lieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1
A
1
I
n
5
a
48ste Jaargang. 1909.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 90.
I
I
•i
BINNENLAND.
Het woord is aan
den Verslaggever.
4
Donderdag 11 November.
<3
VOOR
bij
aan
voor-
TURNDAG IN BOLSWARD,
gelegenheid van het 30-jarig bestaan
der G.-V. „Lycurgus”, op Woensdag
28 Juli 1909.
het Blad
hebben, en
slaggevers
een
sjluecht
lief; het is een-
Bolsward).
men de gast-
Met genoegen geven wij
op verzoek plaatsing
onderstaand verslag,
komende in het Turnblad.
Blijkbaar komt Bols ward ernstig in aan
merking voor de in 1910 te houden officiëele
Gewestelijke Gymnastiekuitvoering.
Redactie.
I
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4,
Trambotsing.
Gistermiddag reden te Schijndel twee trams
der Stoomtrammaatschappij De Meyerij tegen
elkaar. De eene tram, geladen met vee,
stond stil; en de andere kwam om de bocht
gereden. Ofschoon de machinist het roode
seinlicht zag, kon hij wegens de gladheid
niet stoppen. Twee paarden werden gedood,
terwijl de machines en rijtuigen zware schade
leden.
I
Lr.
u
door de burgerij te logeeren gevraagd. Geen
enkele dame behoefde in een of ander hotel
inkwartiering te zoeken En ik ben er ge
durende de feestdagen herhaalde malen ge
tuige van geweest, hoe de turnsters zich vrij
en ongedwongen in den huiselijken kring
bewogen, als wisten ze niet beter of ’t hoorde
zoo. Toen ik mijne verbazing te kennen gaf,
werd mij een eenvoudig: „dat gebeurt in
ons Gewest altijd” toegevoegd. „Nim it for
lieaf; it is rjuecht en sjluecht as dy fen
Bolsaert”. (Neem ’t voor
voudig als de burgers van
In welk Gewest betracht
vrijheid evenzoo?
Woensdagmorgen 9x/2 uur kwamen de
turnsters en turners uit alle deelen van
Friesland aan. De ontvangst was eenvoudig,
maar allerhartelijkst. Zoodra de vele makkers
uit de stoomtram stapten, hief een orkest
op ’t perron het Bondslied aan, dat oogen-
blikkelijk uit volle borst door allen geest
driftig werd meegezongen. De stemming zat
er in eens in. Op een enkel„aantreden
asjeblieft” schaarde men zich in ’t gelid en
voorwaarts ging ’t in optocht naar „de Doele”,
alwaar de voorzitter der feestcommissie het
welkom zou toeroepen.
Deze, Dr. H. Beekhuis, zette in een gloed
volle, overtuigde en overtuigende rede het
nut der gymnastiek uiteen. Herhaalde malen
werd hij door daverend applaus onderbroken.
Woorden als: „Het aantal scholen neemt
staag toe, maar diep te betreuren is het dat
het leervak gymnastiek zoo weinig op de
leerplans dier scholen voorkomt”, waren na
tuurlijk den turners uit het hart gegrepen.
Zeer ad rem antwoordde de secretaris van het
Noorder Gewest dan ook, dat deze rede voor
alle aanwezigen zulk een groote waarde had,
omdat hier „de medicus” had gesproken, een
medicus, die de gymnastiek als de meest
afdoende lichaamsoef. aanprees.
Door gratis toezending van bijgaande foto’s
is het de redactie mogelijk geweest, de leden
der feestvierende vereeniging en hare opoffe
rende feestcommissie in ons blad op te nemen.
Niet gaarne zouden we het portret van den
sympathieken medicus Dr. Beekhuis gemist
hebben.
Ook de burgemeester van B., de heer
v. d. Veen, wenschte de feestvierende ver
eeniging geluk en verzekerde haar op joviale
wijze van de sympathie van burgerij en ge
meentebestuur.
Na deze ontvangst op marsch naar het
feestterrein, dat, dank zij den arbeid van
makker Sutherland Royaards, uitstekend in
orde was. Tribune, muziektent, jurytent, ge
reserveerde plaats voor deelnemers, plankier
(voor vrije oef.), podium, omheining, alles
was... in orde! Niets ontbrak.
