Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
M
1911.
50ste Jaargang.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
No. 68.
Donderdag 24 Augustus.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
a.s.
zoo
Als
de
den
h
allen ver-
4
-
van
van
i
arbeider van
een gelukkige
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
leveren Och, onze
1
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
pen trapte, waardoor hij een hevig bloe-
De pennen zullen
de blokjes worden verwijderd.
Gaasterland, 19 Aug. Uit onze gemeente
trekken tegenwoordig weder verscheidene
arbeiders, zoowel gehuwden als ongehuwden,
naar Duitschland. De heerschende droogte
maakt, dat de arbeid bij den boer zeer gering
is, zoodat velen noodgedwongen moeten ver
trekken. Eenigen vinden werk in de steen
kolenmijnen. Ondanks de aanbiedingen van
verschillende personen zijn de stallen schaarse h,
naar algemeen beweerd wordt.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Worklim. Naar aanleiding van den buiten
gewoon warmen zomer is door het bestuur
van de Vereeniging „Plaatselijk Belang”
alhier omgezien naar een geschikte plaats,
waar een bad-inrichting kan worden opge
richt, waarin zij, naar haar oordeel volkomen
is geslaagd en die met betrekkelijk weinig
kosten voor dat doel kan worden ingericht,
zoowel voor jong als oud. De plannen zullen
in de eerstvolgende algemeene vergadering
ter tafel worden gebracht.
We hopen, dat de Vereeniging met ge
meenschappelijke samenwerking hierin vol
komen zal slagen.
Sneek. Zaterdagavond vergaderde de kies
vereniging Sneek (vrijzinnige richting) tot
het stellen van een candidaat voor de op
heden Dinsdag plaats gehad hebbende ver
kiezing van twee leden van den gemeente
raad, wegens het bedanken voor de candida-
tuur zoowel door den heer Dr. D. H. Pos
thumus, wien zulks eerst was aangeboden,
als door den heer F. Dethmers, die daarna
was aangezocht.
Thans werd tot candidaat gesteld de heer
G. Wilhelmy, die de candidatuur aannam.
In de gisterenavond gehouden ver
gadering van de anti-rev. kiesvereeniging
„De Vrije Fries” werd besloten candidaat te
stellen de heer F. Blok, die deze candidatuur
heeft aanvaard.
Bij de heden Dinsdag gehouden ver
kiezing van twee leden van den Raad dezer
gemeente (vacatures, wegens het overlijden
van den heer Joh. II. Schijfsma
danken door den
volgende opgaven
De kermis blijft, ondanks hare besnoeiing
en inkrimping, en niettegenstaande haar
luister haast van jaar tot jaar afneemt, toch
nog voor velen een attractie. Houden wij
eerst rekening met onze jeugd. Ziet ze daar
henen trekken, de vertegenwoordigers onzer
„spes patria”, ziet hoe ze de wagens van
Stoomcaroussel, de schepen met kramen en
tenten met luid gejuich tegemoet treden,
zij die nog vacantie hebben, dubbel gelukkig,
omdat ze den geheelen dag op den uitkijk
kunnen staan. En met welke belangstelling
wordt de opbouw van die tempels van lekkers
en heerlijks en vermaak en genot gade
geslagen! ’t Is een variatie die ook grooteren
een gewenschte afleiding bezorgt. De jeugd
verlangt nog weken te voren naar de dagen
der kermiswas in oude tijden de kermis
een belangrijke gebeurtenis, voor de jongeren
is zij dit nog. De tijden veranderen en wij
met hen. Door de betere verkeersmiddelen
is thans de gelegenheid aan velen geboden
elders ontspanning te zoeken. De goedkoope
reisgelegenheden maken het nu voor velen
mogelijk, elders feestelijkheden bij te wonen,
natuurschoon te genieten of deel te nemen
aan partijen en wedstrijden. In den ouden
tijd was de kermis haast de eenige tijd en
gelegenheid om zich eens terdege te ont
spannen. Daarvoor werden de spaarpotten
geledigd nu zijn ze vaak al ledig eer de
kermis in ’t land komt. Toch zijn er nog
^altoos, die de middelen om naar ’t Gooi of
Scheveningen of elders te gaan ontbreekt,
nog meerderen voor wie een reisje langs den
Rijn of naar Zwitserland te kostbaar wordt
en toch ook de gewone werkman moet men
het gunnen, dat bij de eenzelvigheid van
zijn arbeid eens een buitengewone gelegen
heid komt, waarop ook hij zich eens los van
het alledaagsche gareel kan voelen.
