KIEZERSLIJST.
i
II
i
GEMENGD NIEUWS.
i
l
tuin,
u
Huurprijs,
Gemeente of deel der Gemeente.
Bolsward, den 21 Januari 1912.
Een banketbakker in Den Haag ver
meldt in zijne prijscourant o.a. het volgende:
Mijn ijs is van zoo bijzondere goede
kwaliteit, dat ik het mijne geachte clientèle
warm aanbeveel.
Uit een buitenlandsch nieuwsbericht.
Door een granaat werden vijf man ge
dood, van wie er reeds twee overleden zijn.
Op een kantoor is de boekhouder
overleden. Een van de jongere bedienden
wendt zich schriftelijk tot de directie met
het verzoek de opengevallen plaats te mogen
innemen hij schrijft
Onze boekhouder is gestorvenaangezien
ik hetzelfde kan doen, zou ik gaarne zijn
plaats innemen.
Te huur gevraagd een landhuisje met
waarin men varkens kan houden.
Verkiezings-pressie. Niet alleen in ons
Limburg en Brabant laten sommige kiezers
het uitbrengen van hun stem beïnvloeden
door de bier-vrijschenkigheid van de candi
dates Ook bij de laatste Duitsche ver
kiezingen is er blijkbaar bier geschonken en
gedronken.
Dit staaltje valt er van aan te halen.
Een boer nadert na afloop van een poli
tieke vergadering den candidaat, die zoo
juist het woord heeft gevoerd, en zegt hem
Daarop zou u ons al vast wel ’n
potje bier kunnen schenken.
De candidaat antwoordt
Dat zon ik gaarne willen doen, maar
ik ben bang, dat het beschouwd zou kunnen
worden als stem-beïnvloeding.
Daarop antwoordde de boer gemoedelijk
Wanneer dat uw eenige vrees is, kunt
gerust zijn, want we stemmen toch niet
op u.
Smaadschrift.
De uitgever G. Wolzak uit Oosterbeek,
die de vorige week voor de Rechtbank te
rechtstond wegens beleediging van den
Burgemeester van Renkum, in het door hem
uitgegeven blad, de Nieuwe Oosterbeeksche
Courant, werd vrijgesproken.
De eisch was f 300 of 60 dagen hechtenis.
Inbraak.
In een woning aan het Bezuidenhout in
den Haag is in den nacht van Zaterdag op
Zondag ingebroken. De dader of daders zijn
geklommen over den muur langs den weg,
die van het Bezuidenhout toegang geeft naar
Maandagmorgen echter toen de hoofdkranen
weder werden omgedraaid, kwamen er slechts
enkele druppels water te voorschijn. De
ontsteltenis is natuurlijk algemeen, men zit
zonder water, en is geheel verlegen. De
leiding schijnt buiten Kampen de prises
d’eau bevinden zich op de Wezeper heide
bevroren te zijn. De directeur heeft on
middellijk een onderzoek ingesteld, doch
Kampen zal wel eenige dagen buiten water
blijven, de oorzaak was bij het plaatsen van
dit bericht nog niet bekend.
Hen inbraak.
Inbrekers hebben Zaterdagnacht hun slag
geslagen in een heerenhuis aan het einde
van den Amsteldijk te Amsterdam. Zij hebben
het paneel van de serre-deur uitgesneden en
zijn op die wijze in het huis gekomen.
Allerlei dingen namen zij mee, o.a. een
viool, een stel biljartballen, eenige fraaie
kaartendoozen, gramophoonplaten, benevens
een vrij groot aantal snuisterijen. De waarde
van het gestolene bedraagt naar ruwe
schatting ongeveer f 600.
Aardappelen.
De handel in aardappelen wordt de laatste
dagen iets levendiger. Op verscheidene
plaatsen in de Betuwe zijn eenige partijen
Geldersche blauwen opgekocht tegen f 3.25
en Zeeuwsche bonten tegen f 3 per H.L.
van 75 K.G. In Maas-en-Waal is er nog
weinig vraag. De landbouwers, die hun voor
raad in ’t najaar ingekuild hebben, omdat
de geboden prijs niet hoog genoeg was,
zouden thans tegen 5075 ct. per H.L.
lager moeten verkoopen dan toen. Er zijn
in deze streek nog duizenden H.L. voor
handen.
