MIMH0
VUL- en 8TOOKKACHEL8,
GAS- en PETROLEUMKACHELS.
Tegelplaten, Turf- en Kolenbakken, Vulemmers.
Amerik. Petroleum.
Wed. J. LEMSTRA
BESSENSAP.
Filiaal J. R. GLA8Z.
Burgerlijke Stand.
Advertentiën.
Handel in uitsluitend
eerste kwaliteit
Ruime sorteering* in:
f
PREDIKBEURTEN.
Dijkstraat BOLSWARD.
Financiëel overzicht.
Stadsnieuws.
met 16
FRIESCH BESSENSAP
’t Liep
Turkije thans officieus ge-
1
IS ZOO ZUIVER ALS GOUD ^j
l
Eene
zuivere
BELEEFD AANBEVELEND.
Vriendelijk aanbevelend,
Grootzand BOLSWARD.
van de nieuwe
vast, wie al en
was de beurs belangrijk
div. 48 der eert.
n 38 u
van dividenden cou-
26
30
v. d. PLOEG.
per 01 22 ct.
u V1 n
V1 u
n
PRIMA
Beleefd aanbevelend,
van 13 tot en
Raadsvergadering.
A.s. Vrijdagavond 6 uur zal de Gemeente
raad vergaderen.
De agenda bevat 8 punten, waaronder de
behandeling der gemeente-begrooting.
Nationale Militie.
De gemeentelijke aandeelen in de lichting
voor de militie van het volgend jaar zijn
door Ged. Staten thans vastgesteld. Hier
onder komt voor: Bolsward met 20.
Ingevolge de bepalingen
Militiewet staat reeds nu
wie niet tot den dienst bij de militie zullen
worden verplicht.
Voor elke gemeente zijn ter inlijving be
stemd de houders van de lotingsnummers 1
tot en met het getal, dat de hoegrootheid
van het gemeentelijk contingent aangeeft.
De houders van de lotingsnummers, welke
daar boven liggen, zijn van militiedienst vrij
en kunnen ook niet dienstplichtig worden.
Een ongeval.
Hedenmiddag zou aan de huizinge van
den heer H. aan de Kade een bejaard tim
merman S. de zonneschermen afnemen. Toen
hij een der nog al zware houten in de handen
had, begon door het gewicht de trap, waarop
hij stond, in den weeken grond weg te zakken,
waardoor de man met zijn vracht kantelde.
Hij kwam met zijn lichaam op de proppen
van het ijzeren hek terecht en scheurde
daarbij zijn kleeren, maar erger was, dat
hij met het achterhoofd op de straatsteenen
neerbonsde.
Door een paar toegeschoten mannen werd
hij wel direct opgenomen, maar de toestand
was nog al van dien aard, dat oogen-
blikkelijk om dokter moest worden gezonden.
Deze heeft hem verbonden en voorloopig
een paar dagen rust voorgeschreven.
Snoek, 15 Oct. De Raad benoemde heden
avond tot leeraar in Wiskunde en Nat.
Aardrijksk. aan ’t Gymnasium Dr. H. A.
Weersma te Groningen met 9 stemmen.
Aan Dr. B. Sijpkens, directeur der H. B. S.
werd ontheffing verleend van het geven van
4 uren onderwijs aan het Gymnasium.
Met ’t oog op uitbreidingsplannen der
Gemeente beschikte de Raad afwijzend op ’t
verzoek van den heer E. Feenstra, om koop
van een gedeelte a. d. Sperkhem.
Een verzoek van school no. 2 om subsidie
voor een schoolreisje der leerlingen van de
4 hoogste klassen in 1913, werd verworpen
met 8 tegen 5 stemmen.
’t Bestuur der Konijnenfokkers-vereeniging
Z/Sneek en Omstreken” verzocht voor een te
houden pluimveetentoonstelling in Nov. a.s.
deelname van gemeentewege in haar waar
borgfonds, groot f 150. De bedoeling van
de vereeniging was blijkbaar voor f 150 in
genoemd fonds deel te nemen.
nu echter uit op f 25 deelname.
Drankbestrijding.
Het Kruisverbond te Sneek houdt gedurende
4 dagen een tentoonstelling op het gebied
van drankbestrijding. Onder vitrines wordt
o.a. een aanschouwelijke voorstelling gegeven
van .hetgeen men aan voedingsstoffen, kle
dingstukken enz. kan koopen voor de centen
van den bespaarden borrel. Tal van zeldzaam
mooie platen wijzen op ’t verderfelijke van
drankmisbruik, terwijl een tafel met de fijnste
dameshandwerken, voorzien ijpn allerhande
motto’s den bezoeker er aan herinneren dat
denkende menschen niet drinken, en drinken
de menschen niet denken.
