Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Zondag 15 Augustus.
I
I
I
i
i,
„HandelenNijverheid’.
i
1909.
48ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 65.
ri
s
BINNENLAND.
H
F’
r
I
a
Van den Hak op den Tak.
VOOR
lil
Afzonderlijke
wat
i
tot
ver-
A
van de ver-
dan zal met 10 jaar
meer luister kunnen
meewerken zal groote kracht
eenigiug uitgaan, en
het gouden feest met
worden gevierd.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Makkum. Maandagavond hield de »Koning-
innevereeniging” alhier hare gewone jaar-
lijkscbe vergadering. Met algemeene stemmen
werd besloten dit jaar op 31 Augustus weder
feest te vieren. De WelEd. Heer S. v. d. Burg
notaris alhier, had wederom gelijk vorige jaren
een feestplan gereed. Het onderwerp is ge- dulden; van wien ze uitgaan, die alleen is
nomen uit de oude Friesche geschiedenis ten te beklagen. (DemocrateQ
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
De Amerikaan Methurst schijnt geld te
hebben, te oordeelen naar de dingen, die hij
doet. Vrijdag j.l. kwam hij te Galais aan het
havenhoofd met een extra-trein aan; hij was
de eenige reiziger. Zonder een woord te ver
liezen, ging hij dadelijk naar de stoomboot,
welke eenige minuten te voren uit Dover
voor hem was aangekomen en die direct het
anker lichtte en weer naar Dover stoomde.
Daar stond weer een extra-trein klaar, die
den eenzamen reiziger naar Londen bracht,
’t Was wegens dringende beurszaken, dat de
heer Methurst uit zijn hotel te Parijs al die
extra-vervoermiddelen telegrafisch had besteld
en betaald.
Om zulke dingen te kunnen doen, moet
men ook over extra-middelen kunnen be
schikken. Dat kon waarschijnlijk niet een
zekere mijnheer, een forens, die uit Bussum
naar de hoofdstad wilde, doch daarbij veel
leed ondervond; anders had hij zich dat
kunnen besparen. Door zijn langslapen was
hij reeds te laat gekomen voor den trein;
nu stond hij op den volgenden te wachten.
Hij lichtte zijn hoed eens, om zijn verwarde
haren wat op te strijken, zette dien toen
weer op, wat luchtigjes, ietwat onverschillig
zelfs. Daar komt de trein aanstuiven; de
forens gaat naar voren. Mis! ’t Is een snel
trein, die te Bussum niet ophoudt. Maar als
de wagens dondersnorrend voorbijgaan, wordt
door de zuiging des heertjes hoofddeksel op
gewipt, meegesleurd en een eindweegs verder
neergeploft.
Forens is nu goed wakker geworden, hij
rent de rails over om, geholpen door een
gedienstigen kruier, zijn mooien hoed te
zoeken. Ze keeren terug, de forens met iets
in de handen. Middelerwijl stoomt de goede
trein, die wèl in Bussum stopt, het station
binnen. Haastig stijgt ieder in. De wageureeks
zet zich wederom in beweging, naar Amster
dam De forens komt ademloos aansnellen,
maar zonder ’m ook nu //gehaald” te hebben,
gaat de trein daarheen, en mijnheertje, gansch
beduusd, staat daar, met in zijn handen...
een gescheurd stukje rand van zijn mooien
’t Was een gezellige avond j.l. Woensdag
toen de vereemging vHandel en Nijverheid”
haar. 40-jarig bestaan herdacht. Verscheidene
leden met hunne dames hadden aan de uit-
noodiging om in de Doelezaal te komen,
gevolg gegeven. Het stedelijk muziekkorps
luisterde door eenige coucertnummers te
geven, de feestelijke bijeenkomst op en bracht
er inderdaad toe bij om de bijeenkomst in
een feestelijke stemming te brengen. De
marsch van Holzmann en daarna de Babo-
linetteouverture van Coquelet klonken vroolijk
en daarop kon de voorzitter der vereeniging
de heer H. Eisma dan ook met eenige op
wekkende woorden deze feestelijke bijeenkomst
openen.
Wel hadden aanvankelijk plannen bestaan
een meer luisterrijk feest te vieren, door het
houden van een tentoonstelling van land
bouw en veeteelt, doch door omstandigheden
moest dit plan worden uitgesteld, niet afge
steld nog. Toch werd door de vereeniging
iets gedaan ter gelegenheid dezer herdenking
en werd er een étalagewedstrijd gehouden
onder de winkeliers te dezer stede. Daar op
dezen dag ook ’t festival alhier werd gehouden
en daardoor vele vreemdelingen naar hier
werden getrokken, was dit een geschikte week
om die vreemdelingen meteen tg laten zien,
wat hier zooal verkrijgbaar wordt gesteld.
