lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Donderdag 17 October.
1912.
51ste Jaargang.
No. 84.
Bloembollencultuur in Friesland.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
De bloemvelden van Arum c.a.
volgenden dag
den 11-jarigen
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
De grondtoon van alles was: Moge deze
nieuwe zaak groeien, moge zij bevorderlijk
zijn voor de belangen van ons gewest, moge
door den tulpen bouw welvaart worden gebracht,
allen tot heil. Ws.
van Justitie is
naar het Stads
om gerechtelijk te
geraakt werd. De dader ging natuurlijk
direct op de vlucht. Den
meende de heer G. in
Hendrik S. den dader te herkennen, hoewel
deze, naar men ons mededeelde, geheel
onschuldig was. Hij moet toen het kind
vrij hardhandig in den nek aangevat en
heen en weer geschud hebben. Even daarna
werd de jongen ongesteld en Zaterdagnacht
is hij overleden. De vader heeft een klacht
ingediend tegen den heer G., omdat vermoed
wordt dat de dood van den knaap in ver
band staat met de ondergane mishandeling
Op last van den Officier
gisterenmorgen het lijk i
ziekenhuis overgebracht
worden geschouwd.
Heerenveen, 15 Oct. Raakt in Duitschland
het vet wat van den ketel ’t Schijnt haast
zooin ieder geval wordt Engeland een
ernstige concurrent voor
betreft de vraag naar onze
Heden morgen zagen we een
uit onze provincie gepakt en
naar Engeland ondernemen,
Duitschland, wat
arbeidskrachten.
50-tal mannen
gezakt de reis
waar zij met
bietenrooien een weekloon van f 16 zouden
verdienen boven kost en vrij reizen. Er was
hun vast werk toegezegd voor minstens zes
weken.
Zuidveen, 14 Oct. De schilder B. van
Putten alhier, die in zijn vrijen tijd het
visschersbedrijf uitoefent, had gistermorgen
een zeldzaam buitenkansje. Aan één van zijn
zethaken zaten twee snoeken, een van bijna
vijf en een van bijna drie pond. Beide dieren
hadden hetzelfde aas aan denzelfden haak
tot prooi gekozen.
Hepk. Nieuwsbl.
Onvoorzichtigheid.
14 Oct. ’12. Tusschen twee
ontstond alhier
hevige ruzie, dat een
van een
Koudum,
dertienjarige buurknapen
gisteravond zulk een
hunner ten slotte gebruik maakte
mes, hetwelk hij kort tevoren uit het ouder
lijke huis had gehaald, voor het maken van
een pijl en boog. Hiermede bracht hij
echter thans zijn tegenstander zulk een
wonde aan den hals toe, dat geneeskundige
hulp moest worden ingeroepen.
Noodlottiger gevolgen had deze ruzie
kunnen hebben, indien de wonde driekwart
centimeter hooger was toegebracht, daar dan
de slagader was getroffen.
Maandagmorgen, tien uur. Aan de boerderij
van den heer J. H. Ypma te Arum, wordt
iets bijzonders opgemerkt.
Waar anders, in deze drukke dagen, nu
alle hens aan dek is om den oogst binnen
te halen of de greide te bewerken, alles in
volle beweging is, gelijkt het nu wel Zondag.
Meerdere heeren staan in groepjes te
praten en blijkbaar is het onderwerp hunner
gesprekken van belang.
’t Gezelschap wordt binnen genoodigd.
Als allen aan de invitatie hebben voldaan,
blijkt het dat daar compareeren de hh. B. de
Jong, R. Yetsinga, P. Siemstra, J. H. Ypma,
allen van Arum, D. Visser, P. Bangma,
K. T. Westra van Witmarsum, P. Bierma
van O. Bildtzijl, W. Nauta Jz., H. F. v. d.
Werf van Bolsward, J. H. v. d. Werf en
Alkemade van Noordwijk, benevens onder-
geteekende, als vertegenwoordiger der Bols-
wardsche Courant.
De heer W. Nauta Jz., fungeerde als
voorzitter. Onderwijl men aan een gezellige
koffietafel genoot van de bekende gastvrijheid
der familie Ypma, vertelde de scriba, de heer
v. d. Werf, nog enkele bijzonderheden, de
nieuwe beweging betreffende. Hij deed o.a.
lecture van een ingekomen schrijven van
den heer Burgemeester Piccardt, die voor de
vriendelijke uitnoodiging hier tegenwoordig
te zijn, wegens afwezigheid moest bedanken,
maar zijn bijzondere sympathie betuigde met
deze onderneming onzer Wonseradeelsche
landbouwers, alle succes toewenschte en zijne
medewerking, zoo noodig, gaarne toezegde.
