Meuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1
1911.
50ste Jaargang.
Verscnijnt Donderdags en Zondags.
No. 73.
Zondag 10 September.
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
f
I
VOOR
Afzonderlijke
Oostergo.
i
mond- en klanw-
het zieke vee is
Enkele der af-
Ter overweging.
Patrimonium is een Christelijk Werklie
denblad.
Patrimonium klaagt.
Want Patrimonium heeft droeve dingen
gezien. Denk eensvelen, die uit Ghriste-
ABONN EMENTSPRIJS40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
een bezoek aan
zij kleinig-
Wonseradeel, 7 Sept. Iedere week worden
er nog nieuwe gevallen van
zeer aangegeven, doch van
ook veel weer herstellend,
gemaakte beste koeien, waarvan het vleesch
van den
een ernstig
De wet en de afgedankte trekhonden.
Naar aanleiding van het in werking treden
der Trekhondenwet op 1 September, bevatte
het weekblad De ^Dierenvriend iets over het
lot van die trekhonden, welke niet de ge
vorderde schouderhoogte van 50 cM. hebben
en dus niet als trekhond worden toegelaten.
De schrijver liet uitkomen, dat niet iedere
bezitter van een afgekeurden trekhond dezen
als huishond zal behouden. Een opruiming
van dat soort honden, door het geheeie
land, zal dus niet uitblijven.
Daarom gaf hij den besturen van de dieren-
beschermende vereenigingen in overweging,
het daarheen te willen leiden (zoo noodig
in overleg met de heeren districts-veeartsen),
dat houders van trekhonden, die zich van
hun hond willen ontdoen, in de gelegenheid,
worden gesteld óf hun hond kosteloos en
pijnloos te doen afmaken, bf, zoo gewenscht,
naar de bestaande Nederlandsche honden-
asyls te kunnen opzenden.
Men schrijft aan het Pad.
Het schijnt ook nu nog gewenscht die
aansporing onder de aandacht te brengen,
al is de wet inmiddels in werking getreden.
Het is mij bekend, dat door enkele dieren-
beschermende lichamen in eigen omgeving
maatregelen zijn genomen, maar een volledige
en algemeene voorbereiding schijnt niet ge
troffen. Waar geen afdeelingen van dieren
bescherming zijn, kan een beroep op heeren
Burgemeesters en veeartsen zeker doel treffen.
Menschelijk meegevoel met het lot der
afgedankte honden (dat in den regel aller
treurigst zal zijn), zoowel als het algemeen
belang, dat niet gediend is door de toene
ming van zwerfhonden” dringen tot han
delen.
De grootst mogelijke verspreiding van deze
waarschuwing door de pers kan nog veel
ellende voorkomen. Voor het platte land
zou het misschien overweging verdienen, de
eigenaars een kleine vergoeding toe te kennen
voor het pijnlijke laten afmaken der dieren.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Mobilisatie-oefeningen
Uit Venlo schrijft men van 7 September
aan het Alg. B.
Het druk doen der militairen vormde
vandaag het onderwerp van alle gesprekken.
Ook in de omringende dorpen begint men
meer aandacht te wijden aan de opvallende
bewegingen van het Venlosche- garnizoen.
Gedurende den geheelen dag zijn de hoofd
wegen naar de Duitsche grensgemeenten
Herengen en Kaldenkirchen bezet gebleven
door militairen. Ook op de Maasbrug bleven
de wachtposten gehandhaafd en werd op ver
schillende punten schidwacht geloopen. Des
avonds was 't een ongewone drukte van
nieuwsgierigen in de omgeving der karzerne-
gebouwen en op de Maasbrug. Ook dezen
nacht wordt weder dienst gedaan. Op een
viertal plaatsen op de brug zaten hedenavond
wachtposten van infanteristen. Links en
rechts informeerden er de stadsbewoners naar
de reden van de bedrijvigheid.
Tusschen acht uur en half negen trokken
weder afdeelingen cavalerie de brug over in
de richting van Blerick en de overige weste
lijk van de Maas gelegen dorpen.
De algemeene indruk is thans wel, dat ’t
alles eene streng doorgevoerde oefening is
in ’t bezetten van posten, ’t bewaken van
wegen en dergel. om tijdig genoezaam voor
bereid te zijn als werkelijk optreden noodig
mocht worden.
Een nieuwe oplichterslruc'.
