Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
„DE VALK”,
(DOGS']
P. B. VAN HAM,
47ste Jaargang. 1908.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 74
Zondag 13 September.
Heden ontving ik:
Uit de Raadszaal.
Tandarts, Sneek,
houdt eiken Donderdag ZITDAG
te BOLSWARD bij den heer
HOMMES, Conflseur, Dijkstraat.
VOOR
Afzonderlijke
vraag ik
BolswardHarlingen
3.485
het Algemeen
De begrooting der Gasfabriek
der Gemeentereiniging zijn in de Ge-
zou nu met dit
bij bepaald werd,
staanplaats zullen
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
weg
de inkomsten f 5.305.348
n uitgaven - 5.361.86
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
aan de in-
somma van
TCgei ing"iff5t auaere pnr<rvjvn u u.
verzocht hij spoedige afdoening en
urgentie voor de behandeling.
De heer Oosterbaan. Ik ben niet tegen
directe behandeling maar als men weet hoe
druk de toeloop tot die tent was, is f 50
wel wat een kleine som en mocht hij, dunkt
mij, wel het dubbele geven.
De heer Praamsma. Het komt mij goed
voor er uit te halen wat er voor kan komen,
maar hij vraagt juist die staanplaats. De
stoomcaroussel heeft ook gepacht, waarvoor
een staanplaats door B. en W. aan te wijzen.
Het Marktplein is de beste plaats en dan
zou bij inschrijving de som wel hooger worden.
De heer Herdmans. Er dient toch voor
behouden te worden, dat bij afschaffing of
niet doorgaan der kermis, men niet ge
bonden is.
De Voorzitter. Ja, die conditiën worden
altoos omschreven.
De heer Punter. Ik ben niet tegen inwil
liging, maar vind ook de som wel wat laag
en zou met f 1(10 wel kunnen meegaan en
dan de bepaling er bij, dat die som vooruit
wordt betaald, zooals ook bij de andere in
schrijvingen, terwijl ook die plaats slechts
wordt toegestaan, als er geen bezwaren
tegen zijn.
De heer Keikes. Ik zou wel willen vragen
eerstens of B. en W. er voor zijn en ten
anderen wat hij nu betaalde?
De Voorzitter. Een bepaald advies is door
B. en W. niet opgemaakt, maar er is geen
bezwaar om het verzoek in te willigen, even
wel kwam ook ons de som wat laag voor,
en wat de 2e vraag betreft, het staangeld vol
gens ’t tarief der oppervlakte bedroeg f 16,40.
Bij B. en W. kwam het verzoek eerst
met het aanbod om 3 jaren f 50 te geven
en toen hem gezegd werd, dat men wel dacht
dat de Raad deze som klein zou voorkomen,
heeft hij geantwoord, zich eerst nog eens te
moeten bedenken. Daarop is later ’t antwoord
ingekomen en in deze 2e missive wordt nu
aangeboden, als het moet, f 100 te geven
per jaar.
De heer Cuperus. Gok ik vond de eerst
geboden som te laag en het is nu maar goed
dat de raad hierop attendeerde. Ik had het
rationeeler gevonden, dat het 2e schrijven
ook direct ter tafel was gekomen.
De Voorzitter. Wij rileenen correct te
hebben gehandeld door zijn eerste verzoek
eerst in te dienen. Op onze vraag of als de
raad de som eens te klein vond, hij ook
genegen was meer te geven, is toen geant
woord. dat als het moest, hii ook f 100
s van B. en W. in de vorige
uitgebracht, behelst om aan
Sevensma een strook van ’t bolwerk af te
staan tegen f 2,50 per M2 ten bedrage van
f 30,75, en aan de Boer de plek grond
aan ’t bolwerk, om er 2 woningen te bouwen,
ook tegen f 2,50 per M2 ten bedrage van
f 216,75.
Dit wordt met algemeene stemmen goed
gekeurd, en vervolgens het voorstel om dezen
grond aan den openbaren dienst te onttrekken,
eveneens met alg. stemmen goedgekeurd.
3.Behandeling van de instructie voor den
gemeente-veearts.
De instructie voor den gemeente-veearts
wordt zonder discussie met algemeene stem
men goedgekeurd.
Daarop wordt voorgesteld het salaris te
bepalen op f 600, waartoe de provincie dan
50 °/0 subsidie bijdraagt. Ook dit wordt
met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Behandeling van de instructie voor den
onderwijzer in de vrije- en orde-oefeningen
der gymnastiek.
