Bols ward en Wonseradeel.
Enorm Verschil
fl
1
Nieuws- en Advertentieblad
VAN HOUTEN’S
No. 2.
1913.
Versciiijnt Donderdags en Zondu^
52ste Jaargang.
ZOIVER OPLOSBAAR
Politiek Overzicht.
I
UIT DE PERS.
RECLAME
met
alle andere goedkoope merken.
BINNENLAND.
Bevoegde beoordeelaars vinden
hierin den smaak en geur, die goed
gefabriceerde cacao moet bezitten.
Zondag 5 Januari.
ill
l"
I
VOOR
Afzonderlijke
J
Tak’s val, die ook
nederlaag was,
4
PRINS JORIS schrijft in de Jinkhuizer
Courant het volgend
r 1
- 1
i'i
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van Vliet in de coalitie
Lohman en Loeff. Moge
doen zien, dat de schellen
van de oogen zijn
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolge^
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
---
hadden
vol om
aan te manen. Even 12 uur trok een groote
menigte zingende en hossende door de stad,
hun vreugde bij de wisseling des jaars op
En hoe is de toestand? Wel verre dat
iedere geldgierige, iedere portemonnaie-con-
servatief deze „Christelijke” coalitie als een
voortdurend gevaar beschouwt, omdat ze
hem aan het verstand zal brengen wat Chris
tus op het gebied van naastenliefde van
hem eischt, vlijt hij zich behaaglijk in haar
midden nederze is hem de beste bescher
ming voor zijne brandkast.
■Is dit overdreven Dan willen wij deze
vraag stellen. Ziet eens om U heen, en zeg
ons dan Die rijken der aarde, die nergens
benauwder voor zijn dan voor een billijken
aanslag in de belastingen vraag onzen
inspecteurs van de Vermogensbelasting eens
naar de droeve ervaring, die ze in deze
opdoen die eene gemeente verlaten als de
hoofdelijke omslag moet worden verhoogd,
aldus den minder met aardsche goederen
gezegenden broeder, met alle verloochening
van het: //Draagt elkanders lasten” voorde
zaak latende zitten, zijn dat menschen die
met Links of met Rechts stemmen De
vraag stellen is tevens ze beantwoorden. We
behoeven in dit verband er maar aan te
herinneren hoe Kolkman, toen hij een arm
zalige elf ton meer uit de successiebelasting
wilde halen, van alle kanten uit de Rech
terzijde de bitterste verwijten moest hooren,
terwijl Links hem steunde; onverholen werd
hem uit de coalitie toegeroepen: Wat is het
noodig het kapitaal te belastenGij hebt
immers uwe Tariefwet, wat dus niets anders
zeggen wilde dan Waarom die elf ton niet
ook nog in hoofdzaak van de kleine luydeu
gehaald
Workum. Benoemd tot Directeur van het
Post- en Telegraafkantoor alhier, de heer
P. Schmidt, thans commies der posterijen en
telegrafie 2e klasse te Rotterdam.
Eene Christelijke regeering Wat is dat
toch Dat men zulks in den tegenwoordigen
tijd nog vragen moet, spreekt boekdeelen.
Wat zou eene Christelijke regeering anders
kunnen en moeten zijn dan eene, die de
groote lessen die het Christendom geeft om
trent ons optreden tegenover den naaste, in
practijk brengt? Welk Kabinet zou meer
dan een Christelijk Kabinet aangewezen zijn
om de sociale nooden te lenigen, welke coa
litie zou daartoe meer bereid moeten zijn
dan eene zich noemende Christelijke coalitie,
welke persoonlijke offers zouden haar daar
voor te zwaar zijn Men zal het toch met
ons eens zijn, dat de Christusbelijder, de
man, die op ieder gebied met Christus’ voor
schriften rekent, onmogelijk geldgierig kan
wezen. Er moest om zoo te zeggen onder de
Christelijke coalitie één- wedstrijd zijn in
offervaardigheid om aan de bittere ellende
om ons heen een einde te maken, eene offer
vaardigheid, die op politiek gebied zou
moeten leiden tot belastingwetten, waarbij
de draagkracht als grondslag werd aange
nomen, waardoor de rijken hun evenredig
aandeel in de gemeenschappelijke lasten zou
den gaan betalen.
onder de kerkelijken bedenken, dat erjnog
nooit onrecht is geweest, dat het converva-
tisme niet heeft weten goed te praten met
een bijbeltekst. Maar wij beroepen ons in
deze op Dr. Kuyper van 20 jaar geleden
„En al is het nu ook, dat Ge drie, vier
uitspraken van Jezus kunt bijbrengen
enz.