Op een andere tafel ziet men in papier-
maché voorgesteld maag, hart, lever en nier
van een niet-drinker en daarnaast dezelfde
lichaamsdeelen van menschen die zich aan
misbruik van alcoholische dranken schuldig
maken. De expositie lokte den eersten dag
reeds een druk bezoek.
Geen treinroof.
De tasch van den heer A. George, consul
van Perzië te Sofia, die gisteren bij aan
komst te Amsterdam vermist werd, is terecht.
De consul had haar, terwijl hij in den spijs-
wagen wat gebruikte, in zijn coupé laten
staan. De conducteur, die te Zevenaar den
douanebeambte bij zijn onderzoek van den
trein vergezelde, vond de tasch onbeheerd
en gaf haar aan den stationschef, zoodat
van treinroof geen sprake is.
De coalitie.
Dr. Bronsveld schrijft in de Kroniek van
zijn Stemmen voor Waarheid enVredeo.m.:
//Wij zien de toekomst van ons land donker
in. Zoolang de be’faamde coalitie heerscht,
zijn wij overgeleverd aan machten, waarvan
voor de Ned. Herv. Kerk, voor het Prote
stantisme, voor onze hoogste zedelijke en
geestelijke goederen het ergste te vreezen
staat.
Wij willen daarom ook in deze Kroniek
een poging wagen, om de oogen te openen
voor de groote gevaren en onheilen, waarmee
wij worden bedreigd. En gelukt ons dat bij
enkelen of bij velen, dan willen wij er toe
opwekken, om de handen ineen te slaan, ten
einde ons land te verlossen van de onheilige
machten, die tegen ons samenspannen.
Wij blijven dat doen, óók nadat dr. Kuyper
heeft opgehouden lid der Kamer te wezen.
Geheel eens zijn wij het met hen, die meenen,
dat de invloed van dezen suggestieven man
volstrekt niet is verzwakt, nu hij niet meer
verschijnt op het Binnenhof. Men blijft
„den leider trouw”. De Anti-Revolutionnairen
United States Steel Corp. div.
cert, van gew. aand. met f 30.56.
American Can. Cy. Pref. aand. div. 14 der
cert, betaalb. met f 30.48.
American Car Foundry Co.
van pref. aand. met f 42.77.
n gew. n - 12.22.
Zondag 20 October.
HERVORMDE KERK.
’s Voormiddags 93/4 uur:
Ds. D. N. ZUITHOFF.
’s Avonds 53/4 uur
Dr. C. J. NIEMEIJER.
DOOPSGEZINDE KERK.
's Voormiddags 93/4 uur
Ds. WARTENA van Heerenveen.
GER. KERK (Nieuwe Hofstraat).
's Voorm. 9!/2 uur:
Ds. J. op ’t HOLT.
’s Avonds 5x/4 uur
DEZELFDE.
BROEREKERK.
’s Voorm. 9i/2 uur
Den Heer
's Avonds 51/2 uur
Ds. LANGMAN, Harlingen.
heldere fabriek en
zeep bezorgen U
brandschoon goed. Met
Sunlight Zeep is er geen
gevaar.
BOLSWARD,
October 1912.
Geboren: Agatha Cicilia div. Huite
Bouwer en Fetje Minnema.
Overleden: Doutje Wiersma 65 j.
echtgenoot van Meindert Kuiper.
WONSERADEEL, van 12 tot en met 15
October 1912.
Gehuwd: Thijs Yska en Trijntje Dijkstra
beiden te Parrega.
Geboren: Feike z.v. Willem de Boer
en Oeke Salverda te Makkum.
Overleden: Herre Wesselius oud 86
jaar weduwnaar van Bottje Nijdam te, Wons.
Anna Barbara Wobbina Faber oud 70 jaar
weduwe van Simon van Haitsma te Schettens.
no. 35 der
Betaalbaarstelling
pons.
Canadian Pacific S. M. div. no. 67 der cert,
van 10 aand., betaalbaar met f 61.12.
Union Pacific S. M. div. no. 40 der gewone
aand. v. de eert. v. 10 aand. m. f 61.12
div. no. 32 der cert, van pref. aand.
van de cert, van 10 aand. met f48.90.
volgen blindelings, de Christelijk-Historischen
volgen met open oogen.
Wil men een beteren toestand in ’t leven
helpen roepen, dan moet men beginnen met
in de laatstgenoemde fractie der coalitie een
macht te zien, voor ons even gevaarlijk als
hun bondgenooten. De heer de Savornin
Lohman heeft te Leeuwarden zich uitgespro
ken als lid der „gereformeerde kerkten niet
verzwegen wat zijn wenschen zijn aangaande
de financieele betrekking tusschen de Ned.
Herv. Kerk en den Staat”.