Geslikt door brikettendamp.
Aan boord van het logementschip voor
adspirant-machinisten //Bonaire” te Helle-
voetsluis verrichten enkele vrouwen de bezig
heid om aldaar dagelijks aardappelen te
schillen ten behoeve der tafels dier adspi-
ranten, waartoe een klein verblijfje aan
boord wordt beschikbaar gesteld. Zaterdag
morgen had de ongeveer 40-jarige vrouw
van den stoker der marine P. Boon met
haar 13-jarig dochtertje die taak aangevangen
en een stoof met briketten medegenomen.
Bezorgd geworden door het lang wegblijven
der menschen, werd een onderzoek ingesteld,
waarbij zij beiden bewusteloos werden ge
vonden tengevolge van brikettendamp. On
middellijk naar het marinehospitaal gebracht,
werden pogingen aangewend de levensgeesten
op te wekken, hetgeen bij het meisje gelukte,
doch bij de moeder vruchteloos bleek, daar
de dood reeds was ingetreden.
Het schandaal van Simpelveld.
Onder bovenstaanden titel werd eenige
weken geleden te Simpelveld en omgeving
verspreid een strooibiljet, dat zich in hoogst
krasse bewoordingen uitliet tegenover eene
familie van Simpelveld in het algemeen,
tegen den Burgemeester, hoofd dier familie,
in het bijzonder.
Bedoeld strooibiljet werd bovendien toe
gezonden aan verschillende justitie-en andere
autoriteiten, zoowel in als buiten de pro
vincie.
Naar de herkomst van het pamflet werd
door den brigadier-majoor der'rijksveldwacht
een onderzoek ingesteld op last der justitie.
De drukker van het biljet werd te Aken
opgespoord, terwijl de namen van personen,
die direct of indirect bij het pamflet zouden
zijn betrokken, hetzij als schrijver of be
steller der biljetten, ter kennis van de
justitie konden worden gebracht.
De zaak zal ongetwijfeld gerechtelijk worden
vervolgd. L. K.
Het vellen van boomen.
Een Duitsche technicus, Hugo Gantke,
heeft een nieuwe methode bedacht voor het
vellen van boomen, veel sneller dan dit tot
dusver geschiedde met bijl en zaag. Zij bestaat
hierin, dat een om den stam gelegden stalen
draad door middel van een electromotor snel
heen en weer bewogen wordt. Door de groote
wrijving wordt de draad gloeiend en brandt
dan door den stam.
De methode moet de volgende voordeelen
geven. Op de doorsnede vormt zich een ver-
koling, die den boom voor bederf bewaart als
hij nog in het bosch blijft liggen. Het vellen
geschiedt zeer vlug. Op deze wijze doet één
man dubbel zoo veel als twee mannen met een
handzaag. Het benoodigd vermogen is 1.5 tot
7 P.K., naar gelang van de hardheid van het
hout en de dikte van den stam. De staaldraad
moet bij eiken boom vernieuwd worden, wat
echter slechts J/2 tot cent kost, veel minder
dan het scherpen der zagen en bijlen bij de
oude wijze van vellen.
Duidelijksheidhalve zij hieraan nog toege
voegd, dat de staaldraad niet langer is dan twee
maal de diameter van den stam deze staaldraad
wordt met klemmen gekoppeld aan de touwen,
die naar den electromotor voeren.
Een eigenaardige vergissing.
Een vermakelijk voorval speelde zich
Vrijdag te Le Mans af. Een deurwaarder
wilde in een villa verkooping houden. Door
een toeval kwam hij in een naburig huis,
waarvan de bewoners afwezig waren en daar
niemand er tegen protesteerde verkocht bij
het geheele meubilair, rijtuigen en paarden
en wilde reeds het huis aan den meestbiedende
verkoopen, toen de eigenaars verschenen. Zij
vonden nog slechts leege kamers, daar de
koopers reeds alles hadden weggezonden en
weigerden het gekochte terug te geven. De
benadeelden zijn tegen den deurwaarder een
proces begonnen. I
Strooperslied. Sedert een tiental jaren
bestaat in ons land een stroopersvereeniging,
die behoorlijk geconstitueerd is, doch waar
aan, om bepaalde redenen, de Koninklijke
goedkeuring ontbreekt. Zelfs bezitten zij een
bondslied, waarvan de inhoud als volgt luidt
Wij zijn de stroopers van den Bond
Vereenigd door één doel.
