Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
en Spoorw.-MaatscB
worden dagelijks
^ptember worden dagelijks
de overbrenging dier besmetting, b.fl (16 I)6l(6ll(l6
•ope U itstapbiljette r
uc/iJ/?
1909.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 48ste Jaargang.
No. 53.
Voorbarige berichten.
Zondag 4 Juli.
UIT DE PERS.
VOOR
Afzonderlijke
25/6 1909.
BINNENLAND.
het beloop der kwestie,
kend is. 1
slissing in
geschieden.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar Ï1 5 Cent.
invoerrecht ge-
Italiaansche kaas
Nederlandsche van
Namens het bestuur der
Chr. Hist. Districts-Vereeniging
in Harlingen
(w.g.) W. KROESE, Voorzitter.
G. I. v. d. PLOEG, Secretaris.
't
r-
b e s c h e r m i n g, er d
ware: //kruidjes roe -^n
meer van wi-'t
Een rechtstreeks antwoord op de gesteld e-
telijke veeziekten, en om ons te vrij ware J- m
voor
staat er geen ander middel dan absolut
sluiting der grenzen.
Nu wordt beweerd dat op diplomaten
eens van toepassing is het gezegdede tai
is het middel om de gedachten te verbergen^
en wij gevoelen ook bij deze kwestie veé»
voor dat beweren.
Men zou aan die diplomaten kunnen voor
leggen de vraag van den heer de Vlaswaarom
mogen andere Staten dan wel vee invoeren?
en het komt ons voor dat het antwoord op
die vraag wel zoo diepzinnig diplomatiek
zou zijn, dat een gewoon mensch er niets van
begrijpt.
Intusschen hebben wij den moed een zelf
standig antwoord te geven, dat wat de feiten
betreft, juist is, en ten opzichte van de
daaraan verbonden conclusies, ons persoonlijk
gevoelen weergeeft, gebaseerd op wat, door
het geregeld volgen van het beloop der kwestie,
ons bekend werd.
Toen omstreeks 1870, door de reusachtige
ontwikkeling van den akkerbouw in Noord-
Amerika, ons werelddeel langzamerhand over
stroomd werd met Amerikaansch graan, daal
den de prijzen daarvan schrikbarend. De
Duitsche groot-grondbezitters zagen hun, tot
dusver rijk bestaan bedreigd en besloten om
het bedrijf te wijzigen door zich meer toe te
leggen op de veehouderij, een streven dat
door de Regeering werd aangemoedigd. Tot
het verkrijgen van een goeden en loonenden
veestapel moest vee worden ingevoerd en
jarenlang heeft Nederland in Duitschland
gehadeen uitstekend afnemer voor het beste
melk- en fokvee. Er zijn toen uitstekende
zaken gemaakt, wij herinneren ons zelf eens
aan Duitsche kooplieden in één jaar uit eigen
fokkerij ruim 20 kalveren te hebben ver
kocht voor prijzen die van 80 tot 100
gulden liepen. Er bestond toen, zelfs onder
de bekwaamste landbouwkundigen, de vaste
overtuiging dat dit altijd zoo zou blijven.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Gaasterland, 30 Juni. „Elck wat wils”
dat schijnt het parool te zullen worden voor
de ophanden zijnde gemeenteraadsverkiezingen.
In H. O. en Nw. berichtten de couranten
zijn 4 stel candidaten; hier zitten we er ook
ruim in 13 candidaten voor 4 zetels.
In de gemeenten begint men inzake het
kiesrecht van de discipline der vereenigingen
genoeg te krijgen. Vele kiezers scheiden
zich af om te zijner tijd naar bevind van
zaken te handelen. Deze vrije kiezers heb
ben ditmaal voor de variatie gezorgd en ver
moedelijk zal hun streven bijval vinden.
Het flink gehandhaafde verbod tot
toegang onzer bosschen komt blijkbaar den
wildstand ten goede. De boscheenden komen
zeer veelvuldig voor en de toornen jongwild
zijn bijzonder goed bezet. De rustige berg
eenden, deftige siervogels van het zeewoud
die uitstierven hier, beginnen zich weer in
flinken getale te vertoonen en voorheen
werden de eieren in oude konijnenholen
uitgegraven nu niet meer. Jammer dat
de beschermende maatregelen den teruggang
van den fazantenstand niet kunnen tegen
gaan. Hier speelt het rooftuig een rol en
dit heeft maling aan verbodsbepalingen.