„Niet alleen de kerk, ook de school wordt
bedreigd door de coalitie. Wanneer althans
bij een in aantocht zijnd voorstel tot wijziging
der Grondwet voorgesteld wordt onze
onderwijswetten zóó te veranderen, als de
meerderheid der commissie voor de wijziging
van onze Magna Charta dat heeft uitge
sproken, dan moet al wat waarlijk Christelijk-
Historisch is, daartegen opkomen. Maar dr.
J. Th. de Visser heeft er te Middelburg
zich reeds voor verklaard gelijk dr. Woltjer,
een van dr. Kuyper’s getrouwen het deed
te Utrecht. Wij wachten de voorstellen over
deze materie van de regeering af, maar wijzen
er hier op, wat wij van de twee voormannen
van de Christelijk-Historischen hebben te
wachten. Daar komt bij, dat dr. de Visser
voorstander is van de verzekeringswetten,
welke nu door de Kamers met parforce-jacht
zullen doorgedreven worden, en dat hij
over de tariefverhooging zich heeft uitgelaten
op een diplomatische wijs, die den Minister
Kolkman ongetwijfeld een zoeten glimlach
heeft ontlokt. Leed doet het ons, dat de
laatste algemeene vergadering van den Chr.
Nat. Werkmansbond, opgericht ook in ’t
belang van de Ned. Herv. Kerk, zich heeft
laten bekoren door dr. de Visser, dezen
bondgenoot van de gezworen vijanden van
onze Kerk, en in 1913 nu ook wel zal
luisteren naar ’t advies van dezen geoefenden
vogelaar.
Wil men de zaak van Protestantisme en
vrijheid in 1913, menschelijker wijs ge
sproken, voor ons volk niet in groot gevaar
brengen, dan moet men de Christelijk-
Historischen niet stemmen, maar hun her
kiezing zoeken te verhinderen”.
Bij het delven van een put bij de
te bouwen nieuwe school te Surhuisterveen-
sterheide, vond mén op aanzienlijke diepte
een aan alle zijden vlakken steen van wel
duizend pond. Ze was veel te zwaar, om
naar boven te worden gebracht; men zette
hem dus met dommekrachten vast en be-
metselde hem in den steenen koker.
Dat de werkzaamheden bij een dorsch-
machine nog al eenig gevaar oplevert, blijkt
wel, dat de ongehuwde arbeider 8. E., te
Zwaagwesteinde, werkend op het eiland
Texel door de machine werd gegrepen en
zulke ernstige kneuzingen opliep, dat men
voor zijn leven vreest.
Helden.
Een 15-tal artilleristen zijn elkaar Zondag
avond te Breda met de blanke sabels aan
het aframmelen geweest. Een agent, die
den hoofdaanlegger wilde arresteeren, kon
zich niet handhaven tegen de overmacht.
Hij trok zijn revolver en joeg daarmee de
dapperen uiteen.
De Gereformeerden en het Openbaar Onderwijs.
Naar aanleiding van het bericht, dat te
Utrecht aan een onderwijzeres, die lid
wenschte te worden van de Geref. Kerk
aldaar, de toetreding geweigerd is, omdat zij
het openbaar onderwijs dient, schrijft de
Ned.
Wij hebben aanstonds ter bevoegder
plaatse geïnformeerd en ontvingen telegra
fisch ten antwoord, dat het bericht inder
daad juist is. De verklaring luidt, dat de
onderwijzeres onwillig was om de openbare
school met de Christelijke te verwisselen.
Vooralsnog achten wij het bericht onbe
grijpelijk.
Voor zoover ons bekend behelzen de Be
lijdenisschriften der Geref. Kerk niets dat
een dergelijke beslissing motiveert en ach
ten wij haar van zeer verstrekkende be-
teekenis.
Een bezorgde huismoeder te Murmer-
woude, die in den waan verkeerde dat met
ingang van Maandag j.l. de nikkelen stuiver-
stukjes zouden ophouden een wettig betaal
middel te zijn en dan dus waardeloos waren,
beijverde zich Zaterdag om de nog in haar
bezit zijnde uit te geven. Daar een ander
nog niet van het waardeloos worden dezer
specie afwist, zal haar dit niet moeielijk
gevallen zijn. Moedertje had wel zoo iets
gehoord, dat eerlang de tegenwoordige
vijfcentstukjes aan de circulatie zullen worden
onttrokken, ter vervanging van het vier
kantige model, dat nog in de maak is.
Dat dit Maandag reeds zou wezen, nietwaar
moeder is pure fantasie gebleken.
TWEEDE KAMER.
'S Gravenhage, 15 Oct. De vergadering
ving aan met een scherp debat tusschen de
heeren Duys en Duymaer. Eerstgenoemde
verkreeg het woord voor een persoonlijk feit,
en beschuldigde den heer Duymaer in de
Kamer en in vergadering en voor het reces
hem opzettelijk absoluut onwaar te hebben
beticht van stenogramvervalsching en in de
Kamer openlijk te hebben gevloekt.
