Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Zondag 24 October.
1909.
48ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 85.
Kijkjes in de Tweede Kamer.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
staat hij daar glimlachend
zelf
het
Est
f 25
Op een lederwinkel
Mwoie Groomlappe 15 ct.
een ver-
van de Vereeniging tot
knoeierijen in den boter- en
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
vrouw
Nieuwsblad, en
volle vertrouwen.
Een advertentie van eerherstel
Ik ondergeteekende verklaar, dat ik mijn
onschuldig heb verklaard in
herstel haar weer in haar
schil tusschen een
huisd echtpaar?
Neen.
Het eerste is overgelukkig, het tweede
gelukkig over.
man deed zijn beklag bij de superieuren
van den kapitein, en deze kreeg bevel den
volgenden dag voor het front van de troepen,
den geslagene zijn excuses aan te bieden.
Aldus geschiedde, maar de soldaat aanvaardde
die verontschuldigingen niet, en was eerst
na lang door den kolonel «bewerkt” te zijn
bereid zijn klacht in te trekken. Toch zal
de kapitein, die reeds disciplinair gestraft is
met een paar weken kamer-arrest, zich nu
nog bovendien voor een krijgsraad te ver
antwoorden hebben zoo wilde het de minister.
van Burgerwezen a 3 ct.
Uit een letterkundig feuilleton
Opeens kuchte hij alsof hem een licht
opging-
U weet waarschijnlijk niet het ver-
pas-gehuwd en pas-ver-
Opschrift van een prentbriefkaarten
winkel
Opruiming
leerdheid van daan wist te halen. Het kan
hun koud laten, dat het meeste afhangt van
moed en durf, zonder welke gaven de knapste
bol natuurlijk niets zou beteekenen, ipdien
hem de kracht van klinkende zinnen en
mooie woorden niet in ruime mate was toe
bedeeld. Want in dat geval kunnen klinkende
phrasen menigmaal meer doen dan een zuiver
en deugdelijk argument. Ja, tegenover zijn
kiezers geplaatst, zal bij op menig gebied in
oogenblikken van weifeling er de gevaarlijkste
klippen door weten om te zeilen.
Wat niet wegneemt, dat het effect van
zoo’n speech toch soms uiterst wisselvallig
wezen kan. Soms kan één onhandig antwoord
het succes van ’t eerste oogenblik wêer geheel
te niet doen. En het is te begrijpen, dat dan
de candidaat der tegenpartij zich zelf niet
wezen zou, wanneer hij van dat zwakke punt
niet direct partij wist te trekken. Staat het
dan ook zoo geschapen, dan is er voor den
candidaat tamelijk wat moed en energie noodig
om zijn mannetjes te blijven beheerschen.
In de periode der stembus-beweging moeten
zich zelfs de kranigste figuren niet te goed
en niet te hoog achten om een zeker aan
passingsvermogen in practijk te brengen,
waarover zij zich onder normale omstandig
heden nog wel eens dubbel zouden bedenken.
Totdat... de stembus dan eindelijk gespro
ken heeft en het land met een zucht van
verademing na den feilen strijd wêer tot zich
zelf gaat komen.
Dan is het pleit beslist. Slechts nog eenige
uren van spanning en de candidaat kan als
gekozene, als de uitverkorene de gelukwen-
schen in ontvangst nemen en de hulde
aanvaarden, die hem nimmer zoo overvloedig
als in deze gedenkwaardige uren ten deel
vallen. Ieder oogenblik doet de bel van zijn
woning met helderen klank nieuw bezoek
aankondigen. Van heinde en ver blijven de
telegrammen toestroomen, en te midden van
een breeden kring van vrienden en kennissen
Op een lijst- en plaatwinkel:
Schilderwerk, eigen fabrieks fabrikaat.
Invloed van den kouden zomer op de sterfte.
Engelsche statistieken toonen aan, dat
de merkwaardig koude en natte zomer, dien
wij achter den rug hebben, voor de gezond
heid toch niet nadeelig is geweest. Integen
deel, de sterfte in het laatste kwartaal was
bijzonder laag: niet meer dan 11.9 op de
1000 inwoners per jaar tegen een gemid
delde van bijna 15 in de laatste vijf jaar
gedurende dezelfde maanden. Dit is nog
dubbel merkwaardig, omdat in de zes en
zeventig groote steden, waarvoor boven
staand cijfer geldt, de kindersterfte niet zoo
bijzonder laag was.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgen»
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Eet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4,
Vaccinatie in Engeland. Gelijk bekend,
kan men zich in Engeland, door een ver
klaring dat men gemoedsbezwaren heeft, ver
zekeren, dat zijn kind niet wordt ingeënt.
