I
'I
11
I
a
I
1
[fl
1
II
I
I
I
I
1
I
1
i
II
HAEMOFERRIN
(STAAL-HAEM ATOGEN)
I
Stadsnieuws.
Onderwijzeres.
Reclame.
Advertentiën.
Financiëel overzicht.
II
Aanbesteding.
Burgerlijke Stand.
Officiëele Advertentiën.
PREDIKBEURTEN.
J eitje
dividenden coupons.
I
h S
HAEMOFERRIN.
(Een nieuw staalpraeparaat.)
I
I
fl
I
I
Dr. H. NANNING’S
Pharm.-Chem. Fabr., den kaag. I
Betaalbaarstelling van
Op sociaal gebied valt er in het naburige
Duitschland iets merkwaardigs voor. Daar
zal men voor een der meest „betruste” al-
gemeene verbruiksartikelen, n.l. petroleum,
een rijks-monopolie invoeren.
Il
II
8
Volgens de Frankfurter Zeitung is deze
belangrijke Regeeringsstap een gevolg
druk, uitgeoefend door Duitsche consumen
ten en Duitsche Petroleum-Maatschappijen,
waarschijnlijk ook door de wederverkoopers.
Vroeger bestond in Duitschland evenals
in ons land, een groote onaf hankelijke klein
handel in petroleum. Door de taktiek van
de Amerikaansche Petroleum trust, om te
verkoopen direct aan den consument melde
bekende tankwagens en verkoop in blikken,
is de tusschenman geheel verdrongen. Deze
Amerikaansche Petroleumtrust voorziet voor
ongeveer driekwart in de Duitsche consump
tieeen zeer belangrijk deel dus en de
petroleumverbruikers hebben het wenschelijk
geacht tegen deze overheersching der markt,
den steun in te roepen der Regeering.
De Regeering zal nu hare medewerking
verleenen bij het stichten eener naamlooze
vennootschap, waarvoor 60 a 80 millioen
mark waarschijnlijk noodig is; na uitkeering
van 6 pCt. aan
het Rijk 80 pCt i
vennootschap koopt
Benoemd.
Bij Kon. besluit van 14 October 1912
No. 43 is benoemd tot notaris in het ar
rondissement Groningen, ter standplaats
de gemeente Leek, onze vroegere stadgenoot
de heer J. Vellinga, candidaat-notaris te
Groningen.
stuk
De jongedame glimlachte
zacht, maar met nadruk
Het is „Het Gebed der Jonkvrouw”!
Tegelijkertijd reikte zij hem het programma
toe en wees met den wijsvinger op nummer 6.
De aarzelende aanbidder nam het programma
aan, las en zweeg. Nummer 6 was Mendels
sohn’s Hochzeitsmarsch. Den volgenden dag
pakte hij al zijn moed samen en verhoorde
het „Gebed der Jonkvrouw”
Meisjes in cafes.
De burgemeester der gemeente Westerbark
(Dr.) heeft aan de caféhouders verboden
meisjes beneden 21 jaar in hun inrichtingen
toe te laten.
Poging tot diefstal.
Te Leeuwarden is na verhoor in het huis
van Bewaring opgesloten een jeudig Fransch-
man, die op de paardenmarkt te Franeker
aan een koopman een portefeuille met f700
trachtte afhandig te maken. Hij had de
portefeuille reeds te pakken, toen de eigenaar
het bemerkte en ze hem weer ontrukte.
Hollandscli vlieger naar Servië.
Naar wij vernemen, heeft de Nederlandsche
aviateur André Bogaerts aan de Servische
regeering telegraphisch zijne diensten aan
geboden als oorlogs-aviateur.
De Turksche consul, wien hij eerst zijn
diensten had aangeboden, had dit afgewezen,
wijl hij vreesde voor schending van neutra
liteit. (Alg. HU.)
Geboren: LOLKE, Zoon
van
J. NIJDAM.
F. M. L. NIJDAM-Ekkma.
Bolsward, 22 October 1912.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Bolsward, zullen Woensdag 30 October
1912, ’s middags 12 uur, ten raadhuize pu
bliek aanbesteden
het dempen van het haventje
der Looijersgracht met annexe
werken.