Mag de feestviering dus bescheiden zijn,
de vereeniging zelf is groot en krachtig, haar
doel en werking steeds geweest nuttig ter
bevordering der belangen van Bolsward’s
neringdoenden. Mochten meerderen zich bij
haar aansluiten, dan zal nog in de toekomst
meer kracht van haar uitgaan en zij voort
gaan de gids en steun te zijn voor den handel
en de nijverheid alhier en zal door den invloed
dezer vereeniging de strijd om 't bestaan
worden verlicht.
De gehouden étalagewedstrijd mag welge
slaagd heeten. Het getal deelnemers was be
vredigend en hoe ook de uitspraak der Jury
zal zijn, het doel van den wedstrijd is bereikt.
De winkeliers hebben met prijzenswaardigen
ijver zich toegelegd op een smaakvolle étalage
waardoor de aandacht der talrijke kijkers op
het geëtaleerde is gevestigd, want het doel
van etaleeren is kijkers, maar daardoor ook
koopers te lokken. De Jury, de heeren
van Dijk, Marcus en Kramer, allen van Leeu
warden, die reeds meermalen elders als zoo
danig in functie zijn geweest, hebben de ver
schillende étalages met ernst nagegaan en
hun bevinding en uitspraak in een rapport
neergelegd.
Vijf prijzen (medailles) zijn beschikbaar
gesteld en op verzoek der Jury (die verhin
derd was persoonlijk hier hedenavond tegen
woordig te zijn) werden daarenboven nog 5 eer
volle vermeldingen toegekend.
De enveloppe wordt nu geopend en aller
aandacht is gespannen wie wel de over
winnaars zullen zijn. Een beredeneerd verslag
was niet gegeven, de uiteenzetting der gronden
waarop de uitspraak berust is voor ieder
deelnemer te verkrijgen ten huize der jury
leden. De uitspraak, berustende op de vooraf
gestelde bepalingen als smaak, doelmatigheid
en oorspronkelijkheid van de étalages is dat
de verguld zilveren medaille werd toegekend
aan de firma P. J. de Boer, de twee 2e
prijzen (groote zilv. med.) aan de heeren
H. Galama en Th. H. van der Meulen, de
twee 3e prijzen (klein zilv. med.) aan de
heeren H. van den Oever en H. E. v. d. Werf.
De vijf eervolle vermeldingen aan de heeren
S. J. Praamsma, K. H. de Vries, R. Reinsma,
M. B. Eerdmans en mej. de wed. H. Wiersma.
De zilveren med. welke bij stemming door
de leden van ^H. en N.” te begeven was,
viel ten deel aan mej. H. Wiersma met 9
stemmen. Vervolgens aadden de firma P. J.
de Boer 8, de heeren Th. H. van der Meulen
7, K. Terhenne 3, H. v. d. Werf, H. Galama
en firma Westerbaan en Pekema elk 2 stem
men, terwijl de heeren M. B. Eerdmans,
H. Mol en F. Hoekstra ieder 1 stem hadden.
Na een muzieknummer begon de secretaris
der vereeniging, de heer D. Terhenne, met
een historisch overzicht te geven van ’t geen
//Handel en Nijverheid” zooal in den loop
der jaren heeft uitgewerkt. In een tamelijk
uitvoerig maar toch boeiend overzicht werd
|aar voor jaar ’t voornaamste aangestipt van
gescheurd stukje rand
nieuwen zwarten bolhoed!
Men moet maar pech hebben!
Verleden week kwam in eene fabriek de
dokter om er de door de wet beschermde
jongens te onderzoeken, ’t Volgend gesprek
was de inleiding van ’t onderzoek
Hoe is uw naam?
Willem Smits, dokter.
En hoe is uw vaders naam
Ook Smits, dokter.
Jawel, maar hoe is zijn voornaam;
zegt je moeder altijd tegen hem?
En na even gedacht te hebben, antwoordt
de jongen
Ouwe sukkel.
Volgens een Fransch professor, die iemands
karakter eigenschappen kan afieiden uit diens
schoenzolen, moet voornoemde sukkel van een
huisvader de bal van zijn schoenzool het meeste
afslijten, zooals het geval is altijd volgens
den Franschen geleerde bij alle sukkel
achtige, doch zeer werkzame menschen. Bezie
eens uw schoenzolen, en ge weet, wat ge zijt.
Slijt ge van den rechterschoen slechts de
rechterzijde af, dan zijt ge iemand, die veel
en diep nadenkt. Slijten uw schoenpunten
duchtig af, uw hakken niet, dan zijt ge
vermetel, roekeloos... Slijten uw schoenpunten
en hakken tegelijk af, dan zijt ge beslist
een optimist.