O, wij weten het, de voorstanders van de
afschaffing der kermis wijzen ons op de on
gebondenheid die zij soms medebrengt, maar
wij vragen, komt die ook niet voor bij elke
andere gelegenheid waarbij „het volk” zich
vermaakt? Wordt zij niet aangetroffen op
de Nationale feestdagen? Tiert en schreeuwt
een brooddronken bende niet vaak bij elke
gelegenheid, die zich voordoet om zich te
verzamelen Moeten om de enkelen, die
misbruik maken van elke gelegenheid tot
pretmaken, die gelegenheden voor
boden worden
Men ziet het meer, dat wanneer eenmaal
afkeer of verzet tegen een bepaalde zaak
hebben post gevat, er allengs zoo iets als
een „idéé fixe” gaat ontstaan. Dat gebeurt
bij partijen zoo goed als bij personen. Er
zijn begrippen die op sommige menschen
werken als een roode lap op een stier.
Overigens is de kermis, bij vroeger ver
geleken, lang niet meer zoo het tooneel van
ruwe ongebondenheid. Sporadisch komen
thans dank zij den zegenrijken invloed der
drankbestrijding, gevallen van dronkenschap
voor, de handhavers der openbare macht en
orde kunnen dit getuigen.
Wij meenen, dat de physieke en geestelijke
mensch af en toe behoefte heeft aan een
oogenblik verpoozing. Een tijd van ont
spanning, elk naar zijn inzicht en geaardheid,
moet er zijn, en men dient dan ook
gelegenheid daartoe niet te belemmeren.
De Genestet zong eenmaal
//Poëzie is overal, overal mijn vrinden,
’t Is de vraag maar wie ze al, wie ze niet
kan vinden.”
En de kermis kan aan jong en oud, rijk
en arm elk naar finantieele krachten, ge
noegen geven, terwijl hij, die er niet van
gediend wil zijn, volkomen vrijheid blijft
behouden, zich er van te onttrekken.
Wij bedoelen hier geen pleidooi te houden
voor haar voortbestaan, doch meenen dat
het ’t doelmatigst is, haar den eigen dood
te laten sterven. Om den naam af te schaffen
en ’t wezen der zaak te laten blijven, zoo-
als wij dat reeds hier en daar zien gebeuren,
ons komt het voor, dat men daardoor aan
de veinzerij een officieel cachet geeft, en dat
zal toch wel niemand goedkeuren.
Wat dit jaar onze kermis weer zal op-
verwachting is niet hoog.
Dej omstandigheden zijn haar niet gunstig.
Als het den boerenstand in onze provincie
slecht gaat, slaat dit meestal direct terug
op de verschillende neringen en bedrijven,
en zoo zal onze kermis zeer zeker ook lijden
onder de aanhoudende droogte, en zal ook
de algemeen heerschende veeziekte niet na
laten een ongunstigen invloed uit te oefenen
op het bezoek der vreemdelingen.
Toch zijn er teekenen, dat men wil trachten
nog eenige fleur in de kermisweek bij te
brengen.
Der nieuwe Commissie voor een hard
draverij wenschen wij veel succes op morgen.
Paardensport is van ouds in onze pro
vincie geliefd, en wij hopen daarom dat de
poging mag slagen.
Een binnenkort te houden keuring
tuigpaarden alsmede een tentoonstelling
jonge paarden zal mede de aandacht der
veehouders uit den omtrek waard zijn.
De kaatsvereeniging M.E.T.O. zal
Zondag een kaatspartij houden, de kaats
vereeniging /Bolsward” houdt op Maandag
haren ledenwedstrijd en op Dinsdag 29 dezer,
den laatsten kermisdag, de groote partij.
Wat de vermakelijkheden verder betreft,
wij meenen dan te moeten beginnen met
de vermelding dat het bekende gezelschap
onder Directie Willem Hart vier avonden
tooneelvoorstelling zal geven in ,/de Doele”,
terwijl de Familie Bakker van Deventer met
de schouwburgtent is gearriveerd en gedurende
de kermis dagelijks ook hare beste krachten
zal inspannen, ten einde haar alouden goeden
naam op te houden.
Hen, wie niet telkens een tooneelstuk
bevalt, wordt een ontspanning op ander
gebied gepresenteerd door ’t Circus National
van Rhesmann voorheen Calp, dat bij het
tramstation is opgesteld.
Behalve aan de stoomcaroussel van
heer A. Nizet, die zich gewoonlijk in een
goed bezoek mag verheugen, moeten wij
even herinneren aan Welte’s kinematograph,
die natuurtafereelen, phantasieën en comische
voorstellingen voor oogen weet te stellen.