Een inzender in The Lancet geeft thans de
geschiedenis van deze bepaling, om te doen
zien, dat men daarmede van kwaad tot erger
gekomen is, en thans reeds een toestand
heeft geschapen, die zeker groot gevaar op
levert. Bij de wet van 1867 was bepaald,
dat de inënting bij ieder kind moest toege
past worden, tenzij de ouders een voor de
overheid aannemelijke verklaring konden over
leggen, dat de operatie aan het kind kwaad
zou doen. In 1898 werd deze bepaling
verzacht en aangenomen, dat het voldoende
zou zijn, als de ouders de overheid persoon
lijk en tot haar genoegen, verklaarden, dat
zij, op welken grond dan ook, overtuigd
waren van de schadelijkheid der operatie.
In 1907 ging men nog verder, en bepaalde,
dat een eenvoudige schriftelijke verklaring
omtrent het bestaan van gemoedsbezwaren,
voldoende zou zijn. De gevolgen van een
en ander waren duidelijk. Vóór ’98 bedroeg
het aantal niet ingeënte kinderen nauwelijks
één percent van het aantal geboorten, daarna
steeg het tot 20 en meer, en nu, sinds het
vorige jaar, zijn in sommige gemeenten al
percentages van 74 bereikt, zoodat daar dus
de uitzondering is omgekeerd, en maar een
vierde deel van de kinderen de inënting
ondergaat.
Rechter: Dus u beschuldigt de be
klaagde, dat zij die gouden broche gestolen
zou hebben?
Angstvallige getuige: Pardon, dat doe
ik niet... Ik beweer alleen maar, dat ik de
gouden broche wel terug zou gevonden hebben,
wanneer zij me niet geholpen had met zoeken,
en af werend te
luisteren naar al die woorden van lof en
eer welke hem nu op eens door vriend en...
vijand worden toebedeeld. En terwijl de
champagne-kurken knallen, wordt de groove
gebeurtenis met schuimenden feest-wijn be
klonken. Dan zien we den held van den dag
«zijn" oogenblik kiezen, om met vorstelijk
welbehagen dank te brengen aan allen, die
hem naar het Binnenhof hebben gebracht.
Van verre weerklinken al reeds de fanfare’s
van de naderende volkshulde. In dichte
drommen ziet hij de vroolijk-opgewonden
menigte achter het plaatselijk muziekkorps
al aanstuiven. En met een blik vol ontroe
ring slaat hij hen van het balkon gade, die
hem tot volksvertegenwoordiger hebben uit
verkoren. Dan, na het rumoer der toejuichin
gen wordt het nog eens even stil om den
nieuwen afgevaardigde gelegenheid te geven
tot spreken. Bij de herinnering aan de moeite
volle dagen, die nu voorbij zijn, komen hem
de woorden niet zoo vloeiend uit den mond
als op die avonden, dat hij den strijd nog
moest aanbinden. Maar nu, het hart vervuld
van dankbare gevoelens, weet hij dat alles
niet beter tot uiting te brengen, dan door
te verklaren, alles te zullen willen «zijn” en
ook te willen doen voor hen, die daar be
neden nu voor hem staan, met nieuwsgierige
oogen toch niet zonder ontzag naar hem
opzien. Maar bovendien ook niet zonder ver
wachting! Want van hem zal nu het spoor
lijntje bf de tram-verbinding moeten komen,
waardoor het isolement verheven zal worden
tot een brandpunt van verkeer. Heel de
gemeente droomt al van mooie baantjes of
van die andere lucratieve verrassingen welke
zijn gezaghebbend woord voor hen uit dien
Staatsruif daar in den Haag te voorschijn
zal tooveren. Je kunt't immers nooit weten
Dan klinkt nog eenmaal ’t oude Wilhelmus
en trekt de feestende stoet door de stad,
die vervuld is van groote verwachtingen en
haast niet uitgesproken raakt over alles wat
het hoopt van hem, die straks op ’t Haag-
sche Binnenhof hun belangen zal moeten
verdedigen.
’t Bestuur van de kiesvereeniging blijft
dien avond te gast. En terwijl in fonkelende
bokalen de parelende feestwijn rondgaat wor
den weer meer woorden gesproken, die het
nieuwe lid de tranen naar de oogen doen
komen
Wanneer straks de laatste gast ’t huis
heeft verlaten, denkt Mama liefst niet meer
aan al die buien van hem, die nu zoo op
eens Papa ’t Kamerlid is geworden. En de
meisjes hebben pret! Hun ijdelheid is ge
streeld Want de stad is er vol van.
