Bolsward en Wonseradeel.
Nieuws- en Advertentieblad
1913.
52ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 15.
2E?lan 1913.
Donderdag 20 Februari.
BINNENLAND.
Ingezonden.
VOOR
Afzonderlijke
ACTIE VOOR STAATSPENSIOEN.
Staats-
1.
11.
Alcoholh.
21.
Kappersb., Afd.
22.
25.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
2.
3.
4.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
23.
24.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
f 2.60 per week
na een 54-jarige
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
echter ook
om hulp te
26.
gezien de hoogstonbillijke bepalingen
en Tramweg-
Heerenveen, 18 Febr. Den len Dec. j.l.
kwam het voor dat aan het Staatsspoor-
station alhier 28 reizigers met 23 fietsen
moesten achterblijven, omdat ze, hoewel op
tijd aan het loket, niet vlug genoeg van
kaarten konden worden voorzien. Hedenmorgen
met de 7.15-uur-treinen in beide richtingen
had, gelukkig op kleiner schaal weer iets
dergelijks plaats. Thans moesten vijf reizigers
blijven staan.
16 Febr. Op Vrijdag 21 Febr. a.s.
zullen voor het Kantongerecht alhier terecht
staan de twee personen, voorloopers van een
begrafenisstoet, die 30 Jan. getuigen waren
van het door het ijs zakken van twee broertjes
te Haskerdijken en alstoen zouden hebben
nagelaten hulp te verleenen, hoewel zij dit
zonder gevaar van eigen leven hadden kunnen
doen. Een der beide knaapjes is toen ver
dronken.
Arum, 17 Febr. Alhier zal binnenkort
worden gesticht een afslagterrein met gebouwen
voor den verkoop van aardappelen, verbouwd
door de landbouwers alhier, te Kimswerd,
Achlum en Witmarsum. De afslag heeft
tweemaal per week plaats. Ook kunnen de
verbouwers poters tegen marktprijs bekomen
en hunne produkten desnoods gratis naar
hier vervoerd krijgen.
Heerenveen-Nijehaske, 17 Febr. In de
stoommalerij «De Nijverheid” van den heer
A. Wisman alhier, ontplofte heden met een
hevigen knal de 35 P.K. zuiggasmotor. De
zuiger bleek gebroken, een der zijwanden
scheurde over een groot deel der lengte.
Men neemt aan, dat de ontploffing van den
motor, die op dat oogenblik slechts op halve
kracht liep, een gevolg is geweest van een
oude breuk. De materieele schade alleen
hoorden we schatten op minstens een paar
duizend gulden.
Ernstig ongeluk.
Op de De Ruyterkade te Amsterdam had
gistermiddag een ernstig ongeluk plaats.
Achter het stationsemplacement wordt naast
het kantoorgebouw der firma Goedkoop ge
heid. Omstreeks drie uur viel de heistelling
plotseling om een heier en een zoon van
den heihaas, die zich in de stelling bevonden,
stortten naar omlaag, terwijl de baas zelf
door de vallende palen geraakt werd.
De getroffenen werden in een nabijgelegen
café en een loods binnengebracht. De heier
bleek reeds overleden te zijn, terwijl de zoon
van den baas ernstig gewond werd bovendien
werd de baas licht gekwetst.
De auto en een brancard van den Ge
neeskundigen Dienst waren spoedig ter plaatse.
Door den commissaris van politie, den heer
Fundter de Beauchène werd een onderzoek
ingesteld.
Het noodlottige ongeluk is vermoedelijk
te wijten aan een rukwind, die de heistelling
omverwierp. De touwen braken en met don
derend lawaai viel het gevaarte daarop om
laag. Een der heipalen viel op de machine
en brak in tweeën.
Na het ongeval bood het heiwerk met de
ingestorte stelling een verwoesten aanblik.
Alg. H.
van Spoor-
van de
van
land, volgt hier een, zij het dan ook
zeer onvolledige lijst van de plaatsen
plannen in werking zijn Amsterdam
(scheepvaart, grafische kunst, muziek), Rot
terdam (havenaanleg en uitrusting daarvan)
’s-Gravenhage (landbouw, luchtscheepvaart,
sport), Utrecht (schilderijen en beeldhouw
werk), Groningen (schilderijen van levende
meesters, vee, hippische feesten), Leeuwarden
(Friesche kunst), Middelburg (Zeeuwsche
kunst, kleederdrachten), Tilburg en Gouda
(plaatselijke nijverheid), Haarlem (Boekdruk
kunst, bloemen), Arnhem schilderijen, parken
en buitenplaatsen), Nijmegen (oude gebou
wen en verzamelingen van oudheden, vooral
Romeinsche) Domburg (badwezen,) Muiden
Muiderslot), Deventer (tuinbouw,) Boskoop
(rozen), Rijswijk (Westlandsche vruchten en
groenten,) verder Sneek, Sittard, Zaltbommel,
Zandvoort, Zwolle, Amersfoort, Coevorden,
Tiel, Valkenburg, Baarn, enz.
