Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Donderdag 24 October.
R
I
I
I
I
II
I'
ILJ
I
I
I
1912.
51ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 86.
II
11
I 1
J
I
I
i
I
J
11
RAADSO VERZICHT.
BINNENLAND.
Ingezonden.
I
i
VOOR
Afzonderlijke
Met eenigen tijd zullen de kosten
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Aan de Redactie
der „Bolswardsche Courant”.
Geachte Redactie,
Onder het hoofd //Bloembollen in Fries
land”, trof me dezer dagen in het Leidsch
uit uw blad overgenomen artikel,
een
een
Als
en knecht konden zich nog intijds
wonen te //Bosch
en de
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Sneek, 21 Oct. Bij de heden gehouden
herstemming voor 4 gemachtigden in ’t Kies
college der Ned. Herv. Gemeente alhier,
werden de candidaten der rechtzinnigen ge- binnenkort verwacht wordt.
Ommen.
Bij de in het district Ommen gehouden
stemming ter vervulling van de vacature-
Kuyper zijn 7 040 geldige stemmen uitgebracht,
over de verschillende candidaten verdeeld als
volgt
Mr. D. Fock (U.L.) 1406, A. B. Kleere-
koper (S. D. A. P.) 306, baron Mackay
(Chr. Hist.) 1888 en mr. H. van der Vegte
(anti-rev.) 3440 stemmen, zoodat herstemming
moet plaats hebben tusschen de heeren Van
der Vegte en Mackay.
Bond voor Staatspensionneering
Het hoofdbestuur van dezen Bond heeft
zich met een adres tot de Tweede Kamer
gericht, waarin het de vrees uitdrukt, dat
uit het wetsontwerp op de Invaliditeits- en
Ouderdomsverzekering een partijwet zal ge
boren worden, waarom het verzoekt dit ont
werp niet aan te nemen. Met tal van motieven
tracht het bestuur de fouten, welke het onder
zoek aankleven, aan te toonen.
Bloedvergiftiging.
De landbouwer W. v. M., te Kootwijker-
broek, gem. Barneveld, die de vorige week
door een haan over de hand gekrabd werd,
is thans aan bloedvergiftiging overleden.
Hij laat een vrouw met 9 nog jeugdige
kinderen achter, terwijl een tiende kind
kozen en wel de h.h. R. Brouwer, A. Brouwer,
B. Hofstee en L. Metz, successievelijk met
357, 355, 359 en 353 stemmen.
Op de candidaten der vrijzinnigen de h.h.
Karstkarel, Ruardi (aftr.), R. Jongbloed en
J. Bokma waren uitgebracht 344, 343, 333
en 346 stemmen. In ’t geheel kwamen uit
de stembus 700 geldige stemmen.
Witmarsum, 21 Oct. De heer L. Bartstra,
beheerder van het hulp-telefoonkantoor alhier,
herdenkt 27 Oct. a.s. den dag dat hij voor
25 jaar in deze functie werd aangesteld.
Wonseradeel, 21 Oct. Eenige jaren geleden
deden in deze omgeving de weilanden veel
hooger koop- en huurprijs dan de bouwlanden.
Dit is thans niet meer zoo. De bouwgronden
behalen thans even hooge prijzen. Een gevolg
daarvan is, dat sommigen hun greide weer
omwerken tot bouw.
Heerenveen, 21 Oct. Wij vernemen uit
zekere bron, dat de heer C. Hamelink,
directeur der Ned. Tramweg-Maatschappy,
die dezer dagen van hier naar Utrecht ver
huist, binnen korten tijd aftreden zal als
directeur der Maatschappij, ten einde het
nieuwe bestuur grooter vrijheid van handelen
te geven.
De heer Hamelink gaat
en Duin” onder Zeist.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 22 Oct. Tengevolge te weinig
overstag gaan, zonk hier hedenmorgen
uur, in de Geeuw, ’t tjalkschip «Ora et
Labora”, groot 37 ton, eigen aan schipper
R. Groenhof van Oudemirdum.
De schuit was geladen met cichorei-wortelen
van een landbouwer uit genoemde plaats en
welke bestemd zijn voor een fabriek te Rin-
sumageest.
Lading en schip, welk laatste nog fonkel
nieuw is, zijn niet verzekerd.
Naar men ons mededeelde, wordt morgen
de inhoud van ’t gezonkene in een ander
vaartuig overgeladen en de //Ora et Labora”
gelicht.
Schipper
redden.