Bestek ligt ter lezing ter Secretarie waar
de gezegelde inschrijvingsbiljetten vroegtijdig
ingeleverd moeten worden.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. OBERMAN.
De Secretaris,
K. H. LAAGLAND.
Zooals algemeen bekend is, zijn het de
staalpraeparaten (eiwitstaal enz.) welke van
oudsher bij voorkeur tegen algemeene zwak
te als gevolg van bloedarmoede worden toe
gepast.
Daarnaast echter wisten de uit ossenbloed
bereide haemoglobine-praeparaten (haemato-
geen enz.) zich eveneens een plaats te ver
overen en het was opmerkelijk, dat deze
laatste dikwijls goede resultaten gaven, waar
staalpraeparaten faalden.
Het lag derhalve voor de hand te trach
ten eene combinatie der staal- en haemoglo-
bine praeparaten te maken door de eiwit
stoffen, welke zich in zoo rijke mate in bloed
bevinden, aan staal chemisch te verbinden.
De vele pogingen, hiertoe in het werk
gesteld, werden ten slotte met succes be
kroond en het is gelukt een staal-haemato-
geen praeparaat te bereiden, dat na eerst
gedurende geruimen tijd in kleineren kring
beproefd te zijn, door verschillende artsen
bier te lande zeer gunstig is beoordeeld ge
worden als een bij uitstek bloedvormend ver
sterkingsmiddel in gevallen van bloedarmoede,
bleekzucht en alle daaruit voortkomende zwak-
tetoestanden
Dit praeparaat, dat door Dr. H. Nanning’s
Pharmaceutisch Chemische Fabriek te ’s Gra-
venhage bereid wordt en onder den wettig
gedeponeerden naam „Haemoferrin” in den
aandeelhouders, ontvangt
van de overwinst. Deze
van de groote Petroleum-
Maatschappijen de petroleum en zal die via
den kleinhandel voor de consumenten be
schikbaar stellen.
De kleinhandel komt dus weer op de
vroegere plaats terug, met dit verschil dat
zij nu afhankelijk wordt.
Deze invoering van Rijks petroleum-mono-
polie in Duitschland, wordt van het grootste
belang geacht voor de „Koninklijke”, want
zij is betrokken bij vele onafhankelijke
petroleum Maatschappijen, die voor den
verkoop als het ware zijn aangewezen, hetgeen
een grooten steun voor haar is, in den
strijd tegen de Standard Oil (d.i. de Ame
rikaansche Petroleumtrust).
Niettemin zijn aandeelen Koninklijke
Petroleum de laatste dagen flauw, doch dit
zal geheel te wijten zijn aan den Balkan
oorlog.
Deze oorlog brengt de geheele beurs van
streek, al is de opvatting w$t kalmer dan
in de eerste dagen van de opwinding.
Toch wordt de internationale toestand nog
niet geheel zonder zorg aangezien. De Fransche
Bank verhoogde haar disconto in de afge-
loopen week met een half procent, terwijl
de Bank van Engeland het tarief met een
vol procent verhoogde. Thans circuleert het
gerucht op de Parijsche Beurs, dat de cen
trale instelling opnieuw tot verhooging zal
overgaan. Gisteren toch was de effectenbeurs
te Parijs zeer flauw, wegens de overwinningen
der Bulgaren. Indien Turkije mocht verliezen,
is West-Europa beangst dat Rusland vrije
doorvaart door de „Dardanellen” zal trachten
te verkrijgen, hetgeen tot Europeesche ver
wikkelingen zou kunnen leiden.
Amerikanen waren de laatste dagen flauw,
naar de oorzaak hiervan tast men in vol
slagen duisternis. De toestand in de Unie
wordt onafgebroken gunstig beoordeeld, vooral
in de staalindustrie moet tegen zeer loonende
prijzen groote drukte heerschen. Wel zijn
de gepubliceerde netto-ontvangsten hiermede
nog niet in volkomen overeenstemming, doch
dient men te bedenken, dat veel tegen vroegere
lagere contractprijzen moest worden afgeleverd.
Rubbers en tabakken hebben zich na den
belangrijken val van verleden week kunnen
herstellen; voor tabakken werd als motief de
publicatie van de totale verkoopprijzen opge
geven, alsof die nog niet voldoende bekend
waren.
Geld op prolongatie 33/8.
