No. 40.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 51ste Jaargang.
Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1912.
Op naar Leeuwarden!
Donderdag 16 Mei.
Voor het Kantongerecht.
Ingezonde n.
Aan de
ingezetenen van Friesland
en Friezen daarbuiten 1
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
den beklaagde
de verordening
afgelezen
naam
daarvan in niet geringe mate
tuigenis geven.
kloek is,
recht doet
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar h 5 Cent.
maal op smadelijken toon
onverschilligheid en
Vrijzinnigen gesproken
lange na
uwe
gewest verzonden, wat overeenkomt met het
getal leden der aangesloten kiesvereenigingen.
Welnu, zoo geene noodzakelijke verhindering
zulks belet, behooren deze uitgenoodigden
op het appèl te zijn. Dat is plicht, die niet
verzaakt mag worden. Er wordt zoo menig-
van de lauwheid,
de lusteloosheid der
en inderdaad bij
niet altijd ten onrechte. Toont door
aanwezigheid te Leeuwarden, dat nieuwe
wegen dienen ingeslagen, dat de tijd
handelen, van
aanbreekt en
te verleenen
derlijk wil zijn.
Zal de bijeenkomst te Leeuwarden voor
de concentratie der Vrijzinnigen in Friesland
van beteekenis worden? Ja, mits
Friesland niet kwezelt maar
Friesland recht spreekt en
En de. werklust er niet zoek is.
Moge de vergadering op Hemelvaartsdag,
i een goed ge-
J. H. R.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
van
flink en eensgezind handelen
dat gij bereid zijt uw steun
aan alles wat daaraan bevor-
Museum te bezichtigen.
Waar de Kunst zóó voorgaat en de Ver-
lotingscommissie aan de geschenken nog tal
van prijzen als rijwielen, landbouwgereed
schappen, spiegels en overige huishoudelijke
artikelen wenscht toe te voegen, mag worden
aangenomen, dat Hoofdbestuur en Verlotings-
commissie op den steun van allen, die iets
Zitting van Vrijdag 10 Mei 1912.
Een lijst met 72 strafzaken, dat beloofde
wat te worden en zie, alles ging zoo vlug
van stapel dat het in plaats van een lange,
een heel korte zitting was.
Toen wij arriveerden was er al reeds een
heel getal afgelezen en daar de beklaagden
afwezig waren, werd verstek verleend en de
zaak na de schorsing der zitting behandeld
om den eisch te stellen, doch van den aard
der overtreding en de bijzonderheden van ’t
procesverbaal werden wij dan niets gewaar.
De openbare behandeling met het verweer
der beklaagden, dat is ons arbeidsveld, en dat
veld was heden heel dun bezaaid, ’t Lijkt
er mee te gaan als met het eizoekersveld, in
April wemelt het vaak van jongens en mannen
en met Mei verboden tijd ziet men
dit natuurlijk zoo niet meer. Welnu, ons
veld was vandaag ook bijna geheel verlaten
en ledig.
Naast de tafel in de rechtszaal stond een
heele collectie oude maten en gewichten, wat
antieke ellematen, een paar hengelstokken,
doch van dat alles kwamen wij niets te
hooren, omdat de eigenaars van al dat //tuig”
afwezig waren.
Wij hebben dan ook slechts melding te
maken van twee strafzaken de derde ging
onzen neus voorbij toen ’t wezen zon,
werden wij verdreven. Hoe en waarom dit
kwam, zullen wij dus ter aanvulling van het
weinige ook vermelden.
1. A. de H. van Allingawier en J. R.
van Parrega moesten terechtstaan wegens het
te zamen en in vereeniging zoeken van eieren
in land *waar ze geen vergunning hadden.
Beiden waren tegenwoordig en na dat naam,
beroep, geboorte- en woonplaats waren op
gegeven, vroeg men ook den ouderdom en nu
was er verschil in den geboortedatum van den
een. Hij stond in ’t verbaal opgegeven als
te zijn geboren 15 Febr. 1894 en was
dan 18 jaren, maar hijzelf zei, dat wel de
datum goed was, doch dat het geboortejaar
1895 moest zijn. De zaak werd nu geschorst,
want de andere was ook geen achttien jaar
en dus vielen zij onder de kinderwet. Het
vorig jaar had de oudste dezer twee ook
terechtgestaan en men zou uit de stukken
van dat rechtsgeding zien op te diepen,
wanneer deze geboren was.
Nu kwam eerst aan de orde
2. S. de V. te Workum, die melkvaarder
is, werd den 25 Maart bekeurd, wijl hij met
opgetrokken zeil door de brug voer in de
Workumer trekvaart.
