lieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1
1909.
No. 100.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
48ste Jaargang.
.1
Donderdag 16 December.
BINNENLAND.
Voor het Kantongerecht.
VOOR
Afzonderlijke
algemeen gebrek
den heer Ambtenaar luidt:
j
NEERLAND DRIJFT OP DE KURK
VAN DE JENEVERFLESCH.
riep
loopt
genoemde
met de 2
vermaning
een doove-
maar
tijd.
I
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents'.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Voorbijgegaan is de 10 December, de dag
waarop de veel besproken extra accijns op
gedistilleerd in werking is getreden. De
stuiversslokjes zijn de wereld uit, de kleine
glaasjes zijn nog kleiner geworden, de drank-
verkooper heeft ’a weinig drukte gehad,
maar houdt zijn gewone verdienst, en het
volk kan betalen.
Onze vaderen zaliger hebben krijg gevoerd
tegen den tienden penning eilieve, wat
beduidt dat tegen deze belasting, uitgevonden
om een lek in de schatkist te soldeeren.
Tamelijk kalm verliep de beweging,
caféhouders vergaderden hier en daar, grossiers
hadden drukte te veel en kruiken te min,
maar de patient in kwestie, dat deel van
ons volk dat ’n glaasje drinkt, hield zich
rustig.
nu wel degelijk
Zitting van Vrijdag 10 Dec. 1909.
En waarom dan niet meer belast de fijnere
waar, ,/wijn, champy, port en wat meer tot
deze familie behoort"?
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
de eerste absent. Tegen dezen
verstek gevraagd en verleend.
Als getuige treedt eerst op,
Speijer; deze verklaart dat hij
beklaagden in gezelschap was geweest, en
toen hij in huis was, schopten ze tegen
zijn deur, zoodat de onderdeur openvloog.
Een andere getuige, Roode, heeft wel gezien
dat de 2e beklaagde op de deur schopte,
van den le heeft hij het niet gezien.
De aanwezige bekl. zegt, dat zij een
grapje met Sp. wilden uithalen, baldadigheid
was volstrekt niet hun doel. Hij heeft ook
maar één schop tegen de deur gegeven.
De heer Kantonrechter vindt het al een
zeer magere grap, om iemand, die zich niet
best kan redden, een ongelukkige dus, te
plagen, en geeft het woord aan den heer
Ambtenaar, die voor ieder f 15 boete of 3
dagen hechtenis eischt.
Dit /grapje” krijgt dus
een ernstigen achtergrond.
Slot in het volgend nummer.
Leeuwarden had vonnis
gekregen wegens dronkenschap, en wel 14
dagen hechtenis en opzending naar een
rijkswerkinrichting. Tegen dit vonnis heeft
hij verzet doen aanteekenen, en thans komt
hij, binnen onder geleide van een rijksveld-
wachter, want wegens een andere overtreding
is hij gedetineerd. Hij heeft geen bezwaar
tegen die 14 dagen, maar van Hoorn wil
Als men de zaak goed beziet, is het toch
eigenlijk een verkeerd iets, dat men een
volksondeugd gebruikt als hevel om centen
binnen te halen. Zelden is er zoo groot eene
speculatie gedaan op een
als nu.
Wie drinken de meeste borrels? Och, dat
weten we toch wel. Het Schiedamsche brouw
sel vindt zijn weg meest tot de magen van
arbeiders, en daarmee gelijk staanden. En
dit deel van ons volk zal dus een zeer groot
deel moeten betalen tot de som, die ’s Rijks
Schatbewaarder noodig had voor allerlei volks
belangen, a.d.z. torpédojagers, Kruppkanon-
nen, rookloos kruit, herhalingsoefeningen en
meer zulke zaken, die alle dienen tot ver-
hooging van de welvaart der Nederlandsche
natie.
,/Laten ze dan niet drinken", werd er
dezer dagen gezegd. Prachtig, laten ze dan
niet drinken. Maar als het beter is dat ze
niet drinken, waarom dan niet de drank-
fabrikatie eenvoudig weg verboden 1 Loterijen
zijn immers ook in den ban gedaan! Jawel,
maar alleen die, waaraan de Staat niets ver
dienen kan. De Haagsche Loterij, die zoowat
15 pCt. schoone winst oplevert, bestaat nog.
Ze zijn gochem, de lui die bij ons aan het
roer zitten.
Wat verkeerd is en geen winst afwerpt
wordt uit den weg geruimd, zijn er op
zulke affaires echter voordeelen te trekken,
dan is het//je doe maar".