Deze instructie wordt ook zonder discussie
goedgekeurd met algemeene stemmen.
De punten zijn nu afgeloopen, waarop de
heer Cuperus het woord vraagt, zeggende
M. de V.l Als loco-Burgemeester is door
U op 2 September j.l. de toestemming ge
weigerd tot het geven eener tooneel voorstel
ling in /zde Doele”, onder de leus, dat U
tegen verlenging der kermis was.
Ik kan U verklaren, dat deze weigering
vele ingezetenen heeft ontstemd, omdat het
argument verlenging der kermis hier dienst
heeft gedaan om eene ongemotiveerde wei
gering goed te praten.
Art. 174 der Politie-Verordening zegt toch
duidelijk, dat eene vergunning door den
Burgemeester voor eene tooneelvoorstelling
niet anders kan worden geweigerd, dan in
het belang van de openbare orde, zedelijk
heid of veiligheid. Er bestond niet de
minste kans, dat Uwe toestemming aanleiding
tot botsingen of verstoring der orde zou
geven; vroegere voorstellingen van het gezel
schap van den heer Hart na de kermis in
z/de Doele” gegeven, zijn daarvan een bewijs.
Dat de leus verlenging der kermis dan
ook niet door U ernstig bedoeld is, blijkt
wel afdoend uit Uw eenige dagen later ge
geven toestemming tot het geven van voor
stellingen met de bioscope in „de Doele”,
wat feitelijk niet anders is, dan eene voort
zetting der kermisvermakelijkheden.
Overtuigd als ik dan ook ben, dat slechts
eene kleine minderheid in Bolsward tegen
het geven van tooneelvoorstellingen is, waar
onder ook nog zijn, die er geen bezwaar in
zien om elders een schouwburg te bezoeken,
doe ik een beroep op Uwe onpartijdigheid
als loco Burgemeester om in ’t vervolg U
strikt te houden aan den inhoud van art.
174 der Politie-Verordening en daaraan geen
andere uitlegging te geven, dan ook in art.
188 der Gemeentewet wordt bedoeld.
Principes mogen bij de uitvoering der
verordening niet gelden.
Ik heb respect voor Uwe persoonlijke
overtuiging, maar als loco-Burgemeester heeft
U zich te houden aan de bepalingen der
verordening.
Een magistraat behoort boven de partijen
te staan.
De heer Kramer. Hoewel ik mij kon
voorbehouden U een volgende maal te be
antwoorden, noopt Uw laatste gezegde mij
zulks direct te doen, wijl U spreekt van
mijne principes. Ik ben niet voor mijne
partij loco-Burgemeester, maar wel voor alle
partijen. Had de heer Wiersma de toe
stemming voor een dag later gevraagd, ik
had het toegestaan, maar ook Hart en de
Kinematograaf hadden een dag verlenging
aangevraagd en dat was geweigerd door den
Burgemeester. Ik meende dus correct te
handelen, door ook die aanvrage voor de
tooneelvoorstelling te weigeren, juist omdat
batig saldo f
en die van het Algemeen Armenhuis
de ontvangsten f 17.604.04
uitgaven - 18.612.65
nadeelig saldo f 1.008.61
B. en W. merken op, dat als buitenge
wone werken in de gemeentebegrooting zijn
opgenomen o.a.het verven van het raad
huis buitenwerks, de aanschaffing van een
nieuwe ijzeren praam, een rijwiel voor de
politie
dat de verhooging van verschillende jaar
wedden voor ambtenaren, gemeentewerklieden
en onderwijzers, het aanstellen van een veearts
enz. het noodig maken den hoofdeliiken omslag
Vergadering op Donderdag 10 Sept. 1908.
De heer Kramer, oudste Wethouder, was
Voorzitter.
Tegenwoordig waren alle 13 leden.
De notulen der vorige vergadering werden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
a. Een schrijven van den heer Brüssen,
aangaande de aanmerking op het officieel
raadsverslag, waarin hij wijst op de gebleken
moeielijkheid om aan op- en aanmerkingen
te ontkomen, en wijl hij het ernstig voor
nemen heeft om getrouw de zaken weer te
geven, vertrouwt hij dat men een zekere
mate van consideratie zal willen gebruiken,
voor men critische opmerkingen maakt.
Aangenomen voor kennisgeving.