Dezer dagen vervoegde zich te Gouda in
een eenvoudig kruidenierswinkel in de Spoor
straat aldaar een onbekend persoon, die iets
v. Fr.
Os. Bronsveld en de voetbal.
In het Utr. Predikbeurtenblad schrijft
Ds. A. W. Bronsveld het volgende
„Met schrik en weerzin hebben wij
bemerkt, dat de zoogenaamde voetbal-
matches hier ter stede j.l. Zondag weer
een aanvang hebben genomen. Wij
spreken hier geen bezwaren uit tegen
het spel op zich zelf, waarvan wij de
geheimen niet kennen, maar dat op ons
de indruk blijft maken van ruwheid
doch wij komen op tegen de vervreem
ding van de kerk en de ontheiliging
van den Zondag, welke deze wekelijk-
sche wedstrijden met zich brengen. De
dof weerklinkende voortgeschopte bal
overstemt bij de spelers elk ander ge
luid, en wekt hartstochten op, waarvoor
zoovele andere aandoeningen wijken.
Er zal nu eiken Zondagavond een
courant verschijnen, die den uitslag der
wedstrijden zal berichten aan ben, die
met dit te vernemen niet tot Maandag
wachten kunnen. Is daar nu niets
tegen te doen, dat weder een half jaar
lang het voetbalspel honderden zal af
trekken van Gods openlijke vereering
en van 't verkeer in ’t ouderlijk gezin
De Nederlander.
Aan wie de schuld
Hier en daar hebben socialisten en vrij
zinnigen elkaar bij de stembus gesteund.
De „christelijke” pers roept daar ach en
wee over, terwijl deze pers sinds jaren be
toogt, dat vrijzinnigen en socialisten van één
beginsel uitgaan.
Juist door het vooropstellen der antithese
hebben de heeren van Rechts de partijen ter
Linkerzijde genoodzaakt tot concentratie en
brengen zij er vrijzinnigen en socialisten hoe
langer hoe meer toe, samenwerking te zoeken.
Ons vrijzinnigen, gelooven de anti’s niet,
als wij zulk een betoog leveren. Welnu.
Naar aanleiding van de laatste Gemeente
raadsverkiezing te Rotterdam, waar Dr. Hoyer,
de vrijzinnige candidaat bij herstemming,
700 stemmen meer haalde dan de anti-rev.
heer Dr. Van Staveren, een stemming waar
bij de socialisten zich niet achteraf hielden,
maar den vrijzinnigen candidaat krachtig
hebben gesteund, mopperen de Rechtsche
bladen weer over die samenwerking.
Maar nu is het een „christelijk” blad,
dat den rechtschen broeders de les leest. De
Nederlander n.l. schrijft o.a.
„Men zoeke de schuld van dr. Van
Staveren’s nederlaag niet enkel bij de
sociaal-democraten en liberalen. Zij is
veel dichter bij te vinden en wel in de
rechtsche gelederen zelf. Wanneer men
de antithese-poliliek bij de gemeentelijke
stembus op de spits drijft, (wij cursiveeren,
Red. O.), gelijk in Rotterdam, en zelfs
een man als wethouder Van Dorp uit
werpt in de begeerte naar al meer zetels,
dan moet men zich niet verwonderen als
men de liberalen in de armen der sociaal
democraten drijft, en een langzaam
groeiend verbond van die twee partijen
ziet ontstaan.
Dat kan niet anders. En op den
duur zal dit niet alleen blijken te zijn
schade voor eigen beginsel en partij,
maar ook voor de gemeente, wier belan
gen men geroepen is voor te staan.
Wij hebben gemeend den uitslag
dezer verkiezing, die een zoo duidelijke
waarschuwing is, niet te mogen voorbij
gaan, zonder hierop de aandacht te
vestigen”.
Wij zijn het met deze woorden geheel
eens. Wij zouden De Nederlander" echter
willen vragen, of dat „op de spits drijven
van de antithese-politiek” enkel voor de ge
meenten schadelijk is, en of hetzelfde niet
geldt voor provincie en Staat
lijke ouders gesproten zijn, op de banken
van de Christelijke school hebben gezeten en
lid geweest zijn van een Christelijke jonge-
lingsvereeniging, helaas, velen gaan tegen
woordig, de een na den ander, plaats nemen
in de rijen der socialisten 1
Ja, dat is allerverschrikkelijkst.
Maar Patrimonium weet raad.
