Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Goede Waar voor
weinig geld—I
Cacao
engjj zult versteld zijn over de uitstekendy
kwaliteit in verhouding tot den prijs.
1912.
51ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 5.
Politiek overzicht.
UIT DE PERS.
Stadsnieuws.
Zondag 14 Januari.
VOOR
Afzonderlijke
Gij
den
3.
7.
8.
,/PiIatus
den door ons hooggeachten
Goes, is thans uitgebarsten
0.80
0.42/2
0,18
9.
286/i0.
z/In de
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Christelijke beginselen het regeeringskasteel
hebben ingenomen”.
Begrijpen onze lezers nu, dat *voor z/ons
Christenvolk” de keuze tusschen Kuyper en
Lobman zeer gemakkelijk is
over
van
over
niettegenstaande de boetedoening
volkomen vlakligging
Kilo bus f 1,50
72
m
en ’t getal punten
in volgorde van het pro-
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
maar zelfs mis
en dus speelt in de
Met andere woorden
van
het belang
Wij zouden den Hr. Lohman, die reeds
weer op deze motie vuur gevat heeft (Zie de
Nederlander van Zaterdag 1.1.) willen toe
roepen Staak den strijdgij zijt geen par
tuur.
In zijne brochure zzDen Leider Trouw”
geschreven tijdens de decoratiezaak, heeft
•een van de jongere anti-revolutionairen, Mr.
J. A. de Wilde, zoo juist omschreven wat
Lohman en Kuyper voor »ons Christenvolk”
zijn. Daar lezen wij op blz. 7 het volgende:
Wat aan Mr. Lohman, omdat God hem
andere gaven en ook andere karaktereigen
schappen schonk, nooit gelukt zou zijn, en
wat om historisch-psychologische motieven
aan geen enkel Roomsch staatsman ten onzent
ooit had kunnen gelukken, dat heeft hij
gedaan. De drie Christelijke partijen, die
in de toekomst op elkanders hulp zijn aan
gewezen, doch waarin nog maar al te zeer
het heterogene element naar voren trad, heeft
hij het homogene voorgehouden en ze daar
door reeds nu te zamen gebracht en bezield,
zoodat het liberalisme uit zijn voegen ge
licht eu verslagen is, terwijl de mannen van
Kamer, waar de Rechterzijde zoo groot is,
en waar die onder hare leden niet minder
dan 10 anti-revolutionairen telt, waaronder
nog wel Prof. Bavinck van de Vrije Univer-
siteit, de Koloniale politiek van dezen minister
geen woord van afkeuring had ondervonden.
Zooals men ziet, was de methode heel goed
overdacht, het was die, welke tot doel had
Dr. Kuyper los te maken van eigen partij,
en aan zijne uitspraken, door er het cachet
z/persoonlijk” op te drukken, de waarde te
ontnemen, die uit den aard der zaak aan
het woord van den leider eener zoo groote
en goed georganiseerde partij als de anti
revolutionaire is, toekomt.
Maar al was de methode schoon, ze heeft
gefaald, omdat ze geene rekening hield met
de positie, die Dr. Kuyper onder zijne vol
gelingen inneemtdie willen niet los van
hem integendeel. Hij is geen gewoon leider;
hij is de profeet. Wij zijn het niet vergeten,
dat toen bij de decoratiezaak de afgevaar
digde voor Brielle er de anti-revolutionaire
Kamerfractie een verwijt van maakte, dat
zij zelve niet dadelijk haren leider over deze
zaak ter verantwoording had geroepen, nie
mand minder dan de tegenwoordige Mi
nister Colijn, toen nog afgevaardigde voor
Sneek, er dezen spreker op wees, dat het in
dit geval niet opging vergelijkingen te ma
ken met andere politieke partijen en hare
leiders, daar de anti-revolutionaire partij
Dr. Kuyper ook als geestelijk leider erkende.