Fr. Zuidwesthoek, 30 Juni. Jupiter Pluvius
verdeelt zijn weldaden dezen zomer zeer
ongelijk. Hij laat bui-lucbten rondgaan, die
zich boven bepaalde streken ontlasten. Zoo
komt het voor dat arbeiders in ’t hooiland
vluchten naar de roken terwijl dikwijls op
’n kwartier afstands geen druppeltje bemerkt
wordt. Fietsers kunnen vaak schuilen op den
open weg de regen scheidt soms midweegs.
Het gevolg is dat enkele oorden tot heden
ruim water kregen, terwijl andere misdeeld
blijven.
Het losse weder belemmert den hooioogst,
die thans allerwege in vollen gang is. Niet
alleen zet het tusschenbeide den arbeid stop,
maar het vermindert ook de qualiteit van
het hooi, dat gewonnen wordt en hoog noodig
De Banier schrijft:
In ons vorig nummer, werd in ons hoofd
artikel //Nog in actie” de zaak van de
komende verkiezing in het district Harlingen
besproken, onder meer besloten met een offi
cieus advies, waaraan wij zelf in de eerste
plaats natuurlijk alle gezag ontzeggen. Ieder
begrijpt toch zeker, dat een gegeven advies
heel iets anders is dan een genomen besluit.
Wij zouden dan ook nu dat advies zelfs
niet eens gegeven hebben, ware het niet
dat de opgegeven historische motieven o.i.
web ter kennis mochten gebracht van allen
die aan de actie in meerdere of mindere
mate hadden deelgenomen, teneinde hiermede
bij de beslissing eenigszins te kunnen rekenen.
Het gaf ons echter een bizonder vreemden
indruk, reeds vóór dat de officieele kennis
geving van Dr. de Visser (in ons blad ge
plaatst) ter algemeene kennis kon zijn in
zonderheid van de leden der districtsver-
eeniging vóór dat één enkele vergadering
van gemeentelijke of districtsvereeniging is
gehouden -- vóór dat alzoo één enkel offi
cieel besluit is genomen of kon genomen
worden reeds in Leeuw. Courant e. a.
te lezen dat de candidaatstelling is geschied
en de candidaat aangewezen. Waar de Leeuw.
Courant dit bericht vandaan heeft is ons
totaal onbekend, doch ook tevens dat
het geheel voorbarig is, en, zooals het gegeven
wordt, beslist onwaar.
Voor het moderamen der Chr. Hist.
Districtsvereeniging, die van die geheele
dat dit bericht van haar is uitgegaan, en
beschikkende over de kiesvereenigingen,
alzoo misbruik makende van hare positie.
Wij kunnen echter verzekeren, dat noch
het moderamen, noch het districts-bestuur
part of deel heeft aan het voorbarige bericht,
dat ons goed gemeend advies eer tegenwerkt
dan steunt.
De convocatie-biljetten voor een te be
leggen vergadering (in de volgende week)
van de chr. hist, districts-vereeniging, district
Harlingen, worden, terwijl wij dit schrijven,
verzonden. Elke mededeeling daaraan voor
afgaande, kan gerust worden geplaatst onder
de rubriek //voorbarige berichten”.
Allerhande zijdelingsche adviezen, die vaak
worden verstrekt, bemoeielijken en verzwaren
de taak van het bestuur dikwijls in niet
geringe mate. Wie iets, rechtstreeks, af
doende, en op den man af te zeggen heeft
kent de adressen. Zoowel het districts-bestuur
als de districts-vereeniging achten wij niet
alleen bevoegd maar ook mans genoeg, om
zonder onbevoegde en onbegeerde invloeden
van buiten, de taak te vervullen, die hun
is opgelegd, 'een iegelijk in zijne orde.
Met behoud der beginselen en onder ver
band van het vigeerend reglement, blijft de
vrijheid van handelen, voorstellen en stemmen
der aangesloten kiesvereenigingen in het dis
trict, onverzwakt gehandhaafd. K.
t et
stigde natie. Dit wil zeggen dat Nederland
mag vragen eene behandeling volgens de
meest gunstige bepalingen die met andere
staten bestaan.
