Kieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1913.
Verschijnt Donderdags en Zondags. 52ste Jaargang
No. 35.
De bloemvelden van Arum.
Donderdag 1 Mei.
BINNENLAND.
UIT DE PERS.
VOOR
Maar ligt het
de praatjes, waarmede de bladen gevuld zij o.
voor
de
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
vroegere dagen zijn allen om
afgeleverd en de weinigen, die er
zijn, hebben voldoende hulp van
liaansche geneesheeren.
Men moet niet te veel geloof hechten aan
Maar ligt het nu niet op den weg van
de Roomsch-Katholieken eerlijkheid in de
coalitiepolitiek te brengen, door alvorens zij
coalitie-candidaten gaan steunen, zich toch
even ervan te vergewissen, of die candidaten
méégaan met hetgeen de Roomsch-Katho
lieken „bovenal” wenschen
’t Was verbazend druk j.l. Zondag op de
wegen in onze environs. Van heinde en ver
waren ze gekomen alle de nieuwsgierigen, de
liefhebbers van mooie bloemen. In den
loop der vorige week hadden ook al velen
eens een kijkje genomen, maar Zondag...
opmerkelijk, wat een belangstelling.
Per auto, per fiets, te voet, met de tram,
kwamen de menschen opdagen, enkele van
verre, o.a. een gezelschap uit Zwolle.
E« toen verschenen uit onze dorpen ook
nog zoo velen, die, wandelende, voor ditmaal
eens hun gewoon „sneinskuierke” bijlange
de bloemvelden namen.
De stille weg van Lollum naar Arum, op
gewone Zondagen verlaten en alleen gebruikt
door een enkelen voetganger of fietser,
geleek wel op een drukke passeerplaats
tusschen twee pleinen. En, al waren er die
zeiden dat de Hollandsche velden grooter
waren en uitgestrekter, (de meesten hadden
dat evenwel van hooren zeggen) allen waren
’t hier over eens, dat het een kostelijk
gezicht opleverde.
En onze tulpenbouwers, erkentelijk voor
de belangstelling, boden gracieuselijk als
souvenir een bouquetje bloemen aan, die
een plaatsje vonden op maagdelijke boezems
zoowel als op de pet van fietser of wandelaar.
Zelfs de landheer begint belangstelling
te toonen in deze cultuur. Een hunner komt
expres voor deze zaak een kijkje nemen.
Deze week nog, dan is ’t mooie voorbij.
Die nog eens wil komen kijken, haaste zich.
Ws.
De Deputaten vergadering.
Aan een verslag van de Standaard over
de besprekingen in de deputatenvergadering,
ontleenen wij het volgende
Van verschillende zijden werden voorts
opmerkingen gemaakt. Zoo werd eenerzijds
betoogd, dat ’t wenschelijk was, in ’t pro
gram, als wensch der partij in te lasschen
het kiesrecht voor de vrouwelijke gezins
hoofden. Er waren er, die meenden, dat het
opnemen van dien wensch ons sterker zou
doen staan in den strijd en de tegenstanders
ons dan niet van reactie zouden kunnen
beschuldigen. Anderzijds werd evenwel uit
eengezet, dat men met dit beperkte vrouwen
kiesrecht op een gevaarlijken weg zou gaan.
Vanzelf zou men geleidelijk verder komen,
en een goed en gezond maatschappelijk leven
benadeelen. Dan zag men liever, dat het
vrouwelijk gezinshoofd een mannelijk plaats
vervanger kon aanwijzen. Naar aanleiding
dier opmerkingen deed de voorzitter uit
komen, dat in de tegenwoordige omstandig
heden het verleenen van kiesrecht aan het
vrouwelijk gezinshoofd zou zijn het geven
van minstens 3 vingers van de 5 aan de
tegenstanders. Dat is onraadzaam, omdat een
andere weg mogelijk is, een weg, waarop
aan het vrouwelijk gezinshoofd de vertegen
woordiging van zijn belangen gegeven wordt,
zonder dat aan de suffragettesbeweging wordt
voet gegeven. Aanvaardt men dit systeem
van vervanging der vrouw, dan is wijziging
van het concept-program niet noodig.
Ook werd ter sprake gebracht de quaestie
van onbewoonbaarverklaring van woningen,
die naar betoogd werd, op zoodanige wijze
geschiedt, dat groot onrecht gepleegd en zelfs
de Grondwet geschonden wordt, daar de
bepalingen, die zij voor bescherming van den
eigendom geeft, niet worden nageleefd. Aan
het Centraal Comité werd in verband daar
mede de opdracht gegeven, met den Minister
in overleg te treden en bij Z.Exc. er op aan
te dringen, dat wetswijziging in dezen geest
plaats vinde, dat geen onbewoonbaar-
verklaringen zonder billijke schadevergoeding
plaats vinden en schending van de Grond
wet zij buitengesloten.