Maandagmorgen werd te Urk door de
Minister Havelaar een open motorbootje de
„Lathyrus”, binnengebracht. Het vaartuigje
was Zondagmiddag te ongeveer 2 uur van
Harderwijk vertrokken met bestemming naar
Rotterdam via Amsterdam. Onderweg raakte
de machine defect en werd het scheepje door
wind en golven in N.O. richting gevoerd.
Dat de beide inzittenden een angstigen nacht
hebben doorgemaakt, valt licht te begrijpen.
Gelukkig wisten zij de aandacht te trekken
van de bemanning der stoomboot door met
een vlag te zwaaien. Doornat en het bootje
halfvol water werden ze opgepikt en naar
Urk gebracht.
Des middags zijn de beide heeren naar
Kampen vertrokken, terwijl hun scheepje
aan boord van de Havelaar werd gezet en
mee genomen.
Hen teleurstelling.
Een boertje uit Didam werd kort geleden
wegens een overtreding veroordeeld tot f 5
boete subsidiair 5 dagen hechtenis. Hij dacht
er niet aan deze boete te betalen, want hij
kon immers in dezen slappen tijd dat geld
Harlingen.
BOLSWARD, van 20 tot en met 23 Octo
ber 1912.
Geboren: Lolke, z. v. Jan Nijdam
en Froukje Maria Louisa Eekma. Afke, d. v.
Johannes Boender en Antje Brouwer.
Overleden: Jetske de Haan, 79 jr.,
weduwe van Barend van Dalen.
WONSERADEEL, van 19 tot en met 22
October 1912.
Gehuwd: Paulus EIgersma en
Nauta, beiden te Schraard.
Geboren: Jarig, z. v. Jarig Rekker
(overleden) en Ike Brouwer te Wit marsu m.
Johannes, z. v. Thomas Dijkstra en Janke
Kuipers te Allingawier.
Overleden: Ulbe Bergsma, 85 jr.,
echtgenoot van Dieuwke Bangma te Makkum.
Jacobus de Bruin, 6 jr., te Makkum. Bankje
Feenstra, 50 jr., ongehuwd te Pingjum.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van Bolsward roepen op sollicitanten naar
de betrekking van ONDERWIJZERES
aan school No. 2 (hoofd de heer H. Groenier
Wz.) om de stukken in te zenden aan den
Burgemeester vóór 7 November 1912.
Akte voor de nuttige handwerken is
vereischte.
Aanvangs-jaarwedde f 600.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. OBERMAN.
De Secretaris,
K. H. LAAGLAND.
Geslaagd.
Onzestadgenooten de dames J. Westerbaan,
J. Groenveld en M. G. A. Mulder, leerlingen
der Rijksnormaalschool te Sneek, slaagden
te Groningen voor de akte vrije- en orde-
oefeningen der gymnastiek.
Kalvermarkt.
De groote najaarskalvermarkt op heden ken
merkte zich niet door overgrooten aanvoer,
doch dat was ook wel te voorzien. Reeds
verscheidene weken waren er op weekmarkts-
dag heele partijen aangevoerd, soms zelfs
200 stuks en meer. Vandaag bedroeg de
aanvoer toch nog minstens 625 stuks.
De handel was levendig. Voor den aan
fok, vooral voor ’t buitenland werden hooge
prijzen besteed. De besten werden dan ook
voor ongeveer f 175 verkocht, enkele wel
licht nog hooger. Voor de goede middensoort
kon van f 80 tot f 100 besomd worden, de
kleinsten konden het tot de helft hiervan
ongeveer brengen.
Zondag 27 October.
HERVORMDE KERK.
’s Voormiddags 93/4 uur:
Ds. D. N. ZUITHOFF.
’s Avonds 53/4 uur
Ds. O. NOREL van Wons. (Doop.)
Donderdag 31 October.
’s Avonds 7 uur:
Ds. 8. K. BAKKER van Zwolle.
DOOPSGEZINDE KERK.
’s Voormiddags 93/4 uur
Ds. HULSHOFF van Makkum.
(Avondmaal.)
GER. KERK (Nieuwe Hofstraat).
’s Voorm. 91/2 uur:
Ds. J. op ’t HOLT.
’s Avonds 5x/4 uur
DEZELFDE.
BROEREKERK.