De zonen van de Christelijke Werklieden
moeten bijeengebracht worden in een soort
van Jongelingsvereeniging„dan kunnen ze
de historie leeren verstaan, ze kunnen wat
schrijfwerk doen, geschriftjes verspreiden,
een beetje colporteeren en... vroeg gewend
worden aan tucht.”
Het plan is te beproeven. Zekerheidshalve
zouden we de kleinkinderen en de achter
kleinkinderen er maar dadelijk bij nemen
de laatsten kunnen geschikt ondergebracht
worden in een nieuw op te richten zuige-
lingenbond. Men zal de stakkertjes natuurlijk
een weinig moeten helpen in het vaststellen
der statuten!
En dan, ja, dan moet al dat jonge goedje
veel les hebben in de Vaderlandsche Geschie
denis, vooral in de geschiedenis der laatste
jaren. Het zal den kereltjes dan eerst recht
duidelijk worden, hoe weinig de Christelijke
regeeringen tot nog toe gedaan hebben voor
de belangen van het algemeen. Gewis zetten
de ventjes het dan altemaal op een loopen
Maar in ernst. Als de Christelijke school
niet kan beletten, dat haar leerlingen bij
honderden overloopen naar de Socialistische
gelederen, eilieve, waarin zit dan wel de
bijzondere kracht dier hooggeroemde school
En was het dan wel noodig, voor die school
zooveel drukte te maken, het onderwijs te
verslenteren, de schatkist te plunderen, de
gemoederen te verbitteren, de Openbare School
te belasteren de Nederlandsche natie in
twee vijandige legers te verdeelen
Men denke er eens ernstig over na!
Oostergo.
door den veearts is goedgekeurd voor de
consumptie, worden in sommige dorpen rond
gedeeld. Ook zijn er veehouders die koeien,
welke te veel van de ziekte te lijden hebben
gehad en langdurige sukkelaars dreigen te
blijven, afmaken. Dit doen echter bijna uit
sluitend gezeten boeren. Huurboeren en koe
melkers gaan hier niet toe over.
Bepk. Nieuwsbl.
Ongewenschte gasten.
Apeldoorn kreeg gistermorgen onverwacht
bezoek van een bende doortrekkende Zigeu
ners, waarvan de mannen het bedrijf van
paardekoopers, de vrouwen dat van waarzeg
ster uitoefenen.
Midden in de gemeente ging de bende
uiteen, zoodat de politie de banden vol werk
kreeg.
Eenige vrouwen brachten
een manufactuur-winkel, waar
heden kochten, maar inmiddels verscheidene
dure artikelen roofden en onder hunne kleeren
verborgen.
Nog voor zij den winkel verlieten werd
de diefstal ontdekt. De maréchausée werd
gewaarschuwd. Deze konden, met hel oog
op de kleeding van de vrouwen, echter niet
terstond tot een fouilleering overgaan.
Bij het verlaten van den winkel wierpen
zij het gestolene achter een toonbank.
Elders in de gemeente posteerden andere
leden van de bende zich bij een door gegoede
kinderen bezochte school en bedelden bij het
uitgaan om geld. Het hoofd der school moest
de hulp van de politie inroepen.
Op een land onder Kerschoten, waar eenige
arbeidersvrouwen aardappelen rooiden, ver
schenen verscheidene zigeunerjongens, die,
zonder zich om de protesten te bekommeren,
een tweetal zakken geheel met aardappelen
vulden.
Toen eenige boeren op het hulpgeroep van
de vrouwen toesnelden, lieten de jongens hun
buit in den steek.
Nog andere staaltjes van brutaliteit werden
in minder dan geen tijd gepleegd, doch de
politie wist de bende spoedig over de grenzen
der gemeente te brengen. N. R. Cl.
Door onvoorzichtigheid.
Gisteravond had bij aankomst
laatsten personentrein te N ij kerk
ongeluk plaats.
Vóór de trein goed stil stond, wilde een
vrouw met haar vijfjarig kind uitstappen.
Het kind viel daarbij tusschen de rails en
de treeplank van den trein, die nog in be
weging was.
Levensgevaarlijk gewond werd het kind
opgenomen en met een lateren goederentrein
naar Amersfoort gevoerd, waar het is over
leden.
kocht en tegelijk verzocht den naam en het
adres van die zaak even op te schrijven,
opdat het hem gemakkelijk zou zijn, wanneer
hij zich gevestigd had, een adres te weten,
waar hij eenig ander goed kon koopen. De
winkelierster schreef haar adres op en de
onbekende nam het mee.
