Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
I
1911.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 50ste Jaargang.
No. 72.
l
f
L
Donderdag 7 September.
Uit de Raadszaal.
r
De watervoorziening
voor Harlingen
VOOR
-
Afzonderlijke
het
van
de
een
a.
2,485
die
I A'
Vergadering op Dinsdag 5 September 1911.
- 23,210,325
- 20,210,325
f 5,106,845
- 5,104,36
Het behoeft geen betoog, dat de water-
gemeente een zaak van
f 22.500
- 10.000
- 65.000
- 12.500
- 5.000
- 10.500
- 40.500
- 30.500
- 10.500
- 5.500
- 68.000
- 36.000
- 9.000
- 2.500
- 10.000
- 7.000
deze gemeente
bovendien elk
een aanzienlijk
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
De Nieuwe Rarlinger Courant geeft het
volgend belangrijk artikel, aan het slot
waarvan ook de mogelijkheid van een water
leiding in combinatie met Bolsward en
Franeker wordt betoogd
De installatie der raadsleden heeft altoos
iets plechtigs, ’t Is een moment van spanning,
alle aanwezigen zitten in stille aanschouwing
op de binnentredenden te staren, en hooren
naar de plechtig gesproken woorden der eeds
aflegging. De belangstelling van de zijde van
't publiek was echter zeer gering, slechts
een onzer medeburgers had zich den gang
naar de raadszaal getroost om bij de plechtig
heid tegenwoordig te zijn.
Bij opening der vergadering waren 9 leden
tegenwoordig.
De Burgemeester is Voorzitter, doet
allereerst mededeeling van een resolutie van
Ged. Staten, waarbij deze berichten dat bij
hun college geen bezwaren tegen de toelating
der nieuwbenoemde raadsleden zijn ingekomen
en daarom het besluit van den raad om ze
toe te laten bij hen als kennisgeving is aan
genomen, en stelt voor nu punt 1 der agenda
de orde te stellen
van de benoemde leden van den
Totaal f 345.000
Met dit kapitaal, dat nog hooger kan
worden, indien er veel zinkers en dergelijke
moeten worden gemaakt, zal de schuldenlast
der gemeente worden verhoogd, kostende elk
jaar aan rente f 13.800. De exploitatie van
de leiding kan gevoegelijk begroot worden
op f 18000 per jaar. De aflossingen der
leening moeten minstens f 7000 per jaar
bedragen, terwijl een bedrag van f 1200 tot
vorming van een reserve voor waardevermin
dering niet te groot kan worden genoemd^
en gebrekkige
'in den aard van
ook niet anders.
De luide kreten om een waterleiding
overstemmen dan ook in deze droge dagen
alle andere kiachten en men staat nog meer
dan anders klaar met allerlei verwijten aan
het adres van de bestuurslichamen, omdat
niet op stoot en slag afdoende in den nood
wordt voorzien.
voorziening van onze
uiterst gewicht is.
Gedurende eiken zomer toch komt hier
gebrek aan drinkwater voor, het eene jaar
minder, het andere meer, en dit jaar, dat
trouwens exceptioneel is wat de droogte
betreft, is het al heel erg.
Van gemeentewege wordt getracht in den
nood te voorzien door aanvoer en distributie
van leidingwater.
Dat deze voorziening een zeer primitieve
en totaal onvoldoende is, ligt
de zaak; het kan trouwens
Batig saldo f 3,000,
Burg, en Weth. deelden mede, dat er dit
jaar geen belangrijke buitengewone werken
Men ziet daarbij over het hoofd dat het
watervraagstuk voor Harlingen al bijzonder
moeilijk is door hare ligging vlak aan zee,
op hoogen kleigrond ver van meren en veen
achtige landen.
Nog meer vergeet men dat een dergelijke
omvangrijke onderneming als een water
leiding slechts een goeden basis kan vinden
op voorbereidingen, die niet alleen eenige
jaren kunnen duren, doch ook kapitalen
kosten. Indien het zoo gemakkelijk ware,
als de klagers zich voorstellen, dan had het
bestuur der gemeente hierin reeds lang
voorzien.
