Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Bo«lï.SMsptiisio«nj.
VERBAZEND
RONA Cacao
L
1912.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
51ste Jaargang.
No. 91.
Van Houten’s
zoo voordeelig
Zondag 10 November.
RECLAME.
VOOR
Afzonderlijke
de ouden
RONS
een
onze af-
bij zonder
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
in het gebruik is.
Ge maakt er meer koppen cacao van dan van
dezelfde hoeveelheid van welke andere soort ook.
Daarbij is de smaak zoo heerlijk.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
Op Dinsdag 5 November werd op de
bovenzaal van den heer Huizenga, eene alge-
meene ledenvergadering gehouden. De opkomst
was niet groot naar verhouding van ’t getal
leden onzer afdeeling; ongeveer 30 personen,
waaronder eene dame, waren tegenwoordig.
De heer A. Bouma, voorzitter, opende de
bijeenkomst met een woord van welkom tot
de aanwezigen, en er op te wijzen, dat er
een belangrijke tijd voor den Bond is aan
gebroken, wijl op de laatste jaarvergadering
van den Bond is besloten tot krachtige actie
voor het beginsel van staatspensionneering.
Een comité van actie heeft nu een plan van
werkzaamheden gereed gemaakt, wat nog al
veel omvattend is. Straks zal dat nader
behandeld worden.
Eerst werden door den secretaris, den heer
G. C. Eisma, de notulen gelezen, welke
onveranderd werden goedgekeurd.
Daarop volgde punt 1 der agenda: //Ver
slag van de afgevaardigden naar de jaar
vergadering te Leeuwarden”. Afgevaardigd
zijn de heeren T. A. J. Baars en H. J.
Hommes. Bij monde van eerstgenoemde wordt
een zeer uitvoerig, nauwkeurig en zaakrijk
rapport uitgebracht, waarin alles wat op de
jaarvergadering is behandeld tot in de bij
zonderheden werd vermeld. Zaakrijk was
vooral het gedeelte, waarin weergegeven werd
den inhoud der gehouden redevoering van
den heer Ds. van Krevelen, waarin onder
meer, een vergelijking werd gemaakt tusschen
de stelsels van staatspensionneering in Duitsch-
land, Zweden en Engeland, en de uitwerking
er van in die landen.
Een warm applaus door de aanwezigen en
een waardeerend woord van dank door den
voorzitter, waren zeer zeker wel verdiend.
Alsnu kwam aan de orde punt 2: //Bespre
king van het Comité van Actie”.
De Voorzitter leidt de bespreking in, met
er op te wijzen dat door actie uit te oefenen
bij de a.s. verkiezingen voor de Tweede
Kamer, de Bond het terrein van de politiek
gaat betreden, iets wat wel eenige bezwaren
zal meebrengen, wijl de Bond zijne vertak
kingen heeft in verschillende politieke par
tijen, maar men meende niet te mogen nalaten
het volk te laten zien hoe de Bond de staats
pensionneering wenscht te hebben geregeld,
om daardoor ook in te werken op het volk.
Intusschen werd nog mededeeling gedaan
van een schrijven van den heer Beeksma, pen
ningmeester der Afdeeling, die verhinderd
was ter vergadering te komen, maar toch
meende er even op te moeten wijzen, dat de
kas onzer afdeeling den bodem laat zien, en
extra versterking noodig heeft als er een
krachtige propaganda en actie zal gevoerd
worden.
Dit schrijven werd voor kennisgeving aan
genomen, om den gegeven wenk straks nader
ter harte te nemen.
Eerst werd nu gelezen de circulaire, gezon
den door het Comité van Actie, waarin in
hoofdlijnen de werkzaamheden der afdeelingen
moeten bestaan om bij de verkiezingen in
1913 te zorgen dat zooveel mogelijk overal
voorstanders van staatspensioen candidaat ge
steld en gekozen worden. Bij de vergaderingen
der kiesvereenigingen moeten de leden op hun
post zijn om in die richting te sturen. In
districten waar twee of meer candidaten zijn
voorstanders van staatspensioen in den
zin als de Bond dit verlangt wordt geen
voorkeur aan politieke richting door de afdee
lingen als zoodanig gegeven waar één
candidaat is die voorstander is dan wordt
diens keuze gesteund, en waar het bekend
is dat geen candidaat komt, die het staats
pensioen wil, dan wordt aanbevolen dat de
leden der afdeeling zelve iemand candideeren.
Door brochures en vlugschriften, door spre
kers en debaters bij politieke vergaderingen,
zal van het Comité en zoo mogelijk met
medewerking der afdeelingen, overal propa
ganda gemaakt worden, ook bij de kiezers.
Ter bestrijding der te maken onkosten,
verzoekt ’t Comité steun bij de leden en de
afdeelingen, en wil daarom sluitzegels h 2i/2
cent verkrijgbaar stellen. De benoodigde
som zal minstens f 10000 bedragen, waar
voor de medewerking van alle afdeelingen
^ordt ingeroepen, opdat het jaar 1913 het
die bewijs heeft gegeven van ambitie in de
zaak van staatspensionneering.
