Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Donderdag 28 Augustus.
DE KERMIS.
1913.
52ste Jaargang
No. 69.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Uit de Raadszaal.
VOOR
Afzonderlijke
voor
I
heeft zich daar ook
der
ver-
ver-
ook
f 156.706.69
- 152.536.51
van
zou
Vergadering op Dinsdag 26 Augustus 1913.
r
verzoek van Voog-
van land
11 leden, de heeren
waren afwezig wegens
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Dijk.
Een Kon. Besluit houdende machtiging
aan de brug Ymswolder tille
de wijziging der gemeentebegrooting en
aan de Wed. J.
Bolsward
Landbouw,
schoollokaal
toe dat hierdoor is
de vroeger geuite
B. en W. hebben ’t nu meer ge-
draagkracht. Wel zal de opbrengst
van Dijk,
de haar toegekende
De heer Oosterbaan deelt nog mee dat over
’t hoekje grond door den heer Lunter bedoeld
wel gedacht is, maar dat beplanting ondoenlijk
werd geacht.
De heer Lunter is daarom nog niet over
tuigd, doch neemt er genoegen mee dat de
Voorzitter toezegt dat bij de uitvoering zijn
wenk zal worden overwogen.
De heer Keikes vraagt of de trottoirband
aan den voorkant niet wordt doorgetrokken,
hij vindt dat wel noodig om het doen berijden
door karren en wagens te weren
De Voorzitter en ook de heer van der Meer
lichten dat toe, en deze en meer technische
kwesties zullen bij het plan van uitvoering met
de deskundigen overlegd worden.
De heer Oosterbaan vraagt ook inlichtingen
of de voorkant verhoogd wordt terwijl de
heer van der Wal opmerkt dat voor goede
afwatering het midden wat verhoogd moet
worden en dan naar alle zijden het terrein
iets hellend moet worden gemaakt.
De Voorzitter verzekert dat soliede en nette
uitvoering hoofdzaak is, waarna het plan met
algemeene stemmen wordt aangenomen.
4. Behandeling van de ge<neenterekening
over 1912 met rapport der commissie.
De Commissie, die de rekening onderzoekt,
heeft geen op- of aanmerkingen, doch spreekt
den wensch uit dat door de gasfabriek een
volgend jaar een hooger winstcijfer in de
gemeentekas wordt uitgekeerd.
De rekening wordt met algemeene 9 stemmen
vastgesteld, de wethouders onthielden zich
van stemming.
De eindcijfers dezer rekening zijn:
Ontvangsten
Uitgaven
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Onze kermis dan staat weer voor de deur.
Veel overeenkomst zal ze vertoonen met
vorige jaren. Op één zaak is, dunkt ons, dit
jaar wel kans, n.l. dat goed weer onze kermis-
week zal begunstigen. Paardenmarktdag, de
voorlooper der kermis, heeft al reeds geheel
gebroken met de traditie en gaf bij uitstek
fraai weer. Deze zomer heeft ons geen zomer
gegeven, ja men moest soms haast denken,
dat de jaargetijden verwisseld waren. Wel nu
dan wagen wij de voorspelling dat door een
Morgen, Donderdag, doet het stadhuisklokje
de officiëele aankondiging dat de kermis weer
haar intrede te dezer stede heeft gedaan.
Kermis is vrouwelijk, zoo zeggen de Vries
en te Winkel en al de woordenboeken zeggen
het hun na. Een vrouw en vooral een vrouw
op leeftijd, vraagt men niet naar haren
ouderdom, ja men vermijdt zelfs haar te doen
merken dat haar gevorderd jarental wel wat
in 't oog begint te vallen. Mevrouw kermis
nu is reeds verre op hare jaren gekomen. Hoe oud
ze eigenlijk is, men weet het niet, haar
geboorte-akte is te zoek geraakt, van haar
jeugd en meisjes-jaren draagt men geen
voldoende kennis, zelfs van haar bloeitijd,
toen ze nog in volle fleur was heeft men
geen heugnis meer, men hoort er alleen bij
overlevering van gewagen. Wij zien ze slechts
op ’t afgaan harer jaren, wij kennen ze alleen
nog als een hoogbejaarde matrone, die, al
merken wij dan ook heel goed hare grijze
haren, gerimpeld gelaat en halfsleet-japon toch
voor haar jaren nog hecht en sterk wil schijnen.