Bekl. is present
De politie getuigt, dat er veel volk voor
de slagerij stond, zoodat de agent dacht dat
er een standje of oploopje was. Toen hij
nader kwam merkte hij dat het nieuwsgierigen
waren die naar ’t slachten keken. Hij heeft
toen de stoep ontruimd en meteen den slager
er op attent gemaakt, dat hij de verordening
overtreden had. De jaloezieën waren bij de
deur wel 3 vingerbreedten te kort, zoodat
men in de slagerij, waar ’t licht brandde,
alles kon zien.
Bekl. antwoordt, dat er altoos kinderen
zijn, die staan te gluren, wanneer er geslacht
wordt en daarom heeft hij ook steeds flinke
sluiting voor de ramen. Dien avond kon
men, als men zich op de stoep bevond en
dan ging bukken, iets van ’t slachten zien,
doch van de straat af niet.
De agent daarentegen zegt, dat men op
de straat staande schuin onder de jaloezieën
door kon zien, dat er geslacht werd.
Eisch f 2 of 2 dagen.
De lijst der beklaagden was
en daarop werd nog afgeroepen den
van een beklaagde die verzet heeft doen be-
teekenen tegen een vonnis hem gewezen.
Hij bleek afwezig en dus was ’t verzet
vervallen en moet hij goed- of kwaadschiks
wel genoegen nemen, met wat de rechter
hem heeft toegedacht.
Nu zou nog aan de orde komen de straks
geschorste behandeling van twee eierenzoekers.
Het geboorte-extract van den oudste der twee
beklaagden was opgezocht en... daaruit zal
zeker gebleken zijn, dat de beklaagden beiden
beneden 18 jaren waren, want toen de namen
der beklaagden werden afgeroepen, liet de
deurwaarder daarop met verheffing van stem
volgen:
De zitting is niet openbaar. Wij moesten
dus maken dat wij wegkwamen en gingen
haastig 1
Uitspraak der vonnissen over 14 dagen,
zijnde Vrijdag 24 Mei a.s.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Dat het Volkssanatorium //Herema-State”
te Joure in een behoefte blijkt te voorzien,
zal thans zeker niemand meer willen tegen
spreken. Gedurende 1911 zijn in verpleging
geweest 137 patiënten, waarvan 118 Friezen.
Aan verpleeggeld is ontvangen f22631.25,
aan Rijkssubsidie f 3490.het aandeel in
de opbrengst verkoop Emmabloem bezorgde
in de kas f 767.51, contributiën en bijdragen
pl.m. f 800.De uitgaven hebben be
dragen f 26135.64. De exploitatie kan zich
bedruipen.
Dit een en ander geeft inzonderheid het
Hoofdbestuur der nog jonge Stichting reden
tot groote dankbaarheid.
Voor noodzakelijke verbeteringen beschikt
men niet over de noodige gelden.
Voor daarstelling van een tweede ont-
smettings-installatie, van nog een groote
vaste lighal in het bosch, grondige reiniging
van den eeuwenouden vijver achter het gebouw
en de gracht daarnevens enz. enz. is rond
f 10000.benoodigd. Het hoofdbestuur
besloot opnieuw eene verloting teorganiseeren.
Deze is toegestaan bij Koninklijk Besluit
van 13 April 1912, no. 33. Men hoopt
25000 loten te plaatsen ad f 1.per lot,
11 loten ad f 10.115 loten ad f 100.
Ondergeteekenden aangezocht om de
Verlotingscommissie te gaan vormen
ondervonden tot dusver veelvuldige belang
stelling van Friesche en overige kunstenaren
en uitgevers. Wij ontvingen ten geschenke
7 0 olieverfschilderijen en aquarellen, tal van
etsen, beeldhouwwerk, kunstaardewerkij^sNis. u m,
Lemmer, Workum, den Haag en Amsterdam)
en verder kostbare prachtplaat- en boek
geschenken.
Bijna alle hedendaagsche schilders en beeld
houwers Fries van geboorte werkten
mede. Een zeer kostbare verzameling is bij
eengebracht in het Friesch Museum, Koning
straat te Leeuwarden. Het Bestuur van het
Friesch Genootschap heeft bewaring zeer
bereidwillig toegezegd. Het heeft tevens de
gelegenheid willen openstellen aan een ieder
om die kunstschatten in oogenschouw te
nemen door in een groote zaal van het ge
bouw eene tentoonstelling te doenorganiseeren.
J)e Verlotingscommissie aanvaardde dit
alles dankbaar.