S J. H. IJPMA.
Franeker, 2 Sept. 1908.
De heer Cuperus. Ik vind het toch wel
wat appocrief nu twee aanbiedingen te hebben
en daar hij zoo in eens het dubbele biedt,
doet mij zulks denken, dat publieke ver
pachting misschien nog meer opbrengt. In
de Doele zijn nu ook nog 3 avonden voor
stellingen gegeven en dat liep ook vol; dit
schijnt de attractie van de kermis te zijn.
De heer v. d. Meer. Ik zag toch niet
gaarne, dat men op dit voorstel .inging. Aan
den heer Welte werd gezegd dat het de laatste
maal was, dat deze staanplaats volgens tarief
werd gegeven. Toen wij hem opmerkten dat
de nu geboden som f 50 wellicht te laag
zou voorkomen, heeft hij ten slotte gezegd,
als het moet, wil ik f 100 geven.
De heer Boersma. Ik kan wel meegaan
om hem voor de laatste som staanplaats te
geven. Ik vind het aanbpd royaal en door
den optocht van Gysbert Japiks was het nu
een bijzondere attractie. Een ander jaar is
het misschien niet zoo goed.
De heer Keikes. Het komt mij voor, dat
deze zaak al een eigenaardig beloop heeft
gehad. Een adres om een staanplaats is inge
diend, dat behoorde door den raad behandeld
te worden en nu zijn B. en W. al reeds aan
’t onderhandelen gegaan. Dat is niet volgens
den regel.
De Voorzitter. B. en W. hebben gemeend
in ’t belang der gemeente zoo te moeten
handelen. Doordat de heer Welte zoo op
spoed aandrong, moesten wij hem onze ge
voelens wel kenbaar maken.
Het voorstel Cuperus om publiek te ver
pachten wordt ondersteund door den heer
Praamsma.
De heer Vis. Ik had niet gedacht, dat
dit punt zooveel discussie zou uitlokken. De
heer Welte gaf slechts f 16,40 en bood
direct f 50, als ’t moest wilde hij wel f 100
geven, dit doet mij besluiten de plaats pu
bliek te verpachten.
De heer Oosterbaan. De som f 50 kwam
mij te laag voor, doch nu hij ook zelf f 100
biedt, zal dunkt mij de grens wel bereikt zijn.
De heer Rosier. Ik kan mij ook niet ver-
eenigen met publieke verpachting, nu hij
zoo’n flink bod doet. Door dien optocht der
Gysbert Japiksfeesten was de toeloop heel
groot, en onder dien indruk zal hij deze
som geboden hebben.
Het voorstel Cuperus wordt verworpen
met 9 tegen 4 stemmen, de heeren Cuperus,
Praamsma, Vis en Keikes. Daarop komt
aan de orde het verzoek om voor f 100
hem 3 achtereenvolgende jaren staanplaats
op het Marktplein te geven.
De heer Praamsma. Ik i
verzoek meegaan, als er
dat B. en W. hem een
aanwijzen.
De Voorzitter. Dit is dan niet volgens
het verzoek. Hij vraagt juist die plaats en
heeft daarvoor die som geboden. Is u daar
tegen, dan dient u tegen te stemmen, maar
het verzoek geldt de bepaalde standplaats.
Het verzoek wordt ingewilligd met 12
stemmen tegen 1, de heer Praamsma.
Door B. en W. wordt ingediend de
gemeentebegrooting 1909, met die van den
weg BolswardHarlingen en
Armenhuis.
en
meentebegrooting opgenomen.
De Gemeentebegrooting wijst
komsten en uitgaven beide ter
f 149.218.63;
die van den
Ook wijzen zij er nog op, dat de dienst
1907 een batig saldo leverde van f 2498.55
terwijl dit in 1908 inkromp tot f 854.045
terwijl zij verder verwijzen naar de bijgevoegde
memorie van toelichting.
Deze begroetingen worden in handen ge
steld eener commissie, de heeren Boersma,
Praamsma en Rosier.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verhooging van het maximum hoof-
delijken omslag.
B. en W. merken op dat onze stad zich
uitbreidt, en dat het noodzakelijk is het
maximum hoofdelijken omslag in 1901 op
f 25000 bepaald, te verhoogen. Zij stellen
daarom voor het nu vast te stellen op f 30.000.