En zoo heeft het ons dan ook niets ver
wonderd, dat de Centrale Anti-revolution
aire Kiesvereeniging te Dokkum eene motie
heeft aangenomen die zeker wel spoedig
door vele dergelijke moties zal worden ge
volgd waarin Dr. Kuyper dank wordt
gebracht voor de wijze, waarop hij in ’s Lands
vergaderzaal de anti-revolutionaire beginselen
heeft verdedigd, en waarin het vertrouwen
wordt uitgesproken, dat de Regeering voldoende
rekening zal houden met de beginselen en
wenschen der Anti-Revolutionaire partij. Wat
dus zeggen wil, dat ze rekening zal houden
met de wenschen van Dr. Kuyper.
1.
Smidse” 314/10.
2. R. H. Postma, Franeker, zzDe kin
deren van de zee” 25.
J. J. Reinders, Bolsward, zzDeCuras-
siers van Canrobert” 258/10.
H. Klom, Sneek zzHet triomflied der
beschaving” 278/10.
P. D. Margrée, Franeker,
laatste morgen” 214/10.
A. M. Sustring, Sneek, zzHetJurkje
De strijd tusschen Dr. Kuyper en
Hr. de Savornin Lohman is weer eens voor
de zooveelste maal in vollen gang, al zal
die wel, zooals tot nogtoe altijd het geval
geweest is, met de complete overwinning
van den van God gegeven Leider eindigen.
We herinneren ons toch allen, hoe fel die
strijd was in de eerste helft van het jaar
1908 toen Dr. Kuyper in de Standaard maar
steeds het Kabinet-Heemskerk te lijf ging,
dat, als de verkiezingen in 1909 eene meer
derheid gaven, plaats zou hebben te maken
voor het #echte wagenschot”, en hoe de zaak
hierop neerkwam, dat per slot van rekening
als spreker voor Dr. Kuyper’s candidatuur
te Ommen optrad... de Hr. de Savornin
Lohman 1
De woede van
afgevaardigde voor
den aanval, dien de Hr. de Waal Malefijt
Dr. Kuyper te verduren heeft gehad
zijne koloniale politiek, een aanval, die
en de
van den Minister van
Koloniën, toch nog eindigde met wat men in
populairen stijl zou noemen zzeen trap toe”.
En nu heeft de Hr. de Savornin Lohman
zich in de laatste weken beijverd aan te
toonen, dat die afkeurende critiek van Dr.
Kuyper volstrekt niets anders is dan eene
persoonlijke opvattingdat ze althans niet
mag opgevat worden als komende van de
anti-revolutionaire partij, als bewijs waarvoor
onder meer werd aangevoerd dat in de Eerste
Probeert U eens een busje
VAN HOUTEN S
PRINS JORIS schreef in de Enkhuizer
Courant het volgend
Onder de vele legenden, die, met name
de anti-revolutionaire partij en de anti-revo
lutionaire pers, ten opzichte van ons libe
ralen op haar geweten heeft, behoort ook
deze, dat wij tegen protectie zijn, omdat wij
dit vraagstuk slechts uit een politiek oog
punt zouden bekijken. Als wij deze bewering
eene legende noemen, dan drukken wij ons
waarlijk wel zeer zacht uit, want zij is met
alle feiten zóó lijnrecht in strijd, dat men
haar gerust eene welbewuste opzettelijke on
waarheid zou kunnen heeten, zonder Het ver
wijt op zich te laden, dat men behagen heeft
en kracht zoekt in de scherpte des woords.
De liberalen toch zijn in hunne overgroote
meerderheid tegen protectie, zooals trouwens
de overgroote meerderheid van ons volk dat
is, van wat kleur op politiek gebied ook,
en wat men helaas nu niet meer merkt
omdat juist door tal van kerkelijken vroeger
inzicht om politieke motieven is prijs ge
geven, liberalen zijn echter zichzelven altijd
gelijk gebleven, ook de enkelingen onder
hen, die protectionist zijn. Dit is zóó waar,
dat zelfs op dit oogenblik, nu de verhooging
van het Tarief inzet is van deze conservatief-
clericale regeering, die liberale enkelingen
zich zelven geheel gelijk zijn gebleven; zij
laten toch, zonder zich ook maar in de
verste verte om de politieke gevolgen daar
van te bekreunen, zich luide mee hooren in
het koor van hen, die om protectie roepen,
als ware het eene zegening des Hemels.
