Verschijnt Donderdags en Zondags. 51ste Jaargang.
No. 46.
Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1912.
Donderdag 6 Juni.
RAADSO VERZICHT.
Eetwedstrijden.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
’n 2den Rooden Dinsdag
-
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn, verkrijgbaar a 5 Cent.
in de zestiende en
Er is eens be
zeer verstandige
konden al aan
acetyleen te maken, door in een bus carbid I
nog kon Gijs van
Dat rijm is een
van den tijd, dat
De Nederlanders stonden er te allen tijde
voor bekend, dat ze van lekker eten en
drinken hielden en dat ze het wisten te
krijgen ook. Want dat is meestal nog de
grootste kunst. Wie echter den weg wist
om zich toegang te verschaffen tot de gil-
demalen, de doodmalen, de bruiloftsmalen,
de schuttersmalen, of meedeed aan de ffva-
derlandsche maaltijden”, had heel wat te
verorberen voor hij aan zijn galgemaal was.
En het was in vroegere dagen niet moeielijk
wat mee te krijgen van een gastmaal. Men
hoefde niet eens als in onzen tijd te wach
ten op een invitatie. Om aan een doodmaal
deel te nemen bijv., dat wisten de tafel
schuimers, panlikkers en kanvegers heel goed,
had men eenvoudig in den grooten stoet van
volgers en dragers te sluipen en maakte de
heele ceremonie mede. Er werden bovendien
door de familie van degenen, die een open
baar ambt bekleed hadden, openbare dood
malen aangericht, waaraan dus een ieder
kon deelnemen. Tot die openbare ambten
werd ook dat van kastelein gerekend en zoo
gebeurde het bij den dood van den eersten
kastelein van Sloten in Mei 1680, dat het
tusschen Sloten en Amsterdam wel een ker-
misstoet leek, die optrok naar de plaats van
het heerlijke maal. Op dat doodmaal werd
elfhonderd pond vleesch gegeten en twintig
okshoofden wijn en zeventig halfvaten bier
leeggedronken.
En in de provincie Drente kende men
nog in de vorige eeuw de spinmalen, waarbij de
huismoeders de dorpsdochters uitnoodigden
een dag te komen spinnen, om haar linnen
kast wat vlugger vol te krijgen. En zoo’n
spindag werd dan met een grooten maaltijd,
waaraan ook de jonge mannen deelnamen,
besloten. Des avonds laat gingen dan de
meisjes met een spinnewiel in den eenen en
een vrijer in den anderen arm naar huis.
Ook dit gebruik slijt uit, niet door de
vrijers of vrijsters, doch door den achter
uitgang van het spinnewiel. Doch als daar
een meisje uit logeeren gaat, dan heet het
nogzij gaat uit spinnenen de gastheer
zegt ik heb een spinster thuis.
Er werden zelfs wedstrijden in eten en
drinken gehouden. De deelnemers aan zulke
met water te doen en daarna een brandende
lucifer bij een gaatje in het deksel te houden.
Het gevolg was, dat het gas ontplofte en
met een hevige knal het deksel van de bus
vloog. Een hunner D. de B., wonende
alhier, werd achterover geworpen en vrij
ernstig door de uitslaande vlam in het gelaat
gewond; van den ander, Tj. J., schroeiden
de haren gedeeltelijk af. N. Harl. Cl.
Vacantiekaarten.
Naar gemeld wordt, is de Staatsspoor voor
nemens met 1 Juli a,s. weer vacantiekaarten
uit te geven. Evenals verleden jaar zullen
zij al naar de klasse f 4, f 3, f 2 kosten.
Door Het Volk wordt aan het partij
bestuur der S. D. A. P. een oproep gedaan
tot het houden van
in Den Haag.
Te Dronrijp werd Zondag jl. een kaats-
partij gehouden. Hiervoor werden 30 van de
beste Friesche kaatsers uitgenoodigd. Door
loting werden deze in 10 parturen verdeeld.
Na drie omloopen bleven drie parturen
aan. Deze wonnen de prijzen.
De uitslag was als volgtle prijs f 90,
S. Kooistra, Witmarsum, C. Werkhoven,
idem, en IJ. Aukema, Franeker2e prijs
f 45, T. W. Kooistra, Dokkum, S. Tichelaar,
Dronrijp en H. Ypma, Arum 3e prijs f 18,
H. Rollingswier, Achlum, A. van der Ploeg,
Ried en A. Zwaagstra, Leeuwarden.
Naar we vernemen is het partuur S.
