lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1912.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 51ste Jaargang.
No. 50.
4
TUBERCULOSEBESTRIJDING.
Donderdag 20 Juni.
BINNENLAND.
Ingezonde n.
Voor het Kantongerecht.
VOOR
Afzonderlijke
de vader
in
ramen
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
13.
wezig.
openbare zitting be
was mondelinge permissie niet
daarom luidt de eisch f 1 of
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
we ons het vorige
talrijke deelname,
van bijna 50 gulden
na de
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Zitting van Vrijdag 14 Juni 1912.
Wonseradeel, 16 Juni. De paardenver-
zekering alhier heeft een ongunstig jaar
gehad. De 260 leden verloren 33 paarden,
waarvoor werd uitgekeerd f 4260.
Arum, 16 Juni. Meer en meer schaffen
de boeren in dezen omtrek zich maai- en
schudmachines aan. Er komt bijna geen
tram aan, of hij voert eene machine mee,
nam daar geen
een vervolging in.
Vonnis bevesti-
we in herinnering
van 1912 alom in
Aan de ingezetenen van Bolsward!
Evenals verleden jaar heeft ook nu weer
de afdeeling «Bolsward” van den Alg. Ned.
Typografen Bond besloten, een poging te
wagen, om het plan, «het stichten van een
Sanatorium voor aan tuberculose lijdende
Typografen”, mede te helpen verwezenlijken.
Daarvoor komt zij ook nu weer »w aller
steun inroepen. Zij doet dit met vrijmoedigheid
en wel om tweeërlei reden.
Ten eerste mochten
jaar verheugen in een
zoodat we een batig slot
konden aanwijzen.
Ten tweede brengen
dat op den eersten dag
den lande is gewerkt met een tuberculose-
bloempje, waarvan de opbrengst wel ons aller
verwachting verre heeft overtroffen, doch de
som, benoodigd tot verwezenlijking van het
doel, is er nog niet. «Bolsward” evenwel
heeft aan dezen verkoop niet medegedaan.
Zij wilde liever haar eigen manier van werken
behouden.
Ook dit jaar wenschen wij een voor-
drachten-avond te organiseeren, zoo mogelijk
afgewisseld door eenige zang- en muziek
nummers.
Evenals verleden jaar zullen we vooraf
de burgerij een lijst ter teekening aanbieden,
waarop ieder, die dit wenscht, het aantal
der door hem (of haar) begeerde kaarten kan
invullen.
In de hoop dat ook dit jaar ons pogen
met denzelfden gunstigen uitslag mag worden
bekroond als het vorige jaar, verblijven wij
met de meeste achting,
Namens de afd. «Bolsward”
van den A. N. T. B.
HET BESTUUR.
dezewegens ziekte was de administratie
wat achterop geraakt. De loonboekjes waren
wel bij gehouden, en fraude of ontduiking
was er niet, altoos, in al de jaren dat bekl.
zijn omvangrijk bedrijf uitoefende, was alles
prompt in orde geweest, en ’t speet hem
wel, dat men nu terstond hem een proces
op den hals heeft geschoven.
De heer Ambtenaar wil rekening houden
met de omstandigheden en eischt f 1 of 1
dag. Het vonnis was eensluidend.
5. S. F. te Bolsward was eveneens be
keurd voor ’t niet bijhonden der loonlijsten
van zijn personeel. De bekl. is afwezig, twee
der bedienden moeten als getuige optreden
en dezen verklaren dat hun het loon ge
regeld is uitbetaald en zij in de week, waar
over het proces loopt, in vasten dienst waren
bij beklaagde.
Eisch f 3 of 3 dagen, wat bij vonnis
werd f 3 of 2 dagen.
6. H. de V. te Workum had begin
April de loonlijst ook niet in orde. Ook deze
bekl. is afwezig. Als getuige wordt gehoord,
de bediende T. Dijkstra, die verkl. vanaf
12 Febr. bij bekl. in dienst te zijn, en ook
op 6 April zijn weekloon heeft ontvangen.
Eisch f 3 of 3 dagen, Zaterdag werd
inplaats van 3, 2 dagen hechtenis opgelegd.
7. Ph. V. te Roodhuis is 15 jaar. Zijn
overtreding zou dus onder de Kinderwetten
vallen ware het niet dat hij deze pleegde te
zamen en in vereeniging met een meerder
jarige. Die meerderjarige J. E. te Oosterend
is afwezig en voor dezen wordt verstek
verleend.
Uit het verbaal blijkt nu, dat deze twee
bekl. den 9 Mei in hooiland zochten naar
eieren van kieviten en waterwild.
