kranig en lofwaardig. Te hopen is, dat de
gebroeders Bos een behoorlijke premie zullen
krijgen voor hun moedige houding, waardoor
zij ons land en in het bijzonder N.-Holland
hebben bewaard voor meer angst en onrust,
die bedenkelijke verhoudingen gingen aan
nemen. En de ontsnapping van Frans dezen
nacht uit Medemblik zou allicht door nieuwe
misdaden zijn gevolgd.
De gebroeders Bos werden door allen, die
in het gesticht in den laten nacht nog bij
een waren, gelukgewenscht en moesten heden
morgen bij den directeur terugkomen. Buiten
het hek stond nog een talrijke menigte de
helden op te wachten en bracht hun een
hoeraatje.
Bij de overbrenging had Rosier weinig
last van publiek. De meeste menschen hielden
zich elders op, maar die hem zagen uitten
meestal verwenschingen aan zijn adres. Hij
kon ongestoord binnenkomen, en men kan
zich denken, dat zijn terugkomst tusschen
de twee zoo merkwaardig gewapende lieden
een groote en blijde verrassing was voor alle
gestichtsmenschen.
Wij vernamen nader van een der doctoren
dat Frans er ellendig slecht uitzag en uitge
put scheen. Hij was eerst naar het badhuis,
daarna dadelijk naar de versterkte afdeeling
overgebracht. Hij bekende dadelijk na zijn
ontvluchting in het huis van den directeur
te zijn ingeslopen en daar tot den bewusten
Zondagnacht te hebben vertoefd. De huis
houdster had hem onbewust op zolder ge
sloten.
Daarna had hij zich ophet gestichtsterrein
weten schuil te houden. Kleeren bad hij nu
pas in dezen nacht gestolen. Hij was ook
werkelijk den weg gevolgd dien de honden
hadden genomen, met de schuit over de sloot
door de wei en het koolland. Toen zag hij
een boetje (schuurtje) en daar vond hij een
pilo pak om eindelijk zijn négligé tb bedekken.
Ook een stuk brood at hij daar op, en
nam de hark mede waarmee hij was gewapend
en even later in den strik liep, dien de ge
broeders Bos hem hadden gespannen.
Het snel verspreide goede nieuws van Frans
Rosier’s arrestatie, bracht in Medemblik en
in alle plaatsen langs de spoor naar Hoorn
groote verluchting en gerustheid.
’s Nachts waren in Medemblik reeds de
autoriteiten opgescheld en ’s morgens hing
hier en daar de vlag uit!
Men mag op maatregelen vertrouwen, die
herhaling van het gebeurde zullen uitsluitens
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
heeft nog huur, belasting, verwarming, ver
lichting, enz. te betalenbovendien in som
mige gevallen rente voor kapitalen van ver
schillende soort; misschien worden er nog
stalen gemaakt, waarmede een reiziger wordt,
uitgezonden, en dan heeft men nog te
rekenen met het magazijn, dat, zooals men
wel eens zegt, //rente eet".
Het magazijn, dat is eigenlijk een kapi
taal op zichzelf. Al gaat een zaak ook nog
zoo goed, toch wordt niet elk stuk glad
verkocht; er blijven altijd gedeelten over.
Die restanten kan men echter slechts zelden
voor den vollen prijs kwijt raken. Er is
een bepaald soort van klanten, die nooit iets
anders dan restanten koopen, natuurlijk
alleen om ze goedkooper te kunnen krijgen.
De verkooper evenwel verdient bij deze
restanten niet zooveel per Meter als hij
berekend had.
Bij de prijsberekening moet hij daarom
ook hiermede rekening houden, en er boven
dien aan denken, dat hij door het afknippen
steeds iets aan de lengte van het stuk te
kort komt.
