lieuws- en A
Bolsward en
Over allerlei dingen.
I
S
h
u
H
J
In HOMMES’ Koek
48ste Jaargang. 1909.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 87.
Mabel Parker en Bob
TAAI TAAI a 20 et. per pond,
en extra fijne BOTERLETTERS
vo
In
Zondag 3
BINNENLAND.
I
Maandag* 1 N
0! die Lil
Militair Blijspel
het 2e Bedrijf CA Kil.
AANVAN^?; A~7 regels 50 Cts. Vervolgen»
Afzonderlijke
den duursten weg, in de meening
de vrucht steeds te
DIXI.
dit
wat nood, plantsoen plenty, ert
men doet dit uit zuinigheid, weet
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
51
a
In een der vorige nummers van dit blad
kwam een ingezonden stuk voor van no.
zooveel van den H. O. waarin de vraag wordt
gesteld hoe het nu eigenlijk staat met den
nieuwen gashouder. Ik heb die vraag meer
hooren stellen, er gaan werkelijk geruchten
dat de gashouder nog niet geheel naar be-
hooren geplaatst zou zijn, ’t Is naar aanleiding
van dit een en ander dat ik U voor ditmaal
eens wil geven een tooneelstukje, in 5 be
drijven, getiteld:
Te veel drukking
of
Het spel van den Bolswardschen gashouder,
'twelk hier met veel succes is opgevoerd.
o
Eerste bedrijf.
In den gemeenteraad wordt de zaak druk
bediscussieerd en besproken. Na heel wat
verspilde woorden wordt toch eindelijk zoo
goed als eenpariglijk besloten (met .slechts
één stem tegen), om tegen het advies van
een zeer geacht burger onzer stad, een bejaard
man van veel practiscbe kennis, èn tegen
bijna de gebeele opinie in, het voorstel van
B. en Wom de bestaande gasfabriek uit
te breiden, aan te nemen. Wèl wordt daarbij
overwogen dat zoodoende het plantsoen bij
de voormalige St Janspoort geheel verknoeid
wordt, maar
bovendien,
uwee?
’t Is om het antwoord te krijgen op deze
vraag, die óók reeds is gesteld door no.
zooveel van het kohier van den h. o. dat ik
deze oude affaire, die reeds zooveel hoofden
en pennen in beweging heeft gebracht, hier
nog eens gereleveerd heb. Mij dunkt, dat
antwoord, daar hebben wij, als belasting
betalende burgers, toch wel recht op. Het
zal mij en met mij natuurlijk een ieder,
hoogst aangenaam zijn indien dat antwoord
gunstig luidt, indien daar gezegd kan worden
de gashouder is thans volkomen naar eisch
geplaatst, die zaak is nu finaal uit. Maar
mij dunkt de Bsche. gashouder is nu al zóó
lang op ieders lippen geweest, dat daar nu
eens een einde aan moet komen.
:r regel. Overigens naar plaatsruimte.
Entrée f 1 Plaatsbesf^ telefonisch aangesloten onder No. 4.
Het werk is voor het oogt
vine omdat de voortzetting wacht
zeer fijn SPECDLAAS ”n
re.,.., alle d <i g
Verleden jaar waren heeren dieven zoo vrij
om een pereboom tot op de laatste vrucht
leeg te halen, dit jaar evenwel beeft men mij
toegestaan zelf een gedeelte te mogen pluk
ken terwijl de rest welwillend door een der
genoemden is meegenomen, waarvoor ik dan
ook dankbaar... en voldaan ben.
Zoude het niet voorzichtiger zijn, wanneer
de liefhebbers niet stalen, maar den recht
hebbende verzochten een deel van de opbrengst
der vruchtboomen te mogen ontvangen.
Friso.
Blauwhuis. Bij de j. 1. Zaterdag gehouden
publ. verkoop van ’t Jachthuis „Brandsma-
state” met de twee perceelen weiland, is
kooper geworden de heer G. Rijpma te Wor-
kum voor de totale som van f4433.
Nu men in onze provincie de aard
appelen gaat inkuilen of in den kelder brengen
blijkt dat oogenschijnlijk gave aardappelen
heel spoedig gaan rotten. Dit wordt toege
schreven aan de omstandigheid, dat de grond
tijdens den groei van
vochtig geweest is.
Gaasterland, 27 Oct. De hooge winden
voerden gisteren en heden veel trekwild naar
de gemeente, dat zich echter weinig in de
bosschen ophield. Daardoor was de lijster-
vangst van minder beteekenis, dan verwacht
mocht worden, vangsten hooger dan 100 stuks
per dag kwamen niet voor en vele bleven
beneden dit cijfer.
