No. 21.
48ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Fen buten de stêd.
J
f
Zondag 14 Maart.
VOOR
BINNENLAND.
it lanwirk dien is
ei-hjerst, dan stiet de fortsjinst stil.
De wensch van velen dat de overledene
nog lang zijn welverdiende rust mocht ge
nieten is helaas niet vervuld.
Jo tsjinner,
JAN DE WAL.
Slotwerd, 8 Maert 1909.
van eenige
waarvan de beeltenis
Prins Hendrik, die
de tentoonstelling
we dat alle
reeds eenige
De landbouwer M. Veldman te Harich
werd de vorige week verrast met het te
voorschijn komen van een zijner kippen met
8 kuikens. Die beestjes hadden voor hun
groei wel wat milder weer kunnen uitzoeken,
dunkt ons.
van W. Visser
Gevaar voor ver
wijl het ongeval
i er
die luidjes moeten ’s zomers dan
dan hebben ze wat voor den
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
mar dat „moatten, dat finhilliche
Witmarsum, 10 Mrt. De postbode J. R.
alhier, geraakte gisteren in de Schraarder-
vaart, doordat hij ter verkorting zijner route
de vaart zou oversteken, die met ijs was
bedekt. Niet minder dan 10 minuten verkeerde
hij in eene netelige positie, daar het ijs hem
keer op keer bij de handen afbrak, doch na
zich van tasch en cape ontdaan te hebben
gelukte het hem op het droge te komen,
waarna hij per fiets direct zich naar huis
begaf. Heden verrichtte hij echter geen
dienst.
En yn ’e ponge? Dy is sa leach as ds
tsjerke do ’t er yn 'e vacature ’n moderne
domenij preke.
Bij Jo yn ’e sted, mynhëar de Utjower,
sjocht men sa ’n bulte earmoed net. Ja, der
is wol gebrek, mar net sa algemien.
Donderdagnacht hoorden de kapiteins
van de sleepbootjes „Venus” en //Leonora”,
liggende aan de Wilhelminakade te Rotterdam,
onraad aan boord. Zij gingen naar boven en
zagen juist een persoon van boord in een
roeiboot springen, waarin nog een ander
persoon zat, en wegroeien. Het bleek toen,
dat de zij lantaarns der sleepbootjes gestolen
waren.
De ,/Leonora” had stoom op en zette de
roeiboot na.
Bij de Wilhelminakade haalde zij deze in,
beide personen werden gearresteerd en aan de
rivierpolitie overgeleverd. Onderweg had de
kapitein gezien, dat zij uit de roeiboot iets
over boord wierpen. Hij ging toen ter plaatse
dreggen en haalde één der gestolen lantaarns op.
Poging tot...
Een industrieel zendt ons eenige stukken
toe, betrekking hebbende op internationale
tentoonstellingen, welke in April e.k. te
Parijs en te Amsterdam zouden plaats hebben
en waaraan hij uitgenoodigd werd deel te
nemen onder de zonderlinge voorwaarde, dat
zijn inzending geheel gratis zou zijn en hij
alleen f 150 te betalen zou hebben, wanneer
hij met diploma gouden medaille bekroond
mocht worden. Achtereenvolgens ontving onze
stadgenoot een drietal brieven met tusschen-
poozen van slechts 2 dagen, de eerste twee
van iemand hier in Hen Haag, zich noemende
vertegenwoordiger van den te Brussel wonenden
//commissaire général des sections ètrangères”,
de derde brief van den commissaire général
zelf. In den eersten brief maakt de ver
tegenwoordiger zich bekend en deelt boven
genoemde condities mede; twee dagen later
volgt van denzelfden persoon een schrijven,
waarin aan den industrieel kennis gegeven
wordt dat hij op de twee bedoelde tentoon
stellingen vertegenwoordigd zal worden, met
herhaling van de condities; weer twee dagen
later ontvangt onze stadgenoot uit Brussel
van den commissaire général een missive,
waarin hem wordt medegedeeld dat op de
beide tentoonstellingen plaats voor hem is
gereserveerd, met insluiting van de contracten
en met bijvoeging: ,/Zooals afgesproken is,
betaalt u per iedere tentoonstelling f 150 enz.”
Intusschen, er is niets afgesproken, want
de industrieel heeft op geen van de brieven
geantwoord. Hij heeft nu aan het opgegeven
adres te Brussel de hem opg^drongen con
tracten teruggestuurd.
De brieven gingen vergezeld
reclamebiljetten, op een
van onze Koningin en
daar als beschermers van
te Amsterdam worden aangekondigd 1
Het .bovenstaande kan er wellicht toe bij
dragen om onze stad- en landgenooten te
waarschuwen, voor zulke ondernemingen op
hun hoede te zijn. (Nieuwe'Ct.)