Zoo zwerven wij het jachtveld rond,
Door sloot en beek en poel.
Patrijzen, hazen en konijnen,
Wij zweren u den dood
Al waren het ook wilde zwijnen,
Wij schieten alles dood.
De landman mest de haasjes vet,
Hij voert patrijs en snip,
Dat lijkt de groote heeren net:
Die zijn er in een wip.
Als ’t jachtseizoen is aangebroken,
Vertrappen zij den oogst,
Maar daar wordt nimmer van gesproken.
Wie roemt die jachtwet ’t hoogst?
Komt stroopers uit het landschap...
Schaart u bij onzen Bond,
Hij is u allen toch bekend
De zaak is kerngezond.
De jachtwet uit de Middeleeuwen
Moet gauw de wereld uit,
Dat zouden wij het land doorschreeuwen,
Geen jager die ons stuit.
Stoomdruk Firma B. Cuperus Az., Bolsward.
bet Haagsche Bosch tegenover de Sociëteits-
tent. Vervolgens hebben zij een van de in
den tuin uitkomende deuren geopend en zijn
aldus in het huis gekomen. Zij hebben zich
aan cognac en andere dranken te goed ge
daan en eenige kasten opengebroken. De
bewoonster was jnist Zaterdag uit de stad
gegaan en had een bordje met het opschrift
//afwezig” voor een raam geplaatst. Wat er
ontvreemd is, kan eerst bij haar terugkeer
vastgesteld worden.
Kampen zonder water.
’t Is zeer zeker tegenwoordig verstandig
en geraden de waterleiding ’s avonds af te
sluiten; hieraan wordt dan ook door velen
te Kampen nauwlettend de hand gehouden.
Vrije woning Vrije kost en
of inwoning, inwoning.
De BURGEMEESTER der Gemeente BOLSWARD
Gelet op de artikelen 11, 12 en 13 der KIESWET;
Noodigt de mannelijke inwoners dezer Gemeente uit, om zoo zij in eene andere Gemeente
over het laatstverloopen dienstjaar in eene der Rijks directe belastingen zijn aangeslagen, wat de
grondbelasting betreft in eene andere Gemeente of in meer Gemeenten te zamen tot een bedrag
van ten minste één gulden, daarvan door Overlegging der, overeenkomstig het bepaalde bij artikel
la der Kieswet, voor voldaan geteekende aanslagbiljetten vóór den 15den Februari a.s. te doen
blijken. Deze aanslagbiljetten worden na de vaststelling der kiezerslijsten aan belanghebbenden
terug gegeven.
Nog worden de mannelijke inwoners, die op grond van het bepaalde bij het vierde lid van
artikel 2 der voormelde wet aanspraak meenen te kunnen maken om geplaatst te worden op de
kiezerslijst, uitgenoodigd daarvan dit jaar vóór den loden Februari a.s. aangifte te doen.
De bewijsstukken, bij zoodanige aangifte over te leggen, waartoe moeten behooren het aan
slagbiljet, of een door den Ontvanger gewaarmerkt duplicaat daarvan, eene opgaaf van het bedrag
van het aandeel in den aanslag en de noodige bescheiden ten bewijze van het gemeenschappelijk
bezit, worden na de vaststelling der kiezerslijsten aan belanghebbenden teruggegeven.
Tevens worden de mannelijke inwoners dezer Gemeente, die krachtens artikel lb derzelfde
wet aanspraak meenen te kunnen maken om geplaatst te worden op de kiezerslijst, uitgenoodigd
daarvan voor den 15den Februari a.s. aangifte te doen.
Wie tot deze aangifte bevoegd zijn, blijkt uit de artikelen 1 en 2 der Kieswet, luidende:
Artikel 1.
De leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal worden gekozen door de mannelijke
ingezetenen des Rijks, tevens Nederlanders, die den leeftijd van vijf en twintig jaren hebben
bereikt, voor zoover zij over het laatstverloopen dienstjaar in eene of meer der Rijks directe
belastingen zijn aangeslagen, het te dier zake verschuldigde voor of op den Isten Maart voldaan
hebben, en
a. over het laatstverloopen dienstjaar zijn aangeslagen in de grondbelasting voor een bedrag
van ten minste een gulden, in de vermogensbelasting, in de belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten of naar een of meer der vijf eerste grondslagen van de personeele belasting, zooals
die is geregeld bij dé Wet van 16 April 1896 (Staatsblad No. 72); of
b. indien zij niet overeenkomstig het bepaalde sub a zijn aangeslagen, voldoen aan eene der
volgende voor waarden
10. dat zij als hoofden van gezinnen of als alleen wonende personen op den 31sten Januari
sedert den Isten Augustus van het vorige jaar hebben bewoond:
krachtens huur, een huis of een gedeelte van een huis, waarvoor met of zonder bij behoorenden
of in huur gebruikten grond of lokalen en bijgebouwen, niet ter bewoning bestemd, de werkelijke
huurprijs, per week berekend, ten minste heeft bedragen de som, voor de gemeente of het
gedeelte der gemeente, waar het huis gelegen is, vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel, of
wel achtereenvolgens in dezelfde gemeente twee zoodanige huizen of gedeelten van huizen
of, krachtens eigendom, vruchtgebruik of huur, eenzelfde vaartuig van ten minste 24 kubieke
Meter inhoud of 24000 kilogram laadvermogen;
20. dat zij op den Sisten Januari sedert den Isten Januari van het laastverloopen jaar
achtereenvolgens bij niet meer dan twee personen, ondernemingen, openbare of bijzondere instel
lingen in dienstbetrekking of als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der ouders werkzaam
zijn geweest en als zoodanig over dat jaar een inkomen hebben genoten als voor de gemeente
of het gedeelte der gemeente, waar zij wonen, is vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel
of dat zij op den Isten Februari in het genot zijn van een door eene onderneming, openbare
of bijzondere instelling verleend pensioen of verleende lijfrente van gelijk bedrag;
met dien verstande dat voor hen, die in beide gevallen verkeeren, zoo noodig, ter bereiking
van het vereischte bedrag, het inkomen, het pensioen en de lijfrente worden samengeteld;
30. dat zij op den Isten Februari sedert een jaar den eigendom met recht van vrije beschik
king hebben van ten minste f 100,(nominaal), ingeschreven in de Grootboeken der Nationale
Schuld of van ten minste f 50,ingelegd in de Rijkspostspaarbank, in eene gemeentelijke spaar-
bank of in eene spaarbank, beheerd door het bestuur van eene rechtspersoonlijkheid bezittende
vereeniging, van eene naamlooze vennootschap, van eene coöperatieve vereeniging of van eene
stichting;
onder de bijzondere spaarbanken, bedoeld bij het vorige lid van dit artikel, zijn de banken,
opgericht na 1 Mei 1900, alleen begrepen voor zoover en voor zoolang als zij blijkens opgave aan
het bestuur der gemeente, waar zij gevestigd zijn, een waarborgfonds van f 25000,— bij de
Nederlandsche Bank hebben gedeponeerd
40. dat zij met goed gevolg hebben afgelegd een examen, ingesteld door of krachtens de
wet of aangewezen bij algemeenen maatregel van bestuur en in verband staande met de benoem
baarheid tot eenig ambt, de vervulling van eenige betrekking of de uitoefening van eenig bedrijf
of beroep.
Art. 2.
Onder hen, die den leeftijd van vijf en twintig jaren hebben bereikt, verstaat deze wet hen
die dien leeftijd hebben bereikt voor of op den 15den Mei.
De aanslag der vrouw in de Rijks directe belastingen geldt voor haren man; die van minder
jarige kinderen wegens goederen, waarvan hun vader het vruchtgenot heeft, voor hunnen vader.