Denemarken en de andere bovengenoemde
Staten hebben met Duitschland een handels-
tractaat, waarin min of meer uitvoerig zijn
opgenomen de voorwaarden waarop de in- en
uitvoer wederzijds kan plaats hebben. De
bespreking over die voorwaarden heeft, als
een handelstractaat vernieuwd moet worden,
plaats tusschen hooggeplaatste diplomaten.
Die heeren ontwikkelen daarbij een koop
manstalen! waarop menig handelaar jaloersch
zou kunnen zijn. Het gaat zooals bijv, op
een veemarkt, men looft en biedt en gebruikt
elk middel dat men bezit, om voordeelen te
te bedingen, is zelfs niet bang voor een
dreigement.
Dat laatste is toegepast omstreeks 1894
toen sprake was van een algemeen verbod
van invoer van vee in Duitschland. De
Denen hebben toen eenvoudig gezegd: dan
leggen wij 100 °/0 invoerrecht op alle goederen
die uit Duitschland worden ingevoerd, wij
kunnen die goederen ook elders koopen.
Dat heeft geholpen, de vee-invoer uit Dene
marken is toegestaan onder eenige beperkende
bepalingen omtrent veeartsenijkundig toezicht
en quarantaine, waarvoor op verschillende
grensplaatsen quarantaine-stallen zijn ge
bouwd.
In denzelfden geest geven de, met andere
Staten gesloten, traktaten vrijheid tot vee-
invoer o.a. Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk.
Die vrijheid wordt soms t ij d e 1 ij k opge
heven bij het heerschen van veeziekten, maar
anders. De Duitschers, wonende aan de
grenzen van Ruslanden Oostenrijk-Hongarije,
zijn gewoon hunne slachtvarkens te be
trekken uit genoemde Staten en hebben
ernstig geprotesteerd toen indertijd die var-
kensinvoer werd verboden. Dat protest had
ten gevolge een besluit waarbij, ten behoeve
der grensbewoners, is toegelaten de invoer
van 6600 varkens per maand uit Oostenrijk-
Hongarije en van 10.000 per maand uit
Rusland. Dit verlof blijft bestaan ondanks
dat reeds meermalen, o.a. nog in 1908, van
uit Rusland, het mond- en klauwzeer, door
varkens, is overgebracht.
Wij komen, na deze beknopte opsomming
van feiten tot ons antwoord op de vraag
die wij zoo vrij zijn iets uit te breiden
Waarom is aan Denemarken, en andere
Staten, de invoer van vee in Duitschland
toegestaan en aan Nederland niet?
Waarom mag Denemarken millioenen kilo’s
melk en room in Duitschland invoeren en
is aan Nederland zelfs het grensverkeer met
die producten verboden?
Waarom wordt van Zwitsersche kaas, bij
invoer in Duitschland, een
heven van 15 Mark, van
van 20 Mark, en van
30 Mark?
Omdat Duitschland zonder terughouding
toont eigen Landbouw te willen beschermen
en daarvoor alle middelen toepast die het
bezit.
Omdat Denemarken, en andere Staten, het
voorbeeld van Duitschland navolgen en ook
voor eigen belangen opkomen. Men kent
die belangen en gebruikt alle beschikbare
middelen om ze te bevorderen. De belang
hebbenden zelven steunen daarbij de Regee-
ringen door naar de wetgevende lichamen
personen af te vaardigen, die op de hoogte
zijn met de omstandigheden waarvan de
bloei van Landbouw enz. afhankelijk is.
Omdat in Nederland niet gevoeld wordt
de groote beteekenis van den uitvoer van
landbouwproducten naar Duitschland en geen
gebruik wordt gemaakt van de middelen die
er bestaan om dien uitvoer te beschermen en,
Omdat de belanghebbenden zelve, als er
gelegenheid bestaat om invloed uit te oefenen
op de samenstelling der Regeeringslichamen,
zich blind staren op politieke theorieën, waar
van de meesten niets begrijpen, en hunne
directe belangen verwaarloozen.
Door eeu en ander heeft Duitschland de
bevoegdheid om met de clausule van meest
begunstigde natie den spot te drijven en om
alle oppositie dood te slaan met de phrase
dat Nederland is het broeinest van besmette
lijke veeziekten.
VERKLARING.
Ondergeteekenden verklaren dat de her
komst van het bericht, in sommige bladen
opgenomen, als zou de aanstaande candidaat
stelling in het district Harlingen, noodig
wegens het bedanken van Dr. J. Th. de
Visser reeds zijn geschied, hun geheel onbe-
De openbare mededeeling der be-
i casu kan eerst over ééne week
De Zuivelcourant bevat de volgende, ook
voor Friesland, hoogst belangrijke vraag met
het antwoord der Redactie.