’s Voorm. 9i/2 uur
Ds. DE HOOG van
zelf wel verdienen. Daarom vertrok hij dezen
morgen reeds om 4 uur te voet uit Didam
en begaf zich, na van de zijnen afscheid
genomen te hebben, naar Arnhem, waar hij
zich tegen 9 uur aan het Paleis van Justitie
vervoegde om die vijf daagjes nu maar op
te knappen. Tot zijn groote teleurstelling
beduidde men hem daar echter, dat hij wat
al te haastig was, dat men hem nu nog
niet kon hebben en dat ze hem wel zouden
oproepeu, om aan de veroordeeling, die zelfs
nog niet eens in kracht van gewijsde was,
te voldoen.
Hij vertrok daarom maar weer naar
Didam, waar hij na den middag terug kwam
met een „ze willen me niet eens hebben”.
De diefstal van kunstvoorwerpen te Utrecht.
In verband met den belangrijken diefstal
in het huis van de Duitsche Orde Balye
van Utrecht vernam het U. D., dat de
huisbewaarder van dit pand, die Zondag
door de politie in voorloopige hechtenis
werd gesteld nadat hem het eerste verhoor
was afgenomen, gisterochtend voor den
commissaris heeft bekend den diefstal zélf
gepleegd te hebben.
Twee rechercheurs mochten er Maandag
middag reeds in slagen een groot deel van
da gestolen voorwerpen op te sporen en in
beslag te nemen ook op eenige der vermiste
schilderijen wist de recherche de hand te
leggen. Al deze waarden werden door de
benadeelde dame als haar eigendom herkend.
Toen men den verdachte de opgespoorde
voorwerpen toonde, kwam hij tot bekentenis.
Krankzinnige dieren.
De meeste menschen gaan uit van de
onderstelling, dat krankzinnigheid alleen maar
kan voorkomen bij menschelijke wezens.
Maar dit is niet het geval. Vee, dat uit de
stilte van het land plotseling in de drukte
van een groote stad wordt overgebracht, zal
soms onder den invloed van deze plotselinge
verandering in een toestand van opgewonden
heid en woede geraken, die bijna grenst aan
krankzinnigheid.
Er zijn gevallen, dat paarden gek worden
te midden der woeste tooneelen op het slag
veld. Te Balaklava viel een paard zijn
berijder aan, greep hem in zijn bek, wierp
hem op den grond, en toen bij hem neer
knielend, viel het hem verwoed aan. Vóór
het dier tot kalmte gebracht kon worden,
had ’t v.an een anderen soldaat een vinger
afgebeten.
Een ander verhaal wordt verteld van een
mak paard, dat in een warmen zomer plotseling
krankzinnig werd. Het vernielde de varkens
hokken, wierp de beesten in de lucht, en
trapte ze, toen ze weer neervielen. Daarna
doodde het bijna zijn eigen meester, nadat
het den hoefsmid, dien men te hulp had
geroepen, voor zijn leven verminkt had.
Zulk een vlaag van krankzinnigheid is zeer
dikwijls te wijten aan de verkeerde vorming
van de kopbeenderen. Een beroemd geleerde
zegt, dat bonden, katten en apen vlagen van
krankzinnigheid hebben, die heel veel over
eenkomst hebben met die, bij de menschen
waargenomen. (Onze paarden.)
Het gebed der Jonkvrouw.
Een zeer bedeesde, niet meer zeer jeugdige
vrijgezel, die vele maanden achtereen een
jonge dame het hof had gemaakt en toch
nooit den moed had gevonden, om den be
slissenden stap te doen en haar ten huwelijk
te vragen, geleidde op een avond de koningin
van zijn hart, die zeer muzikaal was, naar
een concert. Het orkest begon, toen zij binnen
traden, juist aan nummer 6 van het pro
gramma. Het stuk beviel den vrijgezel
buitengewoon goed hij bukte zich naar zijn
dame en vroeg haar fluisterend
Wat is dat prachtig Hoe heet dit
U kent het toch zeker
en antwoordde
handel wordt gebracht, overtreft de tot dus-
van ver gebruikelijke bloed- en staalpraeparaten
verre in werkzaamheid en biedt bovendien
het voordeel, dat het noch in uiterlijk, noch
in smaak of reuk ook maar eenigszins aan
bloed herinnert en dientengevolge zelfs door
kinderen gaarne en zonder tegenzin genomen
wordt. Het is aangenaam van smaak, wekt
in hooge mate den eetlust op en werkt niet
stoppend op de spijsvertering. Daar het
geenerlei schadelijke bestanddeelen bevat, kan
bet zonder bezwaar langeren tijd achter
elkaar gebruikt worden.
