Stadsnieuws.
ten behoeve
is
te
exploitatie met dit
en losplaats is wenschen
eens over te denken beton
zijn op een
hier, waar
Waar een
daar veel aan ten koste
de brug eenmaal groote
ondergaan, ja, dan kan ’t
de brug nog hecht en stevig is,
van de soliditeit
Uitslag verkoop.
Donderdag werden in „De Doele”, alhier,
ten overstaan van notaris Posthumus te
Franeker, finaal verkochteen sate en landen
onder Hartwerd, in 11 perceelen. Koopers
werden
Perc. 1. M. v. Smeden, Franeker, voor
f 4221perc. 2. S. C. Sijtsma, Franeker, en
S. J. Timmenga, Oosterend, voor f 13876.50
perc. 3. (huizinge), Weeshuis, Bolsward,
voor f4001; perc. 4. M. v. Smeden, Iraneker,
Eene benoeming.
De gemeenteraad van Wonseradeel be
noemde heden onze stadgenoote Mej. J. v. d.
Meulen, tot onderwijzeres te Burgwerd, in
de plaats van Mej. T. A. Nauta, die te
Makkum werd benoemd.
Concours.
Naar wij vernemen zal het Toanielselskip*
van de Krite Boalsert in het laatst van
Januari deelnemen aan een tooneelwedstrijd
te Heerenveen, waar zullen worden opge
voerd „Skyn” en „In Utfenhuser by de
Bakker”.
zaamheden betreft, dit komt meest dat er
tijdelijke hulp bij moet genomen worden.
De brugwachterswoning de Nijezijl dient
met het oog op ’t gezin van den pachter
vergroot en verbeterd. Onderhoud Zuivel-
scbool is meestal verfwerk, en smidswerk.
In 1899 is de betrekking keurmeester
van het hooi en opzichter der landerijen op
geheven, een deskundige acht het wederom
aanstellen niet noodig, echter hebben B. en
W. geen bezwaar.
De post f 10 voor V. v. Vreemdelingen
verkeer achten B. en W. goed.
Wat de luchtschommel betreft, B. en W.
hebben geen bezwaar om die later niet meer
toe te laten.
Terecht is door de commissie opgemerkt,
dat de huur van ’t Lange Land behoort bij
opkomst der gemeente-eigendommen.
dat er toch wel wat aan hapert.
De heer Oosterbaan geeft de deksels op
de zinkputten nog eens een goede beurt,
doch de Voorzitter en de heer v. d. Meer
betogen beiden, dat het hier gevolgde systeem
nog het beste voldoet. De heer Praamsma
ziet er een euvel in, dat bij elke vervloering
de straat weer wat hooger komt, terwijl de
gemetselde kolken op het oude peil blijven.
Die komen zoodoende te veel onder de straat.
Na nog heel wat gehaspel zullen B. en W.
den architect de gegeven wenken meedeelen
en er hunne volle aandacht op blijven vesti
gen. De post blijft gehandhaafd gelijk die
op de begrooting stond.
De ondiepten in de Turfgracht zullen wat
worden weggenomen. De aanplakborden zul
len later vervangen worden door aanplak
zuilen, als die niet te duur zijn.
Een klacht over woonschepen is bij den
Voorzitter niet ingekomen, en als hoofd
der politie heeft hij er zijn volle aandacht
op gevestigd. Vroeger lagen ze meer buiten
de kom, maar om er politietoezicht op te heb
ben en ook met het oog de schoolgaande
kinderen heeft hij later geoordeeld ze wat
dichterbij toe te laten.
Na eenige korte besprekingen passeerden
die onderwerpen de revue.
De heer Kramer licht toe dat bij de 9e-
meentereiniging meer werkzaamheden zijn
gekomen, o.a. ook het schrobben van de
Koemarkt. Het is nu soms noodig dat er
tijdelijke hulp bij komt en daarvoor zijn die
posten waarop geattendeerd werd. Er zijn
nog al veel oude werkkrachten, had men alle
flinke jonge mannen, dan zou er minder hulp
noodig zijn.