Aanslagen in de Rijks directe belastingen, waarvoor eerst na 31 December van het laatstver
loopen jaar een aanslagbiljet is uitgereikt, blijven voor de toepassing van het bepaalde bij art. 1
buiten aanmerking.
Aanslagen in de grondbelasting wegens onroerende goederen eener onverdeelde nalatenschap
gelden ook voor den mede-eigenaar, wiens naam niet bij den aanslag in het kohier is vermeld,
mits zijn aandeel in dien aanslag ten minste één-gulden bedraagt.
Door den aanslag in de grondbelasting, in art. 1 vermeld, worden de hoofdsom en de Rijks-
opcenten verstaan.
Aanslag in de vermogens-, bedrijfs- of personeele belasting geeft geene aanspraak op kiesrecht
indien hij het gevolg is van eene met de waarheid strijdige aangifte.
Bij de berekening van den werkelijken huurprijs, die ook verschuldigd kan zijn in den vorm
van contributie aan eene coöperatieve bouwvereeniging, wordt maandhuur tot weekhuur herleid
door deeling met 4, jaarhuur door deeling met 50 en vindt geen aftrek plaats van de som, ver
schuldigd voor gas- of waterleiding, ingeval deze in den huurprijs is begrepen.
Bij de berekening van het inkomen, bedoeld in art. 1b, 20., eerste lid, worden vrije woning
of inwoning en vrije kost en inwoning gerekend op het bedrag, voor de gemeente of het gedeelte
der gemeente, waar zij genoten worden, vermeld in de bij deze wet gevoegde tabel; enkel vrije
kost op het bedrag, vermeld in de laatste kolom, verminderd met dat, vermeld in de voorlaatste
kolom dier tabel. Overigens komt alleen geld in aanmerking. Ten aanzien van vrijen kost wordt
geene rekening gehouden met den Zondag of algemeen erkende Christelijke feestdagen, of, voor
zooveel Israëlieten betreft, met den Sabbath.
Indien de aard der werkzaamheden in een bedrijf medebrengt, dat zij in den regel een
gedeelte van het jaar niet worden uitgeoefend, wordt ter berekening van den tijd, gedurende
welken iemand volgens het vorig artikel in dienstbetrekking is geweest, de tijd medegeteld,
gedurende welken de werkzaamheden, waarvoor hij in dienst is, hebben stil gestaan, ook indien
gedurende dien tijd de dienstbetrekking tijdelijk was opgeheven.
Indien het inkomen, bedoeld in art. 1b, 2°., als vast week-, veertiendaagsch-, maand- of jaarloon
is genoten en dit loon wegens ziekte of verwonding gedurende ten hoogste twee maanden niet of
niet ten volle is ontvangen, wordt het geacht tot het normale bedrag te zijn genoten.
Indien in de plaats van het inkomen, bedoeld in art. 1b, 2°., eene tijdelijke ongevallenrente
wordt genoten, wordt deze, zoolang zij wordt genoten, in rekening gebracht tot een bedrag, gelijk
aan het normale loon.
Inkomen, pensioen en lijfrente, bedoeld in art. 1b, 20., der vrouw geldt voor haren man; dat
van de inwonende minderjarige kinderen voor de helft voor hunnen vader.
Indien gedeelten eener gemeente in de bij deze wet gevoegde tabel afzonderlijk worden
genoemd, wordt de grens tusschen die gedeelten door Ons, Gedeputeerde Staten gehoord, bepaald
en wanneer verandering van omstandigheden daartoe aanleiding geeft, gewijzigd.
Van deze besluiten wordt mededeeling gedaan in de Staatscourant, met bijvoeging van de
adviezen van Gedeputeerde Staten, voor zoover bij de besluiten van die adviezen is afgeweken.
Volgens artikel 20 der Wet is voor hen, die krachtens vroeger gedane aangifte opdeloopende
kiezerslijst voorkomen, hernieuwde aangifte onnoodig, indien de plaatsing op die lijst berustte op:
1°. bewoning van een huis of gedeelte van een huis of van een vaartuig, mits zij op 31
Januari alsnog hetzelfde huis of een gedeelte van hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig bewonen;
2°. genot van pensioen of lijfrente;
30. bezit van eene inschrijving in de Grootboeken der Nationale Schuld of van een inleg in
eene spaarbank;
40. aflegging van een examen.