De gewone kramen o.m. van Elberg en
disschen met lekkers en speelgoed, oliekoek-
kramen, de wafel- en gebakkraam van De
Bruin, enz. dat zijn al zoo wat gewone
jaarlijksche verschijningen. Goede oude be
kenden mag men wel zeggen, wat ook kan
gelden van den heer Lauwers, die wel niet
meer met zijn kraam van optische instru
menten reist, maar toch telkens nog onze
kermis bezoekt en als gezichtkundige in
z/de Wijnberg” is te spreken.
Laten wij ten slotte nog meedeelen, dat
het vuurwerk wordt afgestoken op a.s. Maan
dag ’s avonds 9 uur, en eindigen met den
wensch, dat degenen onzer stadgenooten die
er op ingericht zijn met de kermis iets
extra’s te verdienen, niet teleurgesteld mogen
worden, en dat allen zonder dat zij er
later berouw van behoeven te hebben
een recht prettige kermis zullen hebben
en het be
heer A. Bakker) zijn de
van candidaten bij den
heer Burgemeester ingeleverd F. Blok (a.-r.)
G. Wilhelmy (1.) en J. Ytsma (s.d.a.p.).
De stemming zal plaats hebben op Maan
dag 4 September en de herstemming,
noodig, op Vrijdag 15 September a.s.
Ter waarschuwing voor kaatsclubs, die
bij het- spel nog kaatsblokjes met ijzeren
pennen gebruiken, deelen we mede, dat de
kaatser J. Beiboer van Lutje wonde jongstleden
Zondag te Buitenpost bij het kaatsen in zulk
een j
dende wonde bekwam,
nu van
het kalf enz.
De Sn. Cl. meldt:
Door den veearts, den heer Van Staa,
zijn te Sneek met serum behandeld vier
koeien van den veehouder J. v.d. Staal.
Drie van deze bleven geheel vrij van
ziekte, bij de vierde koe vertoonden zich
eenige blaren op de tong, die echter den
volgenden dag waren verdwenen. De elf
overige koeien van van der Staal, die niet
met serum zijn ingespoten hebben alle aan
mond- en klauwzeer geleden.
Naar aanleiding van bovenstaande hebben
we ons tot een deskundige gewend, die ons
mededeelde, dat het een op zichzelf staand
geval is en dat de Rijksserum-inrichting te
Rotterdam, die de serum heeft verstrekt,
de toezending reeds heeft gestaakt, daar
deze serum niet aan de verwachtingen heeft
beantwoord. Adv.-BI. v. Kollum en Omstr.
De „Gutenberg”
In het ziekenhuis aan den Bergweg te
Rotterdam is na een vreeslijk lijden van 10
dagen overleden de monteur van de stoom
boot //Gutenberg”, J. Exel, zoodat het getal
slachtoffers van deze ramp daardoor op 7
wordt gebracht.
Vrijdagmorgen deed een
de Broek, onder Akkerwoude,
vondst. Toen hij namelijk dicht bij Veen
wouden aan het graven was, stootte hij
plotseling op een hard voorwerp. Het er
uithalende bleek het een gouden oorijzer en
een paar schoenen te zijn. Beide voorwerpen
zijn van oude afkomst.
Ongelukken.
Gisteravond werden twee dekschuiten ge
sleept van de Rietlanden met bestemming
naar Umuiden. Ze werden gesleept door
de sleepboot „Unser Fritz”, kapitein Wilde-
boer.
Ter hoogte van de Petroleumhaven begon
een der schuiten te kantelen. De kapitein,
die dit bemerkte, wierp den tros los en sloeg
onmiddellijk terug, doch kon het kantelen
niet verhinderen/ terwijl de kantelende schuit
ook de andere deed omslaan.
De schuitenvoerders Bakker en Vlaming
verdwenen in de diepte en zijn, ondanks
terstond toegeschoten hulp, verdronken.
Internationale dieven.
Zaterdagmiddag j.l., is te Amsterdam weer
een vreemdeling het slachtoffer geworden van
internationale dieven, en wel naar allen
schijn van hetzelfde tweetal, dat onlangs
een Engelsch-Indiër bestolen heeft, althans
de dieven waren weer een Engelschman en
een Ier en pasten denzelfden truc toe, n.l.
van het quasi verliezen van een pakje, het
groote vertoon van dankbaarheid voor den
vinder, zich uitende in fraaie beloften en ten
slotte het stellen van de kwestie van ver
trouwen. Ditmaal vertrouwde het slacht
offer hun 95 dollars toe, die hij evenals de
dieven niet terugzag. Tel.