De heer H. Eisma ziet er wel iets goeds
in dat er een paar heeren aan ’t bestuur
worden toegevoegd, en die belast worden met
die buitengewone actie. Wanneer de leden
van ’t Bestuur dat ter hand nemen, kan ’t
ook heel wel goed gaan, maar toch is menig-
dan al gauw in de meening dat het
een gewone bestuursactie is. Door andere
heeren er mee te belasten komt het duide
lijker uit, dat men hier met een buiten
gewone actie te doen heeft, en tevens strekt
het om ’t Bestuur iets te ontlasten.
De heer Ds. Zuithoff wil toch nog gaarne
er op aandringen, dat de verschillende» poli
tieke richtingen in die commissie vertegen
woordigd worden, hij zou dan ook liever
3 of 4 van die vertrouwensmannen zien
aangewezen, en waarbij gelet werd op persoon
lijken invloed en ambitie, maar ook op hun
richting.
De Voorzitter heeft uit het gesprokene
toch wel gehoord, dat het voorstel om een
comité te benoemen bijval vindt. Als men
’t goed vindt, zou hij wel een paar willen
aanwijzen, of beter misschien dat het Bestuur
hierin volmacht krijgt, dan zullen eerstdaags
die heeren worden aangezocht. Spr. acht het
echter zeer noodig, dat er toch steeds een
band blijft tusschen dat comité en ’t Bestuur
der afdeeling, en er overleg wordt gepleegd
hoe men een bedrag zal trachten bijeen te
krijgen en ook, hoe men de propaganda zal
uit voeren.
De heer G. Eisma vreest, dat als deze
zaak op deze vergadering niet wordt afge
daan, er al weer eenigen tijd nutteloos zal
verloopen.
De heer H. Eisma daarentegen acht het
beter, niet op de vergadering personen daar
voor aan te zoeken. Als ’t Bestuur eerst
eens even overlegt, wie het geschiktst zijn,
en dan die heeren persoonlijk bezoekt en
hun de zaak goed voorlegt, is er meer kans
van slagen, dan wanneer men dat nu direct
doet uit de hier aanwezige leden. Als er
eerst een mocht bedanken, werkt dit op de
volgenden gewoonlijk epidemisch.
De Voorzitter bevindt zich nu wel in een
eenigszins benarde positie, door de verschillen-
-'--(OHiindit geval te beslissen. Hij
wi] het de vergadering maar laten uitmaken
en door /zitten en opstaan” wordt be
slist dat Bestuur in de eerstvolgende dagen
de leden van ’t Comité zal aanwijzen.
De Voorzitter wenscht daarna te bespreken,
hoe men de winterpropaganda zal voeren.
Het vorig jaar is weinig, eigenlijk te weinig
gedaan, maar het bestuur moet rekening
houden met de finantien. Er dient nu flinke
actie ook van onze afdeeling uit te gaan en
’t Bestuur wenscht gaarne het gevoelen van
de leden te hooren.
De heer Ds. Zuithoff heeft begrepen dat
de opbrengst van den zegelverkoop naar
buiten gaat, en dat er eigenlijk een drie
dubbele aanslag op de beurs zal worden
gedaan zegels voor het hoofdbestuur van
actie, de contributie die gereserveerd blijft
voor verkiezingsactie en een extra bijdrage
voor de wintercampagne.
De Voorzitter merkt op, dat het niet een
driedubbele, hoogstens een drievoudige aan
slag zou wezen, maar ’t is zoo, de vertrou
wensmannen zullen zorgen voor den zegel
verkoop, en een fondsje voor de winter
propaganda zou ook voor onze afdeeling zeer
gewenscht zijn. Na heel wat bespreking
wordt besloten op de vergadering een lijst
te doen rondgaan voor een bijdrage voor de
afdeelingskas, en deze lijst dan ook verder
te presenteeren bij de afwezige leden en
voorstanders van staatspensioen.
Ten slotte nog de vraagZ/Wat moet er
dezen winter gedaan worden voor de pro
paganda”?
De heer C. de Haas zou het wel doel
treffend achten om twee sprekers op één
avond te laten komen, die het pro en contra
van de staatspensionneering behandelden; dit
zou zeer zeker wel bezoek trekken.
De heer Terhenne ziet in ’t opvoeren van
een toepasselijk tooneelstuk wel een aardigen
avond, maar het bezoek bepaalt zich in
hoofdzaak tot de leden en zoo'n opvoering
gaat ook nog al met kosten gepaard. Hij
zal er voor zijn, een spreker uit te noodigen,
die het ontwerp Talma eens ging uitrafelen,
om het zoo eens uit te drukken.
