Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
L
i
i
I
3
j
I
E|
I
lij
ll
i
No. 56.
1909.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
48ste Jaargang.
Een stap in de verkeerde richting.
F-
3
3
41
t
I
Donderdag 15 Juli.
r--
1.1
I
te
II
Ingezonden.
OPTOOHTEN gesloten? Voor de bewoners van het centrum
des lands (Utrecht, Arnhem en Omstreken)
DAPI/AARTFN fpr*Qttp|*rpin’s g^ruik der algemeene vacantiekaarten
VOOR
BINNENLAND.
5
Zee,
B.
2
IXI.
J
l
f 13,970
- 13,579
- 13,483,25
-13,112
- 12,923
- 12,880
- 12,777
-12,774
f 11,900
vana J
tuin, staande
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
van Fr.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Geachte Heer Redacteur!
Mag ik een weinig plaatsruimte verzoeken
voor het volgende? Bij voorbaat mijn dank.
Een wederwoord van Dixi naar
aanleiding van het ingez. stuk van
een lid der afd. „Bolsward” van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
S3
In de eerste plaats betuig ik den geachten
inzender mijn dank voor het feit, dat hij
zich gedrongen voelde dit ingez. stukje te
plaatsen. Immers dit bewijst mij, dat mijne
artikeltjes gelezen worden niet alleen, maar
gelezen worden met attentie, met belang
stelling. Hetgeen mij natuurlijk veel ge
noegen doet.
Wat verder den inboud van bedoeld ingez.
stuk betreft, ik meen daaruit te mogen op
maken, dat de geachte inzender mij houdt
voor een principieel tegenstander van vrouwen
kiesrecht. Dit misverstand nu zou ik gaarne
even willen wegnemen. Ik wil den geachten
inzender wel gaarne bekennen, dat ik met
de zaak van de vrouwenbeweging in haar
geheel slechts zeer onvoldoende op de hoogte
ben, dat ik me dus niet een overtuigd voor
stander mag noemen; een principieel tegen
stander ben ik echter ook allerminst. Integen
deel, zoo oppervlakkig beschouwd lijkt ’t óók
mij een onrechtvaardigheid niet alleen, maar
voor het geheel der menschelijke samenleving
een nadeel ook, dat haar grootste helft tot
nu toe van het uitoefenen van invloed in
bestuurszaken totaal is buitengesloten. Mijn
schrijven over het optreden der suffr. was
dus van mijne inzichten in deze kwestie
geheel onafhankelijk. Het trof mij alleen
dat, ik herhaal het nog eens, beschaafde,
ontwikkelde vrouwen, behoorende tot families
wier namen in het land een goeden klank
hebben, op deze wijze optraden. Dat zij
politieagenten met de vuisten in het gezicht
sloegen, dat zij een beweging verwekten
onder het Londensche //grauw”, waarbij
volgens den correspondent-ooggetuige van De
Telegraaf' zelfs messen werden getrokken en
het alleen aan het tactvol optreden der
politie te danken was, dat er geen ernstige
ongelukken gebeurden. Zie, geachte inzender,
deze dingen waren het die me troffen, die
me pijnlijk troffen en me aan ’t slot van
mijn artikeltje deden zeggen „als de vrouwen
allemaal waren als die Engelsche voorvechtsters,
dan zou je haast bang wezen, enz.” Hetgeen
dus volstrekt niet in zich sluit dat ik er
anders bang voor zou zijn. Ik zei er zelfs
nog bij dat wel velen met mij, en daaronder
in de eerste plaats de ernstige voorstandsters
en voorstanders van vrouwenkiesrecht, zulk
een optreden ten strengste zouden af keuren.
