Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
DERS
1911,
Verschijnt Donderdags en Zondags. 50ste Jaargang.
No. 24.
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
Donderdag 23 Maart.
VOOR
Afzonderlijke
De beroepseier-
groote af-
geen Staats-
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Nederlandsch-
van H.
.ua oe laaisie was gesield door
gouvernements-secretaris in
Indië, strookte met de voorschriften
Bureaucratias.
Met het gezond verstand strookt het niet.
Iets dergelijks natuurlijk meer officieel
zegt de Rekenkamer.
Vier, vijf handteekeniugen
hoogere autoriteiten acht zij
dragen overbodig.
Wij ook.
Blijft alleen de vraag, of als al de over
bodige handteekeningen wegbleven, niet enkele
autoriteiten zelf overbodig zouden worden.”
Stavoren, 20 Maart. De felle Oostenwind
maakt, dat het water in zee langs de kust
bijzonder laag staat, waarbij nog komt, dat
de vloed van weinig beteekenis is. Aanhou
dend kan er dan ook met kracht gestroomd
worden. Met donderend geweld schiet het
Het is zeker een opmerkelijk verschijnsel,
zegt De Vaderlander, dat uit de landen, waar I
het stelsel van hooge invoerrechten sinds
jaren heeft gewerkt, de beweging tegen de
protectie juist uit de kringen der beschermde
industriëen zelve meer en meer toeneemt.
Sinds 1831 is in Frankrijk het stelsel
van hooge invoerrechten ingevoerd. Bij ver- i
schillende wijzigingen is het later aan de I
proctectionisten gelukt de rechten steeds i
meer op te drijven en het hooge tarief uit i
te breiden tot tal van artikelen, die er eerst
niet aan waren onderworpeu. Daarmede werd
het bewijs geleverd van de stelling der vrij-
handelaren Zoogenaamde «matige” rechten
wekken onherroepelijk den drang naar steeds
hoogere. Bescherming van den eenen tak
der industrie moet noodwendig leiden tot
bescherming van steeds meerdere bedrijven.
De «Ligue du Libre Echange”, welke onlangs
in Frankrijk tot stand is gekomen en welke
in korten tijd haar ledental aanzienlijk heeft
zien uitbreiden, gaf bij hare geboorte een
manifest uit, waarin de zoogenaamde «heil
zame” gevolgen der protectie worden vermeld.
Protectie, zoo zegt de protectionist, is een
arbeidersbelang. De Duitsche arbeider, die
zijn levensonderhoud ontzettend heeft zien
verzwaren en zelfs voor een onnoozel pak
lucifers 18 cent betaalt, de Duitsche huis
moeder, die ’t loon gansch niet evenredig
zag stijgen met de verhoogde prijzen der
levensmiddelen, zal het hem niet nazeggen,
meent De Vad. Wat heeft de Fransche
arbeider van de protectie genoten
De Middelb. Crt. teekent bij het boven
bedoelde artikel van de Standaard aan
«Voorzeker is voor dit standpunt wel iets
te zeggen, maar het is toch zeer verwonder
lijk dit; te moeten lezen in het orgaan van
dr. Kuyper, die als Minister een ontwerp
indiende om die Staatsloterij, zij het ook
zeer geleidelijk, af te schaffen.
«Het schijnt ons een pleidooi ter vergoe
lijking van de houding zijner partijgenooten
in de Tweede Kamer, die terugdeinsden voor
de consequente toepassing der antirevolution-
naire beginselen.”
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
JU.
van telkens
voor kleine be-
Door het invoerrecht op graan van 7
francs de 100 K.G., maakt het tarief een
van 2 K.G. 14 centimes duurder;
van 35 francs per 100
schapenvleesch, is het
De Staatsloterij.
De Limb. Koerier wil niets weten van de
vergoelijking, die de Standaard heeft aange
haald om het behoud der Staatsloterij te
verdedigen.
Het katholieke blad merkt op, dat er geen
wetsontwerp tegen de bookmakers en speel
holen is ingediend, omdat daar de uitkomsten
van het toeval afhangen. Zulk spel, dat van
het toeval afhangt, acht het op zichzelf niet
verkeerd.
Verder schrijft de L. K.