In de derde plaats werd door den
zitter. een bespreking ingeleid over
quaestie van ’t afmaken van vee wegens
mond- en klauwzeer. Het staat niet vast,
dat het afmaken absoluut noodzakelijk is,
eer schijnt het slechts als hulpmiddel dienst
te kunnen doen, maar dan niet als algemeene
regel te mogen worden toegepast. Het buiten
land en zelfs de aan de Regeering uit-
Ongeluk.
In de nieuwe papierfabriek van de firma
van Gelder Zonen, te Renkum, gebeurde
Zondagmorgen, omstreeks half zeven, een
vreeselijk ongeluk.
De werkman H. D. draaide waarschijnlijk
een verkeerde kraan van één der stoomketels
open en kreeg op ’t zelfde oogenblik de
gloeiende stroom water vóór tegen zijn lichaam,
terwijl hij, toen hij achteruit viel, ook nog
op zijn rug een deel medekreeg.
De ontboden geneesheer, dr. Kersten, con
stateerde, dat een groot deel van ’t lichaam
ernstige brandwonden had gekregen, zoodat
overbrenging naar het ziekenhuis te Arnhem
noodig werd geoordeeld, waarheen de onge
lukkige per rijtuig vervoerd werd.
Arnh. Ct.
Het huis van bewaring te Amsterdam.
Men herinnert zich, dat enkele maanden
geleden berichten opdoken van onregelmatig
heden in het Huis van Bewaring te Amster
dam. Een bewaarder zou zijn bemiddeling
hebben verleend om gedetineerden in het
Huis van Bewaring in verbinding te brengen
met personen daarbuiten. Naar die be
schuldigingen werd een onderzoek ingesteld,
dat tot resultaat heeft gehad, dat de bewaarder
tegen wien vermoedens bestonden, R. S.,
7 Mei voor de Amsterdamsche rechtbank
terechtstaan zal beschuldigd van bovengenoemd
feit. Naar het Rndbl. verneemt, heeft de
inmiddels ontslagen bewaarder bekend zich
aan het ten laste gelegde te hebben schuldig
gemaakt.
Oostenrijk en Montenegro.
Dr. Koppeschaar, de leider der Montene-
grijnsche ambulance, thans in ons land
teruggekeerd, heeft het volgende medegedeeld
over de Montenegrijnen als oorlogvoerende
partij en hun verhouding tot Oostenrijk:
„De Montenegrijnen zelf hebben thans
het einddoel bereikt, waarom zij meer of
min den strijd begonnen zijnDe Turken
uit ’t land verdrijven en de oude Montene-
grijnsche hoofdstad, Skoetari, waaruit door
alle tijden heen de vorsten van Montenegro
zijn vöortgekomen, in hun handen te hebben.
Gij ziet ons thans terug, niet omdat wij
moede zijn van onzen arbeid, doch omdat
er zoo goed als geen gewonden meer te
verplegen zijn. Als Skoetari stormenderhand
genomen zou zijn, zou u ons nog niet hier
terug gezien hebben, doch zonder dat er een
schot gevallen is of daarbij menschen ’t leven
hebben gelaten, heeft deze stad zich overge
geven. Alle berichten als zou Skoetari stormen
derhand en onder verlies van vele menschen-
levens gevallen zijn, zijn valsch. Er bestaat een
gezamenlijke intrige tegen dat kleine land,
dat zooveel gepresteerd heeft en juist omdat
zij op het oogenblik Skoetari bezitten, zonder
dat er gewonden zijn bijgekomen, was onze
taak afgeloopen, want de gewonden van
zoo te zeggen
nu nog
de Ita-
gebrachte rapporten leeren zulks. De zaak
is ernstig, omdat het afmaken bij sommigen
zulken weerzin wekt, dat ze Minister Talma
er om zouden willen zien heengaan. Dat zou
echter heel verkeerd zijn, men geve liever
het Centraal Comité de opdracht, de zaak
mondeling of schriftelijk te behandelen, op
dat óf het nut van het afmaken onomstootelijk
worde aangetoond, of beperking ervan plaats
vinde. Er is trouwens een wetsontwerp tot
wijziging der nu bestaande bepalingen bij
den Raad van State aanhangig, zoodat de zaak
juist in orde komt als Minister Talma
aan blij ft.
Na deze besprekingen werd het program
van actie met eenstemmigheid goedgekeurd
en werd de behandeling van het politiek
en electoraal accoord geopend. Over deze zaak
werden ook eenige opmerkingen gemaakt.