Want die ontevredenheid is groot. In
Nov. 1.1. hield de anti-revolutionaire predi
kant Ds. Hofstede van Blokzijl eene rede te
St. Anna-Parochie, waarin hij o.a. dit zeide
„Wij vragen ons af: Kunnen we tevreden
zijn en jubelen over wat er bereikt werd?
Neen, mannen broedersdat kunnen we
nietAls we de zaken goed en eerlijk onder
de oogen zien, dan moeten we zeggende
loop der dingen heeft ons bitter teleurgesteld,
en wekt groote onrust voor de toekomst."
Dat zegt deze anti-revolutionair' hardop,
en duizenden zeggen het hem in stilte na.
Maar deze predikant vergat er bij te zeggen,
dat de toestand niet anders en niet beter
zal worden, zoolang de politieke strijd door
onware leuzen geheel wordt vervalscht, zoo
lang Aalberse en
moeten buigen voor
het jaar 1913 ons i
de Nederlandsche natie
gevallenmogen vooral de kleyne luyden
Maarniet lang na
voor Dr. Kuyper dus eene
ging de laatste over stagde zaak was hem
blijkbaar minder waard dan de macht, en
met zeldzame volharding werd aan den
bouw begonnen van een Bondsbuis voor hen,
die kort geleden verklaard hadden het onder
één en hetzelfde dak niet te kunnen uit
houden en daarin werden ook de Roomschen
opgenomen, waarmede eens elk verbond
principieel was veroordeeld. Lohman eerst
fel tegenstander, werd in trouw bondgenoot
omgeschapen, en voltooide ten slotte zijne
bekeering door de laatste, zoo lang onwillige
groep, de Friesch-Christelijk-Historischen tot
het Bondshuis te brengen. Het ministerie
van 19011905 mocht dan wel geen enkele
sociale wet in het Staatsblad brengen het
stond sterk door de door alle kerkelijken
verlangde wijziging van de Wet op het
Lager Onderwijs, maar het Kabinet-Heems-
kerk dat de /sociale” taak had te vervullen,
liet de regeeronmacht der coalitie in al
hare naaktheid zien, en van deze regeering,
die juist om die onmacht door alle conser
vatieven gesteund wordt, is Dr. Kuyper, de
Christendemocraat van vroeger, de trouwe
stokwaarderEn de eenige raad, dien
hij weet te geven, nu in de Calvinistische
kringen de ontevredenheid grooter en grooter
wordt, is slechts die, om zwaarder dan ooit
met de antithese te werken.
feit, dat de conservatieven van alle geding
de tegenwoordige regeering uit alle macht
steunen, bewijst, dat ’t etiquet „Christelijk”
haar allerminst toekomt, dat het slechts
schoonklinkende leuze is waardoor heel wat
leelijks bedekt wordt; het is niets anders
dan de leuze, die tot macht moet voeren,
en daarvoor uitgevonden door Dr. Kuyper,
die daarmee eene verantwoording op zich
geladen heeft, die zeker geen staatsman hem
zal benijden.
Quantum mutatus ab illo; hoezeer veran
derd bij vroegerdat is waarlijk van volle
toepassing op den leider der anti-revolutio
naire partij, die van huis uit democraat,
Christen-democraat is. Geheel //Ons Program”
is toegelicht in den democratisch Calvinisti-
schen geest. De waarachtige Calvinist kan
trouwens niet anders dan democraat wezen,
hij is de naneef van de //rondkoppen” die
Engeland’s Koning lieten onthoofden, omdat
deze gespeeld had met de beschreven rechten
der natie.
Maar hoez er heeft Dr. Kuyper zijn eerst-
geboorterechte voor ’n schotel met linzen ver
kocht. Hoe krachtig trad hij toch nog
een twintig jaar geleden op, om in eigen
kring tegenover de mannen van de dubbele
namen de sociale wetgeving te verdedigen
met een beroep op hetgeen Christus ons
leert. Lees de rede, waarmede hij op 9 Nov.
