1913.
No. 61.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
52ste Jaargang
Bols ward en Wonseradeel.
lieuws- en Advertentieblad
1
FEESTEN FRANEKER.
I
I
h
p
h
13
Lycurgus naar Knijpe.
f
u
H
11
I L
I i
Donderdag 31 Juli.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
dat
was
Bolsward, Jtili 1913.
en
begaven we ons weer naar de
den uitslag der wedstrijden te
,/door sport
plastisch spel,
28, 29 en 30 Juli 1913.
(Zie vervolg op pag. 2.)
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
^Lycurgus”
I
sieraad.
een park een
m.i. wel goed
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
geloopen, waarna we ons verkleedden en gingen
dineeren.
Van 67 gaf het Heerenveensch muziek-
en om 7 uur nam het
aan vang, waarvan zeer
of welwater niet aan te raden is voor begieting.
Ook in dit opzicht is het daarvoor nu bestemd
terrein in geen gunstige positie, wijl het ver
van elk vaarwater is gelegen.
Naar mijn bescheiden meening voldoet het
land tegenover den heer Kroeger veel meer
aan de eischen om er een Stadspark te hebben.
Gelegen aan den zuidkant der stad is het
van natura al reeds voor de noordenwinden
beschut, terwijl het zuiderzonnetje er vrij spel
heeft om de geplante boomen en heesters te
koesteren om in korte jaren reeds lommer
rijke paden en lanen te hebben. Men kan
aan de verschillende kanten van ons afge
graven Bolwerk wel zien, waar de boomen
het weelderigst en vlugst tot wasdom komen.
Ik vernam dan ook, dat men aanvankelijk
het oog had geslagen op dat land over de
Nieuwe Turfgracht, doch dat de bouw eener
brug over die gracht nog al bezwaarlijk werd
geacht, terwijl men ook meende, dat men dat
terrein beschikbaar diende te houden voor een
eventueele uitbreiding van de stad. Mij werd
gezegd dat dit terrein tusschen stad en groot-
scheepsvaarwater in de toekomst nog begeerd
kon worden voor den bouw van huizen en
fabrieken, in den trant als voor eenige jaren
reeds een grondplan is ontworpen. Die bezwaren
deel ik niet. Een brug, in hoofdzaak voor
voetgangers, behoeft niet zoo groot en zwaar
te zijn, dat de kosten een belemmering zijn
voor doorvoering van het plan eener beplan
ting. En wat den grond als bouwterrein
betreft, dan is mijn oordeel dat het daarmee
niet zoo druk zal loopen. Was er behoefte
aan, dan zou men er reeds lang mee aan
gevangen zijn, doch nu men buiten de poorten
eenmaal met den aanbouw is begonnen, zal
de behoefte aan het bedoelde land niet groot
meer zijn. En gesteld al, dat men later ook
aan de Sneekervaart fabrieken enz. wil stichten,
welnu, dan is het plantsoen geen belemmering,
want het terrein is zoo groot, dat er nog
bouwterrein over blijft. Laat men dan in de
toekomst gerust dat plantsoen met straten
omringen. Er zijn wel meer parken die later
in de bebouwde kom zijn ingesloten. En dat
strekt zulke steden juist tot een
Wijl echter de aanleg van
zaak is voor altoos, dient men
uit te zien naar een geschikte gelegenheid
opdat het nageslacht later geen spijt zal
hebben van onze daden en werken, dient men
de bezwaren vooraf wel degelijk te overwegen.
Doel van dit schrijven is dan ook alleen den
heeren, die deze zaak voorbereiden, op die
bezwaren te wijzen, in de hoop dat zij er
rekening mee zullen willen houden, en in ’t
vertrouwen tevens, dat ook anderen hunne
meening in dezen kenbaar zullen willen maken.
Dankend voor de verleende plaatsruimte
M. WIERDA.
die besproeiing is frisch en versch water
noodig. Als er singels en een vijver gegraven
worden, dient het water gedurig ververscht
te worden. Een park dient daarom bij voor
keur aan of nabij het buitenwater te zijn.
In Sneek, Leeuwarden, Grouw, Amsterdam
en overal waar men haast komt, wordt deze
verversching door stroomend water bewerkt,
terwijl ook voor den groei der planten, grond-
KranigBepaald kranig, zoo is de totaal
indruk, dien we en met ons velen hebben
gekregen van deze feesten. Breed van opzet,
keurig ineengezet, en dat alles best geslaagd.
Officieel werd Maandagmorgen het drie-
daagsch feest geopend waarna de nationale
kaatswedstrijd begon. Voor Maandag was ’t
bezoek vrij voldoende. Mooie prijzen, flinke
kaatsers en alles zóó geregeld als men dat
van de P. C. gewoon is. Den eersten dag
riepen ambtsplichten ons elders en bezocht
Ws. slechts ’n uurtje de partij. Acte de presence,
beleefdheidshalve.