En daarmee ging „de reiniging er door”.
Over het „huis Nijezijl” werden meer
woorden gewisseld. De heer Terhenne heeft
als commissielid een onderzoek ingesteld. De
verbetering der slaapgelegenheden kon wel
door een uitbouwsel te maken en dan een
kamertje op zolder, echter is de vergrooting
der woning, zooals die nu bedoeld wordt, wel
goed. Dat het moet om de vermeerdering
van ’t gezin, dat is onjuist, maar ’t zou
aardiger geweest zijn dat de pachter het ver
zoek om verbetering der woning het vorig
jaar of bij de verpachting gedaan had en
niet zoo kort daarna. Omdat het vorig jaar
aan R. Postma voor verbetering van diens
woning een retributie is gevraagd, is dat
hier ook wel noodig om ze gelijk te be
handelen.
De beer Eisma bestrijdt dit laatste, ook
de Voorzitter kan daarin niet meegaan. De
heer Eerdmans kan het daarentegen wel
Antwoord B. en W. Van de Commissie
der Werkverschaffing is geen rapport inge
komen omtrent een meer productieve werk
verschaffing.
B. en W. zijn ’t met de Commissie eens
dat tamboer en kommandeur der turfdragers
later kunnen vervallen.
Voor St. Martinitoren was de architect
voornemens ’t volgend jaar f 400 a f 500
op de begrooting te brengen. Dit wordt dan
herstelling muurwerk in hangenden steiger
dus zoo wat het noodigste. Wil men geheele
herstelling der 4 muurvlakken door om-
metseling met „oude friezen” gelijk bij de
Broerekerk is geschied, dan zal dit ruim
f 20.000 vorderen en aan steigerwerk nog
ongeveer f 1200.
De sterkte yan den toren laat evenwel
niets te wenschen over.
Aanbesteding van hout en steen leverde
vroeger geen briefjes van buiten de gemeen
te op, waarom nu prijsopgaaf wordt gevraagd
van handelaren in de gemeente en de
toestand van straten, wallen en riolen mag
over ’t algemeen best genoemd worden.
De verzakkingen die hier en daar ontstaan
worden veroorzaakt door de vergravingen
bij de gasleidingen. De wallen zijn ook
goed te noemen, en de riolen eveneens.
De losse ijzeren roosters op de kolken zijn
nog ’t meest doelmatig bevonden, die met
scharnieren leveren vaak gevaar op. Van
de opmerking omtrent enkele zinkputten zal
nota genomen worden. Open goten kun
nen evenwel niet overal worden vermeden.
De bestrating van de Wortelhaven komt
op de begrooting voor. De Nieuwe Turf
gracht is in 1906 gebaggerd en heeft toen
een kleine twee duizend gulden gekost,
echter zullen de ondiepten moeten worden
weggeruimd. De brug 't Hooghout zal na
terugkeer van de baggermachine hersteld
worden, dit is echter niet op den weg der
gemeente.
Als de aanplakborden te eeniger tijd ver
nieuwd moeten worden, zal over aanplakzuilen
gedacht worden.
De doode boomen zullen in November
a.s. verkocht worden.
Verhooging jaarwedde opzichter gemeente-
reiniging komt weldra aan de orde, en wat
de inlichtingen over de posten voor werk-
Na de voorlezing van rapport en antwoord
werden eerst deze aangevoerde punten in
behandeling gegeven, en werden de Begroo-
tingen Armenhuis, Bank van Leening en
weg Bolsward-Harlingen met algemeene stem
men goedgekeurd.