Ten slotte zij nog vermeld dat de prijs
per 1/2 Literflesch voldoende voor ongeveer
20 dagen ƒ2.bedraagt, zoodat het ge
bruik van Haemoferrin zich belangrijk voor-
deeliger stelt dan dat van andere praeparaten.
Amsterdam Deli Comp.
div. 36 der cert, betaalb. met f 29.70.
American Telephone Telegraph Co.
div. 17 der cert. a 1000 met f 49.06.
Kansas City Fort Scott Memphis 8. M.
div. 44 der cert, van 10 aand. m. f 24.40.
Kansas City Southern Pref. aand.
coupon no. 24 der cert, van 10 aand.
met f 24.48.
„Groene Kruis”.
Het ijverige bestuur van onze Afdeeling
„Het Groene Kruis” is steeds in de weer om
de zieken bij te staan en te helpen, doch
vooral ook op het gebied der tuberculose
bestrijding breiden zich de werkzaamheden
meer en meer uit.
Aan een tweede groote lighal komt dringend
behoefte en ook worden de ziekenbezoeken
voor de wijkverpleegster te druk. Zij moet
er noodig eene hulp bij hebben om op den
duur alles goed na te komen.
Daar de uitgaven steeds stijgende zijn en
de inkomsten overtreffen, moet naar meerdere
inkomsten worden omgezien. Het bestuur
heeft nu het plan opgevat een weldadigheids-
bazar te houden. Eenige dames en heeren
werden reeds uitgenoodigd zich met de voor
bereiding en regeling te willen belasten.
Met het oog op het goede doel zal aan dit
plan wel algemeene medewerking worden
verleend. Wij hopen onze lezers weldra nader
hierover te kunnen inlichten.
Studiefonds.
Het weekblad voor de Vrijzinnig Hervorm
den meldt, dat het centrale comité een
studiekas voor de opleiding van vrijzinnige
hervormde predikanten heeft gesticht. Er is
overleg gepleegd met de commissie voor het
Studiefonds van den Protestantenbond, bet
Seyffardtfonds, dat eenzelfde doel heeft, maar
niet uitsluitend voor hervormden. In het
vastgelegde reglement is vastgehouden aan
het oorspronkelijke denkbeeld, om geen fonds
te vormen, doch een kas, zoodat niet zal
worden gekapitaliseerd. Voor het eerst in
September 1913 kunnen toelagen verleend
worden. Verder is besloten, dat gesteund
kunnen worden zoowel theologische studenten
als personen, boven de 16 jaar, die zich voor
de academische studie voorbereiden, hetzij
aan een gymnasium, hetzij door zich te be
kwamen voor het staatsexamen. Het volledige
beheer van de kas is opgedragen aan een
commissie van drie personen. Tot leden daar
van zijn benoemd de heeren D. Eilerts de
Haan, pred. te Heilo; H. Eisma, te Bolsward,
en J. N. Pattist, pred. te IJzendijke.
Benoeming.
Heden Woensdagmiddag ontving de heer
Dr. II. J. Slijper alhier, de benoeming tot
leeraar aan de Koloniale Landbouwschool
te Deventer. Deze nieuwe betrekking voor
onzen geachten stadgenoot gaat in op 1
November a.s.
Hoewel wij den benoemde gaarne een betere
positie gunnen, zullen velen hem toch on
gaarne zien heengaan.
In de verschillende vereenigingen waarin
bij zitting had, werden zijne adviezen en
aangenamen omgang steeds zeer gewaardeerd.
I
I
I een aangenaam smakend bij uitstek bloed- Q
ga vormend versterkingsmiddel in ge- I
vallen van bloedarmoede, bleekzucht
•-.■ en alle daaruit voortkomende z wakte-
/■toestanden. g
iJll Prijs per Literflesch, voldoende voor I
ongeveer 20 dagen, 2.—.
Bereid door
