lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
BI
J
1912.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
51ste Jaargang.
No. 65.
DALENDE STAATSRENTEN.
j
I
Zondag 11 Augustus.
BINNENLAND.
Geen partijzaak.
VOOR
Afzonderlijke
RECLAME.
en
der Pol, lid der iiirma Van
Voor hem is
groote tegen-
om
een
moeten
van
'V'
o.a.
banken
plichten
I
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
de ketting vóór de brug lichten te trek de Amsterdamsche diamantnijverheid
_2„. zwaar getroffen worden.
van het verkeer dat de
en hekjes daar worden
alles geplaveid.
J
1
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ZOO ZIET EEN BUS
VAN HOUTEN’S
Rona
Cacao
ER UIT.
Met volle gerustheid I
kan aan het publiek de
beoordeeling van dit
fabrikaat worden over- j|
gelaten.
1 Kg. 1.50 |‘/4Kg. /0.42| I
- 0.80 |Xo - 0.18
De beste voor den prijs!
Reeds vroeger hebben wij er op gewezen,
dat het verzet tegen de Tarief wet-Kolkman
geen partij-politiek is.
Dit kan het best hieruit blijken, dat van
het Anti-Tarief-Comité, dat zulk een onver
moeide en doeltreffende actie tegen deze
tarief-plannen voert, een vrij groot aantal
industrieelen lid zijn, die in de politiek
rechtsch staan.
Wij laten de gansche lijst hier volgen,
ook ten bewijze, dat ’t niet de minsten
onder onze industrieelen zijn, wier handels-
scherpzinnigheid en eerlijkheid niet
door politieke overwegingen wordt ver
duisterd
Mr. A. Haex, dir. der Mij. tot exploitatie
van Limburgsche Steenkolenmijnen, Heerlen
(R.-K.);
A. C. van. Puyenbroek, lid der firma H.
van Puyenbroek te Goirle, Tilburg (R.-K.);
C. Segers, chef der firma Segers te Lisse
(anti-rev.);
C. A. Alexis Wübbe, Amsterdam (R.-K.);
Ant. Jurgens, voorzitter der Ant. Jurgens
Vereenigde Fabrieken, Oss (R.-K.);
C. van Lede, dir. der N. V. Blankenheym
Nolet’s Disty, Rotterdam (anti-revolutio-
nair);
W. H. van Oordt H. W. Azn, lid der firma
W. van Oordt Co., Rotterdam (anti-revo-
lutionair);
M. C. van
der Pol Zonen, Rotterdam (anti-rev.);
P. van Rossem, lid der firma J. A. C.
van Rossem, Rotterdam (anti-rev.);
J. Schwartz, mede-dir. der N. V. Bier
brouwerij en Azijnmakerij „De Gekroonde
Valk” v/h Van Vollenhoven en Co, Am
sterdam (christ.-hist.);
J. van Schijndel, lid der firma Konink
lijke Schoenenfab. A. H. van Schijndel,
Waalwijk (R.-K.);
J. J. F. M. Smulders, lid van den Raad
van Beheer van de N. V. „Werf Gusto”
v/b Firma A. F. Smulders te Schiedam,
Rotterdam (R.-K.);
P. W. Sutorius, oud-lid der firma Smits
Mertens, Amsterdam (anti-rev.);
P. J. M. Verschure, dir. der Verschure
Go’s Algemeene Binnenlandsche Stoom vaart-
Mij., Amsterdam (R.-K.);
J. M. Voorhoeve, president dir. der Noord-
Brabantsch Duitsche Spoorweg-Mij., Nijme
gen (anti-rev.);
J. P. A. Wyers, Dordrecht (R.-K.).
En dan gaf spreker in overweging een
verordening te maken op ’t rijden met auto’s
en stoomfietsen door de stad. Nog zag hij
gaarne dat 't rijden met paarden aan zijl-
strengen werd verboden.
De heer Gorter meende te
herinneren aan den bestelwagen van ’t
Hollandsch spoor, die langs alle mogelijke
straatjes rijdt en daardoor ’t gevaar van
overrijden helpt vergrooten.