Direct na aankomst werd begonnen met
de wedstrijden in vrije oef. voor dames en
heeren. Aan eerstgenoemden wedstrijd namen
6 damesclubs deel. Kranig werden de oefe
ningen uitgevoerd; wel waren ze niet moeielijk
maar de uitvoering was dan ook prima. De
vrije oefeningen der heeren (11 deelnemende
clubs) werden niet zoo uitgevoerd als door
de dames^ hoewel toch zeer goed. Trouwens,
een feit is het, dat we gewoonlijk van onze
turnsters meer serieus werk te zien krijgen
dan van de mannen. Haar werk is meer.afI
Even voor éénen waren de wedstrijden
afgeloopen; d. w. z. die in vrije oefeningen,
want er stond ons nog een optocht te wachten
en ook daarbij waren prijzen te behalen. Nu,
de houding van alle deelnemers en deel
neemsters was boven allen lof. Werkelijk,
de optocht was een stuk propagandaIk kan
me zeer goed voorstellen, dat tal van Bols-
wards ingezetenen in vervoering raakten en
dit nummer het glanspunt van het feest
noemden. Een 16-tal vereenigingen met ba
nieren, alle leerlingen der gymnastiekschool
in keurige turnpakjes, meisjes zoowel als
jongens, en 2 muziekkorpsen marcheerden
met Hinken pas een 8 kwartier door B’s
straten. Ik had gelegenheid de stoet op ver
schillende punten te zien voorbijgaan, maar
geen enkele maal mankeerde er iets aan. Het
zwenken op de hoeken der straten was even
eens uitstekend; kortom, deze optocht was
reclame! Zoo’n optocht, zonder eene verguld
zilveren of zilveren belooning in het verschiet,
wat zou dat schoon zijn!...
En daarna, naar het terrein, om door eene
schoone uitvoering de kroon op het werk te
zetten. Het programma vermeldde zooveel
Boot omgeslagen
De boot van Surhuisterveen op Groningen
is gistermiddag door te zware deklast ge
kanteld bij het punt van afvaart in de
Westerhaven. Zeven personen, die in de
eerste-klasse-kajuit zaten, werden, nadat men
een gat in het rechtopstaande dek had ge
zaagd, een voor een gered. Het waren 2
mannen, 4 vrouwen en een kind. In de
tweede-klasse-kajuit was men nog bezig te
zoeken, maar men hoopt dat daarin niemand
zit, hoewel men het niet zeker weet.
Inbraak.
Te Tiel is gisternacht in de gemeente
secretarie ingebroken. De trouwbus, bevattend^
ongeveer f 100, is gelicht.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijkenos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Gaarne voldeed ik aan de uitnoodiging
om het feest van Lycurgus mee te maken.
Bij de Gewestelijke Uitvoering te Veendam
(waarvan het verslag spoedig volgt) had ik
de gelegenheid met de Groninger en Drentsche
makkers kennis te maken, thans deed zich
de gelegenheid voor een Friesch turnfeest
bij te wonen.
Al spoedig na aankomst bleek, dat het
feest op grootsche wijze gevierd zou worden.
Een Eerecomité, waarbij aan ’t hoofd de
wd. Commissaris der Koningin in Friesland
en eene feestcommissie van notabelen uit de
gemeente stonden onze zustervereeniging op
krachtige wijze ter zijde.
De feestgids vermeldde veelWedstrijden,
uitvoering, optochten, kortom, een volledige
Gewestelijke Uitvoering!
Reeds den avond te voren waren de Jury
leden opgeroepen tot eene bijeenkomst met
de feestcommissie. Daar bleek ons al zeer
spoedig, dat deze met den hoofdleider, makker
Sutherland Royaards, „de zaken reeds goed
voor elkaar hadden”, zooals men daar zegt.
Jammer dat een der Juryleden, die verhin
derd was te komen, even de regeling in de
war bracht.
Alles was in de puntjes geregeld, dank zij
de medewerking van een goed deel der burgerij.
Een enkel voorbeeld! Alle deelnemende turn
sters uit andere plaatsen werden om strijd
Wie dit een en ander doordenkt, en dan
tevens weet, dat er in de meeste gevallen
voor de pers met spoed moet worden gewerkt,
zal wel willen toestemmen, dat het een
moeielijk werk is, en ik wil dan ook wel
eerlijk bekennen mij volstrekt niet doorkneed
te achten in die zware taak. Wel durf ik
er aan toe te voegen dat ik steeds gestreefd
heb naar volkomen onpartijdigheid en met
genoegen mij steeds heb gewijd aan dat ge
deelte van den mij aangewezen werkkring.
Mij zelf van vele gebreken in de geleverde
„kiekjes” bewust, hoop ik echter met de
allengs verkregen routine nog menigmaal
de lezers en lezeressen op de hoogte te houden
van ’t verhandelde in meetings, vergaderingen
en bijeenkomsten. Moge men eenige toe
gevendheid betoonen waar mijn portretten
niet het origineel evenaren, want gelijk het
geschreven woord niet den indruk kan maken
van het levend gesprokene, zoo zal ook het
portret verre achter blijven bij 't gelaat in
natura. Wie de sprekers in hun volle
kracht wil hebben, moet ze zelf gaan hooren,
een verslag geeft slechts een flauwe afbeelding
van ’t gesprokene.