Wie zou ooit hebben gedacht, dat er
tusschen de ziel en de Zool van den mensch
zoo’n nauw verband bestond!
Keüvelaar.
tijde der Schieringers en Vetkoopers en wel
z/De verwoesting der Tadema Stins te Pingjum
in het jaar 1498”. De geschiedenis verhaalt
hiervan dat ze in eigendom behoorde aan
Siebolt Tadema en diens broer Ulbe, beiden
behoorende tot de partij der Schieringers.
In Tjerkwerd woonde de Vetkooper Tjerk
Walta, welke op aanlokkende voorwaarden
een verbond had gesloten met een compagnie
vreemd krijgsvolk onder aanvoering vaneen
kaptein.
Deze bondgenooten trokken Bolsward uit,
overal roovende en brand stichtende.
Toen hunne nadering den bewoners van
Pingjum en omstreken bekend werd vluchtten
dezen allen in de Tadema Stins met mede
neming van hunne kostbaarheden.
De woedende Vetkoopers trachtten eerst
te vergeefs deze sterkte in te nemen. Toen
hun dit niet spoedig genoeg gelukte, werd
de Stins in brand gestoken. Men smeekte
binnen om gratie met lijfsbehoud, doch dit
werd geweigerd. Vervolgens liet men de
kinderen omhangen met kostbaarheden met
touwen bij den muur neer zakken. De kost
baarheden werden genomen en de kinderen
liet men gaan. Ulbe Tadema, die met een
witte vlag verscheen, werd neergeschoten en
de brand aangewakkerd met het gevolg, dat
allen omkwamen en de geheele Stins ver
brandde.
Dit zoo natuurgetrouw mogelijk weer te
geven is het doel der feestcommissie. Reeds
werden teekeningen (van den heer A. de
Vries) voor de te bouwen Stins aangetoond.
Werkt het weer nu dien dag wat mee, dan
zal hier weer schitterend worden feest ge
vierd. De vorige feesten zijn hiervoor de
waarborg.
Menig Fries of Friezin zal dien dag
een kijkje hier komen nemen om zijn voor
ouders kleeding, leven, heldendaden en huis
vesting eens te bewonderen.
Ons Noorden.
Hindeloopen, 12 Aug. Dat de Wester-
toren alhier naar de kerk overhelt, is al
jaren duidelijk zichtbaar, zelfs vreemdelingen
is dit bij eerste oogopslag wel opgevallen,
maar dat de afwijking 1.32 M. bedroeg,
gelijk bij het laatste onderzoek bleek, had
zeker niemand verwacht. Echter behoeft
volgens deskundigen aan gevaar niet gedacht
te worden. Het plan bestaat, om b.v. met
een jaar weer te onderzoeken, of de afwijking
ook grooter wordt.
Sneek. De hardzeildag belooft a.s. Woens
dag weer interessant te worden. De uit
breiding in den laatsten tijd van onze zeil-
vloot, ’t toenemend bezoek van buitenlanders
aan onze schoone wateren doet verwachten
dat de moeite, die onze kranige zeildirectie
zich dit jaar weer getroost, met een schit
terend succes zal worden bekroond.
Moge prachtig weer den dag onzer kermis
dagen alsdan begunstigen.
Te Helpman bij Groningen is het 4
jarig dochtertje van den koetsier Streurman,
dat de rails van de tram wilde oversteken,
overreden. Het kind was terstond dood.
Gistermiddag is eene dame, wachtende
aan het Centraalstation te Amsterdam op den
trein voor Rotterdam, een taschje ontstolen,
inhoudende f 14 en enkele voorwerpen.
Naar het Vad. meldt, heeft de politie
te Katwijk-aan-Zee de //gemengde baden
verboden.
’t geen door de vereeniging was gedaan. In
Maart 1868 werd door de heeren N. de la
Lande Cremer, V. van der Plaats en P.
Westerbaan besproken dat het zoo nuttig
zou zijn een vereeniging te hebben, die de
belangen van handel en verkeer zou voorstaan.
Zij deden dan ook een publieke uitnoodiging
tot de neringdoenden tot het houden eener
vergadering en daaruit is ontstaan de thans
feestvierende vereeniging, die den 15 Mei
1869 rechtspersoonlijkheid verkreeg. Wat
zooal de aandacht der vereeniging heeft bezig
gehouden, is te veel om in dit verslag te
herhalen, doch ’t bepaalde zich tot de ver
betering der verkeerswegen, der posterijen
en telegrafie, der tarieven van de beurt- en
vrachtschepen, tolheffing, verbetering der vaar
waters, aansluiting aan spoor- en tramwegen
en vooral ook het houden van verschillende
tentoonstellingen.