Zij heeft nog de trekken van vroegere
schoonheid en haar voormalige welvaart is
nog goed te merken.
Over de kermis ligt een poëtisch waas. In
de eerste plaats is zij voor de jeugd een blijde
verschijning als een goede, oude tante
wordt zij door de kinderen met vreugd ont
vangen en verwelkomd. Haar reticule toch
bevat altoos voor haar lievelingen een
verrassing. De kinderen philosopheeren niet,
zij nemen de aangeboden versnaperingen met
een gullen lach en genieten zonder argwaan
of bijgedachte. En toch dat genot der jeugd,
die blijde drukte bij de vooruitzichten van
hun kermispret men moet verlangen soms
dat leven van rein en innerlijk en ongestoord
genot mee te maken. Al mogen ouderen vaak
klatergoud zien en wat als goud schittert bij
onderzoek voor verguldsel verklaren, zoodat
Batig saldo f 4.170.18
5. Behandeling van het voorstel van Burg,
en Weths. tot vaststelling der schoolgeldver-
ordeningen.
Wijl de verordening tot heffing van school
geld opnieuwvastgesteld moet worden om de
Koninkl. goedkeuring te erlangen, hebben
B. en W. deze herzien en enkele wijzigingen
in de klassificatie gebracht.
De heer Terhenne heeft met genoegen gezien,
dat de klassificatie iets billijker is gesteld,
zoodat er dus eenigszins tegemoet is gekomen
aan de eenige jaren geleden te berde gebrachte
bezwaren.
Den heer Lunter is dat ook opgevallen, maar
hij zag tevens dat er nu minder schoolgeld
wordt opgebracht, speciaal voor de school
voor m.u.l.o.
De heer Vis heeft de stukken wel terloops
ingezien, maar er is wel in gewijzigd, hij
weet dat het moeielijk gaat uit te stellen,
anders zou hij daar wel voor zijn.
De heer Eerdmans heeft ook evenals de
heer Lunter gezien, dat de opbrengst
het schoolgeld belangrijk zal dalen, hij
en W. daartoe zijn
gaarne weten hoe B.
gekomen.
De heer v. d. Klei
over verwonderd.
De Voorzitter licht'
tegemoet gekomen aan
klachten.
regeld naar
iets minder zijn, doch over dat bezwaar is
heengestapt. De aanslag moet in overleg zijn
met den hoofdelijken omslag, en daarom is
het aanvangscijfer van den aanslag nu verhoogd
van f 400 op f 450. De hoogst aangeslagenen
zijn iets lager gesteld, omdat het op de grens
was van den kostenden prijs, ’t Was er niet
boven, maar toch op ’t naadje van de kous.
Nu boven en beneden gewijzigd werden,
moest de verdeeling der klassen geleidelijk zijn.
Het voorgestelde is een billijke regeling en
’t doet genoegen te hooren dat enkelen daar
over hun voldoening uitspraken.
De heer Eerdmans is met het antwoord
niet geheel voldaan. Hij dacht wel dat er een
wettelijke bepaling in betrokken was, doch
is niet overtuigd dat het schoolgeld te hoog
was. Zijn principe is dat de ouders in ’t
onderwijs hunner kinderen moeten voorzien
maar is er dan tevens voor dat onderwijs
op een hoog peil te stellen. Hij zou wel
willen voorstellen de klassificatie te hebben
als B. en W. voorstelden maar de cijfers van
aanslag niet lager te brengen.
De heer v. d. Meer betoogt dat B. en W.
hier te doen hadden met twee zaken, de wet
en de praktijk of billijke regeling. Deze
heffing is indertijd met moeite gehandhaafd
men is zelfs aan ’t passen gegaan. Nu B. en W.
die bezwaren wisten, wilden zij er geen
mouwtje aan passen, dat de bloote arm te
zien geeft. Er moest iets verlaagd worden bij
de hoogstaangeslagenen en dan was 25 cent
al ’t minste dat er afgenomen kon worden.
Nu bracht de billijkheid mee om ook daar
naar de anderen te regelen, om naar draag
kracht de belasting te heffen. Hij meent dat
aan de billijkheid en aan de wet is voldaan.