B.
Een ongeldk.
De schippersknecht T. Versteeg van Tiel
had gisteren het ongeluk in den tros eener
sleep te geraken, waardoor hem een been
werd afgeklemd. De ongelukkige is in het
ziekenhuis te Dordrecht opgenomen.
Een „heerlijkheid?’ onder den hamer.
De ambachtsheerlijkheid Est en Opijnen
(G.j is gisteren ingezet voor f 2450. De
eenige vaste bezitting er aan verbonden is
een stukje uiterwaard, waarvan de pacht
ongeveer f 160 bedraagt. De ambachtsheer
deelt met dien van Heesselt het colatierecht
van Opijnen, terwijl hij jaarlijks moet uit-
keeren aan den predikant te Est f 187, aan
den organist aldaar f 40. Van de polders
en Opijnen ontvangt hij gezamenlijk
per jaar.
Gisteren werd te Amsterdam
gadering gehouden
bestrijding van
kaashandel.
Medegedeeld werd o.a., dat het hoofdbe
stuur bij den minister op audiëntie was ge
weest om te informeeren, wanneer de wijzi
gingen in de Boterwet in werking traden.
Woensdagavond was telegrafisch bericht
van den minister ontvangen, dat bedoelde
wijzigingen uiterlijk 1 Januari a.s. in werking
zouden treden.
De heer J. Rinkes Borger, van Sneek,
hield ten slotte een voordracht over de boter-
contröle. Op diens voorstel werd daarna
een commissie benoemd, die zal overwegen
welke middelen beraamd zullen worden om
de deelneming aan de botercontróle meer
algemeen te maken.
De «Onder de Streep” schrijver van
het Algem. Hndbl. schrijft
Parijsch Allerlei.
Militaria. Dezer dagen heeft een voor
val in een der provinciale garnizoensplaatsen
hier nogal beweging veroorzaakt. In een
ongeduldige bui haalde een kapitein de
karwats, die hij in de hand had, over het
gezicht van een soldaat, die hem niet vlug
of niet goed genoeg te woord stond. De
een i/2 cent.
I.
MENEER IS CANDIDAAT!
Ja, wanneer ’t met «Papa” zoover nog niet
is en «Papa” nog pas als Kamer-candidaat
de ronde doet, dan... is «papa” lastig en
kribbig, kan «Papa” zenuwachtig wezen en
gejaagd, om soms niet onduidelijk blijk te
geven van zelf maar eigenlijk half te weten
wat hij zelf wil en in onbewaakte oogen
blikken tot de malste dingen in staat te
zijn. Wanneer dan «mama” soms vraagt:
«Pa” wat zou je d’r van denken, als we
van avond eens dit of dat deden dan zijn
er doorgaans maar twee dingen mogelijk.
Of «Pa” vliegt op als buskruit, bf... hij
blijft kalm en doet verbazend gewichtig, als
zag hij daar in zijn verbeelding reeds heel
het Nederlandsche Volk tot hem om hulp
roepen. Oh neen, Papa is heel slecht te
spreken! kreeg ik eens uit een jolige jonge-
meisjes-mond te hooren, toen ik in verkie
zingsdagen ergens bij «meneer den candidaat”
■op bezoek kwam
Zoolang hij, die zich een zetel op ’t Haag-
sche Binnenhof wil veroveren, in ruime zalen
of in de benauwende atmospheer van be
dompte dorpsgelagkamers aan het woord is,
zoo lang gevoelt hij zich met een beetje
routine wel op zijn gemak.
Om te beginnen heeft hij al lang voor
den aanvang der groote campagne de speech
gereed gemaakt, die door het heele district
zijn lijfdeuntje worden moet en waarvan de
strijdleus van zijn partij natuurlijk het handig
verwerkte «leitmotiv” uitmaakt.
Aanvankelijk is wel het gevaar niet buiten
gesloten, dat men ’t hem met listige vragen
en handige interruptie’s benauwd zou kunnen
maken en men een poging zou wagen hem
van zijn stuk te brengen. Maar na enkele
vergaderingen is dat gevaar wel voorbij en
gevoelt hij zich ook daartegen wel bestand.