Maar Dinsdag waren we van de partij,
die partij heeft ons bijzonder voldaan.
In ’t vorig nomtner van ons blad hadden
we ’t genoegen den platten grond van den
grooten Sportoptocht voor onze lezers te mogen
uitteekenen.
De verwachting is verre overtroffen.
Die optocht van Dinsdag is geweest eene
zooals plattelandssteden niet spoedig zullen
inscéneeren. Alle mogelijke sportuitingen
werden voorgesteld en dat alles zóó aardig
bedacht, zoo chique uitgevoerd, dat we daarover
Mijnheer de Redacteur!
In een der laatste nummers van de Bols
wardsche Courant werd melding gemaakt van
den aanleg van een Stadspark alhier. Gewis
elk Bolswarder zal met zulk een wandelplaats
zeer zijn ingenomen. Volksparken behooren in
den tegenwoordigen tijd bij elke plaats van
beteekenis te zijn, en dat Bolsward hierin
niet langer mag achterstaan, zal ieder toe
stemmen. Zulk een park toch is een plaats
van ontspanning voor jong en ouddaar te
wandelen zal vrij wat aangenamer en gezonder
zijn dan op onze stoffige en zonnige wegen.
Gaarne wil schrijver dezes dan ook hulde
brengen aan die heeren, welke in dezen het
initiatief namen, en vooral ook aan de onder
linge samenwerking van de heeren Bestuurs
leden onzer Stichtingen, waardoor de aanleg
van zoo’n park hier mogelijk zal worden ge
maakt. Toch meent hij, dat als het eenigszins
kan, voor zulk een plantsoen en wandelplaats
een in alle opzichten geschikt terrein moet
worden gezocht.
Wijl nu 1
het Stadspark
poort, is hij
Heeg, 28 Juli. Een schippersvrouw alhier,
had dezer dagen een nieuw 5 gulden stukje
tusschen haar huishoudelijke gelden in de
portemonnaie. Een kind uit de buurt, dat
een boodschap voor de vrouw had gedaan, zou
van haar een cent tot belooning hebben.
De vrouw, niet verdacht zijnde op haar
waardig geldstukje tusschen de centen, gaf
echter het kind f 4,99 meer voor de bood
schap dan de bedoeling was geweest, n.l. het
goudstukje voor een cent.
Het kind, er niet bewust van natuurlijk,
bracht spelender wijze de waardige cent bij
moeder thuis.
De moeder van het kind, na eerst geïn
formeerd te hebben, was zoo getrouw deze
bloedige cent weer terug te brengen, doch
jammerlijk moest de arme schippersvrouw
haar onschuldige fout met een flink pak
slagen van haar man ontgelden.
Gelukkig zijn de nieuwe uitgegeven centen
zwart, opdat men beter genoemde geldstukjes
kan onderscheiden. {F. Cl.)
korps een concert
Bal Champêtre een
druk gebruik werd gemaakt.
Om 8 uur
feesttent om
vernemen.
Na vele speeches werd hiertoe eindlijk
overgegaan. Eerst kwam de vijf kamp heeren
aan de beurt. De voorzitter der Jury de
heer J. EI. Luiting van Amsterdam deelde
den uitslag mee, waarna de prijzen persoon
lijk door den Bondsvoorzitter, den heer Joh.
Heynen, werden overhandigd.
Allen zitten in spanning te wachten.
Daar wordt door den heer Luiting meege
deeld le prijs /Leonidas” van Utrecht met
324 punten. Een luid hoera weerklinkt van
den kant der Utrechtenaren. Een afgevaar
digde neemt den prijs in ontvangst met een
toespraak van den heer Heynen.
De 2e prijs is toegekend aan
van Bolsward met 294 punten.
Donderend klinkt ons hoera, vermengd met
dat der Jousters, die bij ons aan dezelfde
tafel zitten, door de tent.
De heer Royaards neemt den prijs in ont
vangst, waarna de opnoeming verder gaat.
3de prijs //Brinio” te Leeuwarden met 290
punten. 4de prijs //Lichaamsontwikkeling”
te Delft met 288 punten. 5de prijs //Thor”,
Schiedam met 283 punten. 6de prijs //Vriend
schap en Kracht” te Joure met 266 punten.
De uitslagen der andere wedstrijden zijn
voor dit Blad van minder belang.
Gezellig hebben we toen ’s avonds nog
feestgevierd. Het Bal champêtre was nog in
vollen gang, in de feesttent werd ook gedanst,
een draaimolen op het terrein, alles zorgde
voor een vroolijke stemming.