De heer Eerdmans is nog niet overtuigd,
men spreekt wel dat er een mouwtje is aan
gepast, maar ’t schoolgeld was toch zeker niet
boven ’t geen de wet toelaat.
De heer Vis vermeent, dat de heer
Eerdmans belang stelt in dat mouwtje en den
blooten arm wil zien. Hij kan daartoe de
verslagen van vorige jaren nazien, doch
Spr. wil het hem wel even toelichten. In
1904 toen die verordening van schoolgeld
kwam heeft het wel 2 jaren geduurd eer zij
werd goedgekeurd en dat was nog wel onder
’t ministerie Kuyper. Toen er bezwaren rezen
tegen de goedkeuring en nu komt het
mouwtje heeft men om de verordening
te behouden het gymnastiekonderwijs laten
vallen. Dat is nu gelukkig voorbij en zoo iets
wenscht men ook niet terug.
De opbrengst der Beneficiale goederen,
waar de heer Eerdmans nogal studie van
gemaakt heeft, is nog als toen. Er is ook
nu nog met het schoolgeld gegaan zoo hoog
als ’t maar kan, dat blijkt uit de woorden
der wethouders. Als er echter een plaats is
waar een laag schoolgeld geheven kon worden,
moest het wel Bolsward zijn.
De Voorzitter had niet gedacht dat de be
spreking die uitbreiding zou gekregen hebben,
en ons toch weer gebracht heeft, waar we
waren.
De verordening wordt aangenomen met
algemeene stemmen.
Na afhandeling der agenda vestigt de heer
v. d. Wal de aandacht van B. en W. op de
vele boomen aan den wal bij de Stoomboot-
kade. Er zijn daar wel drie rijen, hij vindt
ze lastig voor ’t laden en lossen der booten
en zou ze om den andere of zelfs alle wel
willen verwijderen.
De Voorzitter. Ofschoon daarover nimmer
speciale klachten vernomen zijn, zullen B. enW.
er toch hun aandacht op vestigen.
Sluiting der vergadering.
afd.
van
van een
den landbouwcursus.
In handen van B. en W. om advies.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Benoeming van een Ambtenaar van den
Burgerlijken Stand vacature J. van Dijk
de aanbeveling bestaat uit
D. Beijer, 1ste ambtenaar ter Secretarie,
A. van Dijk, volontair ter Secretarie.
De heer D. Beijer wordt benoemd met
algemeene stemmen.
2. Behandeling van een
den van het Weeshuis om aankoop
goed te keuren.
Heeren Voogden hebben plan aan te koopen
een perceel land aan de Sneekerstraat, be-
hoorende aan het HeeremaHettemaleen,
om dat als blijvende herinnering aan het
onafhankelijkheidsfeest in 1913, als wandel
park in te richten. De koopprijs bedraagt
f 3.300. De aankoop van vastigheden kan
slechts na of behoudens goedkeuring van den
Raad geschieden.
De Voorzitter vraagt urgentie voor de
behandeling, aangezien vooraf ook de goed
keuring van Ged. Staten noodig is en men
gaarne voor ’t feest de zaak geregeld wenscht
te hebben. De urgentie wordt verleend en de
aankoop met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Behandeling van het rapport en voor
stel inzake het Hengstepad.
Gelijk men weet is door een raadscommissie
voorgesteld het Hengstepad te bevloeren met
een perk heesters in ’t midden. B. en W.
hebben in dat plan enkele kleine wijzigingen
gebracht en dat voorstel werd nu behandeld.
De heer Lunter vroeg nog inlichtingen over
de rioleering. Als er breede goten moeten
komen, vindt hij ondergrondsche rioleering
beter. Een klein hoekje grond bij het huis
van den rijwielhandelaar Postma zou hij ter
verfraaiing wel beplant willen hebben en dan
vraagt hij of de kosten bij leening zullen
worden gevonden.
De heer Boersma vraagt of er wel rekening
gehouden is bij de afrastering van het perk,
met de kermis en ook met de vernielzucht der
jeugd, en acht noodig er de aandacht van de
onderwijzers op te vestigen.