Kooistra, S. Tichelaar en Tj. Kooistra be
stemd om in de internationale kaatspartij
uit te komen. Een 2e partuur is dat van
C. Werkhoven, Jan Reitsma Jr. en R.
Zaagmans.
De gerolde portefeuille.
De Duitscher, die te Amsterdam is aan
gehouden, verdacht van het stelen van een
portefeuille van den kantoorlooper der firma
Mirandolle, Vofite en Co., is Zaterdag, ter
beschikking van de justitie gesteld. De
politie heeft zich, na een foto en vingeraf
drukken te hebben genomen, in verbinding
gesteld met de buitenlandsche politie, omdat
men meent met een berucht individu te
doen te hebben.
De man ontkent iets met den anderen
(verdwenen) Duitscher uitstaande te hebben
gehad.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad'is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Inbrekers.
Te Herpt (N.-Br.) is in het raadhuis in
gebroken, De dieven hebben op de secretarie
enin de burgemeesterskamer alles door el
kaar geworpen. Van waarde is niets ont
vreemd. Op een register hebben zij geschreven
Voortaan alles niet zoo goed wegsluiten s.v.pl.
Ook is er in de stoomzuivelfabriek aldaar
ingebroken. Daar zijn ongeveer f 90 en
eenige postzegels ontvreemd. Van de daders
geen spoor.
Een vriendelijke Raadsvergadering.
De Gemeenteraad van Gouda heeft beraad
slaagd over het reglement voor den ont-
smettingsdienst. Dat gebeurde al voor de
tweede maal, want bij de eerste behandeling
waren door dr. Broekhuizen zooveel amende
menten ingediend, dat men niet verder kon
gaan. Nu bij de tweede behandeling werden
zonder boe of ba, zonder eenige motiveering,
alle amendementen van den dokter afgestemd,
en toen deze daarop de tegenstemmers ver
zocht hun stem te motiveeren, antwoordde
een der leden dat het niet aanging op aller
lei onzinnigheden van dr. Broekhuizen in
te gaan.
Waarna ook de andere amendementen
verworpen werden.
Meikevers.
In het westen van ons land zou men gaan
gelooven, dat het gedaan is met het mei-
kevergeslacht. Het is echter niet uitgestorven.
Gaat in Mei naar Limburg. Na een regen
buitje in den morgen krioelen ze bij tien
tallen door het vochtige stof van de met
eiken beplante wegen. Bij honderden liggen
ze er vertreden, verminkt door vogels of
gestorven door te koude nachten. En in
het lage eikenhakhout kan men ze grijpen
met handenvol.
Maar in Limburg is men niet gesteld op
dit drukke bezoek van ^meikegels”. Het
gemeentebestuur te Tegelen kocht dit voor
jaar 330 liter levende exemplaren, tegen 12
cent den liter. Ze werden tot den brand
stapel veroordeeld.
Workum, 3 Juni. Heden morgen werd
het lijk van de vrouw van 8j. V. door een
melkvaarder, nabij hunne woonark gevonden.
Hoe of op welke wijze de ongelukkige te
water is geraakt kan niet worden gezegd.
Sedert een paar dagen was ze niet al te wel.
Ze laat 5 jeugdige kinderen en een man
achter.
Een diep treurig geval.
Eestrum. Iets zeldzaams mag zeer zeker
wel genoemd worden, dat de landbouwer A.
Atsma alhier een koe (enterrier) op stal heeft,
die per dag 49 halve liters melk opbrengt
en in de maand Januari reeds heeft gekalfd.
Voor den eigenaar een voordeelig beestje.
Op de kweekerij van den heer W. H.,
onder Almenum beproefden twee knechten
wedstrijden werden obligaateters genoemd
en het ging er meestal om, wie het meeste
kon eten. Men kent wel het kinderrijm
Heb je wel gehoord van dien hollebolle wagen
waar die dikke Gijs op zat Hij kon schrok
ken groote brokken, een koe en een kalf, en
een heel paard half, en
den honger niet slapen,
der vele getuigenissen
eetwedstrijden nog in den volkssmaak vielen.
Met Paschen vond men op de Paaschwei
menschen, die aannamen, vijftig eieren te
eten en dan nog vijf en twintig liter bier er bij
te drinken. Het was hun niet om de eieren
en het bier te doen, doch om den prijs, die
er bij de weddenschap gesteld was. Maar
de apotheker kwam met Paschen doorgaans
het er beste af, want na de feestdagen had
hij het altijd verschrikkelijk druk. Onder
die obligaateters waren droogpruimers, die
aannamen een mand met paaschbrood op te
eten zonder te drinken.