Door verschillende plaatselijke comités zal
de aandacht van den vreemdeling gevestigd
worden op het eigenaardig natuurschoon onzer
vlakte en lage landen, waar op vele plaat
sen de oude kleederdracht nog in eere wordt
gehouden.
Het bezoek van dit alles zal gemakkelijk
worden gemaakt; de verbindingen met het
buitenland worden verbeterd, de spoorwegen
zullen goedkoope abonnementen, geldig voor
het geheele land, beschikbaar stellen, onder
scheidene binnenlandsche stoomvaartmaat
schappijen, ook eenige tramwegen, brachten
plannen voor speciale rondreizen in 1913
ter kennis van de commissie. In streken,
waar voldoende verkeersmiddelen ontbreken,
zal getracht worden deze in het leven te
roepeneen klein crediet staat voor dit
speciale doel ter beschikking van de com
missie. Verder zijn maatregelen genomen
om den vreemdeling een behoorlijk onderdak
te verzekeren, om hem tegen de hinderlijke
Nog te moeilijk.
Hoezeer de manipulaties, noodig bij het
invullen van een stembriefje ook vereenvou
digd zijn, toch is het zwartmaken van het
puntje vele kiezers blijkbaar nog te geleerd,
vooral wanneer de zaak door het gelijktijdig
plaatsvinden van eenige stemmingen wat
ingewikkelder wordt. Zoo moesten dan ook
bij de herstemmingen voor den Gemeenteraad
en de Provinciale Staten te ’s-Gravenhage
circa 900 stembiljetten ongeldig worden
verklaard en wel bij de herstemming voor
de Gemeenteraadsvacature 53bij die voor
de vacature dr. Ruijsch in de Prov. Staten
447 en bij die voor de vacature-Mackay in
de Prov. Staten 401 stembiljetten.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
A. J. B. schrijft in de Economist
Het kan misschien van eenig nut zijn om
in groote trekken het doel en den om vang uit
een te zetten van de bemoeiingen der cen
trale commisssie voor «Plan 1913”.
Bedoelde commissie wenscht dan ons na
tionaal feest, de herdenking van 1813,
samenvallend met de opening van het Vre
despaleis, aan te grijpen als een welkome
gelegenheid om ons land met zijn eigenaar
dig natuurschoon onze kunst en onze in
dustrie in ruimeren kring bekend te maken.
Zij hoopt dit doel te bereiken door in
het feestjaar den vreemdeling zoo' mogelijk
naar Holland te trekken, hem den tocht
door ons land gemakkelijk te maken en hem
alles op de beste en meest aangename wijze
te laten zien.
In de centrale commissie zijn de spoor
wegen, ook die met beperkte snelheid, de
binnen- en buitenlandsche stoomvaartmaat
schappijen, de toeristenbond van Nederland,
de Alg. Ned. Wielrijdersbond de Ned.
Antomobielclub, de Hotelhoudersbond, de
verschillende vereenigingen voor vreemde
lingenverkeer enz. kortom allen, die belang
stellen in het slagen van het plan en wat
daarmede in verband staat, vertegenwoordigd.
Voorzitter der commissie is jhr. Ch. F.
v. d. Pol, secretaris G. S. de Clercq, beiden
te Haarlemals regeeringscommissaris is
aan de commissie toegevoegd mr. J. C. A.
Everwijn.
Z. K. H. de Prins der Nederlanden heeft
het beschermheerschap aanvaard, eerevoor-
zitter is de minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel. Bij de wet van 15 Juli
1912 stelde de regeering een bedrag van
f 110.000, waarvan f 100.000 voor reclame
doeleinden, ter beschikking van de commissie.
Dank zij dezen belangrijken financieelen
steun en de samenwerking van velen belooft
«plan 1913” op schitterende wijze verwe
zenlijkt te zullen worden.