De aanwezige jongen bekent dat zij wel
gezocht doch niet gevonden hebben.
Eisch tegen J. E. f 4 of 3 dagen.
Tegen Ph. V. dat hij, als zijnde nog te
jong, zonder straf aan zijne ouders zal
worden teruggegeven, wat bij vonnis bevestigd is.
8. P. K. te Lollum is 3 April ook aan
’t eierzoeken geweest. De politie had zich
in de nabijheid verdekt opgesteld, en zoo
werd geconstateerd dat hij ook in een land
kwam, waarvan de eigenaar of rechthebbende
in de krant aankondiging heeft gedaan, dat
er niet in geloopen of gezocht mocht worden.
Bekl. bekent dat hij in dat land gezocht
heeft, en de boer had hem ook mondeling
vrij gegeven. Later ook schriftelijk, wat
hij toont.
Op 3 April
voldoende, en
1 dag; bij vonnis is dit bevestigd.
9. J. H. te Hieslum verkeert in het
zelfde geval als de vorige beklaagde. Hij is
17 jaar, maar de deelgenoot in de overtre
ding B. de H. te Hieslum, is meerderjarig
en zoo werd de zaak publiek behandeld. De
minderjarige was present, de meerderjarige
absent. De aanwezige bekent den 17 April
gezocht te hebben naar eieren. Het land
van Cuperus was niet verboden, en hij had
niet verwacht, dat hij er proces voor zou
krijgen. Later heeft hij ook mondeling per
missie gekregen.
Hem wordt beduid, dat mondelinge toe
stemming niet geldig is, en de eisch luidt
voor B. de II. f 2 of 2 dagen, voor J. H.
f 2 of 7 dagen tuchtschool.
Vonnis bevestigend, behalve dat voor den
2en bekl. f 1 boete in plaats van f 2 wordt
gesteld.
10. J. T. te Arum is bekeurd wijl hij 5
Mei in een land heeft geloopen waartoe hij
geen recht had. Bekl. is tegenwoordig en
zegt, dat hij wel langs den slootkant van dat
land is geloopen, doch niet zooals de politie
misschien denkt om eieren te zoeken, doch
er lag een pasgeboren lam in den wal. Dat
zagen zij want er was een kameraad bij.
’t Verwondert bekl. dan ook zeer dat hij
wel en die andere, die bij hem was, geen
procesverbaal heeft gekregen.
De heer Ambtenaar antwoordt dat ook
tegen den ander proces is opgemaakt, maar
die wordt voor de volgende zitting gedagvaard.
Bekl. zegt nogmaals dat het alleen was om
dat lam te helpen en bij het oude schaap
te brengen.
De agent, die ’t verbaal heeft opgemaakt
was heden niet present, daarom wordt de
behandeling geschorst tot de volgende zitting.
Als gewoonlijk was er ook nu weer een
heele Hst beklaagden op de rol voor de
strafzitting van Vrijdag. Eerst werden eenige
kinderzaken behandeld met gesloten deuren.
Eenige jongens die betrapt waren op eier
zoeken en ook een die in een boom was
geklommen, hadden zich voor den Rechter
te verantwoorden. Daarover kunnen wij niets
verder mededeelen, want zulke «kinderzaken”
worden volgens de wet niet openbaar be
handeld en daar heeft dus zelfs de pers geen
toegang bij. Niet waar dat laatste beteekent
nog al iets in onzen tijd, waar de «Koningin
der aarde” haast overal haar vingers weet
achter te krijgen.
De eerste zaak in
handeld, betrof
1. 8. D. te Tjerkwerd, die 27 April
verzuimde aan de exercitie met de brand
spuit deel te nemen. De bekl. was er niet,
doch als getuige werd gehoord de Opper-
brandmeester P. van Goslinga die verklaarde
dat bekl. vooraf door den bode in kennis
was gesteld met de oefening.
Eisch f 2 of 2 dagen.
In den gewonen regel verloopt er tusschen
de behandeling der strafzaken en het uit
spreken der vonnissen een of twee weken.
Dezen keer ging het wat vlugger in zijn
werk, en volgden de vonnissen reeds den
dag na de zitting dus gepasseerden Za
terdag. Wij zijn daardoor in staat thans
naast de eischen ook meteen het gewezen
vonnis mee te deelen. Deze brandweerman
kreeg, wat tegen hem geëischt werd n.l.,
f 2 of 2 dagen.
2. 8. V. te ^orkum moest terechtstaan
wegens overtreding der Leerplichtwet. Bekl.
is afwezig, maar als getuige is present het
hoofd der school die verklaart dat het kind
tot 1 April j.l. viel onder de verplichtingen
der Leerplicht. Sedert 11 Nov. van het
vorige jaar is dit kind niet weer in school
geweest. De verzuimen in Jan. waarover het
proces gaat, zijn dus onwettig en
is strafbaar.