Bij het einde van de U opgedrongen
audiëntie geachte lezers en lezeressen 1 mag
ik U bekend maken dat de Redactie van
„de Bolswardsche”bewogen met het onge
lukkig lot dat ik in mijn eerste artikel
schelste, mij bij wijze van proef eenige vrij
heid heeft toegestaan bij ’t maken van de
raads verslagen.
’k Behoef mij nu niet zoo stipt aan ’t
lijntje te houden, maar mag mij verplaatsen
in de rol van overzichtschrijver. Den vogel
op de kruk werd het koord gevierd, en hij
krijgt eenige ruimte tot uitvliegen. De soms
zeer lange verslagen mag ik wat besnoeien
natuurlijk niet ten koste der belangrijk
heid en op ’t gewichtigste mag ik meer
in ’t bijzonder de aandacht vestigen.
Mocht de proef zoo uitvallen, dat de lezers
behagen krijgen in mijn vliegproeven
want ik reken mij nu ook maar tot de
vliegmenschen, en hoewel ik zeer wel gevoel
geen hoogvlieger te zullen worden, hoop ik
toch dat er geen ongelukken van zullen
komen en mijn koord niet weldra weer inge
kort moet worden.
De Verslaggever der B. Ct.
moois. Algemeene vrije oef. (turners), dito
(kinderen) en dito (dames); turnen in drie
groepen, elke groep bevattende 6 nummers:
toestellen, reien, knotsoef. enz.vuistbal en
korfbal en daarna afmarsch.
Van dit geheele programma, zoo prachtig
voorbereid en in elkaar gezet door makker
Roijaards, werd alleen de afmarsch uitgevoerd
in den vorm van een „sauve qui peut”
want nauwelijks op ’t terrein aangekomen,
werden we overvallen door hevige regen- en
windvlagen, die ons in een oogwenk doornat
maakten. Ter eere van de turnsters en
turners moet ik zeggen, dat allen op het
terrein in het gelid bleven, hoewel men
nauwelijks kon blijven staan, totdat vluchten
werd gekommandeerd naar het lokaal „de
Doele”.
Op een klein tooneel moest nu het
programma worden afgewerkt! Elke club
moest thans afzonderlijk werken en zich
met eene beperkte ruimte behelpen. Maar...
de stemming bleef goed en allen werkten
mee, om te redden wat te redden viel. Zelfs
de Feestcommissie, die voor de finantieële
gevolgen stond (reusachtige uitgaven en
absoluut geen recettes) bleef vroolijk gestemd.
„Men had dat voor de gymnastiek wel over
Een andere keer beter. Geef het volgend
jaar de officieële Gewestelijke Uitvoering maar
hier, ’t Komt wel goed De altijd onbezorgde,
humoristische penningmeester dier commissie
vond het zelfs noodig, om de leerlingen der
gymnastiekschool, in wier feest het water
was gevallen, een prettig feest te bezorgen
op een anderen dag en wist daarvoor een
kleine f 100 te collecteeren.
Over de uitvoering der oef. dus slechts
enkele opmerkingen. De vrije oef. werden
door onze Noorder makkers over ’t algemeen
zeer goed nitgevoerd. Het toestelturnen echter
was niet schitterend; niet alleen dat het
gehalte der oefeningen niet hoog was, ook
de uitvoering der oefeningen liet veel te
wenschen over.
Verder verdienen geroemd te worden de
mooie knotsoef. van Wilhelmina te Bolsward,
een rei door de Sneeker dames en vrije
oef. door adspirantjes uit IJlst.
Na deze middaguitvoering vereenigden zich
velen aan een gemeenschappelijken maaltijd,
waar een goede geest voorzat. Zoodra deze
maaltijd afgeloopen was, had de prijsuitreiking
plaats en werd de uitvoering voortgezet.
Zeer mooie stokoefeningen kregen we o.a.
nog te zien van W. I. K. uit Heerenveen onder
leiding van makker de Jong en daarna:
„efternei dounsjen”De Friesche schots
ontbrak natuurlijk niet.
Aan het slot van mijn verslag kan ik
niet nalaten een woord van hulde aan makker
Roijaards te brengen. Hij werkt hard in
Bolsward voor onze zaak. Eenige voldoening
had hij thans kunnen smaken van zijn arbeid,
indien het weer ons niet in den steek had
gelaten. Hopen we echter, dat hij binnen
kort revanche zal kunnen nemen. We zijn
overtuigd, dat R. goed werk zal leveren.