De heer Ds. Zuithoff wil in overweging
geven om de propaganda vooral te richten
op de rechtsche arbeiders. Die moeten weten
wat ellende dat ontwerp Talma voor hen
eeuwfeest der onafhankelijkheid van ons land,
ook het jaar worde waarop aan
van dagen recht wordt gedaan.
De Voorzitter merkt na de voorlezing van
die circulaire op, dat niet alles wat in dit
stuk staat op ons district van toepassing zal
zijn. Wel is ’t noodig propaganda te maken,
en de kamerdebatten der laatste dagen zijn
al reeds een groote propaganda voor deze
zaak, en een districtsfederatie zal ook hier
wel tot stand komen, maar het stellen van
een kandidaat voor de 2e Kamer zal wel
niet noodig zijn, wijl bij de kandidaten die
van verschillende richtingen wel zullen komen,
zeer zeker wel een (of meer) zal behooren
tot de voorstanders van staatspensionneering.
De heer Terhenne merkt hier tegen op, dat
in dit district toch wel propaganda dient te
worden gemaakt voor de vrijzinnige beginselen.
De afgevaardigde van dit district uu, is zeer
zeker geen voorstander van het onvervalschte
idee van staatspensionneering, n.l. een
pensioen zonder premiebetaling. De zegel
verkoop acht hij een gelukkig idee, want
daardoor kan ieder die de zaak wil behartigen,
naar vermogen iets bijdragen, en tevens wordt,
door die zegels op brieven en stukken te
stellen, de aandacht meer algemeen op de
zaak gevestigd.
De Voorzitter meent dan ook wel dat de
heer Terhenne den spijker op den kop heeft
geslagen, door te wijzen op de propaganda on
zer beginselen. In het concentratie-program is
de zaak staatspensioen niet duidelijk omlijnd
aangegeven, maar ’t is er ons om te doen
om onverdachte voorstanders van staats
pensioen gekozen te krijgen. Ook hij vindt
de sluitzegels een uitstekend middel, ’t brengt
geld op voor de algemeene kas en ’t is meteen
propaganda doch er is ook nog een
tweede middel, n.l. vrijwillige bijdragen voor
finantieelen steun. In het schrijven van onzen
afwezigen penningmeester wordt er reeds op
gewezen, dat er versterking van
deelingskas moet komen, als er
gewerkt zal worden. De gewone contributie
zal wel noodig zijn, bij de verkiezingscampagne
in ’t volgend jaar, maar dezen winter dient
er ook iets gedaan te worden om onze be
ginselen omtrent staatspensioen meer ingang
te doen vinden. Spreker zou daarom er
voor zijn de formulieren voor inschrijving
van bijdragen aan particulieren te zenden,
en een paar personen aan te wijzen om zich
daarmede te belasten, mannen die men dat
vertrouwen ten volle kan schenken.
De heer Baars zou denken, dat het ver-
kieslijker is zulks aan ’t bestuur over te
laten, wijl die heeren meer invloed zouden
kunnen uitoefenen en wellicht een beter
succes zouden behalen.
De heer Ds. Zuithoff kan in zekeren zin mee
gaan met het voorstel van den Voorzitter.
Hij vindt juist goed om zulke vertrouwens
mannen te hebben, en die dan te kiezen
uit de verschillende richtingen, die bij de
afdeeling zijn aangesloten, men zou dan
weten wat er omgaat, ook bij de rechterzijde.
Het moet worden een aanval op de gansche
linie, er moet front gemaakt worden tegen
rechts en in zekeren zin ook tegen links.
Het kiezerskorps is over ’t algemeen nog
zoo slecht op de hoogte van den gang van
zaken, ’t Is noodig dat men die menschen
den blinddoek afrukt, de arbeiders vooral
moeten weten wat zij te wachten hebben van
’t ontwerp Talma, dat is ingediend. Geldt
dit laatste vooral voor de mannen van rechts,
ook voor de linksche kiezers zal actie noodig
zijn. Het is toch gebleken dat bij links de
beginselen over staatspensioen bij sommige
fractiën nog al belangrijk afwijken van de
beginselen zooals de Bond die voorstaat.
Bij de verkiezingen in 1909 is de richting
waarin men tot staatspensioen wil komen
nog in nevelen gehuld gebleven, ’t is nu
noodig dat die nevel optrektklare wijn
moet er geschonken worden en omtrent de
bijdrage uit de staatskas, de leeftijdsgrens
enz. moet volkomen helderheid wezen.
De Voorzitter. Dergelijke redeneering geeft
wel getuigenis van een goed inzicht in den
gang van zaken, maar behoort toch meer in
kiezersvergaderingen thuis. Op ’t oogenblik is
aan de orde of we een paar vertrouwens
mannen zullen hebben, om finantieelen steun
te vragen bij particulieren. De Bestuurs
leden hebben zelf al drukke bezigheden, en
hij kan zeer goed meegaan om daartoe ook
een van de rechtsche zijde te benoemen, een, 1 de meening,
Bolswardsche Courant
Ki
