Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Schouwburg „De
ETMEE1EB
TOONEELVO
J
1
1908.
No. 90.
47ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Amsterdamsche Beelden.
t
Zondag 8 November.
op Maandag 9
Ingezonden.
VOOR
Afzonderlijke nos.
BINNENLAND.
L1V.
1”
redelijke artistieke
zou-
kunnen varieëren en
en niet
Z. K. H.
voor de plaatsing:
UEds. dnstv.,
JAC. N. D. HOOGSLAG,
Toonkunstenaar.
van den
uw blad
van het
Jouster Crl.
Hem. Oldeph- en Nw., 4 Nov. In deze
gemeente stalde de veehouder D. zijne melk
koeien. Reeds den eersten avond gaven de
stalpompen lens, waarmede de drinkwater-
schaarschte wel reëel bewezen is.
Komt er niet verandering, dan ziet het
er inderdaad voor het stalvee zeer slecht
uit.
Bakhuizen.
is Vrijdag j. 1.
snapt. Hij en
zand graven
zijn huis. De
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
in dichte drommen des avonds naar het tentoon
gestelde zal komen kijken. En niet alleen de
Bolswarders zullen dit waardeeren, ook de
bewoners der omliggende dorpen zullen van
hun belangstelling doen blijken, mits de zaak
maar goed wordt aangepakt en voor de noodige
publiciteit wordt zorggedragen.
Dan zal er voor een wijle weer wat meer
leven en vertier in Bolsward zijn en allicht
brengt het ook geld in het laadje; er komt
in elk geval meer in dan er uit gaat. Elk
begin is moeielijk, maar zonder strijd geen
overwinning, laat men daaraan denken!
Niet alleen uit het oogpunt van meer
bezoek en vertier aan de stad, ook uit het
oogpunt van het groote, algemeene belang
zijn dergelijke étalage-wedstrijden aan te be
velen. Vraag het maar eens aan den heer
Meeuwsen, den bekenden voorzitter der
Amsterdamsche Winkeliers-vereeniging. Hoe
dikwerf heeft hij niet betoogd dat, mits de
wedstrijden niet ontaarden en de winkeliers
zich voornamelijk toeleggen op de étaleerkunst
van hun eigen artikel, zij zullen bijdragen
in de ,ontw>kkelinor van den smaak van het
Bolsward.)
Mr. voor zijn naam zetten. Wanneer men
in deze dagen echter sommige Amsterdamsche
bladen inkijkt, moet men zich verbazen over
’t groot aantal advocaten, dat hier adverteert
en zou men bijna tot de conclusie komen,
dat in de rechtspraktijk het vet ook al van
den ketel af is! Doch stel u gerust, Mr. S.
J. van Peuteren en Mr. F. van Groningen
(ik gebruik hier natuurlijk maar gefingeerde
namen) zijn de echtgenooten van kaartlegsters,
die zelf met het spiritisme werken. Noch
man, noch vrouw zien er afschrikwekkend
uit en evenmin hun omgeving, het eenige
opmerkelijke, dat de Z/cher maitre” meestal
vertoont, is een zeer weelderige haardos. Met
de bladen hebben zij advertentie-contracten
afgesloten en die betrekkelijke kleine exploi-
tatie-kosten kunnen er best af, want meeren-
deels verheugen zij zich in eene drukke
klandizie. Is de cliënt met 's juffrouw’s
kaartleggerij tevreden, dan komt hij er meestal
met twee kwartjes af, doch roept hij mr’s.
spiritisme te hulp, dan kost het consult gauw
een paar gulden.
Dat spiritisme bestaat hierin, dat mr. een
voorwerpje aan de neusvleugels bevestigt,
waardoor deze wijduit gaan staan (zeker om
den geest het binnenkomen in de hersens
te vergemakkelijken), aan een fleschje ruikt,
en dan bedwelmd wordt In dien toestand
komt hij in verbinding met den geest, die
door den klant wordt gewenscht en deze
schrijft door de hand van ’t medium (den
mr. zelf) de antwoorden met potlood op een
stuk papier. Veel omslag wordt er dus niet
mee gemaakt, trouwens het moet ook een
beetje vlug gaan, want in de wachtkamer
zitten gewoonlijk nog verschillende klanten
te wachten om geholpen te worden.