1891 het sociaal congres opende, vestig
uwe aandacht op de woorden vEn zoo
heerscht dan thans in geheel Europa eene
welgedane bourgeoisie over een verarmenden
werkenden stand, die gestadig haar kapitaal
moet voeden, en gedoemd is, om hetgeen voor
die kapitaalvoeding geen dienst meer kan
doen, te laten verzinken in het moeras van
het proletariaat." Ziet zijn boekje in „De
Christus en de sociale nooden en democra
tische klippen” en ge zult daaruit zien, dat
er eens een tijd was dat ook Dr. Kuyper
eens voor vaststaand aannam, dat conservatief
en christelijk voor hem onmogelijk samen
konden gaan, getuige de volgende uitspraak
„En al is het nu ook, dal Ge drie, vier uit
spraken van Jezus kunt bijbrengen, waaruit
blijkt, dat hij ook aan het Kapitaal zeker
betrekkelijk recht heeft toegekend, en vinger
wijzingen voor het gebruik er van gaf, dit
alles verzwakt in niets hel stellige onbetwist
bare en onloochenbare feit, dat het doorgaande
optreden en spreken van Jezus antipathetisch
tegenover de geldzucht staat en sympathetisch
tegenover den arme!’
Waarlijk, wie deze uitingen leest, ver
wondert zich niet dat in de 90er jaren de
conservatieve elementen zich van Dr. Kuyper
hebben afgeschieden, en zich apart als vrije
anti-revolutionairen hebben geconstitueerd, en
dat te minder omdat hij in echt democra-
tischen zin Tak’s zijde koos toen deze op
zeer groote uitbreiding van kiesrecht aan
stuurde, waartegen Dr. Kuyper, al was het
dan ook nog zoo individualistisch, toen geen
bezwaar had.
1 Jan. Hoewel het vieren van den
Oudejaarsdag hier in de laatste jaren op
kalme wijze voorbijgaat, en er geen baldadig
heden plaats hebben, kunnen vele jongelieden
dat toch niet lijdelijk aanzien en meenen
dat zingen en het lossen van vreugdeschoten
er bij tie jaarwisseling zoowat bij behooren.
Dergelijke vreugdeuitingen hebben dikwijls
een droevigen nasleep en daarom moet de
politie zorgen, dat alles rustig en ordelijk
toegaat. Doch in de donkere oudejaarsnacht
hadden onze politie-agenten soms de handen
de luidruchtige jongelui tot stilte
deze wijze uitende. De politie moest tusschen-
beiden van den gummistok gebruik maken.
Behalve enkele uitzonderingen ziet men
op den Nieuwjaarsdag geen buitengewone
dingen gebeuren en is er een groote ver
betering op dat gebied te bespeuren, bij
vroeger vergeleken. Hiertoe zullen voorzeker
medewerken de alhier bestaande Onthouders-
Vereenigingen, die door het verspreiden van
hun Nienwjaarsbode, waarin vele nuttige
wenken voorkomen, die de menschen tot
nadenken stemmen en velen tot verbetering
brengen. Zij doen een goed werk en ga in
deze richting voort. De Banier.
Zal het thans^regeerende Kabinet en de
coalitiemeerderheid, waarop het steunt, een
blijden politieken oudejaarsavond kunnen
vieren Dat toch zeker niet. Onvervulde
beloften op politiek gebied stemmen even
aangenaam als geteekende accepten, waarvan
de vervaldag ieder oogenblik gewisser nadert,
en van welke men weet, dat men ze niet
zal kunnen honoreeren. Trouwens, dat nu,
na meer dan 4J/2 jaar regeerens het fiasco
van het tweede coalitie-kabinet vaststaat
het werd door niemand weersproken, noch
van Rechts noch van Links, al was men
dan ook over de oorzaken daarvan ver
deeld al wilde Rechts niet toegeven dat de
onderlinge verdeeldheid over de politieke
vraagstukken elke vruchtbare samenwerking
van de drie kerkelijke fracties onmogelijk
maaktal zocht ze een excuus voor eigen
tekort in de zoogenaamde obstructie der
Linkerzijde. Eene uitvlucht zoo min waardig
voor een ministerie, dat over grooter meer
derheid beschikt dan een van zijn voorgan
gers ten deel viel, dat wij dit maar met
den mantel der liefde zullen bedekken.
Eene waarachtig Christelijke regeering
kan niet conservatief zijn, en het enkele
Sneek, 3 Jan. ’t Was het stellig voor
nemen dat onze winkeliers op verzoek van
het Bestuur van Middenstand, gedurende
de maanden Januari en Februari, ’s avonds
9 uur zouden sluiten, met uitzondering van
den Zaterdag. En wat blijkt verschillende
winkels zjjn na negenen niet gesloten,
I
i
i!
o
I
I
I
Bolswardsclie Ctrarant
Rona
Cacao
I