Joh. H. K.
III.
Slot.
In mijn voorgaand schrijven is eigenlijk
reeds genoegzaam aangetoond, dat het geven
van verslagen lang niet altoos gemakkelijk
is, en ’k zou dus daarmee de pen hebben
kunnen neerleggen, ’k Heb het evenwel niet
gedaan en kom thans ten derden male een
oogenblikje Uwe aandacht vragen, omdat lo.
driemaal scheepsrecht is, 2o. er eenige contra
dictie in gelegen is dat het moeielijk zou
zijn een ander na te praten en 3o. ik
U een voor mij gunstig besluit mag meedeelen.
Over het scheepsrecht zal ik slechts dit
zeggen, dat het beteekentalle goede dingen
bestaan in drieën en ik dus met tweemaal
billijkheidshalve voor mij zelf niet kan vol
staan.
Over het moeielijke van het napraten...
ja, maar dan bedoel ik niet het napraten
in den zin van een nabetrachting zooals
men dat in zekere dameskransjes en aan de
bittertafel soms zoo verdienstelijk weet uit
te voeren, neen, ik heb op ’t oog het
getrouw navertellen van datgene wat een
ander heeft meegedeeld.
Dit heeft inderdaad soms eigenaardige
moeielijkheden. Vooreerst toch dient men
den spreker goed te kunnen volgen, waarom
het vaak een noodzakelijkheid is, dat men
zich vooraf eenigszins vertrouwd maakt met
het te behandelen onderwerp. Dit zal althans
de taak des verslaggevers belangrijk verge
makkelijken, men heeft dan minder moeite
den gedachtengang des sprekers te volgen
en kan daardoor met minder inspanning het
gesprokene teruggeven. Een behoorlijke dosis
algemeene kennis kan een goed verslaggever
niet ontberen. Bij politieke meetings dient
hij met de vraagstukken van den dag eenigszins
bekend te zijn, bij kunstbesprekingen moet
hij iets afweten van de algemeene -theorie
der kunsten, in verschillende takken van de
welenschap mag hij niet geheel vreemdeling
zijn, om de gebezigde uitdrukkingen in hun
onderling verband te vatten, voor ’t raads-
verslag moet hij met plaatselijke toestanden
op de hoogte zijn. Dan nog moet hij kunnen
bogen op een vlug voorstellingsvermogen,
een sterk geheugen, een zacht potloodje en
een onvermoeide opmerkzaamheid, terwijl hij
zich moet omgorden met het schild der
rechtvaardigheid en waarheid en tevens vooral
wanneer er gedebatteerd wordt, moet hij zich
hullen in strikte onpartijdigheid.
Als er één werk is dat een rechtschapen
hart, een helder hoofd, een ruime blik en
een gevestigde routine eischt, dan is ’t wel
het getrouw weergeven van ’t verhandelde
op een vergadering of het nauwkeurig na
vertellen van een gehouden redevoering.
Een verslaggever moet zijn als een spiegel,
helder en effen, helder, want een bewalmd
glas geeft geen scherp beeld, effen, want
anders kaatst het beelden terug met ver
wrongen gelaatstrekken.
Door de beoefening der stenografie zou ’t
mogelijk zijn, het gesprokene nagenoeg woor
delijk terug te geven, maar de uitvoerigheid
wordt dan heel vaak een beletsel om zoo’n
verslag op te nemen gesteld dat de lezers
met al die kolommen verslag gediend waren,
zou er geen plaatsruimte voor
derhalve is het de taak des ver-
om door een verkort relaas toch
goed beeld te geven van ’t geen de
sprekers te berde brachten. Een verslag
gever moet dus eigenlijk werken als de lens
eener camera, die de lichtstralen opvangt en
in een verkleind beeld weer teruggeeft. Om
met den fotograaf te spreken, een portret
in visite- hoogsten» in cabinetformaat.
Een groote moeielijkheid is het, als een
spreker in ’t vuur zijner rede met de woorden
gaat slingeren dat het je geel en groen voor
de oogen wordt, of als hij zoo hoogdravend
van taal en stijl is, dat men hem gewoonweg
niet kan bij houden, of ook als er soms ge
deelten of zinnen zijn, die men niet goed
verstaat. Een hiaat in het verslag moet dan
wel volgen, want slechts zelden heeft men
gelegenheid nadere inlichtingen te vragen,
’t Is dan de kunst het portret zoo te retou-
cheeren, dat de vlekken in 't gelaat niet te
?eer in ’t oog vallent
Bolswardsche Courant
Ij
b I