Als men nu bedenkt, dat dergelijke mr.’s
met hun echtgenooten consult geven van
16 ’s morgens tot 10 uur ’s avonds, dat zij
geraadpleegd worden over aangelegenheden op
elk gebied, en hun clientèle niet alleen be
staat uit aankomende meisjes uit de klasse
waar de algemeene ontwikkeling moeilijker
te krijgen is, doch uit vrouwen uit den
burgerstand, ja zelfs uit mannen, dan mag
men toch gerust zeggen dat er dikke mist
heerscht in het denkorgaan van vele stad-
genooten.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4,
Mooi waer...
Mar gjin reinwetter 1
want ’t is misère, overal. Bakken die nog
i //nooit” leeg zijn geweest, laten den bodem
i zien, ’t Gebrek is dan ook nijpend.
Voor Joure was ’t een gelukkig idee,
de groote bak van Herema-State te ont
sluiten. Die is van omvang als een onder-
aardsch meer, kolossaal ongewoon ligt onder
- de Laan naast het gebouw en was geheel
gevuld. Niettegenstaande de bak in jaren
I niet open was geweest, was toch het water
goed, al prefereeren voor drinkwater etc.,
velen het heldere frissche water uit den
TE GEVI enormen bak bij de Herv. Kerk, die ook nog
volstrekt niet in letterlijken zin uitgeput
In den mist!
Mist op straat!
Zondagavond kon men zich voor ’t eerst
verbeelden in den winter te zijn. !t On
gezonde, onnatuurlijke halfzomersche, waarbij
’t te koel was om van zomergenoegens te
profiteeren en een zwakke imitatie daarvan
je een zware verkoudheid deed oploopen en
te zoel om behagelijk van ’t winderavond-
leven te genieten, was voorbij. Over den
kwakkel-ongedurigen, onvoordeeligen zomer
was een gordijn gevallen, een gordijn van
dikken mist, die de scherpe lijnen weg
vaagde en de menschen en huizen deed aan
schouwen als vage silhouetten in een gezellig
schemeruurtje, als beelden uit een lichten
droom, ’t Was niet de dikke Londensche
mist, die benauwt als een nachtmerrie en
beangstigt voor onbekende gevaren, waartegen
men hulpeloos staat, doch een fijne witte
sluier, waarachter de electrische bollen schit
terden, de lichtballen straaltjes verspreidden
in het dunne gaas.
’t Lichteffect oefende een zekere bekoring
uit over het kleine deel der Hoofdstad waar
’s avonds de wandelende en uitgaande mensch-
heid zich concentreert, in breede stroomen
vulden zich de huizen des vermaaks en de
groote café’s met hun schelle verlichting en
het trieste en treurige, waaraan deze dagen
zoo rijk zijn, werd door ’t scherm aan ’t
oog onttrokken.
Mist in de volksontwikkeling.
Het heet dat we vooruitgaan in ontwik
keling, dat de duistere nacht der middel
eeuwen voorbij is, dat op de //geleerdheid”
der breede massa en ook op de middelen
door den Staat gegeven, om daartoe te ge
raken, nog wel wat valt aan te merken, maar
dat door bijgeloof hoogstens nog bij een
kindsch-oudje uit een achterhoek een twijfel
achtige succester vindt.
Zoo héét het, maar als men de advertentie
pagina’s van dagbladen, die door het volk
of de kleine middenklasse gelezen worden,
doorziet, bemerkt men alras hoe mistig het
nog in de hersens van vele inwoners der
hoofdstad gesteld is. De kaartlegging ze
moet niet, zooals men wel eens ten onrechte
denkt, gevonden worden op een boven
kamertje in »de Jordaan”, waar een niet
geheel toerekenbare vrouw van stompzinnige
buren en kennissen een aantal kwartjes per
week ziet binnen te smokkelen maar is
nog altijd een bedrijf, dat als elke handels-
zaak wordt uitgeoefend.