Men vreesde o.a., dat het accoord niet voor
alle gevallen baten zou en dat daar, waar
tegen het accoord wordt gehandeld door de
Chr.-Historischen, afscheiding door dezen
van hun organisatie zou plaats vinden. In
verband daarmede vroeg men, of, als een
district om zulke redenen verloren gaat, we
dan schadevergoeding in een ander district
krijgen. Ook vreesde men, dat, waar het
tarief niet in het accoord is opgenomen,
sommige Chr.-Historischen, als men ze niet
aan het tarief binden mag, daartegen zouden
stemmen, zoodat mede door onze hulp ge
kozen mannen anti-ministerieel zouden
worden. Evenwel nadat door den voorzitter
uiteengezet was, dat het hier gold een
accoord, dat niet veranderd kon worden, dat
ou a laisser, vereenigde de
zich ten volle mee.
en wel op 22 en 23 April te Utrecht (25.1
gr. en 25.9 gr.) en op 23 en 24 April te
Maastricht (26.5 gr. en 25.7 gr.). Ditmaal
werd te Maastricht Zondag ongeveer 26 gr.,
gisteren ongeveer 27 gr. bereikt, terwijl
hoogstwaarschijnlijk ook heden de 25 gr.
zal worden overschreden.
De abnormale warmte doet zich over
geheel Duitschland gevoelen en staat in ver
band met de voor den tijd van het jaar
ongewone luchtdrukverdeeling, die op het
geheele vasteland Zuidelijke tot Oostelijke
winden met krachtigen zonneschijn teweeg
brengt. Alg. H.
was h pendre
vergadering er
Coalitie-onzekerheid.
De N. R. Ct. schrijft
Het is niet met algeheele instemming
van de hoofden der Deputaten-vergadering
geweest, dat in de pers een en ander omtrent
het verloop van de bijeenkomst is mede
gedeeld. Hoe goed het echter is, dat zulke
vergaderingen niet tusschen vier muren
besloten blijven, blijkt wel uit hetgeen is
voorgevallen omtrent het Tarief.
Een der Friesche afgevaardigden, wien het
er blijkbaar om te doen was, zoo eerlijk
mogelijk den verkiezingsstrijd in te gaan,
wenschte in het accoord een clausule op
genomen te zien, waarbij bepaald werd, dat
de Christelijk-Historische candidaten zich
moesten uitspreken voor de Tariefwet, wilden
zij op volledigen steun der anti-revolutionairen
kunnen rekenen. Hij bracht de uitspraak
van Minister Kolkman in herinnering, dat
de Tariefwet er het volgend jaar zou zijn
of het kabinet zou weg zijn.
Waar nu, zoo meende de deputaat, hoe
langer hoe meer blijkt, dat verschillende
Christelijk-Historische Kamerleden tegenover
de Tariefwet een gereserveerde houding aan
nemen, zou, zoo deze wet verworpen werd,
het Kabinet daarover struikelen. Om dit
gevaar te voorkomen, wilde hij inlassching
van bedoelde clausule.
Dr. Kuyper voorkwam evenwel een be
spreking daarover, door de opmerking, dat
het accoord ongewijzigd moest worden aan
genomen of verworpen, daar het onmogelijk
was om nogmaals de drie partijen samen te
roepen.
Zie hier dus een toeleg, om die lastige
Tariefwet maar buiten discussie te plaatsen,
en de Christelijk-Historischen, die er tegen
zijn, aan het lijntje te houden
Het gebeurt niet dikwijls dat wij ons op
de Roomsch-Katholieke politiek kunnen be
roepen, doch in dit geval is daar nu reden
voor. In de vergadering van de over de
coalitie beraadslagende R. K. kiesvereenigin-
gen, heeft de voorzitter, mr. Kooien, ruiter
lijk voorop gesteld „Bovenal wij ci-
teeren uit het woordelijk verslag van De Tijd
moet dit Kabinet gehandhaafd worden,
omdat het de middelen heeft aangewezen,
waaruit de inkoop van het thans levend
werkliedengeslacht in het Invaliditeitsfonds
zal worden bekostigd.”
Hier wordt dus met zoovele woorden de
Tariefwet „bovenal” tot inzet voor den ver
kiezingsstrijd uitgeroepen. Dat is in elk
geval openhartig, heel wat openhartiger, dan
dr. Kuyper in zijn Deputatenrede geweest
is, waarin hij ook reeds getracht heeft, de
Tariefwet uit het gezichteinder weg te
schuiven.
Sneek. Aan de eierenmarkt alhier waren
Dinsdag circa 15000 kievitseieren aangevoerd.
De gemiddelde prijs was 11 ct.
Bonte eieren waren er een 6000 prijs
2i/2 cent.