De Voorzitter kon meedeelen dat bij ’t
D.B. reeds maatregelen worden overwogen
om aan ’t snelle rijden met auto’s en fietsen
een eind te maken. En verder verzekerde
ZEd.Achtb. aan ’t overige gememoreerde zijn
aandacht te zullen wijden.
De Nieuwe Harl. Crt. schrijft
Op het Stationsplein, voor een deel liggende
in de gemeente Harlingen en voor een deel
in de gemeente Barradeel, eigendom van de
Staatsspoorwegen, voor het grootste deel in
gebruik bij de Ned. Tramweg Maatschappij
als rangeerterrein, is door de gemeente Har
lingen een plantsoen aangelegd naast de
tramrails, waarvoor aan de S.S. een jaarlijksche
retributie wordt betaald.
Dit plantsoen nu, dat tot dusverre niet
anders dan last veroorzaakte aan het perso
neel van de tram, is thans een gevaar voor
de openbare veiligheid geworden, doordat het
boomgewas zoodanig is opgeschoten dat de
voetgangers, de rails passeerende, het rollend
trammateriëel niet meer kunnen zien aan
komen, daar het als ’t ware in een laantje
rijdt. Gisteren was bijna een boerenvrouw
onder een locomotief geraakt, als een politie
agent er niet in geslaagd was haar op het
laatste oogenblik te waarschuwen. De vrouw
deinsde verschrikt terug; de haar vergezellende
vrouw de dames waren in druk discours
bedankte den agent pardon, ze bitste
hem toe, dat ze de locomotief wel had zien
aankomen.
Het is een eisch
boompjes, bloempjes
weggenomen en
De strijd in-’lte diamanl-nijverheid.
Volgens te Amsterdam loopende geruchten,
denkt de firma Asscher er over, een deel
van haar bedrijf naar het Buitenland over
te brengen. Daar de firma Asscher de
grootste diamantslijper is, zoudoor haar ver-
A1 deze heeren zijn er van doordrongen,
dat bescherming een ramp voor de welvaart
van ons land zou zijn.
En hoe ongaarne zij, als voorstanders van
een rechtsch bewind, deel nemen aan een
beweging, gericht tegen een der program
punten van het Kabinet-Heemskerk, zij doen
dit in de overtuiging, dat ’s lands belang
verzet tegen Kolkman’s Ontwerp eischt.
Het zijn de leiders der „christelijke” par
tijen, die van het Tarief een partij-quaestie
maken.
Gelukkig belet dit zoovele niet-verpolitiekte
industrieelen van rechtschen huize niet front
te maken tegen het heilloos pogen, veran
dering te brengen in onze beproefde han
delspolitiek. Oostergo.
Een financieele medewerker van de Prov.
's Hertogenb. Cl. vestigt er de aandacht op,
dat de Staatsrenten dalen... overal dalen.
Dat is een internationaal verschijnsel, hoewel
dit feit geen troost biedt voor hem, die zijn
„papieren” minderwaardig ziet worden. De
3 pCt. Duitsche „Reichsauleihe” stond ver
leden week op 80de 3 pCt. Fransche
leening op 92.2 en de 31/2 pCt. Engelsche
Consols op 74.25, wat de laagste koers is
sinds 86 jaar.
Het Duitsche Rijk heeft een staatsschuld
van ruim 5 milliard. Rekent men daarbij
de schulden der afzonderlijke staten van den
Bond, dan komt men tot ruim 20 milliard,
zonder dat daarbij de schulden gerekend zijn
van gemeenten, districten en provinciën.
Engeland heeft ongeveer 15 milliard
Frankrijk ruim 26 milliard schuld.
Nu zal men kunnen zeggen, dat de staats
schuld voor den schuldeischer een goede
belegging en een betrouwbaar fonds is, dat
neemt niet weg, dat wanneer een enkele
schuldeischer van den staat, die geld noodig
heeft, zijn staatspapier moet verkoopen, hij
met verlies verkoopt en een stuk van zijn
kapitaal kwijt is. En dikwijls is het juist
de kleine en voorzichtige spaarder, die zijn
geld in staatspapieren belegt,
de daling der staatsrente een
slag-
Wat daaraan te doen Er zijn b.v. in
Duitschland in de laatste jaren allerlei mid
delen beproefd om tot koopen van staats
papieren aan te sporen of de koersen dier
papieren hoog te houden. Zoo heeft men
met behulp van de wet getracht spaar-
en andere openbare kassen te ver
een belangrijk deel harer financiën
in staatspapieren te beleggen. Maar het hielp
niet. De fondsen liepen nog terug. Zelfs een
4 pCt. rente was niet voldoende om te
beletten, dat de' staatspapieren beneden pari
vielen.