Uit
Lange
Tijdschrift
de 2e helft der vorige maand zich te Am
sterdam enkele gevallen van nekkramp (acute
poliomyelitis) hebben voorgedaan. In het
geheel worden 7 gevallen vermeld. Van
eenige epidemie kan niet gesproken worden.
Een- samenhang tusschen de verschillende
gevallen onderling werd niet gevonden
trouwens de gevallen waren nogal door de
stad verspreid. Eenige samenhang met de
heerschende roodvonkepidemie kon evenmin
worden aangetoond,
In dezelfde mededeeling wordt vermeld,
dat terzelfder tijd ook in andere plaatsen van
Nederland gevallen van deze ziekte zijn voor
gekomen.
wijsheid,
eener degelijke herstelling hoe langer hoe
grooter worden.
Dat de luchtschommel van onze kermis zal
verdwijnen, zullen maar weinigen betreuren.
Al jaren lang is gepeinsd om de werk
verschaffing meer productief te maken. Een
onderzoek zal opnieuw daarnaar worden in
gesteld en B. en W. zullen hunne volle
aandacht blijven schenken aan de verbetering
van het Hengstepad.
De regeling onzer straatverlichting werd
antiek genoemd en behoort niet langer af
hankelijk gesteld te worden van het maan
licht, iets wat wij gaarne onderschrijven.
De maan verschuilt zich vaak achter de
wolken en verzuimt sdan haar plicht, de meeste
straatlantaarns branden bij maanlicht niet,
als gevolg waarvan Bolsward soms onver
licht is en men kans heeft op ongelukken.
Gelukkig is de mechanische ontsteking in
’t verschiet en is dus de redding, naar wij
hopen, nabij.
De St. Jansbrug blijft een steen des aan
stoots en hare doorvaartswijdte is onvoldoende
voor schepen, die in aanmerking komen om
groote scheepsvaarwaters te bevaren, soms
zitten daarin schepen vast en belemmeren
de passage. De klacht van een tweetal raads
leden daarover was gegrond, maar voorloopig
zal daarvan wel niets komen en zal eerst
de tand des tijds moeten meehelpen om
hierin verbetering te brengen. Met andere
woorden, zoolang de brug nog hecht en
sterk is, kan er van verbreeding niets komen.
Meerdere punten hebben onze bijzondere
attentie niet getrokken.
Onze verslaggever vond dat het Vrijdag
avond in den raad nog al schappelijk gegaan
was. De vergadering om 6 uur begonnen,
eindigde ongeveer half twaalf. Toen moest
hij nog het uitgebreide verslag uitwerken,
waarmede hij tot ’s morgens vroeg bezig was.
Om nu bijna twaalf uur aaneen te werken,
is geen peulschilletje en meer dan vermoeiend.
Daarom doen wij bij herhaling het verzoek
om raadsvergaderingen te houden op den
daarvoor geijkten dag, n.l. op Donderdag.
Dan kunnen de meeste raadsleden zonder
veel tijdverlies in hunne zaken, aan de ver
gaderingen deelnemen en kunnen de ver
schillende verslaggevers eerst eens flink uit
rusten na een drukke raadsvergadering, al
vorens het verslag te schrijven. De druppel
holt een steen uit, we hopen dat in de
toekomst dus speciaal Donderdag zal bestemd
blijven voor de vergaderingen onzer vroede
mannen.
Ofschoon ditmaal het verslag vele kolommen
druks besloeg, vonden wij den inhoud niet
bijzonder belangrijk.
Ons idee om bij den hoofdelijken omslag
in ’t vervolg den aftrek voor levensonderhoud
te bepalen op f 500, wordt beaamd door een
drietal raadsleden, die hiertoe een voorstel
indienden.
Twee andere raadsleden willen speciaal de
met vele kinderen gezegenden ontlasten en
den aftrek voor elk kind verhoogen van f 25
op f 50. In dit voorstel ligt ook wel billijks,
maar men dient het eene niet met het andere
te verwarren. Vroeger was hier 5 pCt. van
’t inkomen bepaald als aftrek voor elk kind
beneden 18 jaren. Later werd de aftrek
gesteld op f 25 per kind. Die aftrek te
verdubbelen, zal nog al belangrijke invloed
hebben. Er is eenmaal uitgemaakt, dat
een zeker bedrag, speciaal bestemd voor nood
zakelijk levensonderhoud, onbelast behoort te
blijven. Is men het er nu over eens, dat een
minimum van f 500 in dezen tijd noodig is
daarvoor, dan zou men, door alleen tot den
tweeden maatregel te besluiten, onbillijk
handelen tegenover al de kinderlooze be
lastingbetalers welke hoogstens f 500 inkomen
hebben. De hoofdvraag blijft hier, welke som
is met het oog op den verhoogden levens
standaard noodig voor ’t levensonderhoud.
z/’t Groene Kruis” krijgt in 1913 f 50
meer, dat geld is goed besteed.