De heer Duymaer hield zijn vroegere be
weringen vol en staafde zijn beschuldiging
tegen den heer Duys, nader door de bewering
dat hij dien afgevaardigde in de rumoe
rige Kamerzitting van 10 September 1911
aan de rechterzijde heeft hooren toevoegen
„God, als Jezus hier was, dan zou hij jullie
niet met touwtjes, maar met kabeltouwen
uit de Kamer ranselen”.
Aaugevangen is het algemeen debat over
de ouderdoms- en invaliditeits-verzekering.
Vrede tusschen Italië en Turkije.
ROME, 15 Oct. In een officieuze nota
wordt medegedeeld, dat hedenavond te zes
uur te Ouchy de vredepreliminairen tusschen
Italië en Turkije zijn geteekend.
OUCHY, 15 Oct. Het definitieve vredes
verdrag zal deze week geteekend worden.
Het zal waarschijnlijk genoemd worden
«het. verdrag van Lausanne”.
Zooals wij verleden week schreven, staat
de beurs geheel onder den invloed van ‘den
dreigenden Balkan-oorlog. Wij schrijven van
//dreigende”, want nog steeds zijn die Staten
nog niet formeel in oorlog, behalve het
kleine Montenegro. Waarom talmt men daar
Is het om tijd te winnen of is het vanwege
den druk der mogendheden Dat het som
mige mogendheden als Duitschland en Frank
rijk, vooral laatstgenoemd land, ernst was
om den oorlog te keeren staat nu wel vast,
en is zooals we reeds eerder te dezer plaatse
opmerkten, zeer goed verklaarbaar. Frankrijk
dat met ruim vier millard francs bij de
Balkanstaten is betrokken en Duitschland
voor de helft daarvan, zij hebben wel wat
te verliezen.
In het begin van onze berichtweek waren
de beurzen overal flauw gestemd, deze stem
ming ontaarde j.l. Zaterdag eigenlijk in een
paniek toen zeer ongunstige berichten binnen
kwamen.
De vredesonderhandelingen tusschen Italië
en Turkije zouden afgebroken zijn en de
vijandelijkheden zouden opnieuw beginnen.
Zou Italie’s koning zijn schoonvader koning
Nikita van Montenegro willen helpen en
troepen in Turkije willen brengen?
Verder werd bericht dat Rusland en
OostenrijkHongarije mobiliseerden. Men
vreesde voor verwikkelingen tusschendegroote
Mogendheden en iedereen maakte zich beangst.
Russen, die zich nog steeds aan de flauwe
tendenz hadden kunnen onttrekken, vielen
5 a 6 procent terug. Oostenrijkers ongeveer
twee procent. Het meest leden de Serven,
die terugvielen tot 67 pCt. en nu in het
geheel 18 pCt. van hun koers hebben moeten
inboeten. Ook Turken en Bulgaren zeer
flauw., De 5 pCt. tabaksleening van Bulgarije
noteerde 87% tegen een hoogste noteering
in dit jaar van 98l/4.
Doch niet alleen de betrokken Staatsfondsen
lokale fondsen als rubbers en tabakken,
vielen bij percenten naar beneden, waarbij
vooral die fondsen het moesten ontgelden,
die in den laatsten tijd het meest geprofiteerd
hadden.
Vandaag en gisteren
vaster.
De mobilisatie van het Russische leger
wordt tegengesproken, terwijl de vrede tus
schen Italië en
sloten is.
Van banken vielen nieuwe aandeelen
Amsterdamsche Bank terug tot 176 pCt.,
dit is 2 pCt. beneden den emissieprijs.
Ook aandeelen Ontvang Betaalkas weder
in reactie tot 1011/ï.
Van Scheepvaartwaarden vielen Koninkl.
Ned. Stoomboot van 127 verder terug tot
1211/2, om zich heden weder te herstellen
tot 1251/2. Aandeelen Holland-Amerikalijn
die voor enkele dagen tot 195 pCt.
noteerden, moesten zich j.l. Zaterdag met
een noteering van 180 pCt. getroosten, in
weerwil dat de vaart op Amerika bijzonder
gunstig moet zijn.
Doch de beurs was nu eenmaal nerveus
en de noteeringen moesten naar onderen, ook
Amerikanen, die dan toch zeker niets met
den oorlog hebben uit te staan, moesten het
ontgelden, daarbij kwam dat Zaterdag te
New-York de effectenbeurs gesloten was en
de Europeesche verkoopen dus niet in Amerika
gespuid konden worden.
Ook deze markt is weer veel beter, niet
tegenstaande de koersen uit New-York eer
flauw waren.
Wegens de vele verkoopen wordt het geld
ruimer en noteerde prolongatierente heden
3i/2 pCt.
H
J
Th. H. van der Meulen,
