Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
J
Verschijnt Donderdags en Zondags.
51ste Jaargang.
1912
No. 78.
Bloembollen m Friesland.
I
Donderdag 26 September.
RAADSO VERZICHT.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
en
de
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
treedt dus daarin de fabriek niet als
Ongetwijfeld zullen door de
van
dan
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Hel bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
deelen geeft. Het ligt dus geheel in de
lijn van onzen Gasdirecteur om zijn uiterste
best te doen om nieuwe afnemers te zoeken.
Dat is ook het belang der gemeente. De
gasfabrieken zijn in vele steden tegenwoor
dig de weldoeners der gemeentekas en hoe
meer nu het gasgebruik toeneemt, des te
voordeeliger zal de exploitatie werken.
De interpellatie ging uit als een eindje
kaars. Van beide zijden werd de zaak
bekeken, maar tot een resultaat kwam men
niet. Ware er een motie gesteld, dan had
de Raad zich kunnen uitspreken en wist de
Gascommissie het gevoelen der meerderheid.
Een onduidelijk gesteld antwoord over een
gevraagde vrijstelling van schoolgeld, bleek
aanleiding te zijn geweest tot de interpellatie
over dat onderwerp. De besprekingen hier
over liepen vlugger van stapel.
Een lid der Gascommissie (de vorige maal
afwezig) vond aanstoot in een uitdrukking
in de vorige vergadering gedaan, dat er een
accountant zou moeten komen om wijs te
worden uit de administratie der gasfabriek,
waartegen hij protesteerde.
De Voorzitter der Gascommissie beklaagde
zich na al het gesprokene over de weinige
waardeering, welke die Commissie ondervindt.
Op dat gebied kunnen meerderen mee
spreken. Hoevelen gaven niet in het belang
der gemeente hun tijd en werkkracht en
waar bleef de waardeering
Wie dat verwacht, heeft misgerekend.
Aan het slot werd nog gewezen op de
opgraving der bestrating buiten de Blauw
poort tijdens de weekmarkt, een tijd daarvoor
totaal ongeschikt.
Eenige jaren geleden zou op een Donderdag
morgen even voor den aanvang der week
markt een gedeelte der Dijkstraat onder
handen worden genomen, wat, dank zij de
telefonische verbinding met den toenmaligen
Burgemeester, op het nippertje werd belet.
Bij voorkomen weet men dus den weg
om op Donderdag het verkeer in drukke
straten vrij te houden.
En nu maar weer tot later.
De laatste raadsvergadering kenmerkte
zich door een levendig debat. Er was ditmaal
animo, maar wanneer het een enkele keer
te warm liep, slaagde de Voorzitter er in
den stroom van welsprekendheid te breidelen.
De Afdeeling /zBolsward”van de S. D. A. P.
gesteund door //Patrimonium”, wijziging vra
gende der verordening voor den hoofdelijken
omslag, kreeg nul op haar rekest. B. en W.
wenschten de bestaande regeling te behouden,
dus geen hoogeren aftrek voor levensonder
houd te stellen dan f 400, terwijl eveneens
de progressie voldoende geacht werd. Over
het laatste waren de leden het blijkbaar eens,
tenminste daarover werd niet gesproken, maar
voor hoogeren aftrek was blijkbaar wel eene
strooming. Een voorstel om den aftrek te
brengen op f 500 zal worden ingediend en
ongetwijfeld zijn daar wel voorstanders voor
te vinden in den Raad.
Het haventje der Looiersgracht, al jaren
lang een steen des aanstoots, zal nu toch
eindelijk verdwijnen en de omwonenden zullen
des zomers van onaangename geuren bevrijd
worden.
Het idee van een der leden om het op
een koopje te doen en het haventje geleidelijk
te dempen met opgehaald straatvuil der ge
meente, vond geen steun, wat ook maar
goed is, want om een vuile sloot met vuil
te dempen, is naar onze meening niet
practisch en het middel zou erger dan de kwaal
kunnen worden.
Toch blijft deze demping maar half werk
en het ware van groot belang om de gracht,
beginnende bij de Bagijnestraat, langs de
Kampen en Broerestraat in haar geheel te
dempen. Als vaarwater heeft zij weinig
beteekenis meer, ’s zomers is zij meestal onbe
vaarbaar en voor het verkeer gesloten, terwijl
in de warme dagen bij laag water, alle om
wonenden grooten hinder hebben van den
stank, welke dan uit dien modderpoel opstijgt.