Eisch f 3 of 3 dagen, wat bij vonnis is
geworden f 5 of 3 dagen.
3. De volgende zaak vorderde heel wat
tijd van behandeling. Het betrof een be
keuring van J. H. bakker te Koudum, die
de rookleiding van zijn oven houten
heeft. Over deze zelfde ramen heeft
bekl. voor twee jaar ook een bekeuring en
veroordeeling gehad, en nu heeft de
inspecteur van den arbeid ze nog aangetroffen.
Bekl. is tegenwoordig en zegt, dat hij den
timmerman heeft opgedragen dat houten
raam weg te nemen, maar die zei dat het
er niet weg kon. Het was een raam om de
steenen heen, de bozem zelf is geheel van
steen en ijzer, zoodat er nooit vnur kan
komen bij dat houten raam aan den buiten
kant. Dat raam kan er niet weg, het dient
voor steun van ’t metselwerk. De timmerman
is sedert overleden, anders had hij dien
meegenomen. Een teekening heeft hij echter
wel en daarop is aangegeven hoé de rook
leiding geheel van ijzer en steen is. Bekl.
weet niet, hoe de inspecteur het wil hebben.
De heer Ambtenaar geeft hem den raad,
om den ambtenaar die belast is met het
toezicht der veiligheidswet, inlichtingen te
vragen, die hem volgaarne zullen worden
versteekt, en geeft hem ’t adres van dien
heer. Over de teekening en de uitlegging
daarvan worden nog heel wat woorden ge
wisseld, maar ’t slot is dat er f 7 boete of
5 dagen hechtenis wordt geëischt.
Bekl. weet niet hoe hij moet, hij zal in
lichtingen vragen doch de hr. Kantonrechter
zegt, dat hij dat al veel eerder had moeten
doen. Het vonnis is Zaterdag geworden f 4
of 2 dagen.
4. Ook de nu volgende zaak vorderde
heel wat tijd, en dit wegens de breedvoerige ver
dediging van den beklaagde. 8. P. te
Bolsward heeft een proces gekregen, wijl de
loonlijst, die volgens de wet geregeld moet
worden bijgehouden, niet in orde was, toen
iemand vanwege de Rijksverzekeringsbank
daar een onderzoek naar instelde.
De bekl. is tegenwoordig en zet een breed
betoog op, om te verklaren hoe deze over
treding is gekomen. In 't kort is de reden
zoodat maaiers met de zeis meer en meer
eene zeldzaamheid beginnen te worden. Door
het regenachtig weer er toe genoodzaakt,
hebben sommige boeren maar van de hooiïng
afgezien en het gras ingekuild. Sommige
stukken geven een overvloedig gewas.
Hepk. Nieuwsbl. van Fr.
Sneek. Bij de Zondag onder de leden
der Doopsgezinde gemeente gehouden stem
ming voor de beroeping van een predikant
werden uitgebracht 215 stemmen, waarvan
op ds. H. Schuurmans, den Horn 106, ds.
E. Engelkes te Steenwijk 88, ds. M. L.
Hartog, Joure 17, ds. T. H. van Veen,
Meppel 2 en ds. F. ten Cate, Loppersum 1 st.
Daar de volstrekte meerderheid (108) door
niemand bereikt is, zal dus tusschen de 3
eerstgenoemden een herstemming moeten
plaats hebbendeze is bepaald op Zondag a.s.
Gaasterland, 17 Juni. Wel kunnen we
merken, dat een gedeelte van Gaasterland,
het fraaiste gedeelte, van eigenaar is ver
anderd. Het viel ons op toen we de bosschen
doorkruisten, dat alles weer zoo netjes was
aangelegd. Ook zullen de oude rechten weer
worden gehandhaafd werd vroeger het fietsen
in de bosschen door de Maatsch. Gaasterland
verboden, de familie v. d. Feltz, de nieuwe
eigenaar heeft dit verbod zeker tot genoegen
van velen, weder opgeheven.
De vrouwenkiesrechtdag in ’t Oranjewoud.
Zondag 16 Juni werd in het Oranjewoud
de propaganda-feestdag voor vrouwenkiesrecht
gehouden.
’t Slechte weder het regende onop
houdelijk had er zeker schuld aan, dat
het getal bezoekers zoo klein was. Zoo
waren van de 400 leden van de afdeeling
Leeuwarden slechts een tiental opgekomen,
’t Gevolg was, dat de opening, die op 1
uur bepaald was, eerst omstreeks 2 uur kon
plaats hebben. Zij geschiedde door de voor
zitster der afdeeling Heerenveen, mevrouw
de Jong, die daarna het woord gaf aan
Ds. Iterson van Wirdum, voor het spreken
van het welkomstwoord.