In het geheele seizoen werden aan de
markt alhier bijna 40.000. kievitseieren ver
handeld. De hoogste prijs was 80 cent, de
laagste 11 cent.
Als een bijzonderheid werd ons mee
gedeeld, dat deze week hier ter stede in
het nest van een kraaienfamilie niet minder
dan 9 eieren waren.
Wel iets bijzonders, wanneer men bedenkt
dat het normale getal 4, hoogstens 5 is.
Door de 5 apothekers hier ter stede
is aan den betrokken inspecteur verlof aan
gevraagd om op Zondagen en le Kerstdag
te mogen sluiten met uitzondering van een
hunner. N. Sn. Ct.
Workum, 25 April. De nog jeugdige
dienstbode van bakker J. de S. alhier zou
bij de ouders van de vrouw eenige oogen-
blikken een handje helpen. Terwijl zij bezig
was met dweilen, zat een naald, zonder dat
zij het wist, verborgen aan een plint, en
geraakte zij met haar hand in dat voorwerp,
die diep in het vleesch drong. Op advies
van Dr. Slis is zij naar Dr. Bouma te Sneek
gegaan, die, na veel moeite, de ingedrongen
naald in twee stukken uit de hand haalde.
Re Banier.
Ter waarschuwing.
Dr. Ubbens, wonende Laan van Meerder-
voort te ’s-Gravenhage, deelt in het Vader
land het volgende ter waarschuwing mede
„Vrijdagavond tusschen 11 en ll1/^ uur
werden uit mijn poort, onder mijn huis
doorloopende, en met nachtslot deugdelijk
gesloten, vier rijwielen ontvreemd door open
sluiting met een valschen sleutel. Een bij
omstandigheid geeft mij aanleiding mijn
medeburgers te waarschuwen op hun hoede
te zijn. Gisteravond met mijn familie thuis
komende, bemerkten wij een wit kruis op
den muur naast de poortdeur. De eigen
aardige vorm trok ons aller aandacht. Het
was een met wit krijt en vaste hand ge-
teekend recht opstaand kruis, een lijn
verticaal, de andere precies horizontaal, en
aan beide einden van het laatste was een
loodrecht streepje aangebracht.
Mijn dienstboden vertelden, dat op de
plaats van het witte kruis een week geleden
een zwart kruis heeft gestaan, dat slechts
met moeite was te verwijderen en nog
eenigszins zichtbaar is.
Nu herinner ik mij, dat eenigen tijd ge
leden naar ik meen in Rel Leven een
opgave van teekens der Parijsche dieven
heeft gestaan, waarmede de leden van dat
gilde elkaar omtrent de perceelen, die hun
speciale aandacht trekken, in het geheim iets
hebben te vertellen, daarom begaf ik mij
heden nogmaals naar de afdeeling der
recherche aan het Alexanderveld, en deelde
mijn bevindingen mede. Mijn vermoedens
bleken volkomen juist te zijn; blijkbaar
heeft mijn woning reeds geruimen tijd
de aandacht van heeren inbrekers ge
trokken en toen ze hun kans schoon zagen,
hebben ze op een avond, dat slechts één
dienstbode behalve de slapende kinderen
thuis was, hun slag geslagen”.
Buitengewone warmte.
Aan een mededeeling van het Kon. Meteoro
logisch Inst. te De Bildt is het volgende
ontleend Ofschoon de hoogste temperatuur
gistermiddag (28 April) te Groningen, te
De Bildt en te Maastricht bereikt omstreeks
een halven graad bleef beneden de hoogste
tot dusver in April waargenomen, vormt de
opeenvolging van zeer warme dagen in April,
Zondag aangevangen, toch een nog nooit in
Nederland opgeteekend verschijnsel.
Slechts eenmaal, in 1865, is op twee
opeenvolgende dagen te Utrecht en Maastricht
een temperatuur boven 25 gr. opgeteekend
De gloeiende haat, die bij Oostenrijk tegen
Montenegro bestaat, heeft het er toe ge
dreven de Montenegrijnen in een kwaad
daglicht te stellen, doch ik ben overtuigd,
dat, mocht Oostenrijk den oorlog willen
doorzetten, zijn soldaten zullen hebben te
loopen over de lijken der Montenegrijnen in
Skoetari, dat zijn 20.000 man.
Evengoed als de Turken maanden en
maanden lang de vesting hebben weten te
verdedigen, evengoed zullen de Montenegrijnen
het op hun beurt tegenover Oostenrijk weten
te verdedigen en zullen de Oostenrijkers
ondervinden, wat het wil zeggen, tegen zulk
een volk te velde te trekken. Anh. C(y
Bolswardsche Courant