Voorstanders van vrouwenkiesrecht omdat
door zulk een optreden de illusie wordt weg
genomen dat met de intrede der vrouw in
de politiek, voor die politiek nieuwe en
zachtere tijden zullen aanbreken, omdat zulk
een optreden dus m. i. de zaak van het
vrouwenkiesrecht juist tegenwerkt. Men
wenscht het vrouwelijke element invloed te
verschaffen op de wetgeving, juist omdat
door Mien invloed de wetten volkomener,
zachter, beter kunnen worden, juist omdat
de vrouwelijke natuur in het samenstel van
den staat zooveel ten goede zou kunnen uit
werken. Maar om van het begeerenswaardige
van dien invloed overtuigd te worden, moet
die vrouwelijke natuur zich hnders uiten, dan
zij het doet door middel van de suffragettes,
dat zal de geachte inzender me toch toe
stemmen. Ook andere bewegingen, b.v. de
sociaal-democratie, die op haar program eischen
heeft als algemeen stemrecht, zijn jaren lang
met een kluitje in het riet gestuurd. Maar
die heeft al lang begrepen dat met een
agitatie op de manier van de suffr. toch
niets te bereiken valt en daarom een waar
diger strijdwijze aangenomen. Ik weet dat
de geachte inzender het met me eens is dat
óók de beweging voor vr. kiesr. andere wegen
behoort te volgen dan de Eng. suffr., en
hoop hem hiermee voldoende overtuigd te
hebben, dat ik geenszins onder de besliste
tegenstanders daarvan behoef te worden ge
rangschikt,
Witmarsum, 10 Juli. Alhier werd heden
bij het afgraven der terp een put gevonden,
opgetimmerd van hout en ter diepte van
eenige meters. In den put vond men een
drietal steenen potten, modellen als water
glazen, waarvan twee gebroken en een in
zijn geheel.
Friesche Zuidwesthoek, 12 Juli. Houten
schepen, ook voor de binnenvaart, zijn in
de laatste jaren hard opgeruimd, en die er
nog over zijn, worden voor een prijsje van
de hand gedaan. De verandering is een
buitenkansje geweest voor de zwervers, die
vroeger in woonwagens van dorp tot dorp
trokken, maar thans in woonschepen ver
blijven. Ze zijn er op vooruitgegaan, hebben
geen trekdieren noodig en zijn ruimer be
huisd, daar ’t geheele scheepsruim te hunner
beschikking is. Hier en daar verblijven soms
gansche vloten van deze scheepjes. Van den
vooruitgang op scheepvaartgebied profiteeren
ook de veerschippers. Gaandeweg komen er
meer motorschepen, waardoor het mogelijk
is de veren geregelder te bedienen.
Hepk. Nieuwsbl.
Sneek, 13 Juli. De kassiersfirma Mispel-
blom Beijer had j.l. Zaterdag haar vijf
kantoren Heerenveen, Leeuwarden, Sneek,
Joure en Bolsward gesloten wegens feestdagen
voor haar personeel.
Zaterdagmorgen te 11.50 vertrok men van
hier met den trein naar Leeuwarden. Aldaar
ging men lunchen,, om vervolgens koers te
zetten naar Heerenveen, waar ’t personeel
uit laatstgenoemde plaats en dat van Joure
zich bij ’t gezelschap aansloten, ’t welk thans
was aangegroeid tot 45 personen met in
begrip van de patroons.
’t Einddoel van de reis was Apeldoorn.
Kort na aankomst ging men gemeenschap
pelijk dineeren, om den volgenden dag volop
te genieten van al 't natuurschoon, dat Apel
doorn en ’t Loo aanbieden.
Dankbaar en voldaan vertrokken de heeren
Zondagavond 6 uur weer naar hunne respec
tieve woonplaatsen, om wellicht een volgend
jaar in een anderen hoek van schoon Neder
land zich te gaan verlustigen.
De vereeniging //Oranje” alhier heeft
besloten op 31 Aug. a.s. een reclame-optocht
te houden.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Regenten van ’t O. B. Weeshuis alhier
hebben voor de te openen openbare leeszaal
een jaarlijksche subsidie toegezegd van f500.
Zaterdagmiddag werd door Burg, en
Weth. onzer gemeente, ten Raadhuize, overeen
komstig 38 van het bestek, aanbesteed
het verbouwen en uitbreiden der Hoogere
Burgerschool alhier en het daarbij stichten
van eene conciërgewoning.
Ingekomen waren de volgende 9 inschrij-
vingsbiljetten
J. Riemersma en B. v. d.
Leeuwarden
S. M. Feitsma te Sneek
J. Hento te Tjalleberd
C. Faber te Sneek
A. v. d. Zee te Echten (Fr.)
T. J. v. d. Steele te Sneek
A. Elzer te Sneek
M. Reidsma te Wirdum
Dijkstra te Bolsward
Het werk is nog niet gegund.
biljet ArnhemMaastricht
Prijs
M echte
cijfers spreken van steeds grootere uitbreiding
van het spoorwegnet, van klimmend personen
vervoer, van meerdere uitgaven voor personeel
en materieel, van hoogere ontvangsten. Des
te treffender was het dan ook voor mij, uit
het pas verschenen jaarverslag van de Maat
schappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen
te lezen, dat in het afgeloopen jaar een zéér
belangrijk minder gebruik is gemaakt van de
vacantiekaarten, vergeleken bij 1907.