Praat me niet, van de uitgesproken ver
onderstelling, dat de minister deze accijns-
verhooging in ’t leven riep, om het drank
gebruik (misbruik) tegen te gaan. Praatjes,
anders niet.
Om het misbruiken te keeren had men
wel andere wegen kunnen inslaan, maar
daar komt men niet aan.
i Er wordt gepraat over volkszedelijkheid,
men denkt over een »Lex Heine", oreert
over preekeboekjes (hoe rijmt dat met kruit
en Kruppkanonnen), doet alsof men alles wil
aanwenden om het volk op den goeden weg
te brengen, en tegelijkertijd slaat men munt
uit eene der grootste volkszonden, de drank
zucht, waardoor vrouw en kind van den
drinker nog meer ellende zullen onder
vinden.
Met het geld, dat toekomt aan het huis
gezin, wordt een lek gestopt in de Staatskas
en terwijl de nationale tijd wordt verbeuzeld
met geleuter over zedelijkheid, slaat men die
zedelijkheid in het gezicht, door eene onzede
lijke belastingverhooging.
Vraag: Waarom zoo’n schandelijk hooge
accijns op gedistilleerd, en niet» op de fijne
waar?
Een beslist antwoord hierop zou velen met
mij zeer aangenaam zijn.
De laatste strafzitting in dit jaar was
tevens de eerste, waarin onze nieuwe Kanton
rechter, Mr. Tj. Sleeswijk, als zoodanig in
functie was.
Bij deze zitting werd van de vroeger
gevolgde gewoonte afgeweken om de zaken
in volgorde van de lijst af te handelen.
Wanneer bij ’t oproepen van den naam des
beklaagden bleek, dat deze afwezig was, werd
het gevraagde verstek verleend, maar tegelijk
de verdere behandeling der zaak geschorst,
en de volgende aan de orde gesteld. De
aanwezige beklaagden behoeven nu niet zoo
lang te wachten, hun gedingen worden
achtereenvolgend afgedaan, dan volgt een
pauze, waarna de verstekzaken opnieuw aan
de orde komen. Door deze hier nieuwe wijze
van behandeling kan ons verslag zich bepalen
tot de strafzaken, die in extenso behandeld
worden, en kunnen de verstekzaken achter
wege blijven, waarbij alleen naam, woonplaats,
aard der overtreding en de eisch kunnen
vermeld worden. De uit den aard dorre
opsommingen van bekeurde eierzoekers, wiel
rijders en rijderessen, dronkenmannen enz.
kunnen dus vermeden worden.
Zoo was heden het getal beklaagden 60,
maar behoeven wij in ons verslag slechts
melding te maken van 11 strafgedingen en
wel de volgende: Eerst hadden wij 3 be
klaagden die tegen een vroeger vonnis verzet
hadden aangeteekend.
1. H. A. te Oudega (H. O. en N.) werd
den 27 Sept, veroordeeld tot f 25 boete of
10 dagen hechtenis wijl hij een gezonken
vaartuig niet opruimde en er ook geen baak
bij plaatste. Bekl. komt tegen dat vonnis
op, omdat hij meent dat de straf veel te
zwaar is, wijl er verscheidene omstandigheden
zijn, die. zijns inziens voor clementie pleiten.
Vooreerst was die oude praam door hem
op den wal getrokken, maar door hoogwater
en wind in de vaart teruggekomen. De vaart
is geen eigenlijk scheepsvaarwater, 't is de
oude monding van ’t kanaal, en wordt voor
schepen haast niet gebruikt.’t Was eigenlijk
ook geen praam meer, doch een stuk wrak,
waarop ’n schip is gestöoten. Het onderzoek van
dat schip heeft beklaagde reeds f 29 gekost,
en ’t gerucht gaat dat die schipper met
opzet tegen die gezonken praam voer, om
op goedkoope wijze zijn schip hersteld te
krijgen.
De heer Kantonrechter vraagt aan beklaagde
of hij het feit zelf erkent, wat beklaagde
bevestigend beantwoordt, daarop wordt een
rijksveldwachter gehoord, hoe die denkt over
opzettelijke aanvaring. Deze antwoordt dat
hij dat gerucht niet gelooft, maar wel is
het waar, dat nu het eenmaal was gebeurd,
de schipper flinke schadevergoeding wilde
hebben.
De eisch van
bevestiging vonnis.
2. A. O. van
hij graag vrijgesteld worden, en daartoe doet
hij heden het verzoek, zonder echter iets
tot zijn verontschuldiging te kunnen bij
brengen.
De eisch luidt dan ookbevestiging van
het gewezen vonnis.