Het bleek dat tienduizend vierkante
meters zuilen worden bepoot met ongeveer
350.000 bollen, van de meest gewilde soorten,
o.a. Vermillion Brilliant, schitterend rood;
Le Matalos, roseCouleur de Cardinal,
oranje roodPrins van Oostenrijk, rood
Jenny, prachtig donker rose; Witte Valk,
schoon wit; Rose Luisante, rose; en dan nog
als dubbele tulpen: Couronne d’Or,prachtig
geelen Murillo, rose. Al deze tulpen,
een inkoopswaarde vertegenwoordigende van
veertien duizend gulden, zullen worden
verbouwd door negen deelnemers, zijn betrok
ken van de firma Alkemade Co. te Noord
wijk, die, staande deze bijeenkomst nog de
stellige verklaring gaf, te hebben geleverd
eerste kwaliteit bollen, en zich steeds beschik
baar te stellen, waar het zou gelden, de
belangen der bouwers te bevorderen.
En nu zou het plechtig oogenblik aan
breken, de zetting van den eersten bol.
Gewandeld naar het terrein, waar de plan
ting zou plaats hebben, werd de eerste regel
bollen in den grond gezet door Mevr. Ypma-
v. d. Werf, te Arum.
Vervolgens werd elk der aanwezigen de
gelegenheid aangeboden ook eene rij bollen
te planten.
’t Was daar gezellig op het land, de
driekleur waaide uit en vreugdeschoten weer
klonken.
De heer Alkemade liet nu zien, hoe de
bol wordt gezet en toegedekt, hoe het
land liggen moet en op welke manier het
behandeld wordt.
Een photograaf vereeuwigde het oogenblik
door een kiekje te nemen, de heer Nauta
sprak een kort, maar hartelijk woordje,
hopende dat de verwachting niet beschaamd
mocht worden.
En nu was het weer dezelfde gezellige
kamer van straks, die ons wachtte. Men
weet het, de familie J. H. Ypma staat er
voor bekend, wij zaten er prettig en genoten
ten zeerste van de goede gaven, ons aan
geboden door gastvrouw en gastheer.
Menig woord werd hier gesproken, menige
wensch geuit, en een telegram met feest
groet verzonden aan den heer Alkemade, die
den Frieschen grond had onderzocht en ge
schikt bevonden voor deze cultuur.
v. Fr.
was hij in het
na eerst zijn prooi te
De
de jacht, doch spoedig
en ver-
N. Sn. Crt.
Auto-ongeluk.
Balk, 14 October. Een vrij ernstig auto-
ongeluk had hier gisteravond plaats. Een
auto uit Sneek, met 2 inzittenden, kwam
tengevolge van verkeerd uitwijken in bot
sing met een melkwagen. Het gevolg was
dat de paarden op hol sloegen en een as
van de wagen brak.
De auto werd tegen een boom geslingerd
en ernstig beschadigd.
Wonder boven wonder had dit ongeluk
voor de inzittenden geen ernstige gevolgen.
N. Sn. Crt.
Jonge snoek in Friesland.
Er worden in Friesland tegenwoordig,
vooral in aalfuiken, opmerkelijk veel jonge
snoekjes gevangen ter lengte van 10 tot
15 cM.
’t Verschijnsel trekt te meer de aandacht,
omdat de visschers in Friesland over het
algemeen klagen over een te late sluiting
van de visscherij in het voorjaar.
Gereformeerden en Christen-Demokraten.
De Synode der Christelijk-Gereformeerde
Kerk heeft besloten, dat leden van de
Christelijk-Demokratische Ver. geen lid van
de Kerk kunnen zijndat zij óf hun lid
maatschap moeten opzeggen óf anders ker
kelijk behandeld zullen worden.
'n Bof.
Nabij Delft is een auto in voilé vaart in
het kanaal gereden. De bestuurder sprong
er bijtijds af, de beide inzittende dames zijn
er later uitgehaaldgeen van drieën had
Het was begin 1912. Een paar heeren
van Bolsward H. F. v. d. Werf en W. Nauta Jz.
waren voor zaken op reis. In de tram ont
moetten ze eenige heeren uit Holland (Noord
wijk). Het gesprek was al spoedig gaande.
De Friesche veeteelt, de akkerbouw, de
zuivelindustrie, alles passeerde de revue.