In meer dan 30 steden van Nederland
zullen tusschen 1 April en 30 September
1913 tentoonstellingen op allerlei gebied
plaats hebben het beste wat de oude en
de nieuwe kunst in ons land hebben voort
gebracht, alles wat land en tuinbouw, in
dustrie en handel opleveren, zal daar te zien
zijn.
Om eenig denkbeeld te geven
algemeene samenwerking in alle deelen
ons
nog
waar
Workum, 18 Febr. Schipper B. de Haan
van Makkum voer hedenmiddag door de
Bagijnebrug alhier, maar door den sterken
wind en hevigen stroom moesten schipper
en knecht aan den wal in de lijn om het
schip verder te brengen, terwijl de vrouw
aan het roer stond. Het ging niet hard en
eindelijk kreeg de wind zooveel kracht dat
de schipper het vaartuig niet kon houden
en in de vaart geraakte. De knecht zou zijn
schipper helpen en geraakte eveneens te
water, terwijl de vrouw uit alle macht om
hulp riep om hen te helpen. Spoedig waren
een aantal mannen bij de hand met vaar-
boomen en stokken, die hen werden toe
gestoken en die ze dadelijk grepen, zoodat
ze spoedig op den wal waren. Het schip
dreef met geweld tegen de brug aan.
Hoewel het koude bad hen blijkbaar niet
aangenaam was, werd spoedig van kleeren
verwisseld en we hopen dat het verder geen
nadeelige gevolgen voor hen zal nalaten.
De Banier.
Heerenveen, 16 Febr. Hedenavond werd
alhier gevankelijk binnengebracht de 22-jarige
Veensma te Appelscha, die gisteravond een
revolverschot loste op zijn kameraad Bacon,
dat dezen in den bals trof. Dr. Waning
Bolt te Smilde, verleende hulp, doch kon den
kogel niet verwijderen. De gewonde is heden
naar het academisch ziekenhuis te Groningen
overgebracht.
Sterke drank is in het spel. Bacon staat
ongunstig, V. gunstig bekend. De laatste is
pas uit Duitschland teruggekeerd. Na ver
hoor gaf de justitie last tot gevangenhouding.
N. Sn. Ct.
Leeuwarden, 17 Febr. De leden der Chr.
Hoogere Burgerschool hebben in een buiten
gewone vergadering op grond van de
feiten dat er verscheidene giften tot dekking
van het tekort zijn ingekomen, het getal
leden uitgebreid en de contributie verdubbeld
is besloten, niet over te gaan tot de
opheffing der school, maar de exploitatie
met kracht door te zetten.
Ferkiezingsactie.
Dat van alle kanten de uiterste krachten
worden ingespannen voor den stembusstrijd
in Juni a.s. blijkt overal.
Te Weesp organiseert men
de... vrijzinnige jongedochters,
bieden.
MOTIE.
De groote openbare vergadering, gehouden
op Maandag 17 Februari 1913, in het gebouw
Musis Sacrum te Arnhem, bijeengeroepen
door de navolgende vereenigingen
Afdeeling Arnhem, Bond voor
pensionneering.
Werkmansvereeniging «Arnhem”.
Schildersve.reeniging «Arnhem”.
Bond van Nederl. Gem.-Werkl., Afd.
Arnhem.
Nederl. Schildersgez. Bond, Afd. Arnhem.
Algem. Ned. Timmerl. Bond.
Algem. Ned. Prot. Volksbond.
Afd. Arnhem, Alg. Ned. Typogr.bond.
Afd. Arnhem, S. D. A. P.
Ned. Bond van Sigarenm. enTabaksbew.,
Afd. Arnhem.
Ned. Photo-Litho-Chemigrafenbond, Afd.
Arnhem.
Arnh. Bestuurdersbond.
Transportarb. Bond, Afd. Arnhem.
Vereeniging «Hulp in Nood”.
Arnhemsche Tuinl. Vereen.
Ned. Meubelm. Bond, Afd. Arnhem.
Hotelhoudersvereen.
Vrijz. Democr. Kiesver.
Voerliedenknechtsvereen.
Ned. Ver. tot Afsch. van
Afd. Arnhem.
Tuinliedenvereeniging «Door Eendracht
Sterk”.
Nederl. Barbiers- en
Arnhem.
Kleermakers vereen. «Vriendenkring”.
Centrale Bond van Bouwvakarbeiders,
Afd. Arnhem.
Ned. Bond
personeel.