Tot aan de tanden gewapend en gepantserd
om den tegen-candidaat iedere kans te be
twisten, omstraalt hem al spoedig een aureool
van kennis en belezenheid, dat hij er
haast verlegen van zou worden.
’t Gaat het kiezers-auditorium dan ook
eigenlijk niets aan waar hij de illustre can
didaat die straks als de uitverkorene van
het district uit de stembus te voorschijn
hoopt te komen, al die overrompelende ge-
Sneek. Aan het Schapenplein werd gisteren
avond half zeven een ongeveer 13-jarig meisje
door twee spelende groote honden omver
geworpen en kwam daardoor vrij onzacht met
de steenen in aanraking.
Het meisje, dat door den schrik nog al
overstuur was, werd bij den goudsmid, den
heer F., binnengedragen waar een ter hulp
geroepen geneesheer gelukkig kon constateeren
dat het kind geen ernstige kwetsuren had
opgeloopen.
Heeg. Toen de reeds bejaarde A. Z. Woens
dagmorgen ongeveer half drie naar de boter-
fabriek «Hoop op Zegen” zou gaan, om daar
zijn dagtaak te beginnen, werd hij op ge-
ringen afstand van ons dorp door twee mans
personen en een vrouw aangerand, die hem
zijn trommeltje met eten afnamen, de ringen
uit de ooren scheurden, mishandelden en
vervolgens in een bermsloot wierpen. In dien
toestand werd hij te ongeveer vier uur door
melkrijders aan dezelfde fabriek opgemerkt
en geheel verkleumd uit zijn benarde positie
verlost.
De marechaussee van Sneek heeft reeds
de zaak in handen genomen.
Friesche Zuidwesthoek, 20 Oct. Graag
zou de boer dit najaar zijn vee eens bijzonder
laat stallen, reden bekend, maar het weer,
dat al zooveel op zijn kerfstok heeft, schijnt
het niet te zullen toestaan. Zie de weilanden
maar eens! Dag aan dag worden ze ge
broken door de hoeven van het vee, dat er
als er nog wat buitjes komen, bouw van zal
maken. Enorme hoeveelheden gras gaan op
deze wijze opnieuw verloren. Wellicht han
delen de veehouders verstandig de koeien
maar zoo spoedig mogelijk stal te geven en
daarna de zeis maar weer te laten werken.
Het is wel kostbaar en druk maar van twee
kwaden misschien de beste. De natte wei
is bovendien in de lange nachten erg nadeelig
voor het vee.
Joure. ’t Was ongehoord wat we zagen,
n.l. een radijs van drie pond en een ons,
zuiver gewogen. Zoo’n «kanjer” onder de
radijsjes wordt zeker ook niet vaak ontmoet.
Op ’t eerste gezicht meenden we een dikke
koolraap in handen te hebben, doch bij
nader beschouwen en vooral door te proeven,
bleek de reuzenknol wel degelijk een radijs
te zijn.
De heer Joh. Boersma, Driessenstraat, had
van de voorjaarsplanting enkele laten óp
schieten, om zaad te winnen. Daaronder
was deze, die echter zijn lange groeiperiode
niet benut had om zaad te vormen, doch
om zich zelf tot dit verbazende radijzen
gewicht uit te zetten. Bij zoo’n omvang,
heeft men waarlijk aan één radijsje bij zijn
boterham... nog te veel. J. Crt.
Akmarljp. Als een bijzonderheid kan
worden gemeld, dat een eend bij den vee
houder J. W. Sipkema te Akmarijp achter
eenvolgens 8 eieren op de gebruikelijke
manier in de eendekorf heeft gelegd. Het
hooge water heeft de eenden ’t voorjaar-
voedsel gebracht en toen heeft een enkele
gemeend zijn dankbaarheid te moeten toonen
door ook te dóen alsof ’t voorjaar was.
Aziatische cholera.
In de gemeente Jaarsveld nabij Lopik,
waar onlangs twee gevallen voorkwamen, is
thans een zestienjarig meisje door cholera
aangetast en na eenige uren overleden. Uit
het ingestelde bacteriologische onderzoek is
gebleken, dat het inderdaad Aziatische cholera
was. Op last van den geneeskundigen inspec
teur, dr. Hamburger te Utrecht, zijn in over
leg met -den burgemeester en dr. De Weerd
te Lopik strenge maatregelen genomen. Het
besmette gezin is geïsoleerd, terwijl nog andere
gezinnen, die met het eerste in aanraking
zijn geweest, eveneens onder bewaking zijn
gesteld.
uil
T
Bolswardsche Courant
I
D
iHA