Van praat komt praat. Begonnen met te
spreken over onze landbouwaangelegenheden,
kwam men al spoedig op ’t onderwerp de
bloembollencultuur. Op dit terrein waren
onze Bols warder heeren onbekend. Ja, ze
hadden de bloem velden bewonderd van Haarlem,
tulpen en hyacinten zelfs gekweekt in eigen
bloemperkje, maar tulpenbouw en tulpen
handel waren hen vreemd.
Zou de Friesche grond zich leenen voor
deze cultuur Is de kweek van bloembollen
rendeerend Dat deze vragen werden gesteld,*
na eene uitlegging der bollenteelt en eene
uiteenzetting van de groote belangrijkheid
dezer zaak voor Noord- en Zuid-Holland,
spreekt haast van zelf. Daarvoor had men
met zakenmenschen te doen.
Ook de Hollandsche heeren, zelf bollen
kweekers, zagen meer in dit tramgesprek dan
een gewoon tijdpasseeringspraatje.
Gevolg van deze reisontmoeting was eene
correspondentie tusschen de heeren H. F.
van der Werf te Bolsward en de firma Alke
made en Co. te Noordwijk. De beide Bols-
warder heeren hadden namelijk eens gesproken
over de zaak bloembollenkweek met enkele
h.h. landbouwers uit den omtrek. Vooral de
heer J. H. Ypma te Arum interesseerde zich
bijzonder voor de beweging, aldra gévolgd
door collega’s landbouwers uit Witmarsum
en Pingjum. Ook de heer P. Bierma te
Oude Bildtzijl sloot zich aan. Voornamelijk
door een onderzoek van den grond ter plaatse,
door den heer W. N. Alkemade te Noordwijk,
vader van den vertegenwoordiger der firma
Alkemade, welk onderzoek tot gunstige, op
sommige landen zelfs tot zeer gunstige resul
taten leidde, werd de ambitie opgewekt aan
de zaak annex te worden.
Nu had de scriba, de heer H. F. v. d. Werf
te Bolsward, veel te doen. Wat een corres
pondentie, welk een aantal conferenties, hier
en in Holland. Bij het zakenwerk stond de
heer W. Nauta Jz. hem trouw en wakker
ter zijde.
’t Is natuurlijk dat deze beweging opzien
baarde. Tulpenbouw in Friesland, dat was
iets nieuws. Vooral »de man op de straat”,
ja, maar ook de man in de tram, in ’t spoor,
niet te vergeten de man op de sociëteit, ja
zelfs de man, die niets vertrouwt, bemoeide
zich met de zaak. Enkelen waren der affaire
sympathiek, velen volgden haar verloop met
belangstelling, anderen schudden het hoofd.
Er waren ook, die zich waagden op het
terrein der verdachtmaking, o zoo’n gevaar
lijk operatieveld.
De laatsten bezorgden den verbondenen
soms veel hinder, ja zelfs werd beproefd
aan iemands goeden naam te tornen.
Aangenaam is het te kunnen mogen ver
klaren, dat deze menschen afdropen als natte
katten, wat vast stond en naam had,
bleek vaststaand en naamhoudend.
Hoe zit eigenlijk de vork in den steel
Zoo werd er gevraagd. Van de quintessens
der zaak werd niet veel naar buiten gebracht.
De heeren werkten zonder veel ruchtbaarheid.
Af en toe vergastten de groote bladen hunne
lezers op ’n klein berichtje dienaangaande,
waaruit men kon opmaken, dat het spreek
woord, dat vertelt van ’n klok en ’n klepel,
nog wel toegepast kan worden.
Ons blad, de Bolswardsche, alleen had het
genoegen onlangs enkele wetenswaardigheden
te kunnen vermelden, afkomstig uit de meest
betrouwbare bron.
En thans is al dat werken bekroond met
den gewenschten uitslag. De bloembollen-
zij ontdekte niets. Den volgenden morgen,
passeerde de tuinman het keldergat, dat
naast de deur gelegen is, en ontdekte een
slapende bunzing in het keldergat. Het beest
was, vermoedelijk na een gat in het raster
werk te hebben gemaakt, in den tuin ge
komen, heeft daar het ondereind van de
deurpost geheel weggeknaagd, (het lawaai
hierdoor veroorzaakt, had de bewoonster aan
dieven doen denken), daarna
gat verdwenen, en
hebben verslonden, in slaap gevallen,
tuinman begon nu
sprong het dier door een glasruit
dween in den kelder; daar werd met behulp
van een paar andere tuinlieden de jacht
voortgezet, en na eenigen tijd mocht het
gelukken het beest een strop om den hals
te gooien. Het dier had aan den kop een
verwonding gekregen, zoodat het weinig of
geen waarde meer had.