Het feest is dan ook wonderlijk mooi ge
slaagd. Het weer werkte bijzonder mee en
ook de aanwezigen deden hun best om alles
in goede orde te doen verloopen. Geen wan
klank is dan ook gehoord, //Knijpe” kan op
het feest met genoegen terugzien.
Hulde komt het dorpje toe voor de goede
wijze waarop alles geregeld was. Daarom een
hoera voor de inwoners van Knijpe, de regelings-
en de feestcommissie en verder dank aan allen
die ons het verblijf aldaar zoo aangenaam
maakten.
Ten slotte nog dit. //Lycurgus heeft door
het behalen van den 2en prijs blijk gegeven
te kunnen en te willen.
Laat dit dus een aansporing zijn voor velen
om lid te worden der vereeniging, misschien
zullen zij dan ook in de gelegenheid zijn
later prijzen te behalen.
Onder de eminente leiding van den heer
Sutherland Royaards moet ieder die iets voor
gymnastiek gevoelt en zich bij onze vereeniging
aansluit en een goed lichaam daarvoor bezit
opgroeien tot een besten gymnast, die zijn
goed lichaam hierdoor kan behouden en ver
beteren, terwijl de zwakkeren door de gym
nastiek zullen worden tot sterke robuste
personen. J. H.
maar één woord kunnen zeggen: //uitstekend”.
Hulde aan de mannen van het initiatief,
bovenal aan hen, die deze zaak arrangeerden.
Des avonds werd de ommegang herhaald,
thans bij fakkellicht. Dat er schier overal
bengaalsch vuur werd ontstoken als de stoet
voorbijging behoeft niet gezegd.
En weer hoorde men van allen kant uit
roepen van bewondering en verbazing.
De Sport-tentoonstelling in het Vereeni-
gingsgebouw aan het Martini-plantsoen is
interessant. Zooals we Zaterdagavond reeds
zeiden, omvat ze prijzen van allerlei aard,
gewonnen bij de meest onderscheidene takken
van sport in vroegeren en lateren tijd, be
nevens gravures, teekeningen en voorwerpen,
betrekking hebbende op sportgebied.
Een uitgezóchte collectie. Jammer,
deze expositie slechts drie dagen duurt.
Ze is zoo keurig.
Dinsdagmiddag werden de Belgische kaatsers
feestelijk van den trein gehaald. Wat een
menschen! Dat was voor onze zui
delijke sportbroeders nu eens een echte entrée
joyeuse.
En ’s avonds. In de Koornbeurs de beide
eerste avonden opvoering van
verbroederin g”, een
ontworpen door den heer Y. Schuitmaker.
Den begaafden schrijver is het gelukt een
opus te schrijven dat op ’t meest laat uit
komen de zegenende werking der sport.
Mars, de krijgsgod, Haat, Gladiatoren, ze
moeten het veld ruimen voor de sport en de
humaniteit. Vrede en welvaart dat is de
slotsom van dit zoo gelukkig geslaagd spel.
Een woord van hulde aan de executanten en
hen, die den schrijver ter zijde stonden voor
de instudeering van den zang, de standen,
de regie.
het plan schijnt te bestaan om
aan te leggen buiten de Sneeker-
zoo vrij hiertegen eenige beden
kingen te opperen. De noorde- en oostewinden
hebben altoos een nadeeligen invloed op den
groei van houtgewas en bloemen. Vooral de
fijne heesters en planten, dient men zooveel
mogelijk te beschutten tegen het ruwe klimaat.
Om die reden is het daarvoor bestemd terrein
buiten de Sneekerpoort niet aanbevelens-
waardig.
Voor de bewoners der stad is het een zaak
van belang dat het park niet te ver van ’t
centrum der stad is gelegen. Bij groote steden
beeft men gewoonlijk buiten elke poort een
wandelpark, doch ons aan te leggen plantsoen
zal moeten dienen voor alle bewoners, vandaar
dan ook dat het niet te ver van het midden
der stad moet liggen, indien dit althans kan,
opdat het spoedig voor ieder te bereiken zal
zijn. Vooral voor ouden van dagen en voor
kleine kinderen is het gewenscht dat het
wandelpark dichtbij is gelegen en men op den
weg er heen en vandaan zoo weinig mogelijk
last zal hebben van wind en stof. Nu is de
Sneekerpoort genoeg bekend als //het koude
hoekje” waar wind en stof dikwerf erg hin
derlijk zijn.
Dan is er nog een punt, dat niet uit het
oog moet worden verloren. Zal een aanplanting
goed gedijen, dan moet er bij droogte en
felle zonneschijn flink begoten worden. Voor
(Van onzen bijzonderen correspondent.)