Door de ontbladering van het kreupelhout
krijgen roofvogels kraaien, gaaien, eksters,
e.d. ruimer gelegenheid hun slag te slaan.
Er wordt dan ook geducht geklaagd over de
verscheuring van de lijsters. Houtsnippen
worden bijna nog niet gevangen.
Hem. Oldeph. en Nw. 27 Oct. Door het
natte weder van den nazomer is de kool-
verbouw dit jaar bijzonder voordeelig. Van
knolvoet, waarover vorige jaren geklaagd werd,
is geen sprake, zoodat op geschikte terreinen
exemplaren van respectabel gewicht geoogst
worden. Jammer is ’t, dat hier en daar de
snelle groei de kooien doet barsten, waardoor
veel vruchtblad verloren gaat. Het cicho-
reidelven onder Hemelum is afgeloopen. Over
de opbrengst is men tevreden en de qualiteit
van de wortelen laat niets te wenschen over.
Het wintervoergroen op de akkers komt
zeer goed boven.
Fr. Zuidwesthoek, 27 Oct. De toestand
in de weiden wordt critiek. De zode wordt
duizendvoudig verdeeld door de hoeven van
het vee, dat tot de hielen inzakt en het gras
diep wegtrapt. Waar de koeien gestald zijn
heeft men moeite het gras aan te voeren.
Per wagen gaat het bijna niet meer, waarom
hier en daar het vervoer van het stalgras op
baren plaats heeft.
De najaarswerkzaamheden in de polders
worden bemoeilijkt door het ongunstige weder
en ondervinden daardoor op alle boerderijen
zeer ongewenschte vertraging.
Makkum. De inzending Makkumer aarde
werk van Gebr. Tichelaar alhier is op de
„Imperia! International Exhibition* van 1909
te Londen bekroond met den Grand Prix
(de hoogste onderscheiding!.
Men schrijft uit Winterswijk. Het
groote nieuws op het oogenblik is het vinden
van steenkolen en daaraan knoopen zich van
zelf allerlei beschouwingen vast over de toe
komst onzer gemeente. Het lang gewenschte
en in den laatsten tijd met zekerheid ver
wachte resultaat is thans bereikt, nadat de
boringen van Rijkswege gedurende 2 jaar
onvermoeid werden uitgevoerd. Het vermoeden
op het vinden van het zwarte goud werd,
zooals yre reeds gemeld hebben, in de laatste
dagen zeer versterkt en thans „es ist erreicht”.
Op eene diepte van 10461/2 M. werden ze
gevonden. Hedennamiddag had de gewichtige
Hepk. Adv. BI.
Follega. Zeldzaam is ’t. Een vijftal eenden
van brugwachter Huitema legden tot heden,
samen al 80 eitjes. Nu is een „piek” in ’t
voorjaar uitgebroed, ook dapper aan den leg
gegaan. Alle dagen een ei. ’t Is kras niet waar?
Workum, 29 Oct. Aangaande het bericht
uit Sneek, meldende dat aldaar eerste kwali
teit lundvleesch voor 30 cents verkrijgbaar
was, meldt een betrokken persoon ons, op
welke wijze dit kon geschieden. De slager
Tweede bedrijf.
Met de werkzaamheden wordt een aanvang
genomen. Zij duren lang, zeer lang. Een „kolk”
moet worden gegraven, teneinde grootere
schepen de gelegenheid te geven om vlak
vóór het nieuwe gebouw te kunnen komen.
Te dien einde moet de „Dijlakker” zoo lang
worden afgesloten. Dit veroorzaakt een uit
waseming van scherpe gassen, zóó erg zelfs
dat de gevels der meeste huizen aan de
„Dijlakker” een zwarte kleur krijgen, en
waardoor de atmosfeer zoodanig verpest wordt,
dat het haast niet is om uit te houden. Een
en ander geeft echter nog aanleiding tot een
humoristische opmerking in den raad. Een
der leden, n.l. die toevallig het beroep van
handelaar in verfwaren uitoefende, kwam
namens de burgerij klagen over het bederven
der gevels en ontving toen ten antwoord dat
hij zich daar maar niet zoo dik over moest
maken, aangezien ’t hem toch nooit schade
zou kunnen doen, welke humoristische op
merking toen algemeen geapprecieerd werd.
Derde bedrijf.