In Frankrijk, waar een zeer groote volks
klasse haar geld bij voorkeur in staatsrente
belegt, heeft de minister van Financiën,
Klotz, zich met de daling er van bezig ge
houden, doch den voornaamsten troost, dien hij
kon geven, was, dat de „baisse” niet onver
wacht gekomen was. En dat de Fransche
rente hooger staat dan de Duitsche en Engel
sche, is ook een schrale troost voor den
Franschen belegger, die met de Duitsche en
Engelsche fondsen niets te maken heeft,
maar we] met die van het eigen land en
die, hoe hoog de Fransche rente dan ook
moge staan, toch constateeren moet, dat zij
lager staat dan de noteering, waarvoor hij
haar heeft gekocht.
Natuurlijk moeten er redenen zijn waarom
overal de staatsrente daalt.
De industrie heeft geweldig veel geld
noodig, meer dan in de spaarpotten aanwezig
is. Om geld te krijgen biedt zij hooge
rente, hooger dan de Staat. Geen wonder
dan ook, dat de spaarder liever zijn geld
belegt in industrieele dan in Staatsfondsen.
En wie de risico van industrieele onderne
mingen niet durft wagen, die maakt met
beleggen in goede hypotheken toch nog meer
rente, dan wanneer hij den Staat zijn geld
geeft.
Op den duur zullen de Staten waarschijnlijk
wel moeten overgaan tot het bieden van
betere voorwaarden bij de door hen uitge
schreven leeningen. Een bepaling, dat Staats
papieren it pari worden uitgeloot, zou zeker
heel goed werken. Bij gemeentelijke leenin
gen in Duitschland, waar deze bepaling be
staat, blijft het geldswaardig gemeentelijk
papier zich op goede hoogte handhaven. De
tijd van 3 pCt. Staatsleeningen zal wel gauw
voorbij zijn. Die rente is wel wat laag voor
de tegenwoordige waarde van het geld. Waar
het in de eerste plaats op aankomt, is te
zorgen, dat de last der staatsschulden niet
maar uit den treure verzwaard wordt. Doch
hierover kan men lang of kort praten,
het gebeurt toch niet. De groote mogend
heden bieden tegen elkaar op in bewapenings-
voorstellenwelnu, die kosten in hun uit
voering geld en zoo wordt de oorlog, waar
voor men zich in het belang van den vrede
voorbereidt, de langzame opslurper der groote
financieele krachten.
Arum. Door het Bestuur der Spaarbank
alhier is tot secretaris-boekhouder benoemd
de heer W. Hoogland te Balk.
Met hem stonden op het drietal S. van
der Burg te Gouda en G. Oosterhout te
Leeuwarden, terwijl mede zeer in aanmerking
kwam de heer I. Buiteveld te Sexbierum.
Workum, 7 Aug. Schipper J. Y. de Jong
alhier, liet aan ons bureau als eigenaardigheid
zien een levende slang, welke door hem in
zijn schip was gevangen. In het Gaaster-
landsche bosch is het dier zeker tusschen
de takken geraakt en zoo mede vervoerd
naar hier, alwaar hij te voorschijn kwam.
De man had de slang in een flesch met water
ze was ongeveer 1 Meter lang.
De Banier.
Sneek, 9 Aug. Onze raadszitting van
gisteren avond is er eene geweest, die een
uitzondering maakte op onze gewone zittingen
der vroede mannen.
De stenograaf (hij die zorgt voor het
officieele raadsverslag) en de overige verslag
gevers, zij allen waren bijzonder best te
spreken over de agenda, die ditmaal prijkte
met slechts 8 voor openbare behandeling
geschikte punten.