Ook werd aangestipt de wisseling der be
stuursleden en menig intieme herinnering
was door den heer Terhenne uit die notulen
boeken opgediept. Frappant was het te ver
nemen hoe de toestand in dat tijdperk van
slechts 40 jaren al veranderd is en men
kan zich haast niet meer indenken in de
omstandigheden waarin onze vaderen, nog geen
halve eeuw geleden, hier leefden en van ’t
groote wereldverkeer haast geïsoleerd waren.
Verschillende verdienstelijke oud-leden en
leden werd in dit historisch overzicht hulde
gebracht, en uit alles bleek, dat de ver
eeniging steeds wakker op haar post is ge
weest en steeds in de weer was om voor de
rechten der burgerij in de bres te springen,
terwijl haar bestuur steeds was en nog is
.de vraagbaak en gids voor de leden. Nadat
de muziek zich weer had laten hooren, werd
een feestlied aan de aanwezigen uitgereikt,
vervaardigd door 3 dames. Dit lied viel om
zijn inhoud bijzonder in den smaak.
De voorzitter ging nu over om de behaalde
prijzen uit te reiken. Met heel gepaste woor
den werden de winnaars gefeliciteerd met
hun overwinning, en zij die ditmaal niet
voor een bekroning in aanmerking konden
komen, moesten hierdoor niet ontmoedigd
zijn. De jury in haar beknopt rapport ge
tuigt dat de étalagiën bijna alle uitmuntten
door smaak en doelmatigheid. Het doel van
étaleeren is het aankweeken van den smaak
voor ’t schoone, en door anderer voorbeeld
geleerd, zal men zich beijveren om steeds
beter en fraaier zijn waren voor ’t publiek
ten toon te spreiden, om zoodoende koopers
in zijn winkel te trekken.
Na de afhandeling van deze nummers van
’t programma werd nog door verscheidene
heeren het woord gevoerd, en hunne woorden
werden telkens met applaus begroet.
Onze Burgemeester, die de bijeenkomst met
zijn tegenwoordigheid vereerde, sprak dat
handel en nijverheid twee woorden waren in ’t
vaandel van Bolsward gegrift. Van af de
oudste tijden heeft hier de handel en nijverheid
gebloeid, en in den geest onzer voorvaderen
zullen ook de latere geslachten alles aanwenden
om den strijd met de naburige steden vol te
houden. Deze vereeniging heeft in de 40
jaren van haar bestaan den geest der tijden
begrepen, en meegewerkt tot de verbetering
van de verkeerswegen te land en te water.
Namens de autoriteiten van het stadsbestuur
en mede namens de burgerij feliciteert spreker
het tegenwoordig bestuur, dat zal voortgaan
alles wat zij vermag te doen ter bevordering
van //H. en N.” Het stedelijk bestuur zal
bij haar streven in dezen steeds rekenen op
de medewerking dezer vereeniging.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
de heeren C. W. Eisma, H. J. Boersma, R. J.
Vos, J. Kraper Mz., H. J. Hommes, R.
Reinsma, D. Terhenne en A. Bouma. Ook
werd tusschen al deze opwekkende toasten
nog een aardige voordracht ter afwisseling
gegeven door 3 heeren en 3 dames en 't was
reeds ongemerkt middernacht geworden voor
de voorzitter in zijn sluitiugSwoord allen die
tot de gezelligheid van dezen avond hadden
bijgedragen bedankte, alle leden een
weerziens toeroepende op de gewone
gaderingen, de deelnemers aan den étalage
wedstrijd opwekkende allen en anderen met
dezen opnieuw te wedijveren als weer eens
zulk een prijskamp wordt uitgeschrevem Een
welkom roept hij toe aan degenen die zich
als nieuwe leden hebben doen inschrijven,
welk voorbeeld hij hoopt dat spoedig door
nog meerderen zal worden gevolgd. Als velen
Hen oesterplaag.
Op de oesterbanken ten oosten van Texel
gingen in den laatsten tijd nogal wat oesters
verloren, zonder dat men eerst de oorzaak
van dit verdwijnen kon nagaan. Bij onderzoek
is gebleken hoe een soort van zeegewas, door
de visschers //darmen" geheeten, zich aan vele
oesters vasthecht en betrekkelijk snel groeit.
Heeft dit zeegewas een bepaalde lengte be
reikt, dan begint het naar de oppervlakte te
drijven en voert de oesters, waaraan ’t vast
groeide, met den stroom mede. Nu zijn de
visschers bij laag water bezig om de oesters
uit de diepte op te halen en van de aan-
groeisels te bevrijden, waarna de weekdieren
weer op de bedden worden gelegd. Het is
echter een zeer lastig en tydroovend werkje.
Troost u, gij die beleedigingen moet
uit de oude Friesche geschiedenis ten te beklagen.
Bolswardsche Courant
V-
t
lil