Daarna besprak mej. Weeveringh va»
Amsterdam het onderwerp «Wat zal door
Vrouwenkiesrecht verbeteren?”
De tweede spreekster, mevr. Kramers van
Rotterdam, behandelde het onderwerp: «Vrou
wen, vereenigt u voor uw burgerrecht”.
Leden van de afdeeling Gorredijk voerden
het propaganda-tooneelstuk «De raad der
góden” op. In de pauzen lieten zich een
gemengd koor en een muziekkorps hooren.
Met het oog op het ongunstige weer werd
des avonds in het «Posthuis” te Heerenveen
een vergadering gehouden met precies het
zelfde programma.
Ds. Ewoldl.
Wij vernemen dat Ds. E. in hooger beroep
is gegaan tegen zijn ontslag als predikant
door het Prov. Kerkbestuur in Friesland.
N. Sn. Ct.
Brave pleegouders.
Donderdagavond vervoegde zich
11. J. v. D. van Harlingen kreeg 14 Mei
een proces van den stationchef van Arum,
hij wordt beschuldigd dat hij in de tram
stapte, toen het rijtuig reeds in beweging
was. Bekl. is tegenwoordig en zegt, dat de
verbalisant het hem telkens lastig maakt,
hem telkens als hij met de tram in Arum
is, hinderlijk en spottend bejegent. Op den
bewusten morgen stapte hij uit de tram van
Harlingen en moest verder op naar Bolsward.
«Toen de conducteur blies, stapte ik op het
balcon, maar de chef die mij al eerder ge
waarschuwd had, mij te zullen vinden, riep
mij nu toe, dat hij proces zou opmaken.
Ik had niet verwacht dat hij daaraan
gevolg zou geven, ik had zelfs plan een
klacht in te dienen bij de Directie der
Maatschappij, wat mijn vader echter heeft
afgeraden. De conducteur van de tram zal
kunnen getuigen, dat ik volstrekt geen aan
leiding heb gegeven tot deze rechtsvervolging.
De heer Ambtenaar, na eenige papieren
te hebben ingezien, trekt deze zaak in.
12. 8. B. te Hieslum heeft 19 April
gezocht naar eieren. De zaak wordt bij ver
stek behandeld door den getuige A. de Vlucht
te hooren. Deze verklaart gezien te hebben
dat bekl. in het land omliep in zoekende
houding waar kieviten rondvlogen.
Een eisch werd niet gesteld, ’t Vonnis
luidde Zaterdagf 3 of 2 dagen.
J. B. te Hemelum is ook niet aan-
Dit is een eizoeker die 27 April in
’t veld van v. d. Feltz zijn kans beproefde.
De pachter van dat veld
genoegen mee en stelde i
Eisch f 3 of 2 dagen,
gend.
De overige zaken zijn bij verstek
schorsing der zitting behandeld.
aan de
woning van het hoofd der school te Willems
oord een jongen. Hij had ergen honger en
-wilde ook graag den nacht in het huis van
den onderwijzer doorbrengen. Volgens zeggen
van het bleeke en zwak uitziend ventje, was
hij jl. Dinsdag de woning van zijn pleeg
ouders, J. H. te Deventer, om de zeer slechte
behandeling, ontvlucht en hij had sedert dien
tijd, dag en nacht onder den blooten hemel
doorbrengende, niets gegeten. Hij heette C.
van Looijen, was 13 jaar oud en door den
Voogdijraad te Rotterdam aan de ouderlijke
macht ontrokken, in genoemd gezin te
Deventer uitbesteed.
De rijkspolitie, er mede i» kennis gesteld,
heeft hem Vrijdag, na bekomen inlichtingen,
naar Deventer getransporteerd. (Tel.)
Een waaghals.
Aan de halte Hembrug, op circa 40 min.
afstands van het station Zaandam, sprong
Zaterdagavond een reiziger uit den in volle
vaart zijnden laatsten trein van Amsterdam
naar Zaandam. Deze trein houdt aan de
halte niet stil en de reiziger, die daar moest
zijn, had dus nog een aardigen marsch moeten
maken om thuis te komen. Met ontzetting
zagen medereizigers hem den sprong wagen
en tegen de straatsteenen van het perron
slaan. Niettemin liep zijn waaghalzerij goed
af en kreeg hij slechts een onbeteekenende
verwonding aan één der handen. Jf. CL
Bolswardsclie Courant