Maar wie maakt van dit groote vraagstuk,
dat zoo nauw samenhangt met de welvaart
van geheel een .volk, nu eigenlijk een politiek
zaakje? Het antwoord kan niet anders luiden
dande anti-revolutionairen en speciaal
hun woordvoerder in de Standaard. Wat toch
is het geval
Tegen deze verhooging van het Tarief, die
meer en meer dreigende ernst wordt, terwijl
het onder het ministerie-Kuyper bij dreige
ment bleef, wordt het verzet iederen dag
grooter. Reeds ettelijke honderden adressen
bereikten de Tweede Kamer, waarin zij ver
zocht werd de wet niet aan te nemenen
onder de adressanten vindt men namen van
allerlei kleur. Onze industrie moet van deze
verhooging niets hebben, en heeft zich met
eene enkele uitzondering, die den regel be
vestigt, daartegen verklaardhandel en land
bouw deden hetzelfde, en het is zeker een
heel zwak punt voor deze Regeering, dat,
wat zij of hare vrienden ook mogen praten
of verzinnen om te betoogen, dat haar
Tariefontwerp een zegen zou zijn, dat niet
tegen te spreken is, dat de enorme schade,
die onze Landbouw door de Tariefwet
lijden zal, door geen enkel voordeel wordt
gecompenseerd.
De Middenstand, waarop de Regeering
zooveel hoop had gekoesterd in deze, heeft
ook al groote teleurstelling gebracht; zoo
verklaarde de Winkeliersvereeniging in de
hoofdstad zich met algemeene stemmen op
ééne na tegen deze Tariefwet, en gaf als
hare meening te kennen, dat door de aan
neming daarvan de belangen van den winkel
stand in hooge mate zouden worden geschaad,
en deze uitspraak was te vernietigender, om
dat deze vereeniging niet kan worden be
schuldigd ’van daarbij politieke neven
bedoelingen te hebben; het meerendeel toch
van de groote winkeliers in Amsterdam
is Katholiek, zoo al mede de spreker, die in
genoemde vergadering de zaak inleidde en
de motie van afkeuring stelde.
Reciteer wedstrij d.
Op Woensdag 10 Jan. had in zzde Doele”
de reeds lang besproken reciteerwedstrijd
plaats, georganiseerd door de Chr. Reciteer-
club zz Hildebrand”. Dank zij de daarvoor
gemaakte reclame was er veel belangstelling
voor dezen wedstrijd, en was niet alleen een
goed getal deelnemers opgekomen, maar was
ook bet publiek in Hinken getale aanwezig.
De heer G. I. v. d. Ploeg opende de bij
eenkomst namens de'club, heette allen wel
kom, verheugde zich over de talrijke opkomst
en hoopte dat het voor allen een genoeglijken
avond zou worden. Hij deelde mee, dat de
voordeelen van dezen avond ten goede zouden
komen aan zz’t Groene Kruis”. De Jury,
bestaande uit de heeren H. Eisma, P. A.
Bruinsma, J. Kramer Mz. H. J. de Visser
en D. Eerdtnans had te beschikken over 3
medailles voor zzErnst” en 3 voor „Luim”
terwijl tevens in beide afdeelingen een
volksstemming zou worden gehouden, waaraan
men kon deelnemen door kaartjes a 5 cent,
welk bedrag ook ten goede zou komen aan
zz’t Groene Kruis”.
Achtereenvolgend werden nu de 12 voor
drachten gegeven, en het bleek, dat er wer
kelijk verdienstelijk gereciteerd werd. Zoo
wel de inhoud der nummers als de wijze,
waarop zij werden voorgedragen, boeide de
aanwezigen, en al waren sommige stukken
wel wat groot van omvang, toch werd er
met attentie geluisterd. -*
Door een en ander vorderde de afwerking
van ’t programma wel wat veel tijd, en na
afloop werd met verlangen de uitspraak der
jury tegemoet gezien. Ook naar den uit
slag der stemming van het publiek was men
nieuwsgierig.
Wij willen op de afzonderlijke nummers
geen critiek uitoefenen, dat geeft, waar een
jury de beslissing heeft, geen pas, en wij
vermelden daarom
gramma de lijst der deelnemers, met den
titel van hun voordracht
dat ieder behaalde.