Bij de werkverschaffing kwam eerst een
bespreking over meer productief werk. De
heer Terhenne deelde mee, dat vlasbraken op
machinale wijze beter loonend is, en ook een
beter loon aan de werklieden kan gegeven
worden. Sommigen verdienden daarmee f 5,50,
de besten tot f 8,80 per week en hij zou
B. en W. in overweging geven, hierover een
nader onderzoek in te stellen, en nadat nog
enkele anderen er hunne meening over gezegd
hadden, werd aan B. en W. een onderzoek
opgedragen, en de begrooting voor de werk
inrichting goedgekeurd met algem. stemmen.
Omtrent den St. Martinitoren zegt de heer
Oosterbaan, dat de commissie meent, dat de
toren wel herstelling behoeft, maar omdat
het een historisch monument is, is misschien
de weg om te zien of het rijk niet wil bij
dragen voor een restauratie.
B. en W. zullen daarvan nota nemen.
Over straten, wallen en riolen zegt de heer
Praamsma, dat hij niet begrijpt, dat B. en
W. antwoorden kunnen, dat de straten in
besten toestand verkeeren. Hij acht een
radicale verbetering hoogst noodig en zou ’t
wel als buitengewoon werk willen doen uit
voeren, en dan er voor leenen.
De Voorzitter meent dat voor verbetering
van straten wel geen leening zal kunnen
worden gesloten, dat zouden Ged. Staten niet
goedkeuren, tenzij er een geheele verandering
en vernieuwing mee gepaard ging.
De heer Boersma wil nog eens de aandacht
vestigen op het Hengstepad, de besinteling
daarvan is toch wel alleszins onvoldoende.
De heer Kramer ziet niet in dat in ver
gelijking met andere steden onze straten zoo
slecht zijn, de verzakkingen worden veroor
zaakt door vergravingen, maar de heer
Praamsma is er slecht over te spreken.
Marktplein en Hengstepad moeten beide
noodig afdoende verbeterd worden, en door
B. en W. is ook hooger bedrag gesteld dan
van ’t St. Anthonie
voor werkinrichting en
komsten
f 25,88, wegens afkoop grondrente,
verhoogd kunnen worden met f 350 als
verhoogde subsidie
Gasthuis, n.l. f 200
f 150 voor verpleging krankzinnigen.
Dit laatste is nog een lief opstoppertje
voor het fonds van onvoorziene uitgaven.
Dit was geraamd op f 1530 door verhooging
van een paar posten zou het lager komen,
doch er komt nu een dikke twee honderd
gulden bij.
Na deze mededeeling werd dan ook de
gemeentebegrooting met algemeene stemmen
goedgekeurd en de vergadering gesloten.
Dat de Voorzitter vergat de gewone rond
vraag te doen, mag niemand Z.Ed.Achtb.
kwalijk nemen, allerminst de verslaggevers,
die voor dezen nacht al voldoende stof
hadden.
ondersteunen. De heeren Lunler en v. d. Wal
vinden dat een verbetering van slaapgelegen
heid wel voor kleiner bedrag in orde kan
komen.
De heer Vis vindt een kleine vergoeding
wel noodig de heer v. d. Meer merkt op
dat het geval met R. Postma niet gelijk is
als hier en die bood ook zelf aan er toe bij
te dragen.
Er wordt ten slotte overeengekomen, dat
als de pachter Leenstra genoegen neemt met
alleen eenige verbetering, dit zal geschieden,
maar wordt het geheel verbeterd en vergroot,
hij dan van dat meerdere eenige vergoeding
zal moeten geven. De regeling is aan B. en W.
opgedragen.
De commissie neemt er genoegen mee,
als er geen opzichter der landerijen wordt
aangesteld, en B. en W. zijn ook niet op de
luchtschommel gesteld, zoodat die in
1913 voor ’t laatst op de kermis alhier
verschijnt.
Met vorenstaande is in hoofdzaak aange
stipt wat bij de behandeling van ’t rapport
der commissie besproken werd. Na een
oogenblikje rust werd nu de niet commissie
leden de gelegenheid geboden hun meening
voor te brengen te zeggen de com-
missie-leden wat hun persoonlijk aanging
natuurlijk ook nog.