Eerst moet men water in voldoende hoe
veelheid kunnen vinden. De boringen, in
den laatsten tijd in den kleigrond verricht
hebben nu juist niet zoo’n schitterend
resultaat opgeleverd. Doch gesteld dat het
water op niet te verren afstand ware te
vinden, dan gingen met de stichting eener
leiding tonnen goods heen; waar wij niet
overtuigd zijn dat zij voor
zou kunnen rendeeren, zou
jaar nog uit de gemeentekas
bedrag moeten worden bijgepast. Wanneer
wij een blik werpen naar onze nijvere
zusterstad Sneek, dan zien wij, dat deze
zich gedurende een paar jaren verheugen
mag in het bezit van een drinkwaterleiding.
Zij vindt haar oorsprong nabij het dorp
Hommerts, ruim een unr ten Zuiden gelegen,
temidden van laaggelegen veenland, door-
ploegd met vaarten, rijk aan poelen en meren,
waardoor de hygroscopische bodem een door-
loopend waterreservoir vormt.
Ook te Sneek was een waterleiding reeds
lang de wensch der ingezetenen, en waar
deze gemeente met hare 13.000 inwoners
goede vergelijking vormt met de onze,
die 10.000 telt, kunnen we de zaak wel
eens even nader bezien. De voorbereidende
maatregelen duurden ongeveer 4 jaren, en
werden besloten met den aankoop van 4
H. A. land, kostende 10.000, gelegen onder
Hommerts. De raad verleende een crediet
van totaal f 340.000, terwijl het Old Burger
Weeshuis f 50000 subsidie gaf, uit te be
talen in 9 achtereenvolgende jaren. Met
bekwamen spoed werden de zaken aangepakt
en tot aanbesteding overgegaan en thans is
de leiding reeds twee jaren in werking; van
waternood is geen sprake meer.
Nu is de vindplaats van het water aldaar
vrij nabij en gunstig gelegen. Het is niet
te verwachten dat dit ten opzichte van
Harlingen het geval zou zijn. Het zou best
mogelijk kunnen zijn dat een aantal boringen
hier geen resultaten opleverden en men
na duizenden nutteloos te hebben uitgegeven,
besluiten moest het water in het veenland
te zoeken, dit zou dan nabij Greonterp, ten
Zuiden van Bolsward moeten zijn. De capa
citeiten van pompen en buizen zou dan
aanmerkelijk verhoogd moeten worden, wat
weer duizenden guldens meer zou kosten.
We willen echter veronderstellen dat op
niet al te grooten afstand water voorhanden
is en willen onze lezers de kostenbecijfering
van een leiding hierop gebaseerd eens voor
leggen.
Oprichtingskosten
Aankoop land
Machinegebouw
Filtergebouwen
Regulateurs
Boringen
Machines
Watertoren
Reservoir
Telefoon enz.
Buizen
n leggen
Afsluiters enz.
Werktuigen
Meters
Kantoor
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten, onder No. 4.
worden uitgevoerd en er dus ook geen geld-
leening noodig zal zijn, dat het- cijfer van
den hoofdelijken omslag is geraamd op
f 27,500 en het fonds voor onvoorziene uit
gaven gesteld is op f 2,385,945.
Daar de heer Feenstra geen raadslid meer
is, stelt de Voorzitter voor, voor hem een
ander in de commissie voor ’t nazien der
rekening te benoemen en wijst hij daartoe
aan den heer Boersma. De commissie bestaat
dan uit de heeren Keikes, Lunter en Boersma.
c. Een adres van J. Sj. Faber, berichtende
dat hij bij een richtige naleving van het toe
zicht op het plantsoen daaraan zooveel tijd
moet besteden, dat een belooning van i 50
per jaar te laag is, waarom hij een billijke
verhooging verzoekt.
Gesteld in handen van B. en W. om advies.
d. Reclames tegen den hoofdelijken omslag
over 1911.
Wordt gesteld in handen der daarvoor
bestemde commissie.
PUNTEN van BEHANDELING:
2. Benoeming van een Wet houder, tenge
volge periodieke aftreding van den heer Joh.
Kramer Mzn.
De heer Joh. Kramer Mz. wordt herbe
noemd met 7 stemmen. De heeren Keikes,
Boersma, Vis en Eisma hadden ieder 1 stem
en 2 briefjes waren blanco.