Wij achten den Staat niet gerechtigd een
verbod te leggen op alles wat hij verkeerd
acht. «Slechts dan is de Staat gerechtigd op
te treden, indien dit in het algemeen belang
wordt geeischt. De Staat heeft weliswaar niet
enkel te zorgen voor de stoffelijke belangen
van zijn burgers, ook de geestelijke gaan
hem ter harte. Doch slechts in zooverre,
dat hij die geestelijke belangen vrije baan
geven moet, gelijk wij vroeger hebben uit
eengezet. Te dezer zake klemt enkel de vraag
of het Staatsbelang vordert een bestrijding
van het kwaad, dat dreigt het algemeen
belang te schaden. Zulk een kwaad kan
gezien worden in de speelholen. Daar werden
duizenden guldens vergooid en een hee.le
stand is in sommige steden bedorven door
het spel. Liet men dat doorgaan, men liet
ongestraft vele jonge levens verwoesten en
den weg open voor velerlei bederf. De Staat
kan zeggen daar maak ik een eind aan,
het is in mijn eigen belang; ik mag de
volkskracht niet laten uitmergelen.
«Maar bij de Staatsloterij is daarvan geen
sprake.
«Stel het was een kwaad, wat wij ont
kennen dan nog was er van
metingen geen sprake. Kan er
belang met een verbod gemoeid zijn.
«En al zouden wij het Staatsloterij-spel
kwaad heeten, dan moest dit eerst andere
gevaren opleveren voor het Nederlandsche
volk, eer wij gerechtigd zouden achten een
ingrijpen van den Staat.”
Workurn, 20 Maart. De Kerkeraden der
Ned. Herv. Gemeente, Geref. Gemeente en
R. K. Parochie hebben gezamenlijk een adres
opgezonden naar het Bestuur van de Coöpe
ratieve Vereeniging Stoomzuivelfabriek «De
Goede Verwachting” met het doel om meerdere
Zondagsrust te verkrijgen voor arbeiders,
werkzaam aan deze fabriek.
In het adres wordt verzocht, dat voor de
arbeiders aan de coöperatieve fabriek ten
minste dezelfde,voorwaarden van Zondagsrust
worden ingevoerd, als reeds jaren op de
fabriek van Tjebbes en Co. in gebruik zijn.
In een heden gehouden algemeene ver
gadering der Coöp. Vereen., ten huize van
den heer L. v. d. Pal alhier is besloten
bedoeld adres in handen van het Bestuur te
stellen ter afdoening.
Hoort men in waterrijke oorden wel
van otterjachfen, een dezer dagen heeft een
gezelschap van vijf personen in eenig visch-
water achter in de Fennen ergens in het
Noorden van Achtkarspelen zoo’n niet van
gevaar ontbloot vermaak aangedurfd. Boven
verwachting wisten zij een paar jonge otters,
zij het ook van heel bescheiden afmetingen,
te bemachtigen. Voor zoo’n buitenkansje
mocht men wel een nat pak over hebben.
Men was dan ook wel dankbaar voor het
geringste maar toch niet geheel voldaan. Men
moest immers de oude otters hebben. Zoodra
onze jagers zich op den «Uitpost” wat ge
restaureerd hadden, wilden ze weder naar de
plaats, waar Fortuna hen even de hand
gereikt had. Doch hier waren er, die een
stem mee in het kapittel hadden. Zoodoende
moest voor het tweede jachtavontuur een
nieuwe dag komen. Men zon nu op middelen,
om ook de oude vischdieven te verschalken.
En de menschelijke geest is vindingrijk.
Men zou de jonge otters aan een ketting
leggen en ze dan te water laten ter plaatse
waar de ouden zich ophielden. Zoo gedacht,
zoo gedaan. Maar toen de oude otters hunne
jongen in ’s vijands handen zagen, namen
zij zulk een dreigende houding aan, dat onze
jagers het geraden achtten te retireerenzeker
lijk gedachtig aan de spreekwijze: «Beter
blöo Jan, dan döo Jan”.
Ach, zuchtte Observator hadden
onze vrienden slechts een weinig van het
bloed van een «Roosevelt” door hunne aderen
voelen stroomen, zij zouden van wankelen
noch wijken geweten hebben. Maar deze
verscheurende dieren zagen maar al te goed,
dat ze met geen «Teddy’s” te doen hadden.
Een voorbeeld ter navolging.
Een stadgenoot, zoo deelt de Z. Crt. mede,
belangstellend in den bloei der Ambachts
school te Zutphen, die vernomen had, dat
in den loop van den eerstdaags te openen
cursus het onderwijs in het bankwerken
noodzakelijke uitbreiding vereischte, en dat
daartoe de aanschaffing van nieuwe machine
rieën en van een gasmotor noodig was, heeft,
naar men ons mededeelt, den directeur der
school gemachtigd, een gasmotor voor zijn
rekening ten behoeve der school aan te
schaffen.