De heer Eerdmans, opende met op te
merken dat voor een nieuw vloerkleed in de
Vroedmanskamer f 300 wordt gevraagd. Hij
zou liever de raadzaal een nieuwe vloer
bedekking gunnen en dan het kleed uit de
raadszaal in de vroedmanskamer.
De heer Kramer komt daar tegen op. De
raadszaal wordt zelden gebruikt, de vroed
manskamer alle dagen. Als ’t kleed der
raadszaal er blijft, kan 't nog wel eenige
jaren mee, in de vroedmanskamer zou ’t
versleten zijn.
Het voorstel Eerdmans vond geen onder
steuning en was dus vervallen.
Daarop had de heer Eerdmans het voor
stel om nu er langs ’t Oordje een nieuwe
wal komt, deze in beton uit te voeren. Dat
kost iets meer, maar is ook afdoende.
De heer v. d. Meer komt dit dwarsboomen,
door te zeggen dat B. en W. wel bedacht
proef met beton maar allerminst
zoo’n sterke wal niet noodig is.
laad-
B. en W. er wel
te beproeven.
En ook dit voorstel vond geen onder
steuning.
Nu begon de heer Eerdmans het Hengste
pad nog eens onder handen te nemen. Naar
aanleiding der discussiën van ’t vorig jaar
over aanbrengen van plantsoen heeft hij een
onderzoek ingesteld, zelfs een schetsteekening
is er van gemaakt, maar ’t is hem gebleken
dat de Stoom-caroussel niet bij de Blauw
poort kan, zoodat, zoo lang de kermis blijft,
hij geen kans ziet voor plantsoen, en gelijk
de commissie handig de luchtschommel heeft
opgeruimd, zal hij maar niet met de carous-
sel probeeren.
Bij de begrooting Gasfabriek wil hij opmer
ken dat het wenschelijk is bij ’t ontsteken
der straatlantaarns geen rekening meer te
houden met de lichte maan. De Directeur
der gasfabriek heeft dit terecht genoemd
„iets antieks”. 8pr. weet wel dat het steeds
branden der lantaarns kosten meebrengt,
maar dat kan er wel af. De uitkeering aan de
fabriek te verhoogen acht hij niet noodig,
misschien kan de geheele vergoeding voor
verlichting aan de fabriek wel vervallen,
want de gemeente betaalt dit feitelijk aan
zich zelf.
De heer Vis vindt dit een leuk voorstel,
maar als de f 3500 voor straatverlichting
niet gerekend wordt, zal dit toch bij den
hoofdelijken omslag niet baten, want dan
levert de fabriek zooveel minder revenuën op.
De heer v. d. Meer merkt daarbij nog op,
dat die lichte-maankwestie al meermalen is
besproken. Erg antiek is ’t niet en ook elders
rekent men met de maan, doch nu reeds
wordt met de weersgesteldheid rekening ge
houden. Te eeniger tijd zal misschien wel
mechanische ontsteking en blussching der
lantaarns komen, een proef zal weldra mis
schien reeds genomen worden, en voldoet
dat, dan kan de maan wel buiten rekening
gelaten worden. Zoolang echter vindt Spreker
het nog wel noodig er nota van te nemen.
Dan heeft de heer Eerdmans nog opge
merkt dat er geen post bij de fabriek is
voor aanschaffen kachels en fornuizen. Nu
deze in huur gegeven worden, moeten ze
toch aangeschaft warden en behooren ze niet
onder de gewone benoodigdbeden.
De heer Eisma is ’t hiermee eens en hij
heeft bepaald bezwaar de begrooting goed
te keuren als dit niet geregeld wordt. De
leden der Gascommissie de heeren Vis,
Oosterbaan en v. d. Meer beduiden dat geen
som kon gesteld worden omdat men niet
weet wat omvang het neemt, en toen de
begrooting der fabriek moest worden in
gediend, was er nog niet besloten tot de
proef met dit verhuren, evenwel is er geen
bezwaar er een som voor aan te brengen
bijv, f 500.