’t Schijnt dat de wenk, om niet zoo veel
hooi op de vork te laden, ter harte is ge
nomen. ’t Afschaffen van het lezen der
notulen, dat natuurlijk menigmaal meer dan
een half uur in beslag nam, behoort ge
lukkig tot het verleden.
’t Genoteerde van een vorige zitting, ligt
voor de stadsbestuurders ter inzage, waarom
dit thans eenvoudig wordt vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken was weinig
bijzonderseen paar besluiten van Gedepu
teerden, een paar benoemingen geaccepteerd,
een schrijven van het Burgerlijk Armbestuur
begeleidende de begrooting voor 1913ver
zoeken van G. M. Gérritsma en P. Schenkius
om restitutie van betaald vergunningsrecht,
dat was zoowat alles.
Aan laatstgenoemde adressanten werd de
hun toekomende restitutie verleend, de rest
van het ingekomene voor kennisgeving aan
genomen.
Herbenoemd werden tot leeraren a.d. H.
B. S. de h.h. A. v. d. Groen en J. 8.
Wijler; aan het Gymnasium G. M. Reintjes.
Zetters werden M. Haga, R. 8. H. Visser
en K. J. P. Dwarshuis, (periodiek aftredenden)
’t Dubbeltal werd gevormd door bijvoeging
van de b.h. Van Hout, De Wolf en Wil-
helmij.
De Firma Hommerson, die hier, ouder
gewoonte, op de kermis altijd met een
bioscoop komt, zag de bui hangen, we hebben
hier 16 Aug. a.s. twee, zegge twee vaste
bioscopen.
Daarom vroeg zij in deze zitting,
inplaats van met een bioscoop, met
Cake Walktent te komen.
Maar mis hoor 1 met ’t oog op meer van
die gewijzigde aanvragen, werd conform ’t
voorstel van B. en W. afwijzend beschikt.
En toen kregen we nog een nastukje van
ons raadslid De Wolf, die ’t soms wel eens
wat al te plat zegt, maar in den regel
spijkers met koppen slaat.
Hij wees ’t D.B. in de eerste plaats op
’t gevaar dat er ’s avonds dreigt bij de brug
vóór den Leeuwarder straatweg, waar in ’t
begin van de week een auto van den heer
H. kans had geloopen te water te raken.
Om rampen te voorkomen, stelde hij voor
aan
verbinden.
Tot dusver spraken we echter nog niet
over ééne beïnvloeding van den rentestand-
aard, die we van groot belang achten. Dat
is de politieke depressie, die de rentemarkt
drukt. Wanneer we tot het jaar 1826 terug
moeten gaan om een koers van de Engelsche
consols te vinden zóó laag als die van thans,
dan ligt het voor de hand te meenen, dat
economische toestanden alleen de tegenwoor
dige daling niet kunnen rechtvaardigen. Er
zijn tegenwoordig onzekerheden, verrassingen
in de politiek, die iemand het genoegen
ontnemen om ook maar een week vooruit
te kunnen voorspellen, hoe de verhouding
der groote, met de sabel rammelende mogend
heden zal zijn. Iedere dag kan een nieuw
conflict zien geboren worden en iedere dag
kan de vrede van Europa worden verstoord.
De geweldige naijver, de geweldige concur
rentie op politiek gebied maken te zamen,
dat de staten, of zij willen of niet, elkaar
een financieelen oorlog moeten aandoen, in
afwachting van dien met de wapenen. En
die financieele krijg onttrekt in de allereerste
plaats geweldige sommen aan de circulatie,
maar in de tweede plaats bewerkt de beangsti
gende, onveilige toestand, dat zeer voorzich
tige kapitalisten hun geld langzamerhand
onttrekken aan de openbare markt. In breede
volkskringen is geen vertrouwen in de stabi
liteit der bestaande verhoudingen. Men denkt
steeds aan dpn naderenden grooten volkeren
slag.
Dat vertrouwen te herstellen, zal niet
gemakkelijk gaan. Daarvoor zijn mooie woor
den onvoldoende. Konden Regeeringen tot
daden overgaan, d.w.z., konden zij eindelijk
overgaan tot mindere bewapening, dan zou
het vertrouwen gauw terug zijn. Maar...
zij denken er niet aan
Bolswardsche Courant
j