Ernst.
A. Schaafsma, Leeuwarden,
Luim.
4. A. v. d. Schoot, Franeker zzBij een
studenten makerade” 30.
5. S. W. de Vries, Workum, //Een huise
lijk tooneeltje” 244/10.
Het verzet is dus algemeen; wat trouwens
geen wonder is. Een volk, dat men in zijn
welvaart bedreigt, laat alle nevenoverwegingen
varen, en denkt er alleen aan, hoe het aan
de ramp, die het boven het hoofd hangt,
ontkomen zal. En zoo zal het wel niemand
bevreemden, dat er zich een comité gevormd
heeft, dat buiten alle politiek om wil ageeren
tegen de Tariefwet, en dat een ieder oproept,
die ook inziet welk een nadeel deze Tarief
wet voor ons land zal wezen, om da*arvan
openlijk aan de Regeering te doen blijken.
Het is na al het voorgaande schier over-
Zal de Regeering ook de houding aan
nemen door de Standaard als de goede aan-
geprezen Wij kunnen het nog altijd niet
gelooven. Het wil er niet bij ons in, dat ze
haar eersten plicht met voeten zou treden,
die is: haar oor te luisteren te leggen, waar
een vrij volk spreekt over zijn dierbaarste
belangen. Want, als ze dat slechts doet, dan
is de zaak gered; dan zijn wij zeker, dat
ze zal terugkomen van de dwalingen haars
weegs; dat ze naar andere middelen zal om
zien, om hare sociale hervorming te betalen.
De Hr. Treub, die nog wel met voorliefde
door de Rechterzijde tegenwoordig wordt aan
gehaald, omdat hij niet is de doctrinaire
vrij handelaar, die van te voren elke protectie
in elk geval uit den booze verklaart, heeft
en we hopen, dat de Rechterzijde ook
deze uitspraak niet aan hare lezers zal ont
houden het tarief-ontwerp Kolkman als
volgt geteekendeen misbaksel, een dergelijk
gedrochtelvjk ding, dat, Mijnheer de Voor
zitter, en hierbij ducht ik geene tegenspraak,
naarmate de politieke vrienden van den Minister
dieper in de zaak doordringen, zij met hun
figuur over het ding meer en meer verlegen
worden. Hoe meer men in dit tarief indringt
ik zal nu niet in bijzonderheden treden, want
dan zou ik evenveel uren noodig hebben als
thans minuten des te meer men ziet, dat
dit derde ontwerp van den Minister verreweg
het slechtste is, het minst doordacht, het moei-
lijkst, maar ook ’t gevaarlijkste voor ons geheele
land. Deze woorden werden door Prof. Treub
gesproken in de Tweede Kamer op 20 Dec.
1911. (Zie Handelingen, blz. 1506.) Moge
de Regeering er haar voordeel mee doen, it
is never too late to mend het is nooit
te laat om zich te verbeteren is een
bekend Engelsch spreekwoord, dat een zeer
behartigenswaardige les bevat.
bodig er aan te herinneien, dat dit Comité
bestaat, zoowel uit mannen van Links als
mannen van Rechts.
En wat heeft nu de Standaard tegenover
den oproep van dit Comité gedaan Ze
heeft haren geestverwanten en in het alge
meen elkeen, die tot de Rechterzijde behoort,
het recht ontzegd, om zich tegen de Tarief
wet te verklaren. Al waart Gij honderdmaal
overtuigd, dat de Tariefwet de grootste ramp
is, die ons vaderland kan overkomen, Gij
hebt het recht niet U als man van Rechts
daartegen te verklaren, omdat Gij, aldus
handelende, uwe eigen Rechtsche regeering
niet alleen zwakker maakt,
schien ten val brengt,
kaart der Liberalen.
dus: Gij mannen van Rechts hebt U
absoluut niet om het belang van het land
te bekreunen, het coalitiebelang is zelfs in
deze zaak overheerschend. Inderdaad zelden
is met meer vrijmoedigheid van de Tariefwet
een zuiver politiek zaakje gemaakt.
Bolswardsclie Courant.
7lO
ONA