3. A. W. C. te Hommerts heeft ook
wegens dronkenschap een vonnis ten zijnen
laste, nl. 1 dag hechtenis. Hij is in beroep
gegaan, omdat hij niet graag hechtenis wil
ondergaan. Als verdediger heeft beklaagde
den heer Doodkorte, deurwaarder van Sneek,
die met gloed en overtuiging beklaagdes
toestand schetst, als die de gevangenis in
moet. In zijn dorp zou dat voor hem een
groote blaam zijn, en dat hij daarom graag
met een geldboete wil vrijgesteld worden.
Verdediger heeft met genoegen op zich
genomen een woordje ten gunste van dezen
beklaagde te spreken, omdat hij overtuigd
is, dat deze zich wil beteren. Sedert die
laatste overtreding is hij geheel tot inkeer
gekomen, hij heeft zijn gangen nauwkeurig
nagegaan, en ook op de weekmarkten drinkt
hij geen druppel sterken drank meer, wat door
de marechaussee kan worden bevestigd. Verde
diger verzoekt den rechter dit te willen
onderzoeken.
De brigadier van Sneek, hier tegenwoordig,
wordt hierover ondervraagd en getuigt, dat
hij opzettelijk het gedrag van dezen beklaagde
heeft nagegaan, en niet anders kan zeggen,
dan dat hij nu een ander mensch schijnt te
zijn geworden.
De heer Ambtenaar wil dan ook den eisch
wijzigen in f 15 of 3 dagen.
De verdediger dankt voor dezen elementen
eisch, want de toekomst van dezen beklaagde
zou verloren zijn, als hij hechtenisstraf moest
ondergaan.
4. K. S. en R. P. beiden te Makkum zijn
bekeurd wijl zij den 14 Sept, hun plaatsgenoot
Ph. Speijer hebben geplaagd, en dus wegens
ordeverstoring. De 2e bekl. is tegenwoordig,
wordt nu
Lemmer, 13 Dec. Het schip van Bakker
van Terhorne, dat hier den 4e dezer door
de salonboot //Heerenveen” van de Holl.
Friesl. lijn is binnengebracht, ligt hier nog
steeds aan den ketting. Naar wij uit goede
bron vernemen weigert n.l. de assurantie-
maatschappij, waarbij schip en lading verzekerd
zijn, de door genoemde stoomboot-mij. ge
vraagde som van f 3500 voor het behouden
binnen brengen van dit schip uit te betalen
en nu zal de rechter moeten uitmaken of
deze som al of niet te hoog is. Inmiddels
heeft de Holl. Friesl. lijn op schip en lading
beslag doen leggen.
Hepk. Nieuwsbl. van Fr.
Sneek, 14 Dec. Jacoba ten Cate, een
16-jarig meisje, dat hier dient in ’t hotel
Pino aan de Parkstraat en thuis behoort in de
Nieuwbuurt, heeft altijd de gewoonte van
huis naar ’t hotel visa versa met de tram
te rijden. Telkens en telkens werd’t meisje
gewaarschuwd, maar alle raadgevingen werden
in den wind geslagen. Zelfs haar moeder
had haar even na eten nog een
meegegeven, maar men bleef aan
mans deur kloppen.
Ook hedennamiddag zou de tocht worden
ondernomen. Op ’t Vischmarktplein meende
ze, zou de tram bij ’t bestelkantoor De Riep
halt houden, maar... zij reed door.
In haar alteratie springt ze van ’t voertuig
met ’t noodlottig gevolg, dat ze komt te
vallen en op ’t zelfde oogenblik haar beide
beenen worden overreden.
Naar ’t St. Antonius Ziekenhuis vervoerd,
werden daar beide ledematen, naar ons wordt
medegedeeld, geamputeerd. De toestand van
’t meisje geeft weinig hoop op levensbehoud.
In de gisterenavond gehouden ver
gadering van de a.r. kiesver.//De Vrije Fries”
.alhier, werd tot voorloopig candidaat voor
de Prov. Staten (vac.-Luiking) gekozen de
heer S. A. Zandstra te, Wommels.
In de afsluiting van den overweg van
het spoor, nabij de Hospitalerbrug, is thans
een groote verbetering aangebracht. De af-
sluitboomen zijn nu nl. van een opvouwbaar
ijzeren hekwerk voorzien, waardoor het, in
dien de boomen zijn neergelaten, niet mogelijk
is er onder door te loopen. Voor velen, die
de gewoonte hadden op het laatste oogenblik
nog even onder de afsluitboomen door te
wippen, zal de verandering een leelijke hinder
paal, maar door ouders, wier kinderen daar
vroeger aan groot gevaar bloot stonden, een
geruststellende verbetering genoemd worden.