Maar dempen kost veel geld en we begrijpen
heel goed, dat de autoriteiten, ofschoon
bekend met dien oahoudbaren toestand, wor
den afgeschrikt door de hooge kosten.
Toch zou, dunkt ons, een weg te vinden
zijn om hiertoe te geraken, wanneer de direct
belanghebbenden in de kosten bijdroegen.
Wij hebben hierbij het oog op de Ned. Herv.
Gemeente, het Weeshuis en het Armenhuis,
alle drie instellingen wier bezittingen grenzen
aan deze gracht en die dus groot belang
hebben bij deze demping, terwijl zij vol
doende kapitaalkrachtig zijn om een deel
der kosten te dragen.
Vele handen maken licht werk, we hopen,
dat ons idee eens ernstig mag overwogen,
en ten slotte verwezenlijkt worden.
De raadscommissie heeft ten kantore der
Gasfabriek inzage gehad der administratie
en adviseerde tot goedkeuring der rekening,
waartoe met algemeene stemmen besloten
werd.
De verdere voorstellen der commissie om
de rekening eenvoudiger in te richten en
een vaste afschrijving te bepalen, benevens
de posten beter te specificeeren, komen later
in behandeling.
Toch was de gasfabriek hiermede niet van
de baan en werd de interpellatie beantwoord
omtrent de verhuring van kooktoestellen.
De Gascommissie en B. en W. zagen
hierin geen concurrentie met neringdoenden,
waarmede de interpellant en enkele leden het
niet eens waren.
De waarheid ligt, dunkt ons, in het midden.
In principe achten wij het ook beter om de
levering van gasbenoodigdheden aan particu
lieren over te laten, maar de achtergrond
van de kwestie is, dat de fabriek thans toe
stellen in huur wenscht te geven om daar
door de gebruikers van het nut en ’t gemak
te overtuigen. Het is ons niet bekend, dat
particulieren dergelijke toestellen verhuren
en
concurrent op.
proefneming velen vaste gebruikers
kookgas worden, waaruit volgt, men
zeker voordeeliger een gaskachel kan koopen,
dan deze te blijven huren, waardoor dunkt ons
op den duur de neringdoenden aangewezen
zijn om die toestellen te leveren.
De Raad heeft eenmaal het salaris van
den Gasdirecteur zoo geregeld, dat een toe
nemend gasgebruik voor hem meerdere voor-
Een hoofd en een hulp van school no. 2
kwamen met de vraag om subsidie voor het
houden van schoolreisjes met hun leerlingen.
De vereeniging //Konijnenfokkerij” vroeg
deelname in het garantiefonds voor een te
houden tentoonstelling van pluimvee in
November a.s.
Een leelijken bril op den neus kreeg een
zekere D. Gaastra, die, in strijd met een
paar bepalingen der Bouwverordening, een
door hem gekochte woning aan de Geeuwkade
met gesloten blinden was gaan restaureeren.
De heer de Wolf wees er op hoe onbe
rekenbaar treurig de gevolgen zouden zijn,
als de Raad conform het voorstel van B. en W.
besloot om adressant ontheffing te verleenen
van art. 9 en 14 der Bouwverordening.
Met 8 stemmen tegen werd bewust voorstel
verworpen.
24 Sept. 1912. De 72-jarige B. Jel-
gersma, rentenier alhier, zakte hedenmorgen
onverwachts in elkaar en was terstond een lijk.
Piaam, 23 Sept. De vorige week is alhier
een brutaal stukje uitgehaald door iemand,
die zeker voor geen klein geruchtje vervaard
is. Een arbeider was wegens militieplicht
voor enkele weken van huis, waarom de
vrouw besloot, zoolang bij haar ouders in
Gaaat te logeeren. De woning stond dus
zoolang ledig. Iemand die het scheen te
weten of gehoord te hebben, heeft door het
uitsnijden van een ruit zich toegang tot de
woning verschaft. Het schijnt hem daar zeer
goed bevallen te zijn, en hij heeft zich goed
vertrouwd, althans hij heeft zich te bed neer
gelegd te slapen, hetgeen was af te leiden
uit het beddegoed. De uitgetrokken oude
plunje heeft hij achtergelaten en zich in een
nieuw pak gestoken, zoowel boven- als
onderkleeren en daarbij een nieuwe fantasie-
hoed. De achtergelaten goederen waren rijk
voorzien van familie, waar niemand begeerig
naar is.
Verder is het geheele huis nagezien en
omver gehaald.
Overal wordt naar dezen brutalen inbreker
gezocht en het is te hopen dat de politie
dezen gast spoedig mag te pakken krijgen.