Geneeskundige hulp ten plattelande.
In de Tweede Kamer is geconstateerd, dat
er gebrek aan geneeskundigen heerscht in
groote uitgestrektheden van ons vaderland.
Vox Medicorum meent, dat voor degenen,
die verspreid wonen, ook zoo gezorgd moet
worden, dat zij in tijden van nood een dokter
kunnen bereiken en voor hem bereikbaar zijn.
Het is dus maar niet zoo in het algemeen
uit te maken, waar wel en waar niet op vol
doende wijze voor de geneeskundige hulp
gezorgd is, maar voor iedere gemeente zou
dit door de plaatselijke autoriteiten uitge
maakt kunnen worden. Wij hebben tegen
woordig overal onze gezondheidscommissies,
zouden die niet gezamenlijk een waar beeld
kunnen ontwerpen van den geneeskundigen
toestand van ons land vraagt het blad.
Het zal niet gemakkelijk zijn om werke
lijk afdoende maatregelen te nemen, want
de medici hebben blijkbaar een sterke neiging,
om zich juist daar te vestigen, waar zij het
minst noodig zijn. Zij concentreeren zich
in de steden, waar de bevolking opeenge
hoopt woont en waar telefoon en electrische
tram de afstanden doen verdwijnen, maar
juist daar, waar het gebrek aan medische
hulp zich het sterkst doet gevoelen, in af
gelegen streken met hier en daar op uren
afstand van elkander gelegen woningen,
komt er geen.
De reden hiervan is betrekkelijk eenvou
dig op die afgelegen posten is geen bestaan
te vinden.
Het blad concludeert, dat de weg tot ver
betering alleen ligt in het verbeteren van de
positie der geueesheeren op de hulpbehoeven
de plaatsen.
Hulpvaardige verdraagzaamheid.
Te Egmond aan Zee moet het Protestant-
sche kerkgebouw worden vergroot, tenge
volge waarvan ongeveer drie maanden lang
daarin geen dienst kan worden gehouden.
De pastoor der oud-katholieke gemeente al
daar, de heer Van Vlijmen, heeft daarom
het kerkgebouw zijner gemeente, zoolang de
verbouwing duurt, kosteloos aan de hervorm
den ten gebruike afgestaan op de Zondag
avonden.
Gisteravond werd daar de eerste prote-
stantsche godsdienst-oefening gehouden. Het
vrij groote kerkgebouw was vol geloovigen.
De /«Onder de Streep” schrijver van
het Alg. Handbid. schrijft
Over droogte. Vandaag regent heten
nu wij op den kalender zien, dat het pas
21 Aug. is, moeten wij wel gelooven, dat
wij geen reden tot klagen hadden. Immers
de kronieken wijzen aan dat in 147 L de
oogst voor Augustus binnen was en men
den len September in Holland en Zeeland
overal nieuwen Rijnschen wijn dronk bij
gebrek aan water; en twee jaar later regende
het niet van Mei tot October.
In het jaar 1435 was het bijzonder droog.
Luistert hoe dit in de testamentische taal
dier dagen gezegd wordt
De wind was omtrent half Februari veel
Oost en Noord-Oost, en ’s nachts was het
klaar weder tot ’s morgens zes of zeven
uur toe, des daags was het donker grauw
weder tot ’s avonds toe, en zeer koud. Het
regende niet, het dauwde niet in de maanden
Maart, April, noch in Mei. En op St. Pan-
crasdag den 12en Mei, oude stijl, had het
hard ijs gemaakt, dat er een kraai op staan
kondeen daar wies loover, noch koren
de pruimenboomen bloeiden niet, noch de
kersen, noch de appelen, noch peren, noch
geen wijngaard was beladen. En daar waren
menschen die geen vertrouwen op God had
den, en keerden hun land onderwerf om,
en die hadden geen vruchten. En anderen
zeiden met JobGod gaf God nam, en
daar zij anders een hoed tarwe van plegen
te hebben, daar hadden zij dien zomer vier
hoed. En St. Jan Baptistdag 24 Juni konden
zij zich niet verwarmen, die bij de straat
gingen. En het begon warm te worden,
daags na St. Pieter, den 30 Juni. Des daags
scheen de zon helder, en des nachts regende
het zoetelijk, zoodat al de vruchten op het
veld wiezen. En men koft na dien tijd een
achtste tarwe om 8 groot, een achtste rogge
om 6 groot, een achtste gerst om 4 groot,
en een achtste haver om 10 duiten.
Bolsvardsche Courant
'9
ile