lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
DAT IS DE CACAO
'Alg
1913.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
No. 8.
RONA
52ste Jaargang.
Van Houten’s RONA.
Zondag 26 Januari.
RECLAME.
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
Politiek Overzicht.
VOOR
'1'
afzonderlijke
naar
PRINS JORIS schreef in de Enkhuizer
Courant het volgend
van dit Kabinet niet, dat
Mr. Regout zóó kort vóór
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
lekker vinden en waarvan Moeder
zoo voordeelig in het gebruik is.
De Hr. Heemskerk is nu ten tweede
J ustitie ad interim,
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50*Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Wit geluk, het woord is van Vondel.
Dit is zeker waar, dat die aanvulling zoo
kort vóór de stembus èn van het ministerie-
Pierson, èn van het ministerie-Kuyper een
bewijs zijn van kracht en van zelfvertrouwen,
het vertrouwen, dat men het wel weer zal
halen. Een vertrouwen, dat het Kabinet-
Pierson zeker mocht hebben, dat op sociaal
maar niets. Onze overtuiging, dat zelfs het
couloirstelsel niet voor alle kiezers de vol
ledige vrijheid van stemuitbrenging waar
borgt, had bij ons al weer versterking gekre
gen, indien dat noodig ware.
En nu zeggen wij niet, dat allen er zoo
voor staan als deze mande verkiezingen
van 1905 b.v. wijzen het met de cijfers uit,
dat in de groote steden Katholieke anti-
tariefwetmannen toen met Links hebben
gestemd maar op het platteland hebben de
geestelijke adviseurs een invloed, die niet te
overschatten is. Daarvan kan het district
Enkhuizen zeggen Zoo iemand weet daar
van, ik weet daarvan te spreken. Als men
bedenkt dat in dit district, waarin de Katho
lieken 6 a 7 maal sterker zijn dan de anti
revolutionairen, waar een anti-revolutionair
daarenboven geen geliefd vleesch is bij den
Roomsch-Katholieken boer, die gesteld is op
zijne kermis, zijn pandoertje en zijn herberg-
uurtje, alles bij den coalitiebroeder uit den
booze, de Roomsche geestelijke adviseurs het
klaar weten te spelen, dat de geloofsgenooten
tot den laatsten man toe stemmen op een
anti-revolutionair, die voor het meerendeel
van haar een volslagen onbekende is, dan
moet men daar toch respect voor hebben,
al is het dan ook een respect van een zeer
bijzondere soort, en al betreurt men het dat
daarmee een element in de politiek gebracht
wordt, dat er niet in hoort.
We verwachten
het de plaats van
de verkiezingen, weer zal aanvullen, ook al
omdat het heeft geen zelfvertrouwen evenmin
als de coalitie waarop het steunt. Men voelt
zich Rechts zeer onbehagelijk, en wij zouden
daarvan menig bewijs kunnen geven. Be
wijzen, die echter niet noodig zijn, nu de
ongerustheid uit de clericale pers feitelijk
iederen dag meer blijkt. Eene ongerustheid,
waardoor men zich aan onze zijde echter
allerminst in slaap zal moeten laten wiegen.
Men begrijpe wel, dat men van de zijde der
coalitie juist omdat men voelt, dat men
er slecht voorstaat, met grooter inspanning
zal strijden dan ooit.
En dan men moet aan onzen kant niet
vergeten, dat de clericale kiezer er heel
anders voorstaat, dan de liberale. De liberale
kiezer vraagt zich afHeeft de regeering,
die daar zit, hare beloften vervuld heeft ze
zoo geregeerd, dat ze bestendigd verdient te
wordenEn van het antwoord, dat hij
daarop zichzelven geeft, hangt natuurlijk af,
hoe hij zijne stem uitbrengt. Maar de
clericale kiezer heeft nog te rekenen met
den geestelijken adviseur, die hem, welke
grieven hij ook tegen zijne regeering moge
hebben, wel aan het verstand brengt, dat hij
lijnrecht tegen Gods wil ingaat, als hij zijn
vrijen wil doet. Ja, de slimmerds weten wel
wat ze doen, als ze vertellen, dat de keuze
gaat tusschen Christus en Belial.
vonden en
Het zou kwalijk voegen dit overzicht te
beginnen zonder een woord te wijden aan
den man, die heden grafwaarts is gedragen,
Mr. Edmond Robert Hubert Regout, tweeden
minister van Justitie in het Kabinet-Heems-
kerk.
Multis ille flebilis bonis occidit. Hij zal
door vele goeden beweend worden. Want
hij was niet alleen een man van groote gaven
en zeldzame werkkracht, hij had dat warme
hart, dat lust in helpen heeft. „Wat de
armen aan hem verliezen, is eenvoudig niet
te zeggen,” zoo verzekerde ons een Katho
liek Kamerlid, en daarin ligt voor ons grooter
lofuiting dan de opnoeming van zijn heelen
staat van dienst, die zeer eervol was.