De Voorzitter. Daar met de behandeling
nog al eenigen tijd heengaat zal, om voor
1 Januari de vereischte goedkeuring te hebben
verkregen, dit punt nu dienen te worden
behandeld. Sedert 1901 is de bevolking van
6370 nu gestegen tot 7063, en de ver
hoogde uitgaven leiden er toe dat het cijfer
van den hoofdel. omslag hooger komt. Reeds
is in deze a.s. begrooting f 28.000 geraamd,
waarom B. en W. voorstellen het maximum
te bepalen op f 30.000.
De heer v. d. Meer. De bevolking is
sedert 1901 gestegen met 10 pCt„ de uit
gaven gaan daardoor ook stijgen, alleen het
eerste hoofdstuk verschilt bij toen reeds
f 1400. In het vorig jaar is besloten tot
verhooging der loonen van de werklieden der
gemeentereiniging, nu komen daarbij de ver-
hoogingen der onderwijzers, en nog zijn er
aanvragen van de politie. Verlagingen zijn
er niet te maken en het gevolg is dat men
met hooger cijfer komt voor hoofdelijken
omslag. Het heffingscoëfficiënt is nu 3.3.
Als de omslag op f 26.000 komt, wordt
dit 3.57, nu er f 28.000 is geraamd, wordt
het 3.84.
De heer Praamsma. Ik begrijp dat B. en W.
wel met dit voorstel moeten komen, maar
nu wij dit jaar de begrooting zoo vroeg
kregen, en de zaak op ons gemak kunnen
overwegen, zou ik willen voorstellen, met
dit punt te wachten, tot de Raad eerst de
begrooting heeft behandeld, dan kunnen wij
zien of het noodig is. Dan weten wij de
motieven voor de verhooging beter.
De heer v. d. Meer. Mij dunkt, dat dit
uitstel onnoodig is. Als het maximum van
den h. o. hooger wordt gesteld, behoeft de
h. o. zelf nog niet verhoogd te worden. Er
is wel voorgesteld deze op f 28.000 te be
palen, maar dit cijfer is voor wijziging vat
baar. Waar echter vaststaat dat de f 25.000
moet worden overschreden is dit voorstel als
een voorzorg genomen.
De heer Rosier. Mij dunkt ook, dat ’t beter
is, eerst de begrooting te behandelen, en ik
kan dus met het voorstel Boersma meegaan.
De heer Van Randen. Ik dacht ook, dat
de behandeling evengoed dan kon als de
begrooting is vastgesteld, dan zijn wij op
de verhooging voorbereid.
De Voorzitter. Wijl de toekomst zich
laat aanzien dat het maximum, dat thans
geldt, overschreden moet worden, en de
wijziging van dit maximum bij Ged. Staten
en de Kroon nog al tijd vordert, eischt het
nu behandeld te worden om het te kunnen
aanvragen, anders zijn wij met 1 Jan. niet
gereed, maar ik zal het voorstel Boersma
evenwel in stemming brengen.
De heer Vis. Als ik den heer v. d. Meer
goed begrepen heb, sluit het niet in, dat
wij den hoofdel. omslag op f 28.000 bepalen.
De heer Boersma. Óm mij beter op de
hoogte te stellen, wensch ik eerst de be
grooting eens goed onder oogen te zien.
De heer Cuperus. De heeren schijnen de
zaak niet goed te begrijpen. Door het
maximum h. o. hooger te stellen, bindt de
raad zich tot niets. Als ’t mogelijk is zou
de omslag evengoed lager dan nu gesteld
kunnen worden, bijv, op f 24,000. Het
cijfer geeft slechts een grens, die niet over
schreden mag worden.
De Voorzitter. Dat is zeer juist gezien.
Wij behoeven daarom niet hooger te gaan,
’t is slechts een voorzorg, om als ’t noodig
is, boven de f 25,000 te kunnen gaan.
Thans mogen wij dit cijfer niet overschrijden.
De heer Boersma trekt zün voorstel in,
deze toelichting met het voorstel te kunnen
vereenigen.
Het voorstel B. en W. wordt met alge
meene stemmen goedgekeurd.
2. Behandeling van de adressen van P.
Sevensma en T. de Boer, omtrent grond aan
’t Hoog Bolwerk, met advies van Burgem.
en Weths.
Het advies
vergadering i
L3
ik het noodzakelijk acht, voor alle partijen
uit te trekken op f 28.000.
wilde geven.
en ook de heer Rosier verklaart zich na
Bolswardsche Courant
e.