Indertijd zijn eenige bladen bezweken voor
den aandrang van lezers, om zeker soort
advertenties niet te plaatsen. De anti-kwak-
zalverij-vereeniging had niet dat succes. En
ik kan me volkomen begrijpen, dat een dag-
bladdirectie huiverig is om censuur uit te
oefenen op den aangeboden inhoud der vierde
pagina. Want hoe licht wordt uit de weigering
van het eene, een bewijs van goed gedrag
of een er-mee-door-kunnen van ’t andere
gelezen. En dit kunnen de talrijke kaart-
legsters-annoncen toch werkelijk niet; er zal
toch wel geen ontwikkeld mensch zijn, die
ontkent, dat ze een speculatie op-, een geld-
aftroggelarij van hen, die bedeeld zijn met
mistig denkvermogen. Niet dat ik daarom
aan zou raden ze te boycotten, mundus vult
decipi, en als het eene kwaad wordt be
moeilijkt, treedt het onder een anderen vorm
toch weer op.
De kaartleggerij is hier een commercieel
bedrijf geworden. De smerige oude vrouwtjes
met grooten kater, die altijd de koffiepot
hebben opstaan, haar bezoeksters met de
linkerhand het kopje in één teug laten
ledigen en uit het daarna op de tafel geworpen
koffiedik de toekomst voorspellen, om er
is dan ondertusschen het noodige gesproken
daarna uit gore, groezelige speelkaarten
de voorspellingen nog wat meer te preci-
seeren, zijn zeldzaam geworden: de bekendste
huist nog in een gang in de Westerstraat.
’t Zijn nu meestal man en vrouw te zameir,
die ’t zaakje exploiteeren. Zjj wonen op een
goeden stand in de oude stad, veelal op een
der grachten. De man noemt zich Mr. Het
schijnt dat men in Amsterdam gerust eiken
titel voor zijn naam mag zetten, die men
verkiest, want zooals ik tot voor kort meende,
mocht alleen ’n gepromoveerde in de rechten
Een zacht regentje Dinsdagavond profi
teerde uitkomst in den nood, doch ’t heeft
te kort geduurd om veel te helpen en nu
is ’t al weer mooi weer en geen regen.
De watersnood houdt aan.
en paar weken geleden heeft te Amsterdam
een étalage-wedstrijd plaats gehad, die
1 in Kalverstraat, Reguliersbreestraat en
Rokin zooveel menschen bij elkaar deed
stroomen als anders alleen bij Koninginne-
feesten te constateeren viel. Deze straten
waren ter gelegenheid van dien wedstrijd met
vlaggen versierd, zoodat de hoofdstad op die
punten een recht feestelijk aanzien had en
het publiek, dat zich door die straten bewoog,
in een prettige stemming bracht.
Indien de Amsterdamsche Winkeliers-
vereeniging, die den wedstrijd had uitge
schreven, dan ook ooit van een succes mag
spreken, dan is het zeker wel bij deze
gelegenheid geweest. Daarover was trouwens
maar één roepèn de bladen van verschillende
richtingen, èn het publiek was een en al lof
over de smaakvolle étalages, die aan de
Amsterdamsche winkelstraten eene ongewone
bekoring gaven.
De eerste stap in deze richting zal weldra
door meerdere gevolgd worden; reeds hebben
zich in Leidschestraat en Utrechtschestraat
comités gevormd om eveneens dergelijke
wedstrijden uit te schrijven en ook in de
buitenwijken der stad voelt men er zóóveel
voor, dat zich op het oogenblik reeds een dikke
tweehonderd winkeliers bereid verklaard heb
ben mede te doen.
Wat nu elders zoo goed lukt, waarom zou
dit voor Bolsward dan óók niet gaan
Reeds op het derde middenstandscongres
in 1906 te Leeuwarden gehouden, werd een
lans gebroken voor de wenschelijkheid, om,
in het belang van den Middenstand, goed
georganiseerde étalage-wedstrijden aan te
moedigen en door Middenstands-vereenigingen
te doen steunen. Laten de winkeliers de
handen nu eens krachtig ineenslaan en de
burgerij bij het komende St. Nicolaasfeest op
étalage-gebied eens wat moois laten zienl
Het zal dan blijken dat de burgerij een
dergelijk streven op prijs weet te stellen en
Joure. Als ’t nu maar vriezen wil in de
volgende wintermaanden, dan zal onze ijsclub
„De Vlekke Joure” zeker nog een hardrijderij,
of wie weet een ijsfeest beleven dat
klinkt als ’n klok. Immers nu is er niet
alleen een groote zilveren medaille van H.
M. de Koningin, doch ook een
minder fraai en groot van
Prins Hendrik.
WATERSNOOD.
Mooi waer...