Algemeen komt men dan ook hierin tot
overeenstemming. Voor aanschaffing kachels,
fornuizen enz. wordt f 500 geraamd, en de
post benoodigheden voor
bedrag verminderd.
De heer Boersma wil de aandacht vestigen
op de St. Jansbrug. De vorige week heeft
daarin weer een schip vast gezeten. Die brug
dient verbreed te worden in de doorvaarts-
wijdte.
De heer Praamsma kan daarin meegaan
doch de Voorzitter en de heer v. d. Meer
verzoek om ten behoeve van den landbouw-
wintercursus een lokaal met vuur en licht.
B. en W. oordeelen dat lokaal no. 6 van
school no. I, hiervoor ter beschikking kan
worden gesteld, wijl de lessen op Woensdag
en Zaterdagmiddagen gegeven worden.
Dit wordt door den Raad goedgekeurd
met algemeene stemmen.
8. Behandeling van de gemeentebegrooting
etc. voor 1913, met rapport van de Commissie
en antwoord van Burg, en Wethouders.
Van de Raadscommissie, bestaande uit de
heeren Oosterbaan, Praamsma en Terhenne,
is een tamelijk lijvig rapport ingekomen, en
’t antwoord van B. en W. is ook tot dezelfde
proportie uitgedijd. Van beide zullen wij den
korten inhoud geven
Rapport. Op begrooting Armhuis, Stads
bank van Leening, weg Bolsward Harlingen
en Stadswerkinrichting zijn geene op- of aan
merkingen alleen vraagt de Commissie of
het bestuur der werkinrichting ook een onder
zoek heeft ingesteld om te komen tot een
meer productieven arbeid.
Bij de Gemeentebegrooting wordt opge-
merkt dat stadstamboer en kommandeur der
turfdragers niet meer behoeven te worden
vervuld, als er een vacature ontstaat.
De Commissie wil de aandacht even
vestigen op ’t muurwerk van den St. Martini
toren. Om op de posten voor onderhoud
straten, wallen en riolen te bezuinigen, de
Commissie zag er geen kans toe, doch haar
oordeel is, dat er wel een radicale verbetering
in den treurigen toestand mag gebracht
worden, wat zij onder aandacht van B. en
W. brengt, en dan wordt’ ook weer aan
gedrongen op aanbesteding. De roosters op
de zinkputten zijn nog zoo als voorheen,
en enkele zinkputten eischen bepaald ver
betering zoo ook de straat op sommige
plaatsen o.a. de Wortelhaven mag wel geheel
verstraat worden. In de oude Turfgracht
komen ondiepten voor, waarin ook voorzien
dient te worden. De brug over ’t Hooghout
is niet veilig .voor de publieke passage
de aanplakborden wenscht men geleidelijk
te vervangen door zuilen. De wal langs
Stadswal allengs afrasteren acht de Commissie
goed, maar het liggen van woonschepen in
de gracht acht men ongewenscht. De doode
boomen van ’t Hooge Bolwerk wenscht de
Commissie te rooien.
Met het oog op ’t vastgestelde werklieden
reglement dient het salaris van den Opzichter
der Gemeentereiniging verhoogd te worden,
maar enkele posten der reiniging als
modder- en steenvervoer en verwerken blikjes-
afval wenscht men nader toegelicht te zien.