Er werden uitgegeven
le klasse 22096 stuks, 2e klasse 94285
stuks, 3e klasse 167410 stuks, totaal 283731
stuks of 50731 stuks minder dan in 1907.
Bijzondere vacantiekaarten: leklasse 17424
stuks, 2e klasse 64387 stuks, 3e klasse
155510 stuks, totaal 237321 stuks of 112801
stuks minder dan in 1907.
De totale opbrengst bedroeg f 1.079.259
tegen f 1.276.886 in 1907, dus eene ver
mindering van f 179.627.50.
On middellijk rijst hier de vraag: waaraan
is deze belangrijke vermindering toe te
schrijven? En het antwoord moét luiden aan
de 10 pCt. verhooging die men de vacantie
kaarten in 1907 heeft doen ondergaan. Deze
vacantiekaarten, ingesteld in 1898, hadden
van den beginne af een welverdiend succes.
Telken jare klom het aantal uitgegeven
kaarten, telken jare waren de financiëele
uitkomsten hooger. Dit had dus voor de
Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen eene vingerwijzing moeten zijn om op
den ingeslagen weg voort te gaan niet alleen,
doch men had door toepassing van mildere
bepalingen, door het verleenen van enkele
faciliteiten, door tariefsverlaging enz. deze
vacantiekaarten nog meer dan tot dusverre
populair moeten maken om aldus den steeds
wassenden stroom van reizigers in breeder
bedding te leiden inplaats van door tariefs-
verhooging hiertegen een dam op te werpen.
Doch niet alzoo geschiedde. Met bekrompen
inzicht, een dorpskruidenier waardig, rede
neerde de Maatschappij aldus: //de vacantie-
kaarten-affaire marcheert goed; concurrentie
hebben we in dit opzicht niet. Laten we
dus den prijs met 10 pCt. gaan verhoogen,
dan is een extra-winstje voor ons weggelegd”.
Edoch, de uitkomsten over 1908, het
eerste jaar der tariefsverhooging, hebben deze
aoete verwachtingen totaal den bodem in
geslagen; het accres veranderde plotseling in
een décres van bijna f 200.000. Het publiek
laat zich nu eenmaal niet lijdelijk plukken
als een weerlooze kip, adres aan het fiasco,
welke de //reisbelasting” in Duitschland heeft
geleden. Dat de Exploitatie-Maatschappij met
een dergelijk voorbeeld voor oogen, toch ter
onzaliger ure tot eene belangrijke verhooging
der vacantiekaart-tarieven hare toevlucht nam,
heeft zich dus deerlijk gewroken. Wie het
onderste uit de kan wil hebben, dien valt
het lid op den neus.
Doch, zal men vragen, wat had de Maat
schappij dan kunnen doen om tot betere
financieele uitkomsten te geraken zonder tot
Gisteren had van voorm. 8 tot nam.
uur, in de consistoriekamer der Herv.
Gemeente alhier, de aangekondigde stemming
plaats over het verkoopen of vervreemden
Een heerenhuizinge (pastorie) met
en gelegen aan het Kleinzand
alhier, sectie B nummer 3129, en b Een
stuk greidland, gelegen onder Sneek, tusschen
de Geeuw en den Spoorweg, sectie A, no. 1591.
Voor a maakten 263 lidmaten van hun
stemrecht gebruik;, 5 briefjes waren van on
waarde; het aantal geldige stemmen bedroeg
alzoo 258, hiervan waren voor verkoop 209,
en er tegen 49 stemmen.
Betreffende b waren 261 briefjes ingeleverd,
waarvan 8 van onwaarde waren, zoodat het
aantal geldige stemmen 253 bedroeg; hiervan
waren 150 stemmen voor en 103 stemmen
tegen verkoop.
tariefsverhooging over te gaan Het antwoord
moet m. i. luiden uitbreiding van het gebruik
der speciale vacantiekaarten. Zooals de lezer
weet, zijn de speciale vacantiekaarten (d. i.