Op de Vraag des Voorzitters of de heer
Kramer zich terstond wil verklaren of dit
op beraad houdt, antwoordt deze, dat de uit
slag der stemming heeft doen zien dat de
meerderheid van den raad met zijn werk
zaamheid genoegen neemt. Hij heeft daartoe
zijn krachten ingespannen, gevoelt zich door
’t vertrouwen van den raad vereerd, vertrouwt
dat het college van B. en W. hem met de
zelfde welwillendheid zal willen bejegenen als
voorheen, wanneer hij soms door werkzaam
heden verhinderd wordt aanwezig te zijn en
neemt de benoeming weder aan.
De Voorzitter, verheugt zich dat de heer
Kramer zich bereid verklaart, weder als wet
houder op te treden. Vooral als oudste wet
houder, zijn daaraan soms nog al veel werk
zaamheden verbonden, maar hij was steeds
bezield met de begeerte, voor zoover hem
tijd en gaven geschonken zijn, te werken in
’t belang der gemeente. Spr. vertrouwt dat
de goede harmonie en welwillende samen
werking mogen blijven bestaan en ook de
heer Kramer nog veel mag doen in ’t belang
onzer gemeente.
3. Foorstel van Burgem. en IFeths. tot
het verleenen van eervol ontslag aan den heer
Joh. Kramer Mzn. als tijdelijk ambtenaar
van den Burgerlijken stand.
Van den heer Kramer is bij B. en W.
ontvangen een schrijven, dat hij tijdelijk be
noemd als ambtenaar van den burgerlijken
stand, vraagt om die benoeming op te heffen.
B. en W. stellen voor hem eervol ontslag
te geven.
Met algemeene stemmen goedgekeurd,
de heer Kramer buiten stemming.
4. Benoeming van een bezoldigd ambtenaar
van den Burgerlijken stand, de aanbeveling
bestaat uit de heeren
M. Oberman en Joh. Kramer Mzn.
De heer Keikes vraagt, met het oog op
punt 5, of het noodig is dat er nog een
ambtenaar meer komt.
De Foorzitter licht in, dat B. en W. met
het - voorstel komen, om nog een ambtenaar
van den burgerlijken stand te hebben, vooral
voor ’t sluiten van huwelijken. Bij ontsten
tenis van de twee daarvoor aangewezen ambte
naren zou ’t kunnen gebeuren dat beambten
ter secretarie dit moesten doen, en hoewel
daartegen geen wettelijk bezwaar bestaat,
komt dit toch minder gewenscht voor.
De heer Keikes heeft geen bezwaar, zoo
zeer, maar vroeg alleen hoe men er toe kwam.
De heer Oberman wordt benoemd met 12
stemmen, de heer Kramer had 1 stem.
De benoemde verklaart zich bereid die
betrekking te aanvaarden.
5. Benoeming van een onbezoldigd amb
tenaar van den Burgerlijken Stand, de aan
beveling bestaat uit de heeren
M. Oberman en Joh. Kramer Mzn.
De heer Eisma vraagt of het wettelijk
voorschrift is, dat er een aanbeveling van
twee personen bestaat.
De Foorzitter antwoordt, dat er staat zoo
mogelijk uit twee personen bestaande, waarop
de heer Eisma repliceert dat op deze aan
beveling feitelijk maar een persoon meer is,
door de benoeming van zooeven.
De Foorzitter ziet hierin geen bezwaar, men
is niet gebonden aan een aanbeveling.
De heer Kramer wordt benoemd met 7
stemmen.
De heer Eisma had 2 stemmen, de heeren
Keikes en v. d. Klei elk 1 stem en 2 briefjes
waren blanco.
6. Benoeming van een lid der commissie
voor de gemeente-reiniging.
De vacature ontstond door ’t aftreden van
den heer Lunter als raadslid.
De heer Lunter wordt herbenoemd met
12 stemmen.
De heer v. d. Klei had 1 stem.
7. Benoeming van een lid der Commissie
voor de strafverordeningen.
De vacature ontstond door de aftreding
van den heer Keikes als raadslid.
De heer Keikes wordt herbenoemd met 11
stemmen, 2 briefjes waren blanco.
8. Benoeming van twee leden
Bestuur van het Houckamaleen.
Deze vacatures ontstonden doordat
en Lunter als raadsleden
aan
Beëediging
Gemeenteraad.