De Banier.
IJ 1st. Als verdacht van diefstal te Piaam,
wordt door den burgemeester van Wonseradeel
opsporing verzocht van Sijbe Koopmans,
vroeger alhier woonachtig en van bedrijf
verversknecht.
Bedoelde persoon is ongeveer 35 jaar,
draagt geen baard of knevel, is gekleed in
duffelsche jas, met slappen vilten hoed en
nieuwe zwarte klompen.
Donderdagmorgen 19 September is hij aan
getroffen tusschen Huisterheide en Langweer.
Dat kinderen met sommig speelgoed
roekeloos te werk kunnen gaan, bleek j.l,
Vrijdag bij een jongetje van den heer B.
te Kollumerzwaag, toen het een kleine boon
in een der neusgaten stopte. Waar deze
boon reeds een eindje in den neus opge
drongen was, was het voor de ouders moei
lijk, genoemd voorwerp te verwijderen. Toen
de dokter geroepen ook deze was niet in
staat, den kleinen jongen te helpen, waarom,
besloten werd, in Leeuwarden hulp te vra
gen. En ook daar bleek, dat de geneesheer
zonder operatie geen kans zag, de boon
naar buiten te krijgen. Blijkt binnenkort
geen verbetering in te treden, zoo zal nood
wendig een operatie moeten gebeuren.
De staking in de glasindustrie.
Naar de Schied. Ct. verneemt, zijn thans
voor Schiedamsche firma’s reeds 12 wagons
flesschen uit Duitschland aangevoerd. Aan
de Duitsche fabrieken wordt met kracht ge
werkt om de groote bestellingen uit Holland
geregeld te leveren. De zendingen zullen daar
door elkander blijven opvolgen, waardoor de
distelateurs in de gelegenheid zullen zijn al
thans de hun gedane bestellingen uit te voeren.
Boekendiefstallen
Uit de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gra-
venhage werden in den laatsten tijd herhaal
delijk boeken jermist. Gisteren is de ver
moedelijke dader van deze diefstallen aange
houden, een Amsterdamsche onderwijzer zonder
betrekking, die tijdelijk in Den Haag vertoefde.
De aangehoudene moet bekend hebben meer
malen boeken na lezing in de leeszaal tQ
hebben meegenomen.
Lemmer, 23 Sept. Nog steeds verkeert
men hier in onzekerheid aangaande het sedert
Zondag 15 dezer alhier vermiste 4-jarig
dochtertje van den arbeider Zeilstra. Een
politiehond van den heer Dijkstra, van
Heerenveen, volgde Zaterdag de zelfde route
en wees de zelfde plaats aan, waar het kind
vermoedelijk in zee verdronken is, als de
hond van den heer Aukema, van Sneek,
Donderdag had aangewezen, maar hoe men
daar in den omtrek ook heeft gevischt, er
is geen spoor gevonden. Allerlei verhalen
aangaande de verdwijning van het kind doen
hier de ronde, doch als onze politie op deze
verhalen ingaat en een onderzoek instelt,
blijkt haar telkens de onjuistheid daarvan.
Voor de beklagenswaardige ouders is het
echter te hopen, dat er spoedig zekerheid
komt.
Men schrijft ons
Naar aanleiding van het minder juiste
berichtje, voorkomende in de Nieuwsbladen,
hebben wij ons gewend tot een paar gezag
hebbende firma’s in de bloembollenstreek
tusschen Haarlem en Leiden. Wat wij
mochten ontvangen, is verwerkt in onder
staand. Ons artikeltje kan dus bogen op
deskundigheid. In de omstreken van Arum
zullen dit najaar tulpenbollen worden ge
plant, en niet zoo weinig ook een getal
van tusschen de 3 en 4 maal honderdduizend
stuks. In het voorjaar kwam de firma, van
welke men de bollen, door bemiddeling van
een paar Friesche zakenmannen heeft be-1
trokken, naar de Friesche beemden, om
de vertegenwoordiger der firma was vergezeld
van iemand, vergrijsd in het vak de
gronden te onderzoeken. Een nauwgezet en
langdurig onderzoek, waarbij gebruik werd
gemaakt van de jongste wetenschappelijke
vindingen, bracht aan het licht, dat de
Friesche kleigronden zeer geschikt moeten
zijn voor Tulpencultuur.