Wie zeer nauwkeurig rekent, zal er op
letten, dat een stuk goed dat voor geheele
costuums dient en dus misschien in slechts
vier of vijf gedeelten wordt verkocht, minder
in-meet dan een stuk van dezelfde lengte,
waarvan alleen blouses worden geknipt;
Al de hier genoemde onkosten, die door
de zaak in ieder geval moeten worden ge
dragen, benevens de uitgaven, welke ter
sprake kwamen bij het inkoopen van nieuwe
goederen als hierboven bedoeld,
blijvende onkosten
gen een
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
In De Winkelier, orgaan van de Amst.
Winkeliersvereeniging, lezen we een artikel
over bovenstaand onderwerp, hetgeen zoo
juist weergeeft de achteruitgang, welke men
dagelijks kan bespeuren.
Het luidt
Ieder, die in de wereld goed rondkijkt,
zal wel eens hebben opgemerkt, dat menige
zaak failliet is gegaan, ofschoon zij alle
vereischten voor levensvatbaarheid bezat, en
zich zonder twijfel zou hebben uitgebreid,
wanneer de een of andere tegenslag niet
tusschenbeide gekomen was. Als een van
de welhaast typisch geworden factoren nu,
die tot den vrijwel onverwachten ondergang
van zulk een zaak hebben bijgedragen, noemt
men in de meeste gevallen het te hoog
opgevoerde bedrag aan onkosten.
Vraagt men zich evenwel af, of werkelijk
die hooge onkosten de schuld dragen van
de gedwongen sluiting der zaak, dan kan
daarop niet onvoorwaardelijk bevestigend
worden geantwoordwant vaker dan men
gewoonlijk wel denkt, zijn het niet zoozeer
deze beroemde te hooge kosten, als wel in
veel sterker mate de verkeerde prijsbereke
ning, waardoor de catastrophe wordt voor
bereid, en het schijnt wel, dat dit euvel,
ondanks alle moeite, niet zoo gemakkeliik
is uit te roeien.
Het is moeilijk uit te maken, of ondoor
dachte berekening dan wel onbekendheid
met de eigen onkosten de meeste schuld
heeftmaar men kan er nooit nadrukkelijk
genoeg op wijzen, dat het niet voldoende is
een uitstekend verkooper te zijn, doch dat
het voor hem, die zich vestigt, onvoorwaar
delijk noodig is, dat hij in het bezit zij van
alle kundigheden, die hem tot een volslagen
koopman stempelen. Wie bij het verkoopen
enkel wat routine opdeed, zonder over eenige
dieper gaande handelskennis te beschikken,
zal altijd het onderspit moeten delven tegen
over iemand, die ook verstand heeft van
boekhouden.
Daarom moet het iederen winkelier, en
vooral ook het jongere geslacht van toe
komstige winkeliers, op het hart worden
gedrukt, dat het noodig is zich nauwkeurig
op de hoogte te stellen van het boekhouden
en het handelsrekenen en
gewichtige kennis steeds te onderhouden.
Wij zullen trachten na te gaan, met welke
dingen bij de prijsberekening van de een of
andere waar rekening moet worden gehouden.
Nemen wij als voorbeeld een manufactu-
renwinkelier te Maastricht, die zelf naar
Amsterdam reist of iemand daarheen zendt
om inkoopen te doen.
Men houde wel in het oog, dat de prijs
berekening reeds begint met het oogenblik,
waarop de eerste uitgaven worden gedaan
met het doel om de goederen in te slaan.
Het voor deze reis uitgegeven bedrag moet
dus reeds in rekening worden gebracht als
onkosten, waarmede de prijs van de inge
kochte artikelen moet worden verhoogd.
Het gekochte goed wordt naar Maastricht
gezonden. De leverancier laat het niet
franco thuis bezorgende kooper moet dus
de vracht betalen en bovendien de kosten
voldoen voor het overbrengen van de goede
ren van het spoorwegstation naar zijn winkel.