Naar men ons mededeelde zullen de afsluit
boomen bij de Korte Vreugde ook van der
gelijke opvouwbare hekken voorzien worden.
Sn. Cl.
In den nacht van Zondag op Maandag,
is het slot aan het nachthok van den kip
penloop, behoorende aan den tabakskervers
knecht Sj. Wwonende aan de Nieuwbuurt
alhier verbroken. W. kwam Maandagmorgen
tot deze ontdekking toen van zijne 7 kippen
er 3 verdwenen waren. De poging tot braak
heeft voor de(n) dader(s) echter weinig op
geleverd wijl de 3 vermiste kippen later
teruggevonden werden op een nabijgelegen erf.
Het is der politie nog niet mogen gelukken
de(n) dader(s) op te sporen.
Nabij de Waterpoort viel Zaterdagavond
een vrouw, die nog een emmer water wilde
putten, waarschijnlijk door de gladgeid van
den wal, aan het Hoogend te water. Een
voorbijganger J. B., geraakte bij zijne poging
tot redding eveneens te water. Gelukkig
gelukte het anderen, die eveneens ter hulp
gesneld waren, daarna spoedig de beide
drenkelingen op het droge te brengen.
Vrijdagavond hebben eenige jongens
het rijwiel van den barbier D. van de stoep
zijner woning weggenomen en het daarna
nog al vrij erg beschadigd, o.a. was ook een
der banden stuk gemaakt.
Onze marechaussée slaagde
dige daders op te sporen.
Wommels. Als kerkvoogd bij de N. H.
Gem. is herbenoemd de heer N. Tjallema,
terwijl als notabelen respectievelijk met 80
en 81 stemmen zijn herkozen de heeren P.
Smeding en R. Boersma; de orthodoxe partij
stelde voor deze verkiezing geen candidaten.
Wees zoo mild als gij kunt met uw
geld, maar zoo zuinig als gij kunt met
uw
Makkum, 15 Dec. Heden werd hier om
geroepen //Heeren drinkers worden verzocht,
geen borrel meer te drinken, indien heeren
kasteleins geen verandering brengen in de
glazen. Namens eenige drinkers.”
Dit is naar aanleiding van de kleine glazen
sedert Vrijdag j.l. hier ingevoerd.
Heerenveen, 13 Dec. //Kijk, kijk, kijk!”
men van middag op de Dracht, ,/daar
er nog een met goedkoopen drank I”
De man bleek zijn karaf fladderak inderdaad
zeer goedkoop te hebben gekregen, want hij
had ze eenvoudig gestolen uit een café en
hij had er ook reeds duchtig uit gesnoept,
naar het schijnt, want de wereld was zeer
rond voor hem.
Een veldwachter kwam er bij en bevorderde
een gerechte deeling: de caféhoudster kreeg
de karaf met fladderak terug en het cachot
kreeg den proever. En de proever kreeg voor
zijn deel proces-verbaal.
Tzum, 13 Dec. Door de duisternis kwam
Zondagavond eene ongehuwde vrouw, mej.
W. Lomars, om het leven.
Zij is in de Oudemeer geloopen en ver
dronken. Haar lijk werd Maandagmorgen in
de Bolswarder vaart gevonden, waarheen de
sterke stroom hel had meegevoerd.
Daarvoor had men een prachtige uitvlucht.
Dan zou Frankrijk représaille maatregelen
nemen.
En als nu eens „Rechts” zijn zin krijgt
en we //beschermende rechten” krijgen. Zal
Duitschland dan geen weerwraak nemen
Is men bang voor //Marianne", laat men
z/Michel" dan ook in de gaten houden.'
er in dejeug-
Waartoe echter deze beweging dienen kan?
Om de zaak der geheel-onthouding te be
vorderen. Ik geloof bepaald, dat menigeen,
die tot nu toe een enkel glaasje dronk, het
voortaan zal verpoffen, ook al om het motief,
dat hij zijn geld beter kan besteden, dan
daardoor mee té werken tot het verkrijgen
van kapitaal voor drijvende doodkisten,
kazernes, of andere, de openbare zedelijkheid
en welvaart bevorderende, dingen.
Er is goedkooper en beter genot te krijgen
voor geld.
Wezenlijk, er is in de laatste jaren geen
zaak geweest, die zooveel propaganda maakt
voor de onthouding, als deze verhooging
van accijns.
En dan kon de tijd wel eens niet verre
zijn, dat men met blijdschap zou mogen con-
stateeren,/Neerland drijft niet meer op de
kurk van de jeneverflesch". Ws.
Bolswardsehe Courant
>*-*■ 1
s