Het is niet algemeen bekend dat de
Ned. Schildersbond vangnetten in bruikleen
verstrekt, aan iederen huisschilder, die er
om vraagt, schrijft men aan L. en F.
Deze netten worden op gemakkelijke wijze
bevestigd onderaan steigers, bruggen en der
gelijke werken, zoodat een werkman, die valt,
veilig wordt opgevangen. Ze zijn aan te
vragen aan den heer M. Nooijen, Maurits-
kade 33a in den Haag, en worden franco
zonder verdere kosten toegezonden.
Te Middelburg was dezer dagen de Doops
gezinde kerk geheel omsteigerd en van deza
netten voorzien.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar A 5 Cent.
God. Ja,
moatten”.
Om dy lange winter troch to kommen,
moat er ommers yn ’e simmer alles yn it
wirk steld wirde, om sa folie mfichlyk. to
fortsj injen.
Sjocb, dan kin in tige kloeke mem it ’n
moai eintsje skipperje. Fensels, earst is der
’n bytsje soarge foar hwet winterklean en
sahwet. lerappels hawwe de ljue faek fen
hjar sêls, loaral yn ’e boudoarpen. Dan hwet
turf op ’e souder en sa giet men mei
soarch de winter tomjitte.
Braken? Ja, as der braken is. Yn’e léste
jierren wirdt it flaechs al forioft as it noch
op ’t fjild stiet. Den hawwe de boeren der
gjin spil mear mei. Dy hawwe ek al sa gau
as ’t kin hjarren jild yn ’t kamenet.
Terskje? Alear folie mear as nou. Die
steammesjines, dy ’t hjir komd binne, nimme
sa ’n bulte minskewirk wei.
’t Is bipaeld in tige skoondere utfyning,
die mesjines, mar hwet wirden der troch
hwer in bulte mannekreften oan’e kant set.
Forline wike wier der bij baes Hylke ’n
arbeider dt ien fen us boudoarpen ’n nacht
dt fen hüs. Dy forhelle us sa it iene en oare
fen de tastanden yn dy contreien.
’t Libbet der fen wirkeloosen. En hij,
dy ’t mar es reisget fen Boalsert nei Harns,
dy kin sjen hoe yn Witmarsum, Arum en
Kimswerd heapen manijue bij ’n oar steane,
as sa folie libbene tsjügen fen wirkeloosheid.
Ho it libbet? Boargjen fensêls, sims wiken
en wiken oanien, altiid mar boargjen.
Men moat dochs libje!
Jo kinne nou sahwet bigripe hoe rampooi
sa ’n husgesin is, as den it wirk los komt.
Gjin krêft, gjin warbere mannekrêft mear,
hwet is der ynkomd yn al dy wiken.
En dan dochs mei alles hwet yn jin is
it wirk oanpakke. Fensels, nou moat earst
dy efterstallige boargskild ut ’e wei. En dan
wirdt it foarjier, simmer.
Ik haw heard fen ’n toanielstik, de Vorsten
schoolDer yn seit ’n KeniginWat is den
werkman het zoet dér lente, wat zijn hem
tinten, tonen, kleuren? As it de tiid is fen
z/tinten, tonen en kleuren” dan stiet er mei
de sinne op, dan wrot er, faek mei wiif en
bern, hwet er wrotte kin. Hwent foar him
stiet alwer dat spoek fen ’n winter, dy tiid
as der gjin wirk mear is, en hij dochs
libjé moat.
Dat is ’n great gebrek yn ’e tastanden yn fis
gemeinte. En hofolle stiet ds greidhoeke den
noch boppe de boudoarpen. Dat moat foroare
wirde, en dat kin ek wol.
Of ik ’n Esdeapeër bin? Né, achte hear.
Mar al heart men net ta dizze partij, derom
sjocht men tige goed dat er dingen binne,
dy ’t oars moasten weze. En dizze forbettering
is neffens myn gefoelen bést ta stan to
bringen. Der moast mei toalf Maeye en op
Allerheljen net sa ’n bulte jild nei de stêd
tein wirde.
Dat de lanhearre hwet minder krige, hindere
him nin byt. As dan de libbene mesjine,
dy ’t it jild foar him fortsjinnet better lean
krije koe scoene wij dan ek al net ’n ein
hinne wêze op de wei ta forbettering.
Foar de boer wier it ek folie better. Dy
seach mear tofredene minsken om him hinne.
Der waerd better wirk makke, hwent wirk,
der ’t men foldwaende foar leane wirdt, docht
men mei mear Ijeafde, mei mear tawijding.
Bipaeld, dizze saek is urgent. Scil it noch
lang ddrre, dat ’n arbeider him skamje moat
foar it fé, dat net allinne ’s simmers, mar
ek yn ’e kalde winter nea gebrek oan iten
hat?