Door 'deze uitgaven wordt de ingekochte
koopwaar weder belast; men mag ze dus bij
de berekening evenmin vergeten. De knechts
en de bedienden zorgen voor het uitpakken
der goederen, het nazien en sorteeren daar
van, het beplakken met etiketten en het
opbergen, enzoovoorts, zoodat men niet moet
vergeten bij den inkoopsprijs der goederen,
zeker percentage te voegen van de gezamen
lijke loonen van het personeel.
Nu komt er nog meer kijken.
De winkelier is namelijk wel in het bezit
gekomen van de nieuwe goederen, maar hij
wil zijn klanten gaarne bekend maken met
het feit, dat in zijn magazijn allerlei nieuwe
dingen zijn aangekomen.
Hij zal dus adverteeren, wat ook alweer
nieuwe uitgaven vordert, 'die den inkoops
prijs verhoogen.
Dit is evenwel nog niet alles. De reeds
opgenoemde onkosten zijn wel is waar ten
behoeve van de nieuwe goederen gemaakt,
maar zij zijn niet de eenige onkosten, welke
aan een zaak zijn verbondenwant men
kooplieden bezochten onze markt. Al vroeg
begon de handel op verschillende plaatsen bij
de markt, door het aan de hand laten draven
der beesten, die ten verkoop werden aange
boden. Het geheel gaf een fleurig en aan
genaam vertier.
Voor werkpaarden besteedde men van f 150
tot f 250, slachtpaarden f 40 tot f 80, veulens
f70 tot f 120.
Onder- en bij de Waag stonden verschei
dene kooplieden met hunne waren uitgestald
die hoofdzakelijk bestonden in oliebollen,
appels en peren. De aangename geur der
oliebollen werd tot ver in den omtrek ver
nomen en ter gelegenheid van de paarden
markt veel van-dat gebak door liefhebbers
gekocht, zoodat de verkoopers handen te
weinig hadden om allen naar behooren te
bedienen.
Ruzie en vechtpartijen zijn
gelukkig niet geweest, zoodat van
kumer paardenmarkt een goeden naam is
achtergebleven.
Zondagavond ongeveer te halftien is
een moordaanslag gepleegd tusschen Hoog-
made en Rijp wetering. Het slachtoffer is
nog in leven en is woonachtig te Roelof-
arendsveen. De dader is door de politie te
Hoogmade gearresteerd.
Sterke drank was de oorzaak van het
treurige voorval. L. D.
Jeugdige onderwijzer en vlugge leerlinge.
Het Nieuwe Schoolblad schrijft
Een meisje van 12t/2 jaar, wonende in
Den Haag, verwierf dezer dagen het diploma
voor de stenografie (systeem Stolze-Wery.)
Haar leermeester was haar 14-jarige broeder,
die op zijn 12de jaar gediplomeerd werd en
zijn opleiding had ontvangen van zijn vader,
niet-onderwijzer.
Gistermiddag is een zekere K., uit de
gevangenis te Dordrecht ontvlucht. Politie
en Rijksveldwacht maakten onmiddellijk jacht
op den vrijheidlievenden trekvogel. Toen
men hem meende te hebben, sprong hij over
een hek en ontkwam. De jacht wordt voort
gezet. Het feit, dat K., als Dordtenaar de
kaart der stad volkomen kent, maakt zijn
gevangenneming niet gemakkelijker. Het
gerucht ging natuurlijk onmiddellijk als een
loopend vuurtje door de stad, dat de jacht
Rosier gold,
De bijzondere correspondent van het Alg.
Handbl. die de klopjacht op Frans Rosier
medemaakte, meldt o.m. het volgende:
Dank zij der welwillendheid van den direc
teur van het telegraafkantoor te Medemblik,
kon ik nog voor het Ochtendblad de arrestatie
van Frans Rosier en zijn terugbrenging naar
het krankzinnigengesticht melden.
De Helden.
Te ongeveer één uur in den nacht kwam
een der gesticbtsbeambten met een lantaarn
omhoog op de speurende groep toeloopen met
de juichkreet: Frans is binnen. Frans is
binnenHij vertelde verder als antwoord op
onze ongeloovige gezichten, dat twee lieden
uit het naburige plaatsje Opperdoes Rosier
gegrepen en binnengebracht hadden.