Uit den aankoop van landerijen voor het
Weeshuis, valt af te leiden, dat de finantieele
overschotten van dat Gesticht van beteekenis
zijn, ook al een gevolg van het gelukkig
kleine aantal weezen en de steeds hooger
wordende huren der landerijen.
Volgens de bestaande wetten vallen der
gelijke instellingen niet in de termen om bij
te dragen in rijks- en gemeentebelastingen.
We hopen nog eens den tijd te beleven, dat
hierin wijziging gebracht wordt en van het
zoogenaamd //kapitaal in de doode hand”
belasting geheven kan worden. Duizenden
bij duizenden zouden dan vloeien in de
schatkist, zonder dat de instellingen er onder
behoefden te lijden.
Voorgesteld wordt, den opzichter der ge-
meentereiniging 2 pCt. te laten toekomen
van de verkochte faecaliën. Als zijne werk
zaamheden zijn toegenomen is de verhooging
gewettigd, echter blijft in dit geval de ge
dachte altoos iets vreemd, dat deze ambtenaar
belang heeft bij ’t geen in de stad gepro
duceerd wordt. Daarom zou een bepaalde
som voor verhooging o.i. wel zoo aardig zijn.
Het plaatsen van lantaarns is een gelief
koosd onderwerp voor den raad. Wanneer de
regeling hiervan aan B. en W. en de Gas
commissie werd opgedragen, zou dit veel
eenvoudiger zijn.
De commissie voor de gemeente-begrooting
bepaalde zich in hoofdzaak tot het laten
hooren van wenschen. Zij noemt den toe
stand onzer straten, wallen en riolen treurig
en acht een radicale verbetering zeer noodig.
B. en W. zijn van tegenovergesteld gevoelen
en vinden dien toestand over ’t algemeen
best. Voor waar een groot contrast. De
waarheid in dezen kan men vernemen van
wielrijders, die algemeen klagen over onze
oneffene straten. Wie trouwens met aan
dacht onze straten beziet, zal van het nood
zakelijke van eene afdoende verbetering over
tuigd zijn. De zuinigheid bedriegt vaak de
Te Winterswijk is in het ziekenhuis
overleden de reiziger van den heer Reesink,
te Zutphen, die verleden week op den
Misterweg met zijn fiets was gevallen, waarbij
hem zijn sigarenpijpje door het verhemelte
en den neus was gedrongen. De ongelukkige
laat eene vrouw met twee kinderen achter.
Diefstal in een trein.
Zondag is vermoedelijk uit een trein Amers
foortLeiden via Amsterdam ontvreemd-een
vierkante bruin lederen tasch, inhoudende
acht fleschjes met zilveren stoppen, gemerkt
R. v. B., met grafelijke kroon, een kistje
met juweelen, inhoudende drie gouden das
spelden, een met diamant, een met vier
blauwe steenen en een bezet met diamanten,
een losse parel, een paar bruine schoenen
en eenige kleedingstukken, benevens een 20
Markstuk van Keizer Frederik.
Onder den trein.
Maandagavond te halfacht zijn voor het
station Bentheim door den van Salzbergen
binnenkomenden D-trein twee spoorweg
arbeiders, die dwars over de rails een mand
met visch wilden wegdragen, overreden. De
een was on middellijk dood, den ander werd
het geheele rechterbeen afgereden. Beiden
waren gehuwd en vaders van talrijke gezinnen.
Ben dreigbrief.
In het begin der vorige week ontving de
landbouwer D. R., aan den Zuiderweg te
Beemster, een dreigbrief, waarin hem werd
gelast, de som van f 1000 in een goed ge
sloten doch niet al te groote bus of koker
op een bepaalde plaats neer te leggen, waar
voor den bedreigde tot uiterlijk Zondag tijd
werd gegeven. Tevens werd deze gewaar
schuwd, dit niet aan de politie mede te
deelen, daar het anders slecht met hem zou
afloopen.
De heer R. deed dit echter wel
politie hield een wakend oog.