Het graven van de kolk duurde lang, maar
kwam toch eindelijk klaar. Daarna lieten de
eerzame en geduldige burgeren hunne gevels
weer opknappen en vroegen geen cent schade
vergoeding van de gemeente, welke edel
moedigheid echter geenszins met een reductie
op hun belastingbiljet werd beloond. Toen
de voorgevels der goede en geduldige burgeren
(ik bedoel die hunner woningen), weer een
fatsoenlijk uiterlijk gekregen hadden, naderde
het werk, waarom zij al die schade hadden
moeten lijden, (nu bedoel ik de burgers) ook
langzamerhand zijne voltooiing. Eindelijk was
het zelfs klaar, de groote gashouder was
geplaatst, en er kon dus langzamerhand eens
aan worden gedacht de kreet om „meer licht”
in goedgunstige overweging te nemen.
Fierde bedrijf.
Schrik en ontzetting en ontsteltenis in
alle kringen der Bolwardsche samenleving,
onder de bestuurderen dezer stad, onder de
vroede vaderen die in hunne vergaderingen
over het wel en wee dezer gemeente hebben
te beschikken, onder de belasting-betalende
burgerij niet minder. Daar levert ons de
verraderlijke bodem, waarop de nieuwe gas
houder geplaatst is, een leelijk ‘koopje, een
„duurkoopje”. Hij weigert n.l. de trouwelooze,
om het respectabele gewichtje dat aan zijn
sterke schouderen is toevertrouwd, langer alléén
te dragen. Hij begeert hulp en steun bij dit
zijn moeielijke werk. Hij laat de gashouder
zakken. Heel de stad is in hevjge opgewonden
heid over zóó groot eene trouweloosheid,
’t Wordt een tijd van groote beroering.
Conferenties worden gehouden, men kan het
niet eens worden over de wijze waarop het
kiest men den duursten weg, in de meening
verkeerende, natuurlijk, dat dit óók de beste is. j
Een en ander levert intusschen in alle j
lagen der Bsche. samenleving stof tot vurige
besprekingen. „Daar zitten we nu met dat
mooie koopje. Ja, ’t moest vooral maar op
een koopje gebeuren. Wat hebben we nu?
De heele entrée aan dien kant der stad be
dorven, ’t plantsoen en wandelweg verknoeid,
’n halve gasfabriek en nóg duur, duur!”
Deze en dergelijke taal wordt dagelijks
gehoord.
Niettemin blijft men bedaard, er worden
geen betoogingen gehouden, geen vergade
ringen belegd, geen moties van afkeuring
aangenomen, men weet, ‘het geval ligt er
nu eenmaal toe, en men dient er zich in te
schikken. Ja, één beweginkje is er toch ge
weest, en dat wel na de publieke vergadering
waarin door den architect der verbouwing
zijn houding nader is uiteengezet. Toen is
er door eenige ingezetenen een adres gestuurd
naar onzen Raad, men heeft er zich echter
niet door laten „intimideeren”, zooals men
dat dan met ’n groot woord gelieft te noemen.
Vijfde bedrijf.
De herstelling van den gashouder is gereed.
All right. Nu rust ie ten minste stevig op
z’n grondslagen, nu kunnen we langzamer
hand weer eens aan „meer licht” gaan denken,
wat voor Bolsward, óók soms wat de straat
verlichting betreft, zoo broodnoodig is. Wèl
zeggen we: hoe jammer dat we nou nog niet
wat meer geld hebben uitgegeven, dan had
den we een geheel nieuwe fabriek kunnen
hebben op een plaats waar er ruimte voor
was, b.v. buiten de stad, maar we zijn dan
tenminste toch blij dat de zaak nu in orde
is... Maar wat hooren we daar? Daar wordt
wat gemompeld, daar gaan geruchten, scheelt
er toch nog wat aan Is ’t toch nog niet
heelemaal in den haak
Moeten we nu nóg meer met dien ons reeds
zoo dierbaren gashouder beleven
Leeuwarden, 29 Oct. Als een bijzonder
heid mag worden gemeld, dat aan de vee
markt gewogen werd een gemest kalf, dat
een gewicht had van 290 K.G. Het dier,
nog geen half jaar oud, werd geboren en
gefokt bij Gebrs. Knoop te Surhuizum, en
gebruikte in de laatste weken 33 liter melk
per dag. Voor de som van f 180, werd de
slager B. te Leeuwarden, eigenaar van
kalf.
IJlst, 27 Oct. Een landbouwer alhier had
in ’t begin dezer week een koe, die een
kleine aardappel in het verkeerde keelgat
kreeg, ’t Radicale middel, om met een stok
den aardappel ter bestemde plaatse te brengen,
werd spoedig toegepast, ’t Resultaat bleef
natuurlijk niet uit: de strot stuk en de koe
dood. Er wordt niet bij verteld, dat voor
noemde landbouwer les in anatomie bij het
vee heeft gehad.
toren deed wapperen. Voor heden werd slechts
eene dikte van 20 cM. aangeboord ter con-
stateering van het feit der aanwezigheid.