De Foorzitter verzoekt de heeren Praamsma
en Vis de heeren binnen te leiden.
Deze voldoen hieraan, en de heeren Keikes,
Lunter, Eerdmans en Terhenne stellen zich
in 't midden der zaal voor den Voorzitter.
Deze staat op van zijn zetel en vraagt de
heeren of zij bereid zijn de bij de wet ge
vorderde eeden af te leggen. Niemand hunner
heeft hiertegen bezwaar.
De Foorzitter leest nu het formulier van
den „zuiveringseed,” voorgeschreven bij art.
83 der Grondwet langzaam en duidelijk voor
waarop de heeren achtereenvolgend met
opgeheven vingers de plechtige woorden uit
spreken z/Zoo waarlijk helpe mij God al
machtig”.
Na 't voorlezen van ’t formulier van den
eed van „trouw aan de wet” voorgeschreven
bij art. 39 der gemeentewet, klinken die
woorden opnieuw vier malen door de zaal.
De Foorzitter wenscht daarna de heeren
geluk met hun benoeming, verklaart dat ze
nu hun ambt kunnen aanvaarden. Hij ver
heugt zich dat de drie eerstgenoemde heeren
weder in den raad terugkomen, die reeds
vele jaren naar hun beste weten de belangen
der gemeente hebben voorgestaan, waarom
hij vertrouwt dat ze ook in ’t vervolg hun
krachten daartoe zullen inspannen, en dat
de samenwerking met B. en W. zal zijn ten
bate der gemeente, gelijk bet tot nu is geweest.
De heer Terhenne, voor 't eerst als raadslid
optredend, wil hij ook feliciteeren, vertrouwt
dat ook hij werkzaam zal zijn in ’t gemeente
belang en hij ’t in hem gestelde vertrouwen
niet zal beschamen, doch met goeden wil
met den raad zal medewerken tot heil der
gemeente en ter bevordering harer belangen
in velerlei opzichten, waarna de heeren
verzocht worden de presentielijst te teekenen
en plaats te nemen.
Alle 13 leden zijn nu tegenwoordig.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
Een telegram, dankbetuiging voor den
namens den raad gezonden gelukwensch op
31 Augs. aan H. M. de Koningin.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. Missive van Burg, en Weths. waarbij
wordt ingediend de Gemeentebegrooting, die
van den weg BolswardHarlingen en die
van’t Alg. Stads-armenhuis. Bij de gemeente
begrooting werden tevens overgelegd de be
groetingen van de Gasfabriek en den reini
gingsdienst.
De gemeentebegrooting wijst aan in ont
vangst en uitgaven beide de somma van
f 148,608,915,
die van den weg Bolsward-Harlingen
Ontvangsten
Uitgaven
heeren Eerdmans
aftraden.
In de vacature Eerdmans wordt de heer
Eerdmans herbenoemd met 9 stemmen. De
heer Praamsma had 2 stemmen en de heeren
Vis en Boersma ieder 1 stem.
In de vacature Lunter wordt de heer
Lunter herbenoemd met 8 stemmen. De
heeren Oosterbaan en Eisma hadden ieder
2 stemmen, en de heer Vis had 1 stem.
De Foorzitter feliciteert de benoemden in
de verschillende colleges, en wenscht dat zij
daarin weder met vrucht werkzaam mogen
zijn.
9. Behandeling van de rekening van den
weg BolswardHarlingen over 1910, met
rapport der Commissie.
Het rapport der commissie luidt, dat het
onderzoek tot geene op- of aanmerkingen
aanleiding heeft gegeven waarom zij voor
stellen de rekening onveranderd goed te
keuren.
De heer Eisma vraagt, hoe deze rekening
zoo laat is ingekomen. De Foorzitter ant
woordt, dat de rekening 24 Maart door de
commissie van den weg is vastgesteld, pas
17 Juni door Wonseradeel werd goedgekeurd
en op 5 Aug. door Harlingen.
De ontvangsten bedroegen f 6115.50
de uitgaven - 5159.155
batig saldo f 956.345
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
Niemand vroeg na afhandeling der agenda
’t woord, zoodat de Voorzitter de vergadering
sloot.
Batig saldo f
van ’t Algem. Armenhuis:
Ontvangsten
Uitgaven
Bolswardsche Courant
f
1