Kindersterfte in ’t Zuiden.
In ’t Zuiden van ons land blijft zoo
schrijft men aan „de Tijd” de kinder
sterfte nog maar steeds groot. Het jongste
jaarverslag van de te Maastricht gezetelde
gezondheidscommissie gewaagt weer van die
abnormale kindersterfte. Verschillende ge
zondheidscommissies bestudeeren ernstig deze
aangelegenheid, en trachten door het nemen
van allerlei maatregelen de sterfte, vooral
van zuigelingen, tegen te gaan. In de
Donderdag te Gulpen gehouden vergadering
der gezondheidscommissie, gezeteld aldaar,
werd andermaal de kindersterfte besproken.
Als oorzaken werden genoemd onkunde en
ongeschiktheid in de verzorging van jongge
borenen, vroegtijdige huwelijken, nalatigheid.
Als voorname oorzaak werd ook gememoreerd
het afsluiten van een verzekering tegenover
de(n) pasgeborenede ouders ontvangen bij
overlijden der kinderen een bepaalde som gelds.
De gezondheidscommissie achtte ook voor
ons land de Belgische wetsbepaling nood
zakelijk, die nietig verklaart elke verzekering,
die tot doel heeft het uitbetalen van een som
gelds bij overlijden van kinderen beneden
5-jarigen leeftijd, of bij het ter werld komen
van doodgeborenen. Overtredingen worden
met straffen bedreigd.
Bureaucratische omslag.
Onder het kopje «Overbodig” schrijft het
Huisgezin het volgende stukje
«Der bureaucratie is alles heilig.
Een bedrag van een cent, die uitbetaald
moet worden, omgeeft zij met hetzelfde cere
monieel als een ton gouds.
Zelfs de Rekenkamer, die men een Jantje
kXJliJX'iO I
water door de sluis, zoodat het boezemwater
snel zal moeten dalen.
Van schutten kan er nu geen sprake zijn.
Booten liggen aan weerskanten op gunstige
gelegenheid te wachten.
Oldeboorn, 20 Maart.
zoeker M. Dam te Beets, vond heden in
deze environs reeds twee kievitseieren in één
nest.
Bozum, 20 Maart. Wie hoort tegenwoordig
niet spreken over de wonderen van den
Knochendokter uit de grensplaats Gronau,
en over de groote schare patiënten, die dage
lijks tot hem komen om genezing. Ook een
meisje van den heer W. alhier, over beide
zijden mank gaande, heeft aanvankelijk baat
gevonden. Ze loopt nu recht en als ze zich
houdt aan de door den arts gegeven behan
deling, hoopt ze op geheele herstelling.
Lemmer, 21 Maart. Tengevolge van den
hevigen Oostenwind van de laatste dagen is
het zeewater hier tot 6l/2 d.M. beneden A.P.
gezakt. Vele schepen en stoombooten w.o.
de salonboot «Heerenveen” van Holl.-Fries-
landlijn, konden hier slechts met groote moeite
binnen komen. Hedenmorgen lagen hier nog
eenige diepgeladen schepen op de rede die
geen kans zagen hier binnen te vallen.
Leeuwarden, 21 Maart. Heden is alhier
gearriveerd met den ochtendsneltrein de heer
Jan Olieslagers. Naar wij vernemen, zal hij
hedenmiddag confereeren met eenige leden
van het vliegcomité van verleden jaar, ten
einde omtrent bestaande vliegplannen voor
den aanstaanden zomer met deze heeren in
nader overleg te treden.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek. Heden Dinsdagmiddag ongeveer
half vijf had op den Oosterdijk een ernstig
ongeluk plaats. Toen de heer H. de V. van
hier op zijn stoomfiets langs die straat reed
en voor een hond wilde uitwijken, kwam hij
toch in aanraking met het dier, waardoor hij
zoodanig met zijn stoomfiets omviel en tegen
de straat smakte, dat hij bewusteloos bleef
liggen. Bloedend verwond aan het hoofd werd
de heer De V. opgenomen en in het kantoor
van de firma Gebrs. Mispelblom Beijer binnen
gedragen, waar de heer dr. Hannema spoedig
aanwezig was om hulp te verleenen.