De officieele opening van de tentoonstelling
vindt plaats op Dinsdag 21 Mei a.s. en zal
zij van 22 Mei tot en met 1 Juni dagelijks
geopend zijn voor het publiek tegen een entrée
van 25 cent van 10 tot 5 uur behalve op
Pinkster Zondag van 12 tot 5 uur.
Op de beide Pinksterdagen betaalt men
slechts 10 cent entree. Men is steeds in de
gelegenheid zonder bijbetaling het geheele
Donderdag a.s., op Hemelvaartsdag, wordt
te Leeuwarden een belangrijke bijeenkomst
gehouden, op de beteekenis waarvan ik de
aandacht der lezers van de Bolsw. Crt. na
drukkelijk meen te mogen vestigen. Men
weet, dat de concentratie van de Vrijzinnigen
in onze provincie een vorig jaar tot stand
kwam en dat sinds de //Bond van Vrij
zinnigen in Friesland” werkzaam is om deze
concentratie kracht en beteekenis te geven.
Een gelukkig verschijnsel is het, dat reeds
vele kiesvereenigingen aansluiting hebben
gezocht en eveneens, dat reeds een beduidend
aantal persoonlijke leden het lidmaatschap
aanvroegen. Dan, die aansluiting en vooral
de persoonlijke toetreding behoort nog veel
meer algemeen te worden. Als in 1913
krachtige opleving van het Vrijzinnig be
ginsel in Friesland mogelijkheid zal blijken,
dan behooren allen die daarvan het nood
zakelijke inzien, ook aan de verwezenlijking
er van hunne beste krachten te wijden.
Afgescheiden van de vele andere middelen
welke voor propaganda dienstig mogen
worden geacht is bezieling, opwekking en
versterking door het levende woord steeds
als een der meest doeltreffende gebleken.
Vandaar dat het Bestuur van den Bond zich
tot een’ spreker van naam heeft gewend met
verzoek voor versterking van het vrijzinnig
beginsel een lezing te Leeuwarden te willen
houden. Het is zoo gelukkig geweest van
Dr. D. BOS, lid der Tweede Kamer voor
Winschoten, een toestemmend antwoord te
mogen ontvangen. Van hem mag met het
volste recht verwacht worden, dat hij zal
blijken de rechte man op de rechte plaats
te zijn, een man die spreekt naar het hart
van hen welke voor verwezenlijking van het
vrijzinnig beginsel heil verwachten ten bate
van land en volk.
Deze bijeenkomst moet slagen en zij zal
slagen wanneer iedere Vrijzinnige zijn plicht
betracht. Komt, zooveel mogelijk allen op
en bevordert tevens het bezoek van hen, die
met u betrekkelijk deze aangelegenheid eens
zijn in willen en handelen. Er werden onge
veer 1400 toegangskaarten door heel het
Leden van het Hoofdbestuur
State” zijn thans
Dr. P. de JAGER, Foorz., Ternaard.
Dr. D. RUITINGA, Secr., Kollum.
Dr. A. ANEMA, Sexbierum.
H. H. BARY, Dockum.
T. C. MARCUS, Leeuwarden, Penningm.
Ds. O. NOREL, Wons.
Ds. A. H. NIEBOER, Lollum.
Mr. E. SCHAAFSMA, Bergum.
Ds. M. J. F. SCHöNFELD, Warga.
Dr. P. J. SLUIJTER, Joure.
H. M. TROMP, Sneek, Burgemeester.
Jiir. P. B. J. VEGELIN VAN CLAER-
BERGEN, Joure, Burgemeester.
Ds. D. ZOETE, Lemmer.
G. L. van der ZWAAG, Lid v. Ged. Staten
te Gorredijk.
Ook al deze heeren zullen zeker gaarne
van voorlichting willen dienen.
De Friesche pers zal zeker willen mede
werken tot de gewenschte publiciteit, waar
voor reeds bij voorbaat den dank van onder
geteekenden.
Voor de pers zal de expositie ter be
zichtiging gesteld worden Maandag 20 Mei
a.s., ’s namiddags 2 uur.
De Verlotingscommissie
J. H. H. PICCARDT, Burgemeester van
Wonseradeel te Witmarsum, Foorz.
A. PRAKKEN, Fabrikant te Murmerwoude,
Fice-voorz.
T. C. MARCUS, Oranje-Nassaustraat 16
te Leeuwarden, Secr.-Penningm.
Sneek. De Sneeker Zeilclub (S. Z. C.)
zal Donderdag a.s. (Hemelvaartsdag) de zeil
wedstrijden alhier openen met een ouderlingen
wedstrijd op het Sneeker meer, in 2 klassen,
en wel in de 1ste klasse van Centerboards
beneden 4 W. E., en in de 2de klasse van
vaartuigen van verschillenden naam (ge
mengde klasse.) In de 1ste klasse zijn 7, in
de 2de klasse 10 deelnemers.