In de Kamer was hij bij mede- en tegen
stander ten zeerste geacht, en zijn glashel
dere betoogtrant en zijne slagvaardigheid in
het debat, waarbij de zwakste plekken van
den tegenstander altijd het eerst aan het
vuur werden blootgesteld, zullen niet licht
worden vergeten. De zedelijkheidswetten, die
hij als voornaamste werk achterlaat, mogen
voor ons niet zonder bedenking zijn, erkend
zal moeten worden, dat het ijveren daarvoor
bij Regout voortkwam uit een diepen afkeer
van al wat vuil en laag is in onze samen
leving, en waarvan de kennis in zoo ruime
mate tot hem was gekomen in de lange
jaren, dat hij bij het Openbaar Ministerie
werkzaam was. De strijd daartegen had hij
reeds onverpoosd gevoerd vóór hij achter de
groene tafel werd geroepen, het was voor
hem niet anders dan logische consequentie,
dat hij thans als wetgever deed wat hij meende
dat gedaan moest worden, om meer vat te
hebben op het schuim der maatschappij. En
aan die taak heeft hij zich met heel zijn
hart, met heel zijn helder hoofd gegeven.
Helaas, de felle dood, die thans geen
wit kan zien, heeft hem op het onver
wachtst aan de taak, die hij met zooveel
bekwaamheid en toewijding vervulde, onttrok
ken, tot groot verlies van den lande en van
het ministerie, waarvan hij een sieraad was,
en allermeest van de trouwe gade, die thans
zoo geheel alleen achterblijft.
Wij brengen zijne nagedachtenis eerbiedige
hulde.
Hoe groote slag het afsterven van den Hr.
Regout ook voor het Kabinet moge wezen,
politieke gevolgen heeft zijn dood natuurlijk
niet.
male Minister van
want toen Minister Nelisen door voortdu
rende ongesteldheid genoodzaakt was de porte
feuille van J ustitie neer te leggen, heeft hij
die ook eenigen tijd voor zijn rekening
genomen. Of het Kabinet, zoo kort vóór
de verkiezingen het noodig zal vinden de
vacature aan te vullen, lijkt ons twijfel
achtig het zal trouwens wel niet zoo mak
kelijk wezen gegadigden te vinden voor zoo
onzekere positie als een ministerschap, dat
spoedig door de spitsroeden van de stembus
gaan moet. Er zijn in dit opzicht praece-
denten, en die stemmen nu niet direct aan
moedigend. Toen op 1 April 1901 Minister
Eland, minister van Oorlog, in het Kabinet
Pierson-Borgesius, kwam te vallen op zijne
Militiewet, werd hij vervangen door Generaal
A. Kool, die drie maanden later door de
uitspraak van de stembus met zijne collega’s
moest aftredenen in Maart 1905 werd in
het Kabinet-Kuyper de Minister van Buiten-
landsche Zaken, Mr. R. Melvil, baron van
Lynden, wegens verschil van gevoelen met
den ministerpresident, vervangen door Jhr.
Mr. W. M. van Weede van Berencamp, die
twee maanden later als alle leden met het
genoemd ministerie zijn boterbriefje kreeg.
gebied zooveel voor de natie had gedaan.
Maar het vergat daarbij, dat juist als men
veel doet, men dan ook het meeste aanstoot
geeft. De tammen die hun mond niet open
doen, worden veel eerder weer ingehuurd,
dan de mannen, die den stoot geven aan de
totstandkoming van wat zij goed achten.
Zoo is, om een voorbeeld te noemen, nie
mand minder dan Prof. Drucker eens niet
herkozen als lid van den gemeenteraad van
Leiden, omdat hij het initiatief had geno
men tot het oprichten van eene zoo nuttige
instelling als een abattoir. De slagers vonden
zich in hun bedrijf daardoor bemoeilijkt, en
nu vormde zich bij de stembuseene combinatie
van vleeschhouwers, familie van vleeschhou-
wers, vrienden van vleeschhouwers, die geza
menlijk optrokken onder het parool Weg
met hem. Ja, zoo gaat het nu eenmaal in de
wereld.
En als minister-Kuyper nooit begrepen
heeft, dat hij in 1905 zwak moest staan,
waar hij specialiteit is in het zich doodkijken
op de belangen van het eene deel der natie, en
van een nationaal ontwerp onder zijne regee-
riug geene sprake geweest is, dan moeten
wij wel gelooven aan de eigenschap der naï
viteit, die hem, volgens Mr. Loefif, in zoo
hooge mate siert.
opgericht een „Comité van actie tegen in
korting van de Franeker kermis”, welk comité
een adres inzond aan Ged. Staten, om hunne
goedkeuring aan genoemd raadsbesluit te
onthouden.