De gereformeerden en het openbaar onderwijs.
Men schrijft aan De N. Ct. uit Utrecht
Bij een predikant der Ned. Herv. gemeente
alhier vervoegde zich onlangs een onder
wijzeres van gereformeerden huize, met verzoek
om, na ontvangen catechetisch onderricht,
als lidmate der Ned. Herv. gemeente te wor
den aangenomen. De predikant informeerde
bij deze nieuwe leerlinge, waar zij tot dusver
op catechisatie was geweest en om welke
reden zij niet langer het gereformeerde gods
dienstonderwijs wenschte te volgen. Zij deelde
mede, dat zij leerlinge was geweest van een
der gereformeerde predikanten te Utrecht, die
echter bezwaar had gemaakt haar als lidmate
der Gereformeerde Kerk aan te nemen, op
grond van feit, dat zij als onderwijzeres werk
zaam was bij het openbaar onderwijs.
De predikant der Ned. Herv. kerk weigerde
aanvankelijk dit verhaal te gelooven en deed
onderzoek bij den opgegeven predikant der
Gereformeerde kerk. Deze gaf eerst op een
tot hem gericht verzoek om een en ander te
willen mededeelen, geen antwoord, doch op
herhaald aandringen werd ten slotte door
hem geantwoord, dat dit een zaak was van
den Kerkeraad en dat hij de (de Ned. Herv.
predikant) zelf maar moest informeeren naar
de onderwijzeres in quaestie. Toen de Her
vormde predikant hierop terugschreef aan
zijn gereformeerden ambtgenoot, dat dit toch
niet erg broederlijk gehandeld was, kwam er
eindelijk van dezen nog een nader bericht, de
mededeeling behelzende, dat er op de belijdenis
van het meisje in quaestie niets viel aan te
merken, noch op haar gedrag, maar dat
iemand, die het openbaar onderwijs verkoos,
bij een gereformeerd predikant niet tot het
Heilig Avondmaal kon worden toegelaten.
De Hervormde predikant deed nog een
poging om ten deze het oordeel in te winnen
van een zeer bekend gereformeerd ouderling,
die een en ander bevestigde en blijkbaar ook
volkomen in den haak vond. Een gerefor
meerde onderwijzeres, die aan een openbare
school werkzaam is, kan niet waardig gekeurd
worden lid hater kerk te worden.
De bedoelde onderwijzeres is thans op
catechisatie bij den Hervormden predikant,
toont zich daar een sympathieke, vlijtige en
ernstige leerlinge en zal dus ook lid der
Hervormde Kerk worden.
Optreden tegen de bedelarij.
Blijkbaar ligt het in de bedoeling der
politie, om op te treden tegen de vele bede
laars in Amsterdam en de muzikanten, die
op allerlei instrumenten muziek maken, zonder
vergunning.
Om eens een staaltje te noemen Sinds
eenigen tijd wordt een lamme man, wonende
op Kattenburg, die er altijd op uittrekt, om
met zijn harmonica zijn brood te verdienen
al heeft hij geen vergunning op zijn
tocht door de stad van ’s morgens vroeg
tot ’s avonds laat, steeds gevolgd door een
paar agenten in politiek, ’s Ochtends wachten
zij hem aan zijn huis op en ’s avonds brengen
zij hem weer thuis. Het spelletje herhaalt
zich eiken dag en geregeld worden tegen hem
’t Spreekt van zelf, dat dit z/aanvangen”
niet maar zoo onopgemerkt kon geschieden.
Waar men de eerste schrede had gezet op
een gebied, dat van zoo ver strekkenden
invloed op onze landbouwtoestanden kan zijn,
zou en moest dat met eenigen luister plaats
hebben.
Een treurige zaak.
Leeuwarden, 14 Oct. Een week geleden
werd door ’n jongen een pijl uit een boog
afgeschoten op den heer J. G., die daardoor
Verder is, naar ons ter oore kwam, aan
eenige rechercheurs van het hoofdbureau op
gedragen, stelselmatig mannen met lichaams
gebreken, zooals houten beenen, die op bruggen
of pleinen den liefdadigheidszin van het pu
bliek' trachten op te wekken, te verjagen.
Alg. Hdbld,
Een bunzing.
In een villa, gelegen aan den Velperweg
te Arnhem, werd Vrijdagnacht omstreeks 12
uur een vreeselijk lawaai waargenomen de
bewoonster, denkende, dat er dieven waren
stond op, en schoof de gordijnen open, doch
Bolswardsclie Courant
4