Mar gjin hjerringen
is een uitdrukking die men vaak hoort en
zeker in verband staat met waarnemingen
op ’t gebied der hanngvisscherij. Misschien
is dat zeebanket ’t best te bemachtigen bij
eenigszins ruw weer, bij mooi weer minder
goed en vandaar het gezegde.
In de tegenwoordige omstandigheden
den we ’t eenigszins
zeggen
oostelijke naburen tot nun bescnikking heïtSén.
Dit kan echter anders worden
Intusschen hopen wij, dat de Bolswarder
winkeliers in afwachting van een wedstrijd
nog méér werk van hun étalages gaan maken
en zij allen nog eens aanhangers van het
Amerikaansche systeem zullen worden om de
uitstalkasten van hun winkels te beschouwen
als een visitekaartje van den eigenaar; met
andere woordenom door de wijze van
étaleeren het publiek een juister (goeden)
indruk te geven van den winkel
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Geachte Heer Redacteur,
Naar aanleiding van het stukje
heer B. in het vórige nummer van
verzoek ik beleefd opname
volgende.
Allereerst wensch ik op te merken dat de
hr. B. een onjuistheid begaat door te vertellen
dat ik zou gevraagd zijn de leiding van een
gemengd koor op mij te nemen. Mij is
indertijd alleen verzocht om toestemming om
mijn naam te mogen noemen als die van
iemand, die zich, onder zekere voorwaarden,
misschien beschikbaar zou willen stellen.
Uit mijn antwoord op dit verzoek blijkt
duidelijk dat ik dit alleen wenschte te doen
indien de vereeniging aan
eischen kon voldoen.
Mij dunkt dit is heel iets anders dan wat
de hr. B., zoo moedig met één letter getee-
kend, neerschrijft.
Verder maakt de hr. B. als zjjn meening
bekend dat het diploma voor koorzang van
de N. T. V. de noodige waarborgen geeft
voor de eischen die men aan een directeur
van een zangvereeniging mag stellen. Het
kan wezen dat dit zoo is, doch mijns inziens
geeft de hr. B. hiermee alleen blijk dat hij
geheel onkundig is van wat hiervoor ver-
eischt wordt.
De leden van de op te richten vereeniging
zullen trouwens wel zoo verstandig zijn zich
niet door een kleinzielig dorpisme te laten
leiden, doch tot directeur kiezen allereerst
iemand dien zij daartoe het meest geschikt
achten uit hoofde hetgeen hij op dit gebied
gepresteerd heeft.
Met dankzegging
De landbouwer K. Z. alhier
aan een groot gevaar ont-
zijn zoon waren bezig met
in een diepe groeve dicht bij
zoon verwijdert zich even, en
als hij terug komt, ziet hij de kuil voor een
deel ingestort en zijn vader verdwenen
alleen een hand steekt nog boven de zand-
massa’s uit. Op het hulpgeschrei van den
knaap komen weldra eenige mannen toesnellen,
wien het eindelijk gelukt, niet zonder gevaar
Z. uit zijn hoogst gevaarlijke positie te red
den. Ware hulp minder spoedig gekomen,
ze zou wellicht te laat gebleken zijn.
Heerenveen. Donderdag kreeg onze plaats
bezoek van eene vrouw uit Noordhorn (Gr.)
welke in een kinderwagen drie drie-jarige
drielingkinderen meevoerde; deze doortocht
trok nog al veel bekijks, en door de vrouw
verkochte ansichten met afbeelding der drie
flinke kinderen, vonden gretig aftrek.
Inbraak.
Bij de Zaandamsche politie is aangifte ge
daan van een inbraak ten nadeele van den
heer G. Root, groentehandelaar aldaar. Een
lessenaar werd vermist, die later in een sloot
teruggevonden werd. Het grootste deel van
het daarin verborgen geld was verdwenen.
Kleermakers-huisindustrie.
Het Landelijk Loonactie-comitée zal, ten
einde verbetering te krijgen in den toestand
van kleermakers(sters) in verschillende plaatsen
van ons land vergaderingen beleggen. Als
propagandamiddel heeft het comité een plaat
doen vervaardigen, die op schrille wijze ver
telt hoe de huisindustrie in het kleermakers
vak soms wordt uitgeoefend.
Herten.
Bij een gehouden drijfjacht te Lage»
Vuursche werden 5 herten geschoten,
MM
■MM
Bolswardsclie Courant