Deze wedstrijd is vooral van belang, wat
de 1ste klasse betreft, omdat hierin voor ’t
eerst zullen uitkomen verschillende nieuwe
schepen. Een er van is alhier gebouwd door
den heer P. Olij, een bekend liefhebber van
zeilen, die, hoewel timmerman zijnde, ge
toond heeft een zeilvaartuig te kunnen
bouwen naar de eischen des tijds, zoowel wat
den bouw als de afwerking betreft. De
andere nieuwe vaartuigen zijn grootendeels
gebouwd te Nieuwendam bij Amsterdam.
Bij het proefzeilen is reeds gebleken, dat
het nieuwe jacht van den heer Olij een heel
beste zeiler is en zelfs voor de snelste zeilers
een zeer geduchte concurrent zal worden.
Wij twijfelen dan ook niet of deze wedstrijd
belooft zeer interessant te worden.
en zegt dat hij vóór de
brug het zeil al neergelaten had, maar hij
zag van den tegengestelden kant een schip
aankomen en vreesde dat hij niet tijdig door
de brug zou zijn. Voor de veiligheid trok
hij dan ook het zeil wat bij en er was
weinig wind, zoodat het gevaar van tegen de
brug te stooten niet bestond en hij heeft
ook maar een klein melkbootje.
De politie vindt dat het bootje niet zoo
klein is als beklaagde het doet voorkomen,
want er worden wei 20 melkbussen in ver
voerd. Er woëi een flinke bries, het schip
dat naderde, was wel 50 meter af en hij
verklaart dat het onwil van
is om aan de bepalingen van
te voldoen.
Bekl. herbaalt, dat er maar een klein
koeltje was. Hij zag den agent wel staan en
had het zeil ook neergelaten, doch toen hij
’t schip zag naderen, vreesde hij voor on
gelukken, daarom heesch hij juist voor de
brug weer ’t zeil om er wat vlugger door
te komen en ruimte te kunnen geven voor
het schip.
Eisch f 2 of 2 dagen.
Bekl. vindt dezen eisch hoog, hij had niet
gedacht, hier straf te hebben verdiend.
3. A. S. te Bolsward heeft 3 April een
procesverbaal te zijnen laste gekregen, wijl
hij de gordijnen zijner slagerij niet voldoende
gesloten had, toen in zijn slachtplaats, aan
de openbare straat, geslacht werd.
Bekl. is tegenwoordig en heeft er zich
over verwonderd, dat hij proces k'reeg. Zijn
afsluiting is altoos goed in orde, maar de
jaloezieën waren schoongemaakt en nu schenen
de banden iets gekrompen te zijn. Den vol
genden dag heeft hij het direct laten verbeteren.
voor weldadigheid gevoelen, mogen rekenen
dat alzoo tal van loten zullen worden genomen
ten bate dezer echt Friesche Stichting.
Zij, die in principe bezwaar hebben tegen
loten zullen de Vereeniging zeer aan zich
verplichten met inzending van eene bijdrage
in geld aan één der ondergeteekenden.
De loten worden van 21 Mei af uitgegeven.
Een reuzenarbeid is reeds achter den rug.
Thans dienen inzonderheid de Friezen in
het algemeen voor te gaan. Het benoodigd
kapitaal moet en kan bijeenkomen.
Indien zich, over de geheele provincie ver
spreid, commissies gaan vormen, wat zou dit
de verdere taak van de Verlotingscommissie
veraangenamen. Dit begrijpt zeker een ieder.
Daar, waar zich geene commissiën gaan be
schikbaar stellen, zullen depothouders moeten
worden aangesteld. Dames-leden van zangver-
eenigingen en andere instellingen zullen zich
o zoo verdienstelijk kunnen maken; onder
wijzend personeel in stad en plattenlande
eveneens.
De trekking is bepaald op 19 Dec. 1912.
Ondergeteekenden stellen zich gaarne be
schikbaar voor het verstrekken van nadere
inlichtingen en rekenen vast op veler mede
werking.
Men wende zich bij voorkeur schriftelijk
of mondeling tot den heer T. C. Marcus,
Oranje-Nassaustraat 16, te Leeuwarden, die
inzonderheid de administratie voor Friesland
voor zijne rekening neemt.
Friezen buiten de provincie gelieven zich
bij voorkeur met den eerstondergeteekende
in verbinding te stellen, die de administratie
voor buiten de provincie denkt te voeren.
van //Herema-
Bolsvardsche Courant.