Het werk is voor het oogenblik gestaakt,
t op de komst
den hoofdingenieur der mijnen onder
wiens opperleiding het werk verder geschiedt,
om na te gaan hoe dik de kolenlaag wel is.
Dat de Winterswijksche bodem niet zonder
grond tot de oudste gerekend wordt is daaruit
klaarblijkelijk bewezen.
Terwijl de landbouwer T. 8. onder
Reeuwijk gistermorgen met zijn vrouw de
koeien aan het melken was en de woning
onbeheerd stond, vonden dieven de gelegen
heid schoon om in te breken. Een kelderraam
werd met een beitel geforceerd en zoo
kwam men tusschen 5 en 6 uur de woning
binnen. Behalve eenige gouden en zilveren
sieraden werd een bedrag van f 250 aan
zilver- en papiergeld gestolen. Hoewel de
politie onmiddellijk werd gewaarschuwd heb
ben zij den dader of daders niet kunnen
opsporen.
Gistermiddag is een dame; wandelende
in de Frederik Hendrikstraat te Utrecht door
een manspersoon een taschje ontrukt, in
houdende twee bankbiljetten van f 25. De
dief ontkwam.
Te Wouw bij Rozendaal is Woensdag
een 14-jarige jongen bij het eikels schudden
uit een boom gevallen, waarbij hij de hals
wervels brak. De jongen bleef op de plaats
dood.
’t Was verleden week kermis in Gennep,
W. werd bezocht door zijn Duitschen vriend,
die met hem aan den bouw van een klooster
had gewerkt. De Duitsche vriend was royaal,
hij tracteerde Hij baalde voor 20 centen
en leende daarvoor even W’s. fiets. Toen
de schnaps op was, toonde de vriend zich
nog royaler, hij ging nogmaals met W’s.
fiets een maatje halen, echter... hij is nog
niet teruggekeerd en heeft ook vergeten de
fiets terug te zenden. ’s-H. Crt.
Een zonderlinge berooving heeft zich
gisteren in een der grootste cafe’s, in het
centrum van Amsterdam gelegen, voorgedaan.
Een vrij opzichtig gekleede dame kwam in
den namiddag tusschen drie en vier uur het
café in haar eentje binnenstappen en bestelde
’t eene cognacje na ’t andere, zoodat zij ten
slotte ietwat luidruchtig werd en kennis aan
knoopte met een heer, aan een aangrenzend
tafeltje gezeten. Nadat de dame nog meer
cognac besteld had, werd zulks door den zaal-
chef geweigerd, waarna zij bouillon ging
drinken. Kort daarop stapten de dame en
heer gezamenlijk op. Tegen zessen kwamen
zij terug, weer werd cognac besteld, en trok
de dame door haar zonderling doen de aan
dacht der andere bezoekers. De eigenaar van
het café verzocht na hem terzijde geroepen
te hebben den haar vergezellenden heer,
zich met de dame te verwijderen. De dame
kwam toeloopen, ontstak in woede, noemde
haar naam, zei, dat zij de vrouw was van
een O.-I. ambtenaar en voer heftig tegen
den uiterst beleefden directeur uit. Intusschen
had de heer den rooden mantel, benevens
het taschje en de parapluie der dame reeds
uit ’t café gehaald. De dame weigerde echter
te vertrekken, ondanks de aansporingen van
den heer, die inmiddels het café verliet.
Toen even later de zonderlinge dame buiten
kwam, was de heer... verdwenen, met hem
de mantel, de parapluie en het taschje, waarin
zooals verscheiden kellners verklaarden
een groote som papiergeld was geborgen.
Nu geraakte de. dame geheel van streek,
zoodat een opstootje voor het café ontstond,
waarbij de hulp der politie moest worden
ingeroepen. Den directeur, portier en ander
personeel der inrichting, beschuldigde zij van
te zijn „handlangers” vaij den verdwenen
heer, een lang, donker uitziend persoon.
Na nog heel wat geschreeuwd te hebben, is
de beroofde in lichtelijk bewogen toestand
aan het politiebureau Molsteeg aangifte gaan
doen van het gebeurde. De -recherche stelde
dadelijk een onderzoek in. De dame ver
klaarde met den heer in een melksalon eerst
gistermiddag te hebben kennis gemaakt. Een
der kellners daarentegen verzekerde, het
zonderlinge paar reeds te voren te zamen te
hebben gezien en bediend, terwijl zij hevige
ruzie hadden.
Eerst eergisteren was zij uit Antwerpen
Bolswardscti e .Gnurant