Naar de betrekking van Vader en
Moeder in ’t Old. Burger Weeshuis alhier
(aanvangsalaris f 500 per jaar met 2 vijf-
jaarlijksche verhoogingen a f 50 en pensioen
regeling benevens kost, inwoning, bewassching
en geneeskundige hulp) dingen niet minder
dan 103 paar sollicitanten.
Aan de markt alhier werden Dinsdag
morgen 28 kievitseieren verhandeld tegen
80 cent h f 1 per stuk.
Zaterdag j .1. was het voor de Israëlieten
alhier een buitengewone feestdag.
i Op plechtige wijze is in den dienst her-
I dacht het 75-jarig bestaan van de Synagoge.
De Opperrabijn was daarvoor overgekomen.
Zondagavond is het feest in «De drie
Friezen” voortgezet. Gedurende een viertal
jaren zijn reeds voor de kosten inzamelingen
gehouden.
Scharnegouturn. Een droevig ongeval
valt van hier te melden. Toen de land-
bouwer A. de Boer alhier Zondagmorgen
buiten het huis kwam vond hij naast zijn
>rf het lijk van een man in een sloot liggen,
welk later bleek te zijn dat van den per
soon R. de Graaf, een jongeling, die hier
bij zijn moeder in woonde.
Zaterdagavond was de jongeling van huis
gegaan om, wijl hij kiespijn had, naar den
dokter te gaan.
Daar de jongeling aan toevallen leed en
zijn verstand ook niet normaal was, denkt
men, dat hij door een toeval te water is
geraakt. F. D.
Offingawier. Toen de landbouwer W.
Bakker alhier, Zaterdag met paard en wagen
zijn vrouw zou afhalen, schrok het paard
voor een aan den weg staanden broodwagen,
waardoor het beest op hol sloeg. Het ge
raakte op de hieminge van den landbouwer
Hoekstra alhier, nam zijn weg achterhuis
langs, verbrak daar een schutting, waarna ’t
gegrepen werd door een roede van den molen,
met het gevolg, dat het paard op slag werd
gedood en de molenroede verbrijzeld.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
F. D.
brood van 2 K.G.
door het invoerrecht
K.G. rundvleesch en
vleesch 35 centimes per kilo duurder ge
worden, samen 49 centimes. Tengevolge van
de protectie moet een arbeider, die een halve
franc per uur verdient, dus in ronde cijfers
voor elke 2 K.G. brood en 1 K.G. vleesch
een uur langer werken.
Het protectionisme heeft daarnevens den
prijs van kleeding en schoeisel, van vuur en
licht en van bijna alle noodzakelijke levens
behoeften verhoogd. Daarom doet het manifest
van de goede zaak van den vrijhandel een
beroep op alle huismoeders, die verplicht om
de tering te zetten naar de nering, de uit
gaven voor man en kinderen en zichzelve
moeten beperken. Doch op haar niet alleen!
Ook van de industrieelen vraagt het mani
fest steun voor den vrijhandel. De protec-
tionisten kunnen sommige takken van nijver
heid slechts beschermen ten koste van andere.
De kledingindustrie bijv, geeft werk aan
1,550,000 personen, en zij koopt de noodige
grondstof van de beschermde textielnijverheid,
die 914,000 personen teltde geprotegeerde
leerindustrie gebruikt 30,000 personen in de
zeemleerbereiding en de leerlooierijen, die de
grondstof verschaffen aan 304,000 personen
in de ijzer- en staalindustrie, die ook protectie
geniet, leveren 56,500 personen de grondstof
aan 698,000 personen, die haar moeten ver
werken. De industrieën, die de beschermde
grondstof moeten verwerken, betalen eenvoudig
een schatting aan de takken van nijverheid,
die de grondstof leveren. Deze verhooging
van de productiekosten belemmert haar ont
wikkeling.
Een noodwendig gevolg van die hoogere
protectiekosten is, dat de binnenlandsche
artikelen op de buitenlandsche markt de
concurrentie met andere voortbrengers niet
kunnen volhouden. Toch brengt de protectie
den binnenlandschen fabrikant tot grooter
productie. In het eigen land vindt hij uit
den aard der zaak een beperkt afzetgebied.
Dat wordt bovendien kleiner naarmate de
prijsstijging de koopkracht der verbruikers
vermindert. Op de buitenlandsche markt kan
hij niet terecht, en het gevolg is, dat de
protectie overproductie en dus crisissen sterk
in de hand werkt.
Bolswardsche Courant
I
ACAO
Protectie.