half tarief) thans beperkt tot het centrum
des lands, n.l. Amsterdam, Rotterdam en den
Haag eenerzijds en Arnhem, Dieren, Zutphen,
Deventer enz. anderzijds. Men is bij de in
stelling dezer speciale kaarten, behalve van
het concurrentiebegrip, van de gedachte uit-
gegaan, dat de afstanden tusschen genoemde
WjlT^ Tl plaatsen niet als volle afstanden kunnen
Êr worden aangemerkt en daarom ook met den
■ya yy y^ yy y* yaa ym yy vya hal ven prijs betaald moeten worden. Maar,
IJ L L L I’ vraagt men zich onwillekeurig af, geldt dit
IJ ly I’ J <J niet eveneens voor het traject tusschen De
venter, Zutphen en Arnhem ter eener zijde
‘T'TT/'NTpWTQT> len Heerenveen, Leeuwarden, Groningen en
W v/AJvl ÖJ-/2 Assen ter andere zijde? Is dit niet eveneens
n I van toepassing op den afstand Arnhem
U681H8I118 vail ZÜ ¥8^881(^1™^? waarom dus wel bevoorrechting
van die enkele steden, terwijl vele andere
Aanvana der wedstriideri^aatsen ’n °ns iaQd, welke in gelijke conditie
verkeeren, van dit voorrecht worden uit-
UHUIvMMn I CU lüüollül I üllloujer je tegenwoor(jjge omstandigheden vnj-
"wel illusoir, omdat de prijs van een retour-
biljet ArnhemMaastricht of Arnhem
.Leeuwarden ongéveer overeenkomt met den
van twee vacantiekaarten. Ging men
echter op deze trajecten het tarief der speciale
kaarten toepassen, zoodat de bewoners der
noordelijke provinciën en van Zuid-Limburg
voor betrekkelijk weinig geld in de zomer
maanden eens een uitstapje naar de schoone
omstreken van Arnhem konden maken, dan
ligt het voor de hand, dat eene enorm grootere
uitgifte dezer kaarten hiervan het gevolg
zoude zijn. Vooral nu met het oog op de
aanstaande algemeene reorganisatie der tarie
ven, omtrent het al of niet voortbestaan der
vacantiekaarten, nog geene beslissing is ge
nomen, lijkt mij het oogenblik gunstig ge
kozen om de Maatschappij te verzoeken, in
dezen zin werkzaam te willen zijn.
Indien het dus de Maatschappij tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen inderdaad ernst
is om het verloren terrein te herwinnen, om
dus de vacantiekaarten wederom voor haar
te doen maken tot een rijke bron van in
komsten, dan zou haar dringend in over
weging moeten worden gegeven:
le. groote uitbreiding te schenken aan
de toepassing der speciale vacantiekaarten in
bovenbedoelden zin;
2e. de tarieven der algemeene zoowel als
speciale kaarten te verlagen.
Dat goedkoopere tarieven natuurlijk
binnen zekere grenzen geen nadeel maar
voordeel aanbrengen, wil ik ten slotte met
een voorbeeld van zeer recenten datum be
wijzen. Uit de Staatscourant blijkt, dat de
opbrengst der posterijen gedurende de eerste
vijf maanden van 1909 f 91000 hooger is
geweest, dan gedurende bet overeenkomstig
tijdvak van het vorige jaar. Dit is van be-
teekenis met het oog op de portverlaging
voor brieven en drukwerken in het binnen-
landsch en voor briefkaarten in het locaal
verkeer. Ondanks het goedkoopere tarief heeft
de opbrengst zich dus niet alleen op de
oude hoogte gehandhaafd, maar zeis zelfs bijna
f 100.000 gestegen.
Dit prachtige resultaat, hetwelk te danken
is aan eene oordeelkundige tariefsverlaging,
geeft een goeden dunk van het Commercieel
inzicht bij de Nederlaudsche Postadministratie.
Moge dit tevens voor de Maatschappij tot
Exploitatie van Staatsspoorwegen een spoorslag
zijn, om dit voorbeeld te volgen en ook op
dien weg hare schreden te zetten. Ook voor
haar zal eene tariefsverlaging dan blijken te
zijn een /.reculer pour mieux sauter”.
Men zendt ons toe de Bergumer Courant
van Zaterdag 3 Juli j.l. daarbij onze aandacht
vestigend op een artikel in dat blad getiteld
Z/Een stap in de verkeerde richting”. Daarin
wordt het nut bepleit van eene ruimere be
schikbaarstelling van de z.g. vacantiekaarten
en tegen een lager tarief dan tot nu toe
geldend is.
Wij geven het artikel, dat in menig op
zicht interessant is, hier weer. Hetisonder-
teekend C. S. en luidt als volgt:
z/Wie de welvaart van zijn land wil be
vorderen, die verbetere de verkeerswegen",
om zachte zeep te maken.
Gratis te bekomen bü uw
winkelier in ruil voor 5
omslagen.
Bolswardsche Courant
I
F