Lang is er nog onderhandeld, want de
genoemde Friesche zakenmannen gingen niet
over ijs van één nacht. Wanneer doet een
Fries dat, als het zaken betreft Bij het
schaatsenrijden waagt men dat wel, maar
bij het zaken doen allerminst. Ook de in
lichtingen, die wij van onpartijdige zijde uit
de bollenstreek ontvingen, wijzen er op, dat
men zaken heeft gedaan met een degelijke,
en alleszins betrouwbare firma (Alkemade
Co, te Noordwijk). Van deze firma heeft
men betrokken eersteklasse-soorten tulpen
van prima kwaliteit. De prijs was wel wat
hooger, dan voor andere soorten, doch aan
duurdere soorten is uit den aard der zaak
meer te verdienen, dan aan goedkoope.
Voor een paar weken zijn de bollen in
groote kisten te Bolsward aangekomen, en in
October worden zij onder persoonlijk toezicht
van de firma Alkemade Co. geplant, op
de daarvoor .bestemde gronden. In den
winter vorderen de bollen een bedekking.
In de bollenstreek, op lichtere gronden
dekt men met riet, doch op zware gronden
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 24 Sept, ’t Terrein op ons Visch-
marktplein ondergaat spoedig een belangrijke
verbetering.
De stad namelijk is gisterenavond eigen
aarster geworden van ’t z.g. pothuis op ’t
Vischmarktplein en de Prins Hendrikkade voor
de som van f 8300 ongeveer, met inbegrip
van de kosten.
De N. T. M. draagt de helft tot den
koop bij.
Zoo men weet gaat de tram bij het ver
laten van ’t Vischmarktplein door den be
rechten nauwen doorgang, die komt te ver
vallen, zoodra ’t gekochte perceel wordt ge-
amoveerd.
Kan de stad er nu nog toe besluiten de
lijnbaan van den heer Zandstra te koopen,
dan is ’t te voorzien, dat de reizigers van
Sneek naar Joure zich in ’t vervolg niet
meer hebben te beklagen over 't treurig
eindje weg van af ’t Tramstation naar de
Oppenhuizer brug.
24 Sept. 1912. In de raadszitting
van gisterenavond kwam onze vereeniging
Oranje met ’t verzoek om f 500 voor het
houden van een kinderfeest in 1913.
gebruikt men turfstrooisel. Vroeg in het
voorjaar komen de bollen voor den dag,
omstreeks half April, dat hangt van
soorten af, kan men de prachtig bloeiende
velden bewonderen. Als de lezers dit vast
in gedachten houden, we zullen tegen
dien tijd nog wel waarschuwen, dan kunnen
ze in de omstreken van Arum en Witmarsum
van de rijke kleurenpracht gaan genieten.
In Holland kent men /bloemendagen”, dat
duizenden optrekken naar de bollenstreek,
om van de bloemenweelde te genieten. Om
die bloemen is het echter in Nederland niet
te doen. Ook onze Friesche tulpenkweekers
hoe mooi ze de bloemen zullen vinden
vlassen op de bolletjes, want die moeten
verkocht wordendie moeten de onkosten
goedmaken niet alleen, maar ook winst te
boeken geven. Zeer deskundige inlichtingen
zijn de grond voor ons oordeel, dat met
de soorten, die men te Arum en omstreken
gekocht heeft en gaat planten, winst te
behalen valt, omdat het gewilde handels-
soorten zijn, waarvoor men in het buitenland
goede prijzen kan maken.
Als de bloemen er eenige dagen opgestaan
hebben, worden ze afgesneden om alle sappen
van den rijken bodem aan den groei der
bollen ten goede te doen komen. In Juni
en Juli sterft het kruid af; dan zijn de
bollen rijp en worden deze gerooid, om
gedroogd, gepeld en gesorteerd te worden.
Dat is in het kort de geschiedenis van
tulpenteelt, zooals die een tak van bestaan
is in een groot deel der beide Hollanden,
zooals die een nieuwe tak van bestaan kan
worden voor Friesland. We geven toe, dat,
toen we voor het eerst van de nieuwe
cultuur hoorden, we wel wat huiverig waren
doch we verklaren, dat we na de verkregen
informatie’s volkomen gerustgesteld zijn. We
zullen nu de tulpenbolletjes maar stilletjes
in de aarde laten groeien, en dan gaan we
van ’t voorjaar naar de //Friesche bollen
velden”, en van den zomer gaan we eens
stikum bij onze Friesche tulpenkweekers op
kondschalt, om hun gezicht eens te be-
studeeren. We hopen en vertrouwen, dat
hun gezicht vroolijk zal staan.
Bolswardsche Courant