Drinken konden ze
zeventiende eeuw ook wel.
weerd, dat de Nederlanders
menschen waren, want ze
den neus, zien, dat je dorst had. Nu moet
men niet meenen, dat het altijd bier en
sterke drank geweest is dat hier te lande
bij groote hoeveelheden werd gedronken. Er
is ten onzen heel wat aan koffie en thee
verbruikt. Theevisites begonnen bij onze
patriciërs reeds in de 2de helft der zeventiende
eeuwde koffie doet een twintig jaren later
haar intrede. Van de kerkvisites der boerin
nen is het ons niet vreemd te hooren, dat
er door de vrouw van die en die na kerk
tijd bij den bakker of bij den kruidenier
twintig kop koffie is gebruikt. Dat gebeurde
in onze jonge dage dagen, ja, misschien zelfs
tegenwoordig nog wel. En het is merk
waardig, dat bij de lagere klassen de koffie
steeds meer ingang heeft gevonden dan de
thee.
Het theedrinken is destijds zeer bevorderd
door de aanprijzingen van den toenmaligen
burgemeester van Amsterdam den heer Tulp,
naar wien nog de Tulpstraat is genoemd.
Deze burgervader was tevens een gevierd
dokter en in die hoedanigheid nu achtte
hij het zijn plicht bij zijn patiënten de thee
aan te bevelen. Hij kreeg er den naam van
theedokter door. Doch zijn raad vond ge
hoor wat was er niet gemakkelijker, dan
door het ruime gebruik van een heerlijken
drank als thee zich een lang leven te winnen
en bevrijdenis van kwalen en pijnen op den
ouden dag De thee kreeg er den naam
vrouwtjestabak door, terwijl de koffie met den
naam van kakelwater werd aangeduid.
Er was nog zoo’n theedokter, dat was
dokter Bontekoe uit Alkmaar, die hofme-
dicus was te Berlijn en daar zijn patiënten van
nvijftig tot tweehonderd kop” thee per dag
liet drinken. Hielp dat niet, dan had men
nog niet genoeg thee gedronken of misschien
ze ook niet goed bereid. Hij had er een
boekje over geschreven Tractaat van het
excellentste kruyt thé. En door dat boekje
werd het gebruik van het heulsap nog meer
bekend in Duitschland, zeer naar den zin
van de Nederlandsche Oost-Indische com
pagnie, die den schrijver eene flinke beloo-
ning gaf en haren theeverkoop zeer zag toe
nemen.
Later zijn de Duitschers weer aan hun
bier gegaan en hebben zij op hun beurt ons
weer wllen wijsmaken, dat men met bier-
drinken zijn leven verlengen kon.
te krijgen
te nemen.
45 cent hadden de jongens van het bedrag
reeds versnoept en twee dubbeltjes had een
er van in zijn mond onder zijn tong
verstopt. 0. H. Cl.
Een jongen te Amsterdam, die met
z’n vader naar school moest, om met den
onderwijzer te spreken over een straf, die
het jongmensch had gekregen, is er van
door gegaan. Sinds Vrijdag heeft men niets
vau hem gehoord,
De behandelde punten in de laatstgehouden
raadsvergadering leveren geen stof tot het
geven van een overzicht, uitgezonderd hét
laatste punt.
Het onderzoek van den geloofsbrief van
den heer Dr. H. J. Slijper, benoemd lid van
den Raad, had tot resultaat, dat de Raad
metalgemeene stemmen besloot, den benoemde
niet toe te laten als zijnde zijne functies van
leeraar aan de Rijks-zuivelschool en der
Rijks-landbouwwinterschool te Leeuwarden,
onvereenigbaar met het lidmaatschap van den
Raad.
Reeds een paar weken geleden hoorde men
mompelen over de gerezen bezwaren tegen
de toelating en zijn wij wel ingelicht, dan
hadden verschillende deskundigen reeds uit
gemaakt, dat beide scholen vallen onder het
middelbaar onderwijs en verbiedt art. 23/
der Gemeentewet dus de toelating van den
benoemde.
Wel was den heer Slijper door zijne supe
rieuren toegestaan om de betrekking te aan
vaarden, maar de Gemeentewet brengt een
kink in den kabel.
Oppervlakkig beoordeeld kan men moeielijk
een grond vinden om een leeraar aan Rijks-
vakscholen uit te sluiten als raadslid en valt
het niet gemakkelijk, de billijkheid hiervan
in te zien, maar waar de wet spreekt, hebben
wij te berusten.