Daarentegen is hernieuwde aangifte wèl noodig voor hen, wier plaatsing op de lijst berustte op:
10. bewoning van een huis of gedeelte van een huis of van een vaartuig, indien zij niet
meer op 31 Januari hetzelfde huis of een gedeelte van hetzelfde huis of hetzelfde vaartuig
bewonen; of
20. genot van inkomen in dienstbetrekking, of als inwonende zoon, in het bedrijf of beroep
der ouders werkzaam, hetzij met of zonder genot van pensioen of lijfrente.
Aan hen, die verkeeren in het laatste onder No. 2 vermelde geval, wordt door den Burge
meester een aangifte-biljet ter invulling toegezonden.
In de tabel, bedoeld in de artikelen 1 en 2 der Kieswet is, voor zoover de Gemeente Bolsward
betreft, het volgende bepaald:
Een waterbrand.
Zaterdagochtend ontstond brand in het
dokje aan de vlotbrug der Steenplaats te
Antwerpen. Een bootjesroeier had het water,
dat in zijn bootje gedrongen was, in de
Schelde geworpen. Dit water was met naphta
gemengd. Vervolgens had hij gepoogd zijne
pomp, die bevroren was, met eene brandende
vod te doen ontdooien en wierp deze vod
in de Schelde. Hierdoor vatte de naptha, die
op het water dreef, vuur. De pompiers
werden dadelijk verwittigd en snelden ter
plaatse om het water te blusschen Een
viertal bootjes, welke in de nabijheid lagen,
werden door het vuur beschadigd.
Spoorweg dief stallen
Alle dagen wordt er in het Entrepot
station te Brussel gestolen. Donderdag
morgen stelde men alweer vast dat kisten
waren opengebroken en dat de inhoud ont
vreemd was. Uit een waggon, geladen met
cinaas appelen, komend van Feignes, werden
minstens 200 kilo van die vruchten gestolen.
Drie vaten met rooden en witten wijn, in
België gekomen langs Quiévrain, waren om
zoo te zeggen ledig, evenals een vat rhum,
van dezelfde herkomst. Er is dus werk
genoeg voor de politie. fHbld v. A.)
De //Onder de streep” schrijver van
het Alg. Handbl. schrijft:
De slapende rechter. Men geeft zich
in Nederland nog al veel moeite, ambtenaren
tegen dat zij 65 of 70 jaar worden, van
hun werk te ontheffen.
In den ouden tijd, en in Ierland, was
dit wel eens anders.
Een bekend Chief J ustice van Ierland,
Lord Norbury bleef rechter tot hij 87 jaar
oud was.
Bij zekere gelegenheid, n.l. bij de behan
deling van een moord-proces waarbij het
ging om de doodstraf viel hij in slaap.
Dit vond men toch, zelfs in' Ierland, wat
al te erg 1
Een hooggeplaatst persoon werd daarom
afgevaardigd om den ouden rechter te be
duiden, dat hij beter deed af te treden.
Het eenige antwoord waseen uit
daging tot een tweegevecht wegens zulk een
onbehoorlijke insolentie. Y.
Minimum
inkomen,
BEDOELD IN ARTIKEL
1b, 10. 1b, 20, 2. 2.
Bolsward. f 1.25. f 350.—. f 62.50. f 250.—.
De formulieren tot het doen van aangifte zijn kosteloos verkrijgbaar ter Secretarie der Ge
meente.
De ingevulde formulieren kunnen kosteloos per post aan den Burgemeester worden toege
zonden, met inachtneming van het volgende voorschrift:
dat de omslagen met aangiften en stukken moeten dragen boven aan de voorzijde het
opschrift: „Vrij van briefport, ingevolge art. 50 der Kieswet” en in den linkerbenedenhoek de
vermelding van den naam en de woonplaats van den afzender, gewaarmerkt door zijne hand-
teekening.
De Burgemeester voornoemd,
M. OBERMAN.