De verbetering huis Nijezijl f 750 komt
de Commissie hoog voor, en f 200 voor
onderhoud Zuivelschool is ook hoog. Gevraagd
wordt of deze school niet door eigen werk
volk der gemeente kan worden onderhouden
Ook wordt gevraagd of ’t niet gewenscht is,
een opzichter der landerijen te hebben. Voor
toelage Vreemdelingenverkeer is f 10 geraamd,
de Commissie wehscht den post voor memorie
uit te trekken. Bij inkomsten stelt de Com- woonlijk, waardoor zij ook reeds bekennen
missie voor, na afloop van ’t pachtcontract, -
geen luchtschommel weer op onze kermis
toe te laten met het oog op ’t gevaar, en
ten slotte wordt opgemerkt dat huur
„Lange Land” niet meer bij de Beneficialen
behoort.
bestrijden het om
te leggen. Als
reparatie moet
maar nu
zal verandering gaan ten koste
der brug.
De heer Keikes vestigt de aandacht op
de afwatering der straat op ’t einde van ’t
Oordje.
De heer Kramer meent dat daar een goot
en verderop is ’t particulier terrein. Er
zal evenwel naar gezien worden.
De heer Praamsma herinnert dat heden
besloten is ’t adres van ’t „Groene Kruis”
te behandelen. Met het oog op ’t algemeen
nut der vereeniging wil hij dat verzoek
gaarne steunen om de subsidie van f 150
te brengen op f 200.
De heer v. d. Meer vindt dat er iets on
regelmatigs is bij deze behandeling. Het
adres zou later behandeld kunnen worden.
Op de werking van ’t Groene Kruis wil Spr.
niets afdingen, maar men kan daar wel
telken jare de werkzaamheden uitbreiden,
en moet dan de Gemeente ook weer steeds
de subsidie verhoogen Echter niet deze
verhooging heeft Sprs. bezwaar, wel de weg
waarop ’t nu wordt gevraagd.
Daar in den aanvang is besloten om heden
te behandelen wordt tegen die vreemde wijze
opgekomen en de heer v. d. Meer trekt dat
gezegde dan ook in.
De heer Keikes kan toch wel eenige on
regelmatigheid zien, n.l. dat de Commissie
den wenk gaf aan ’t bestuur om aan te
vragen, dan zullen wij je helpen, waartegen
de heer Oosterbaan weer opkomt terwijl de
heer Kramer als zijn meening te kennen
geeft, dat de heer Terhenne als.raadslid
wel eeq. voorstel kon doen, dan was geen
adres noodig geweest.
Het slot isdairnet 11 tegen 2 stemmen,
de verhooging wordt toegestaan. De heeren
Wethouders tegen.
De heer Vis vestigt even de aandacht op
de jaarwedde van den gaarder bruggelden
van de Harlingerbrug. Deze geniet f 300
en dat is eigenlijk te weinig, waarom hij
voorstelt het op f 350 te stellen.
Ook hierover werd nog al wat gesproken,
en opgemerkt werd dat verpachting zooals
vroeger, voor de gemeente voordeeliger uit
kwam, doch ’t slot was dat de verhooging
werd goedgekeurd met 10 tegen 3 stemmen,
de heeren Eerdmans, Kramer en v. d. Meer.
De heer Kramer stelt voor om voor het
schoonmaken van school no. 2, dat bepaald
is op f 235,dit te brengen op f 250,
Dit wordt goedgekeurd.
De heer v. d. Klei wilde nog even terug
komen op ’t Hengstepadj Nu er geen plant
soen kan komen, wenscht hij geleidelijk be
vloering aan te brengen.
De Voorzitter ziet niet in waar ’t einde is,
als telkens dezelfde punten weer worden ter
sprake gebracht.
De heer Praamsma meent toch op
moeten merken, dat nu er geen plantsoen
kan, omdat er kermis gehouden wordt, en
daar de besinteling een totaal fiasco maakt,
schiet er niets anders over dan royale be
strating.
Uit de gewone middelen kan het niet,
daarom wil hij B. en W. in overweging
geven voorstellen in dien geest te doen en
dan er een som voor leenen.
B. en W. zullen daarover nadenken.
De Voorzitter merkt nog op, dat de in
moeten verminderd worden met
maar
I
P
L.