Wij hebben ons op deze prachtige mede-
deeling, dat de boef gevangen zou zijn, dadelijk
naar het gesticht begeven. De gezichten
gaven ons reeds bevestiging van het goede
nieuws. Welk een verschil met twaalf uur
te voren, toen we dr. Frylinck bezochten.
Alles ademde blijdschap, niets toonde meer
dat gedrukte, die geheimzinnigheid van den
afgeloopen dag. Eindelijk dan was de rust
en de gerustheid teruggekeerd.
In de groote wachtkamer waren de direc
trice, mevrouw de weduwe Pijper en enkele
zusters reeds bijeen, brachten melk en choco
lade aan voor de deelnemers aan de klop
jacht en voor de helden van den nacht. Wij
hebben ze beiden gesproken. Twee stoere
vastberaden kerels in pilo-werkpakken gekleed.
Ze zijn broeders, heeten Pieter Bos Janzoon,
34 jaar oud, en Jacobus Bos Janzoon, 32
jaar oud.
Zij vertelden ons het volgendeDoor den
burgemeester van Opperdoes waren ze aan
gesteld om ’s nachts op den loer te liggen.
Ze hadden post gevat bij een grintpad naar
den spoordijk, waren ieder met een flink mes,
en Pieter bovendien met een hooivork ge-
van de zaak,
bepaald percentage van
menlijke onkosten.
Wordt er niet voldoende rekening mede
gehouden, en dit is maar al te dikwijls
het geval, dan verminderen zij natuur
lijk de winst waarop men
na de inventarisatie staat de winkelier
een voor hem onoplosbaar raadsel.
Daarom wapene men zich tegen onaan
gename verrassingen, en make zoo nu en
dan, het liefst vóór den aanvang van een
nieuw seizoen of ook vóór een eenigszins
grooten inkoop, een nauwkeurige begrooting
van de gezamenlijke winkelkosten. Deze
vergelijke men met den omzet, en in de
verhouding tusschen deze bedragen zal men
dan een betrouwbaren maatstaf bezitten voor
de onkosten, welke men leggen moet op den
kostenden prijs der goederen. Zoo zal bij
voorbeeld in een zaak, waar gemiddeld 20
procent onkosten zijn, de inkoopsprijs van
een artikel, dat bij inkoop 1 gld. kost f 1.20
moeten bedragen, en dezen inkoopsprijs
moet men beschouwen als te zijn de grond
slag voor de berekening van den verkoops
prijs in verband met de winst die men be
halen wil. De berekening hangt natuurlijk
geheel af van den aard van het artikel zelf.
Goedkoop handdoekengoed of goedkoop ka
toen voor hemden, kan niet zoo hoog berekend
worden als bijvoorbeeld nouveauté’s in zijde.
Het is zoo goed als onmogelijk, voor deze
berekening vaste regels aan te geven, omdat
plaatselijke omstandigheden, concurrentie, en
niet het minst ook goede verbindingen met
nabijgelegen groote steden een woordje kun
nen meespreken.
Met het schrijven van deze regelen had
den wij dan ook alleen de bedoeling om er
op te wijzen, dat bij de prijsberekening niet
de zuivere inkoopsprijs als grondslag mag
worden genomen, maar dat men zooveel
mogelijk als inkoopsprijs dient te beschouwen
het bedrag van den door den leverancier
gevraagden prijs, vermeerderd met de vaste
onkosten.
Een winkelier, die zich aan dezen een-
voudigen regel houdt, zal, wanneer zijn zaak
levensvatbaarheid heeft, nooit reden hebben
tot de klacht, dat hij weliswaar een bloeiende
zaak beeft, maar toch, ondanks al zijn
moeite, slechts weinig verdient.
BINNENLAND.
Bolswardsche Courant
I
R