Eindelijk was het dan zoo ver gekomen.
Weken te voren hadden we bijna eiken
dag ons geoefend in hardloopen, steenstooten
en vérspringen, en vooral in de vrije- en
toesteloefeningen, die op het concours te
Knijpe verplicht waren. Zaterdagmiddag trok
ken we opgewekt van geest naar ’t dorpje,
waar we al onze krachten zouden inspannen,
om te trachten een medaille te behalen.
Na aankomst in het met vlaggen versierde
dorp, begaven we ons naar de boerderij, waar
we den nacht moesten doorbrengen, om ons
een weinig op te knappen en daarna naar 't
feestterrein, versierd' met eerepoorten, waarop
met groote letters ’t woord //Welkom” prijkte.
In de groote feesttent waren reeds ver
scheidene turners en turnsters aanwezig, be
nevens eere-leden en oud-leden van //Knijpe”
en //O.D.A.”
Ruim 8 uur wordt de bijeenkomst door
den heer L. de Jong, voorzitter van de feest
commissie, en hoofdleider van het concours,
geopend, die allen hartelijk welkom heet.
Door een vertegenwoordiger van het Noor-
dergewest wordt //Knijpe” gelukgewenscht
met haar 20-jarig bestaan en haar een krans
aangeboden. Eveneens door de Dames G.V.
van Amsterdam. »Tyr” van Heerenveen en
//O.D.A.” van Knijpe bieden beide aan de
feestvierende vereeniging een herinnerings-
medaille aan.
Hierna voerden verschillende vereenigingen
goed bestudeerde oefeningen uit, waaronder
die van //Lycurgus” een zeer goed onthaal
vonden. //Leonidas” van Utrecht, //O. D. A.”
van Knijpe en turners van Amsterdam, Rotter
dam en Schiedam voerden ook zeer mooie
nummers uit.
De stemming is uitmuntend. Herhaaldelijk
weerklinkt het Turnlied, het Friesche Volkslied
en andere liederen. Ook de Bondsklap wordt
dikwijls gehoord. Een muziekje van Leeu
warden speelt vroolijke wijsjes, die lustig
worden meegezongen. Om 12 uur ongeveer
wordt overgegaan tot het bal, waaraan zeer
velen deelnemen.
Om 2 uur ’s nachts stappen we naar de
schuur, waar een gemeenschappelijk bed voor
pl.m. 30 turners is samengesteld uit hooi,
bedekt met zeildoek. Met gejuich worden we
door de reeds aanwezigen ontvangen. Na ons
een weinig ontkleed te hebben, zochten we
een deken en gingen liggen met het doel om
te slapen, maar jawel, telkens weer kwamen
anderen binnen, zoodat het steeds rumoerig
bleef en er van slapen niets kon komen.
Om 4 uur lagen we allen nog te zingen van
z/We slapen vannacht in ’t schuurke” en
andere //schoone” liederen, zelfs het //Stille
nacht” werd niet vergeten.
Den volgenden morgen om half zeven
de boer weer present om ons te roepen.
Fluks waren we gekleed en gingen naar
een tegenoverliggende boerderij om te ont
bijten. Dit was werkelijk goed, brood zooveel
men lustte, met versche melk of karnemelk er bij.
Daarvan knapten we gelukkig weer heel wat op.
Ruim 8 uur begint op het nat bedauwde
terrein de wedstrijd.
Op een groot plankier worden de vrije
oefeningen uitgevoerd, die over het algemeen
goed afgewerkt worden.
De vijfkamp voor heeren, bestaande uit
2 vrije oefeningen, 2 brugoefeningen, hard
loopen 100 M., vérspringen en steenstooten
trekt de aandacht. Publiek is er nog weinig.
’s Middags ongeveer 1 uur wordt op een
weiland, bij café Velde de optocht opgesteld.
32 vereenigingen met 25 vaandels doen hier
aan mee.
Goed wordt er gemarcheerd, vooral als de
jury in zicht is.
Bij de woning van den heer Ruiter te
Zestienroeden wordt halt gehouden, de eere-
wijn aangeboden en daarna weer naar het
feestterrein teruggemarcheerd. Naar schatting
bevinden zich daar thans 3 a 4000 toe
schouwers. Het muziekkorps van Heerenveen
is met den optocht gearriveerd en zorgt voor
afwisseling.
De algemeene vrije oefeningen der heeren
maken grooten indruk, eveneens die der dames,
’s Middags worden verder gehouden de esta
fettenloop voor dames, hinderniswedloop voor
heeren en de algemeene toesteloefeningen voor
heeren. Om 5 uur ongeveer was alles af-
Bolswardsche Courant
i
Ir
4^--