Reeds zagen we eenige malen den schoor
steen der Stoom-Waschinrichting //Sirius”
rooken.
Uit goede bron vernemen
machines geplaatst zijn, en er
malen geproefstoomd is.
Mocht de winter ons spoedig gaan verlaten,
dan kunnen we het inwerking treden der
z/Sirius” binnenkort tegemoet zien.
II.
Do ’t ik jister de krante bij master brocht,
hearde ik de bern yn ’e skoalle sjongén. Ik
mei der wol graech efkes nei harkje. It
klinkt wol aerdich, sa’n skoallesankje. Us
boppemaster is noch al musikael, dat kin
men fornimme oan ’t sjongen fen ’e bern.
Hja balten net sa Ifid as dat wol bart,
’t klinkt wol fris en fleurich, mar it is dochs
ek net //bernegejoel”, sa ’t dokter Eeltje seit
yn syn moaie sang: „it Marke”.
Né, hjer; as it dan op it doarp sa stil is,
en men neat heart as ’t hamerjen fen baes
Hylke yn ’e smidte, dan klinkt it sa moai
troch de bfirren, dat sjongen fen ’e skoallebern.
Sa bliuw ik den ek efkes stean om to
harkjen. Ik koe it best forstien, hwent master
tinkt ek tige om düdlike utspraek.
Nou dan, de wirden wieren:
„O winter, koude winter, ge kwaamt ons veel
[te vroeg;
Gij moest maar blijven in Rusland
daaraan hadt ge, dunkt ons, genoeg
O winter, koude winter, ge duurt ons veel te
[lang
Do bin ik mar foartroun. Ik tocht sa, it
is wol wier, dat men üt ’e bernemfile de
wierheid heart. Mar ’k hie der nou myn
nocht fen, ik bidoel fen dy wierheid-sizzerij.
Dat „o, hwet lange winter” heart men nou
de hiele dei troch.
Snjeon wier ’t myn jierdei. Ik haw noch
al frij hwet brieven en sok spil krige mar
bihalven de traditioneele lokwinsken, wier
de grountoan fen elts skriuwen o, dy lange,
lange winter.
is it ek net freamd, ho lang wij nou al
yn ’e kjelt sitte. Yn October wier it al sa
kald muchlik, mei Kriisttiid stienen wij fier
finder nul, dat wol sizze de thermometer
wiisde tige bij tige froast oan. En as wij
nou al dy wiken tobeksjogge, hwet is it
eintsjebislfit? Winter, trije of fjouwer dagen
tei waer, en dan hwer fen it sêlde lekken
’n pak, sa ’t aide Lys sei, en hja helle foar
de twadde kear op ien dei foar acht sinten
barndewyn, hwent hja hie sa’n pyn yn ’t
lichem.
’t Is winter foar en winter nei, hwet de
klok slacht. En ’t is net allinne de winter,
dy ’t üs it libben sfir makket, ué, it is
mear //de aankleve van dien”. Sjoch mar es
rouu yn 'e kelder, op ’e souder nou,
hwet sizze Jo?
En yn ’e ponge? Dy is
Kinne Jo it sa’n bytsje neigean, hwet it
sizze wol, dat der yn forskate doarpen fen
Wonseradiel nou al sa om en de bij de 15
wiken neat fortsjinne wirdt. ’t Is net in
inkele, dy ’t dat oerkomt.
Ei, né, sa gau as L E
yn ’e nt
En dat is hwet.
Dan seit de stêdsman al ridlik gau:
ja, maar
maar sparen,
winter”.
Jonges noch ta, yn ’e simmer sparje
Hwerfen? Fen dat greate lean dat hjarren
dtbitelle wirdt yn 'e simmer?
Ja, der binne der bij, die ’t grou jild
fortsjinje, bijgelyks yn ’e fingetiid. Ik haw
heard fen ’n stik mannich hdsgesinnen, der
’t man, wiif en bern ’n borgemasters-tractemint
thus bringe.
Mar dat binne de exceptions. De greate
heap kin it oer ’t algemien net heger bringe
as ’n goune of acht, njuggen yn ’e wike.
Sims fortsjinne de bern der noch in bytsje bij.
Hja moatte den yn’e binde. En dat bitsjut
hwet. De nead twingt der ta, mar forskate
heites en memmen scoene dit o sa graech
oars hawwe wolle. O dy binde! Dat is 'n
flok yn us maetskippij 1
Der is al sa mannich ien bidoarn, yn
sa mannich berneherte forgift striuit, dat it
hiele libben trochwirke hat.