In den nacht van Zaterdag op Zondag,
ongeveer twee uur kwam de briefschrijver
werkelijk opdagen. Het bleek een jongmensch
te zijn, sedert eenigen tijd dienstbaar in de
Beemster en afkomstig uit Middellie. Voor
den burgemeester gebracht, bekende hij.
Hondentrouw.
Men schrijft uit Oude Pekela aan de
Prov. Gron. Crt.
Een buitengewoon geval van hondentrouw
valt hier te vermelden. Ruim drie jaar ge
leden vertrok de familie O. van hier naar
Amerika en liet hun hond achter. Het trouwe
dier is sedert dien tijd niet van de woning,
thans door anderen betrokken, te verwijderen.
Na afloop van z’n kleine zwerftochten komt
het beest steeds weer voor het huis van zijn
ouden baas, waar een medelijdende buurman
het van het noodige voedsel voorziet.
De //Onder de Streep” schrijver van
het Algem. Handelsblad schrijft
Automobiel of trein. Een van de deel
nemers aan den grooten Sterrit naar San
Sebastihn heeft een zorgvuldige berekening
onderweg gemaakt van zijn transportkosten.
Hij kwam uit Riga in Rusland, en wel uit
de richting Petersburg en had dus ongeveer
3500 kilometer te rijden. Hij reed een
anderen weg terug, dien hij evenwel op
evenveel lengte schat, zoodat hij uit en thuis
7000 kilometer tufte. Zijn motor gebruikte
onderweg 800 liter benzine en 60 liter
smeeroliedeze berekent hij op een gemid
delden prijs van een kwartje per liter voor
de benzine en twee kwartjes voor den liter
olie, te zamen dus een bedrag van f 230.
Daarbij telt deze chauffeur f 400 voor banden-
slijtage, terwijl hij de slijtage van motor en
wagen niet berekent. Zoo komt hij op een
gezamenlijke uitgave van f 630 voor zuivere
transportkosten.
Hij maakt nu een vergelijking met het
geen dezelfde reis hem en zijn drie mede
reizigers per trein van Riga naar San Se
bastian zou hebben gekosten zooals
men begrijpen zal komen deze treinkosten
voor vier personen op een aanzienlijk veel
hooger bedrag, ongeveer het dubbele.
Nu gaat het zeker niet aan, het reizen
per auto voor te stellen als een goedkooper
transportmiddel dan per spoortrein.
Doch, zoo in cijfers naast elkaar gesteld,
is het toch wel eigenaardig de vergelijking
eens te maken.
Nekkramp in de hoofdstad.
een mededeeling van dr. Corn. De
en dr. J. C. Schippers in het Ned.
v. Geneeskunde blijkt, dat sinds
Dagblad een
Naar aanleiding hiervan vraag ik
plaatsje in uwe kolommen, teneinde
waarschuwende stem te doen hooren.
vakman over de bloembollencultuur kunnende
oordeelen en als Fries over de omstandigheden
in Friesland, kan ik niet anders dan den
ondernemers van de nieuwe cultuur toe
roepen tVeest voorzichtig, gooit van uw
goede geld niet meer weg, maakt U geen
illusiën, dat ge ooit goede resultaten- van
uw werk zult zien!
Een feit is immers, dat hier in Holland
overproductie heerscht. Zeker, men heeft
goede soorten genomen, maar van deze is
hier ook al meer dan voldoende voorraad,
er blijven jaarlijks duizenden van over.
Evenmin als te Bergum, vroeger in Gaasterland
en op meer plaatsen, zal de cultuur loonend
zijn. Niet alleen, omdat men niet woont in
het centrum van den handel, wat anders een
niet gering te achten nadeelige conditie is,
maar omdat de grond op den duur niet ge
schikt is. De eerste jaren groeien de bollen
vrijgoed, ze bloeien evenmooi als in Holland
duizenden trekken naar dat Haarlem in
Friesland”. Helaas, na een paar jaren gaat
de cultuur achteruit en de bollen moeten
voor een appel en een ei opgeruimd.
Zoo is het gegaan in het koolland in
N.-Holland, - in de omstreken van Kampen,
in het Westland, in Zeeland op verschillende
plaatsen en zoo zal ’t ook in Friesland gaan.
z/’t Was daar gezellig op het land, vreugde
schoten weerklonken, de driekleur waaide
uit”, zoo zegt uw verslaggever. Laat men
maar oppassen, anders kon de vlag nog wel
eens „half stok” moeten uitwaaien.
Met dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
Uw dn.,
8. P. ten GATE.
Lisse bij Haarlem, 21 October 1912.
Bolswardsche Courant
I
Ij
J