Typografische Vereeniging «Arnhem”.
van
het Wetsontwerp op Invaliditeits- en Ouder-
domsverzekering, als daar zijn
voor ’t meerendeel der belanghebbenden
een wekelijksch pensioen van
op 70-jarigen leeftijd en
premiebetaling
het uitsluiten der vrouwen, die niet loon
trekkend waren, alzoo ook der weduwen van
de 70-jarige loontrekkenden
de bepaling in art. 357 van genoemd
Wetsontwerp, waardoor slechts een zeer gering
aantal hunner aan de eischen der Wet zullen
voldoen
de bepaling, dat de invalide loontrekkende
niet meer in het bezit mag zijn van twee
derden van zijn werkkracht en dan voor
velen hunner het pensioen zal bedragen in
de eerste loonklasse f 1.50, in de tweede
loonklasse f 1.80 per week;
gezien de schrielheid der uitkeering aan
de weduwen voor hare kinderen beneden de
13 jaren ongeacht de grootte van het aantal
kinderen hetzelfde kleine bedrag;
gezien ook de voorgenomen nieuwe Tarief-
wet, met als onvermijdelijk gevolg duurdere
eerste levensmiddelen, verzwaring van den
premielast
is overtuigd, dat het Wetsontwerp op
Invaliditeits- en Ouderdomsverzekering, bij
aldien als wet aangenomen, een ramp zal
worden voor de werklieden en ook voor zeer
vele patroonsdat die wet daarom moet
worden ingetrokken en in de eerstvolgende
regeeringsperiode moet worden vervangen door
een Staatspensioen zonder premiebetaling;
vraagt aan de kiezers in heel het land,
om bij de aanstaande Kamerverkiezingen mede
te werken, opdat die candidaten worden ge
kozen, die aan de totstandkoming van een
Staatspensioen in de eerstvolgende vier Re-
geeringsjaren krachtig willen medewerken
en dringt er bij de kiezers tevens op aan,
ook bij het stellen van candidaten in hunne
kiesvereenigingen met de bezwaren tegen
meergenoemd Wetsontwerp rekening te houden.
Besluit, deze motie ter algemeene kennis
op te zenden aan de Nederlandsche Pers.
Namens het Comité uit voornoemde
Fereenigingen:
A. VOOR BROOD, Foorzitler.
J. W. MAASSEN, Secretaris.
nieuwsgierigheid van het publiek, en tegenjle
baldadigheid der straatjeugd te beschermen.
De commissie beijvert zich om door eene
grootsche reclame «Plan 1913” in het bui
tenland bekend temaken van het kalendertje,
waarop het Zeeuwsche boerinnetje alle volken
in 1913 het «Welkom in Holland” toeroept,
werden drie millioen stuks gedrukt, vele
duizenden fraaie en groote reclameplaten in
kleuren zijn verzonden, tweemaal honderd
duizend geïllustreerde reclameboekjes in vier
vreemde talen zullen weldra gereed zijn. In
de voornaamste buitenlandsche tijdschriften
is de opname, in het begin van 1913, van
speciale artikelen over Holland verzekerd,
verschillende vreemde schrijvers werden door
leden der commissie in ons land rondgeleid
om het meest merkwaardige in oogenschouw
te nemen en bouwstoffen voor hun artikelen
bij een te brengen.
Nederlanders van naam, op allerlei ge
bied in het buitenland werkzaam, hebben
hun zeer gewaardeerde medewerking toege
zegd om «Plan 1913” alom bekend te
maken en schitterend te doen slagen. Een
breede stroom van vreemdelingen mag dus
in den aanstaanden zomer in ons land ver
wacht worden en ongetwijfeld zullen vele
landgenooten, die anders eenige dagen ver
toeven langs den veelbereisden Rijn en ook
zij, die gewoonlijk hun buitenlandsche reis
wat verder uitstrekken, gebruik maken van
het weinig kostbare en gemakkelijk spoorweg-
abonnement om hun eigen land te leeren
kennen en al het bijzonders in oogenschouw
te nemen, dat in meer dan 30 steden met
groote zorg wordt bijeengebracht.
Het jaar 1913 zal aan de verkeersmidde
len in Nederland buitengewone eischen stel
len mogen allen intijds maatregelen nemen
om aan die eischen te voldoen.
Wanneer wij er in slagen om in 1913
den vreemdeling den besten indruk te geven
van ons land en ons volk, dan zal dit zeker
t. o. van het vreemdelingenbezoek in vol
gende jaren zijn nawerking doen gevoelen
en zoodoende een blijvende bron van inkom
sten openen, die aan velen en niet het minst
aan onze verkeersmiddelen zal ten goede
komen.
Bolswardsche Courant