Invoer van vee in Duitschland.
Mijnheer de Redacteur.
Met groote verwondering las ik de door
U gepubliceerde cijfers, aangevende de
invoer van vee in Duitschland.
Aangezien ik op dit gebied geheel onbe
kend ben, zou U mij ten zeerste verplichten
door in een volgend nummer van Uw blad
aan te geven, waarom ons land geen
rundvee in Duitschland mag invoeren en
Denemarken, Oostenrijk-Hongarije en
Zwitserland wel.
Wellicht is U daarmee meerdere van
Uwe lezers van dienst.
U bij voorbaat dankzeggend, verblijf ik
Hoogachtend
Uw Dnr.,
(w. g.) U. DE VLAS, Heeg.
Bij ons antwoord aan den heer de Vlas
moeten wij in de eerste plaats dankbaar zijn
voor de openlijke erkenning dat het onder
werp hem geheel onbekend is. Bij ervaring
weten wij dat die onbekendheid, met dit
onderwerp, ongeveer regel is, vooral bij hen
die er het meest bij geïnteresseerd zijn. Reeds
zeer dikwijls, en in verschillende vormen,
vooral in 1906 hebben wij er op gewezen
dat de behandeling die wij Nederlanders, op
het gebied der handelspolitiek, van Duitsch
land ondervinden, ons hindert. Een dergelijk
betoog vindt echter weinig aandacht. De
bespreking van de handelspolitiek wordt iri
1
ging terug door een bezoek aan Oost- en
West-Pruisen en vooral toen wij in 1894 op
de groote landbouwtentoonstelling te Berlijn
de producten der Duitsche veefokkerij, de
nakomelingen van Hollandsche- en Friesche
geïmporteerde dieren, zagen. Reeds toen
stond het bij ons vast dat Duitschland’s
doel was zich onafhankelijk te maken van
den buitenlandschen invoer.
Intusschen was de afzet niet altijd onbe
lemmerd. Bij het heerschen van veeziekten
werd tijdelijk de grens gesloten. Dat deed
de Duitsche Regeering voor ons vee, dat
deed onze Regeering voor Duitsch vee, of
schoon d i e invoer zich geheel bepaalde tot
het grensverkeer. Met het argument dat
men besmettelijke ziekten wou weren, speelden
de Regeeringen deurtje open, deurtje toe,
zonder er aan te denken hoe er nog talrijke
andere wegen zijn waardoor, langs een zoo
uitgestrekte grens, besmetting kan worden
overgebracht.
Dit spelletje heeft geduurd tot 26 Juni
1894 toen de Duitsche Regeering voor goed
de grenzen voor Nederlandsch vee sloot.
Later is meermalen, door sommige politieke
partijen of door stedelijke Besturen, beproefd
om verlof te krijgen tot invoer van Neder
landsch vee. Vooral in 1906, tijdens den
zgn. vleeschnood is herhaaldelijk op dat
aambeeld geslagen. T e v e r g e e f s, in
den Rijksdag is destijds er op gewezen dat
Nederland geheel vrij was van besmettelijke
ziekten, maar de Regeering bleef onver
biddelijk op haar standpunt, door de agrariërs
steeds van de daken verkondigd, een stand
punt dat wordt weergegeven in de uitspraak
al is in Nederland ieder dier kerngezond toch
is het een broeinest van ziekten.
Er zijn na 1894 nog heel wat koeien uit
bijJ. Hommes, C. Galama,
den regel afgesneden met de uitdrukkingen L. Hettema Zn. en Bölger Zn.
vr ij handel en bescherming, er
die uitdrukkingen zijn ware: //kruidjes roe.
mij niet”. Wie er wel wat
zeggen laadt eene leelijke verdenking o]
zich. Volgens onze meening is de oorzaak
van een en ander: onvoldoende kennis vai
het onderwerp.
tekort der eerste snede te dekken,
Persoonlijk kwamen wij van die overtui-
voor goed ingeiroKKen niet» canaiaaavsiening niets ai weev is ait auxom
Omtrent de varkens is de toestand iets 1 zoo onaangenaam, wfjl het den schijn heeft,
Bolswardsche Courant