De ambitie om lid van den Raad te
worden is hier niet bijzonder groot, waarom
wij ons gelukkig rekenden, dat de Raad met
een flinke kracht versterkt zou worden. De
beslissing is dus wel jammer, maar volgens
de Gemeentewet kon niet anders gehandeld
worden.
Naar wij vernemen zal er geen hooger
beroep worden ingesteld ‘en komen wij na
goedkeuring van het raadsbesluit door Ged.
Staten, dus eerstdaags weer te staan voor
een nieuwe verkiezing.
Bioscoop censuur.
De Haagsche politie heeft de vertooning
van de filmBokswedstrijd tusschen Johluson
en Jeffries verboden. (N. Crt.J
Gevaar van electrische leidingen.
Zaterdagavond geraakte de monteur Berg
man uit Haarlem, werkzaam op het em
placement van de N. Z. Holl. Tramwegmij.
te Rijnsburg, door het omvallen van een
ladder, waarop hij stond, in aanraking met
de electrische geleiding. Eén hand was ge
heel verbrand en de man bewusteloos. Hij
werd naar het academisch ziekenhuis te
Leiden vervoerd. Hedenmorgen was het
bewustzijn nog niet teruggekeerd. Zijn
leven is nog altijd in gevaar.
Hooge bloemenprijzen.
Te Doonwerth zijn bij den verkoop van
bloemen enz. op den huize vden Duno”
hooge prijzen besteed. Vele vreemdelingen
waren aanwezig. Behalve de kosten werd
betaald o.m. voor twee oude stamfuchsia’s f88,
voor twee acasia molucums f 73, voor een
idem f 34 voor een cansius nobilis f 68, voor
een koppel Oranje boomen f 145 oleander
f35. Vele der groote kuipplanten werden
aangekocht voor rekening van de tentoon-
stellings-com missie te Dordrecht.
Een paar brutaaltjes.
Een paar blikslagers, de gebrs. M., hadden
voor een der hotels te Scheveningen eenige
reparation verricht aan blikwerk, ’t welk zij
in plaats van op de gewone wijze met z/dak-
mastiek” dichtsmeerden, volgens hun beweren
een nieuwe uitvinding, waarvoor zij na af
levering f 10 betaling vroegen.
De hotelhouder, inziende beetgenomen te
zijn, weigerde dit bedrag te betalen, waarop
de kerels zeer brutaal begonnen op te treden.
De politie, inmiddels gewaarschuwd, noodigde
hen uit, mede te gaan naar het politiebureau,
waar met de gerepareerde pannen een proef
werd genomen. Daarbij bleek, dathetaange-
brachtedakmastiek niet tegen de warmte bestand
was, doch smolt en een ondragelijken stank
verspreidde.
Kogel in ’t hoofd.
De zoon van den arbeider Wiffers te
Valtbermond, die onlangs in het hoofd ge
schoten werd, is nu uit het Ziekenhuis te
Groningen terug, maar loopt nog altijd met
den kogel in het hoofd. Deze zit n.l. zoo
dicht op ’n slagader, dat men geen operatie
durfde instellen om hem van zoo’n gevaar
lijke plek te verwijderen. Door wegzakking
van den kogel naar veiliger plaats moet een
meei geschikte tijd voor
worden.
Boefjes.
Toen een jongen van ongeveer zestien jaar
Zaterdagmiddag te Haarlem uit het kostelooze
zwembad kwam en zich wilde aankleeden,
kwam hij tot de ontdekking, dat uit zijn
jas een portemonnaie met negen gulden was
ontvreemd.
Een paar kleinere jongens, die even te
voren in dit hokje hun slag hadden geslagen,
wist hij op de Brouwersvaart aldaar te pakken
en de portemonnaie weer terug
operatie afgewacht
Limb. Koer.
Meikersen.
Uit den boomgaard van Th. E. J. baron
v. d. Feltz te Eist waren gisteren ter veiling
aldaar reeds de eerste Meikersen aangevoerd,
in hoeveelheid van 9 pond. De vruchten
brachten 28 cts. per pond op.
Ironie van het toeval.
Bij de ravage op Dam en Damrak te
Amsterdam laat het toeval weer eens zien
hoe guitig het kan zijn. De Vijgendam is
één woestenij van puin, alles is neergehaald
alleen één huis staat nog fier overeind, en
dat is juist een gevallen huis; het wissel
kantoor van de Wed. van Eijk Zonen.
N. v. d. D.
Bolswardsche Courant
I