Dan hawwe wij noch dy forflokte seis wike
„verlof tot het verrichten van landarbeid
door schoolkinders”. Dat is ’n gruwel foar
Joure, 10 Mrt. Een jongen
alhier geraakte te water,
drinken bestond er niet,
terstond werd bemerkt en er volk genoeg
aanwezig was om den drenkeling te
redden. Plotseling begon de knaap erbarmelijk
te schreeuwen en maakte een misbaar van
waar ben je me. Men riep hem toe: „houd,
je maar stil, wij zullen je dadelijk helpen,”
doch de jongen ging voort met razen, waarop
men hem direct op het droge hielp.
't Bleek nu, dat hij notabene onder water
brandwonden had bekomen, veroorzaakt door
dat hij ongebluschte kalk in zijn zakken
droeg.
Voorwaar wel een wonderlijke samenloop
van omstandigheden.
Hepk. Nieuwsbl. van Fr.
Tweede Kamerverkiezing Sneek.
Daar de heer H. Pollema zooals men weet,
heeft verklaard het lidmaatschap der Tweede
Kamer voor het district Sneek niet langer
te willen aanvaarden dan tot de algemeene
verkiezingen in Juni a.s., zal de anti- revo
lutionaire partij in ons district met een
nieuwen candidaat moeten komen.
Naar het Friesch Dbld. meldt, worden
thans reeds als candidaten genoemd de heeren
mr. J. J. Croles, mr. L. Okma, ds. Rudolph
en mr. T. de Vries. Mr. Croles heeft echter
te kennen gegeven dat hij geen candidatuur
zal aanvaarden.
IJlst, 11 Maart. In een vergadering
belegd door „Patrimonium” en de „Anti-
Rev. Kiesvereen.” trad hier hedenavond op,
de heer J. Huizinga met het onderwerp
„Waarom tegen Staatspensionneering?”
De vergadering was zeer druk bezocht en
duurde tot over middernacht. De spreker
verweet de voorstanders van Staatspension
neering gemis aan doordenken en het gebrui
ken van veel woorden zonder tot daden te
komen. Om hun rechtsgrond te toetsen gaf
hij een beschouwing over den arbeid, zich
daarbij geheel stellende op ’t standpunt van
den Bijbel. Door de zonde had de mensch het
recht op de vruchten van zijn arbeid ver
loren, de aarde was vervloekt en daartegen
moest strijd gevoerd worden. De Spr. ging
na wat van de verschillende partijen voor
verzorging van den ouden dag en voor inva
liditeit te wachten was en gebruikte daarbij
zeer scherpe uitdrukkingen, waartegen bij
’t debat meer dan eens geprotesteerd werd.
Overigens verklaarde hij op ’t gebied der
pensionneering de beginselen van Dr. Kuyper
te deelen en wees op de klove tusschen
rechtsch en linksch, het woord Gods aan
de eene zijde, rede en humaniteit aan de
andere.
Aan het debat, dat soms verliep in allerlei
bijkomstige zaken, werd deelgenomen door
de heeren ds. Vos, Holtrop, Bakker en v.d.
Goot.
Fr. Zuidwesthoek, 10 Maart. Voor het
wolvee is het een kwaden winter. De beestjes
hebben veel geleden door de langdurige kou
en kunnen op den vriesharden bodem thans
geen voedsel meer vinden. Waar nief bijge-
voerderd wordt met ruime hand moeten de
dieren omkomen van gebrek.
Zeer hard is de weersgesteldheid ook voor
de eerstgeboren lammeren, ’t Gebeurt dat de
diertjes doodgevroren worden gevonden op
het ijs der landslooten of in de greppels.
Erg donker zijn de vooruitzichten voor de
schapen fokkers, ofschoon het er met de wol-
prijzen op dit moment iets voordeeliger voor
staat. Groote voorraden werden dezer dagen
verkocht tegen 75 ct. de K.G.
Galamadammen, 10 Maart. Op de meren
zit hier en daar nog meer dan een halfvoet
ijs, zoodat er van heropening der scheepvaart
nog geen sprake kan zijn. Schippers, die
beproeven den weg te vinden, beloopen meer
malen belangrijke averij aan boeg en zwaarden.
In enkele binnenvaarten heeft men met man
en macht en met kracht en geweld het ijs
willen breken, maar het is vergeefsche moeite,
daar ’s nachts de schotsen weer aaneen vriezen
tot een vasten vloer.
Workum. Dinsdagavond overleed na eene
korte ongesteldheid de heer J. Oudeboon
alhier, sedert 1 Feb. rustend secretaris onzer
gemeente. De ziekte waaraan de overledene
ladende was en die hem had genoodzaakt
ontslag aan te vragen, had zijn gesteld meer
ondermijnd dan velen vermoedden.
Bolswardsche Courant
I