Deze ging met dat beschreven blaadje
naar den rijwielhandelaar R. om een rijwiel
te huren. Toen het bewuste adres werd ge
toond, had de rijwielhandelaar geen bezwaar
en gaf een rijwiel mee.
De onbekende kwam echter het rijwiel
niet terugbrengen en eindelijk ging de heer
R. op informatie uit bij de eerstgenoemde
winkelierster, die hem de toedracht der zaak
vertelde en toen bleek het den lijwielver-
huurder, dat hij er leelijk ingevlogen was.
Aangifte werd gedaan bij de politie, die
signalement van den oplichter overal heen
zond, maar nog geen spoor van den dief kon
ontdekken. (N. C.J
Een buitengewone maatregel.
Niet zonder verbazing zullen, zegt de
Tel., onze lezers kennis hebben genomen van
het Kon. Besluit, waarbij de tijd van duur
der herhalingsoefeningen, voor de lichtingen
1907 en 1908 van de infanterie, wielrijders
en hospitaalsoldaten, aanvankelijk bepaald
op 26 dagen, is verlengd tot ten hoogste
49 dagen.
Volgens de Militiewet is de Regeering vrij
in het vaststellen van duur en aantal der
herhalingsoefeningen, mits deze voor de onbe
reden wapens niet meer dan 12 weken be
dragen en slechts over ten hoogste 3 perioden
zijn verdeeld.
Op genoemde lichtingen wordt dus niets
onwettigs toegepast.
Toch maakt de maatregel nogal indruk,
en met reden.
Immers, een besluit als thans van hooger-
hand genomen werd, is een unicum en ont
leent zijn ernstig karakter hoofdzakelijk aan
’t verzwijgen der beweegredenen.
Daar binnen de grenzen geen oorzaken
zijn op te sporen, welke het onder de wapenen
houden van miliciens verklaren kan, richten
de gedachten zich als vanzelf naar het bui
tenland en meenen wij in den verduisterden
politieken hemel, waarvan Marokko het
middelpunt is, de aanleiding te moeten zoeken
tot de in een daad omgezette overtuiging
van het noodzakelijke, althans eenige voor
ziening te treffen, door een, zoo wij hopen
tijdelijke, verhooging der legersterkte.
Het door de Regeering gekozen middel
moge voor de betrokken dienstplichtigen een
opoffering en tevens een groote teleurstelling,
hoogstwaarschijnlijk ook schadelijk zijn, temeer
daar elke opheldering achterwege bleef, men
behoort echter te overwegen, dat openbaar
making der motieven voor de beschikking
vermoedelijk niet gewenscht is, en derhalve
berusting, uit het oogpunt van Staatsbelang,
geboden mag heeten.
Waarschijnlijk verdiend.
Bij het schoonmaken van een paardenstal
werd gisterochtend in den Haag een man door
een der paarden ernstig gebeten en eenige
malen door den stal gesleurd. De verwonde
werd in de Roode Kruis-kliniek in de Jan
van Naussaustraat verbonden.
Binderlijke nalatigheid.
Men schrijft uit Oud-Beierland aan ’t Pad.:
Toen gisteren een klein kind van I. in
’t V. begraven zou worden, kwamen de
personen, die het grafwaarts brachten, voor
een gesloten kerkhofpoort. Goede raad was
duur. Men reikte elkaar het kistje over om
de poort heen. Op den doodenakker gekomen
was er ook geen graf gemaakt. Men zette
het toen onder een boompje. Eenigen tijd
later heeft de doodgraver het ter aarde besteld.
Nachtdieven.
Te Dinxperlo werd sedert eenigen tijd door
bewoners geklaagd over het stelen van
vruchten en gewassen. Gisternacht stelde de
politie zich bij de algem. begraafplaats ver
dekt op. Zekere H. O., een gebrekkig per
soon, kwam met een zak boonen aanloopen,
die hij van een der akkers had gestolen.
De man werd in arrest genomen en bij een
onderzoek ten zijne huize vond men kooien
en boonen door diefstal verkregen. Zijn
commensaal, zekere B., werd als medeplichtig
gevangen genomen, terwijl ook zijn vrouw
aan het feit schuldig wordt geacht.
Bolswardsche Courant