Dit adres werd in de vergadering van
Ged. Staten van 28 Nov. ’12 nader toege
licht door de heeren B. Dechesne en P. J.
Bijlsma. Toch meenden Ged. Staten geen
termen te kunnen vinden, om bedoeld raads
besluit niet goed te keuren.
De inkorting blijft dus gehandhaafd.
N. Sn. Ct.
gezogen.
t het volgende inge-
Workum, 23 Jan. Een geacht ingezetene
alhier was niet weinig ontdaan, toen hij, van
den laatsten trein thuis komende, bemerkte dat
hij zijn beurs, inhoudende ongeveer f 60 in
den trein had laten liggen. Dadelijk ging
hij naar het station terug en deelde een en
ander aan den chef mede, die dadelijk
verschillende plaatsen telegrafeerde om zoo
mogelijk, alles in het werk te stellen het
bedrag terug te krijgen.
Iemand uit Koudum had de beurs ge
stelde heden den eigenaar deze
ter hand, die zijne blijdschap zeker wel in
het geven van een milde gift heeft omgezet.
De Banier.
De Franeker kermis.
De Raad dezer gemeente besloot indertijd
de kermis alhier in te korten. Daartegen
kwam uit de burgerij verzet op en werd
We hadden dezer dagen een gesprek met
een Roomsch-Katholiek tuinbouwer uit het
Westland, die steen en been klaagde over
de voorgenomen verhooging van het Tarief.
Dat is te begrijpen. De reusachtige productie
van het Westland, schier onuitputtelijke
bron van welvaart voor duizenden in dat
gewest, ziet de Tariefwet-Kolkman als het
zwaard van Damocles boven haar hoofd han
gen. Als het Buitenland na aanneming van
die tariefsverhooging met weerwraakmaat-
regelen begint, is de schade voor het West
land onberekenbaar groot en dat het
Buitenland zulks zal doen, staat vast. En
nu hebben wij wel een artikel in de wet-
Kolkman, dat Nederland in een dusdanig
geval ook op zijne beurt wraak maatregelen
mag nemen, maar daarvan willen wij alleen
zeggen, dat het om te gieren van het lachen
zou wezen, als het huilen daarover niet nader
stond. Stel je voor, het kleine Nederland
concurreerende in weerwraakmiddelen met
Amerika b.v.
Maar om op onzen man terug te komen.
Zou er nu wezenlijk geen middel zijn, om
van die noodlottige Tariefverhooging af te
komen, vroeg hij ons. We keken hem eens
even spottend aan, en zeiden niets. Ja, zei
de man, ik begrijp U heel goed; natuurlijk
is er een middel, en dat bestaat in Juni a.s.
met de vrijzinnigen mee te stemmen, maar,
ziet U, hoe gaarne ik dat ook zou willen,
dat gaat niet, daar krijg ik te veel last van.
Nu, wij voor ons begrepen heel goed van
welken kant die last komen zou, en zeiden
die wij zoo
zegt dat ze
Gij moet bepaald dadelijk een bus gaan koopen.
De naam is
Vit den duim
De Maasbode bevat nu
zonden stuk
Mijnheer de Redacteur!
In het verslag van de vergadering van
den Provincialen Bond van R. K. Kiesver-
eenigingen in Noord-Holland heeft één der
afgevaardigden, die om begrijpelijke redenen
niet met name genoemd wordt, de mede-
deeling gedaan, dat het Kamerlid Roodhuijzen
dezer dagen bij het hoofd eener Christelijke
school in de Haarlemmermeer was geweest,
met den voorslag, dat de anti-revolution-
nairen een eigen candidaat zouden stellen
deze zou dan door de vrijzinnige concentratie
worden gesteund, met het doel om den
Katholiek te wippen.
Ik wensch, dat uwe lezers weten zullen,
dat deze afgevaardigde de meest onbeschaamde
leugenaar ie, dien ik ooit ontmoette. Ik tart
hem om zijne woorden waar te maken; niet
alleen, dat ik niet in Haarlemmermeer ge
weest ben, maar ik ken daar geen Christelijk
schoolhoofd, en denk niet aan dergelijke
onzinnige voorslagen.
(w.g) A. ROODHUIJZEN.
Wedden op buitenlandsche rennen.
Verdacht van overtreding van art. 254
bis van het Wetboek van Strafrecht is giste
ren door de politie een 33-jarig man aan
gehouden. Deze placht dagelijks in een
sigarenwinkel in de Warmoesstraat te komen
en daar zoowel schriftelijke als mondelijke
orders in ontvangst te nemen op buiten
landsche wedrennen. Deze orders werden
door den aangehouden persoon opgezonden
aan de firma Smit en De Jong, vroeger
gevestigd aan het Rokin, alhier. Deze
firma houdt thans kantoor in Duitschland.
Alg. Hbldi
Bolswardsche Courant
«I