De Voorzitter antwoordt den heer Lunter
dat voor goede afwatering zal worden zorg
gedragen, en breede goten zijn er niet noodig,
beplanting van het hoekje grond op zij van
Postma zal moeilijk gaan want daar is een zij
uitgang van de kerk. Die beplanting moest
dan ook weer omheind worden, en wat de
kosten betreft, daarover zullen later voorstellen
komen. Den heer Boersma kan hij de
zekering geven dat met de kermis en
met de jeugd rekening is gehouden.
in hun oog de schoonheid wijkt als sneeuw
voor de zon, toch heeft de kermis nog vele
aanbidders, zij blijft dan ook koket, al zakt
gaandeweg haar invloed.
Want niet al voorstanders zijn het die zij
op haar weg ontmoet, integendeel velen zouden
haar gaarne zien afgeschaft. Of het te
bejammeren zou zijn Zie naast het
poëtisch mooie en schitterende ligt ook
menigmaal veel onedels. Onder het glanzend
oppervlak borrelt vaak ruwheid en onmatigheid
omhoog. Reeds meermalen is het gezegd, doch
een herhaling kan geen kwaad, de mensch
mag en moet zich soms ontspannen. Enkele
dagen aan de dagelijksche beslommeringen
ontrukt, geven lust en kracht en moed voor
verdere inspanning. Een geoorloofd vermaak
mag men niemand misgunnen. Edoch
er zijn vele beenen, welke de weelde niet
kunnen dragen, er zijn er die dan struikelen
en dat is ’t leelijke van de kermis. De borrel
en ’t bierglas bederven nog altoos veel genot
en maken vreugde dan tot een bron van
naberouw. Men is zoo licht geneigd te zeggen
,/ln de kermis kan ’t een beetje lijden”
echter dat beetje wordt soms veel te ruim
genomen, wordt de aanleiding tot overdaad
waarvan kommer en vaak droevig zelfverwijt
de gevolgen zijn. Wel is met voldoening te
constateeren, dat de gevolgen van dergelijke
buitensporigheden zich minder voordoen,
geheel verdwenen zijn ze nog lang niet en
zullen ze wel nimmer. De goede werking der
krachtige actie tegen de drinkgewoonten is
merkbaar. De hier gehouden „blauwe winkel”
gaf het duidelijk te zien hoe er voortgang is
en de leerzame lessen en waarschuwingen daar
gegeven, zullen ook weer meewerken om velen'
een afschrik te doen krijgen van ’t schadelijk
vocht, dat niet slechts in de kermis maar bij
tallooze vele gelegenheden een treurige ral
speelt, en slechts onheil sticht. De gelegen
heid wekt vaak de genegenheid vandaar
dat er zijn die de gelegenheid willen doen
verdwijnen. Daardoor ontstond de leuze
„Sluit Schiedam”, en mede op dien grond
wordt ook vaak aangedrongen op afschaffing
der kermis. Uit ’n moreel en ook uit ’n finantieel
oogpunt vindt de kermis veel tegenkanting.
De centen kunnen nuttiger besteed worden.
Vooral voor een huismoeder met een talrijk
kroost gezegend, verslindt de kermis heel
wat, want alleen het gezicht op de kramen
en tenten en de geur der oliekoeken zijn
onvoldoende om ’t pleizier te volmaken,
lederen dag weeraan ongewone uitgaven. Van
den finantiëelen kant bekeken heeft de kermis
wel iets van het vat der Danaïden uit de
Godenleer, of ook van ’s Rijks schatkist.
Wanneer de kermis week voorbij is, zal
menigeen met een treurigen blik zijn
portemonnaie beschouwen.
Ook hier geldt, dat bij alles de maat in
’t oog moet worden gehouden. De tering naar
de nering zetten en dan zal niemand zich
over de extra uitgaven der kermis meer hebben
te bekommeren, dan over zoo veel andere
dergelijke uitspanningen en uitstapjes die
evengoed hun onkosten meebrengen.
Maat moet men houden in alle dingen en
wie dat wil, kan het. Dan is er voor jong
en oud heel wel genoegen te smaken, on
schuldige, geoorloofde vreugde, waarop geen
naberouw behoeft te volgen. Ongeoorloofd
vermaak en overdaad zijn volstrekt niet, gelijk
men het soms wil beweren, alleen of bij voor
keur op rekening der kermis te schrijven.
Wie slecht is en slecht wil, zoekt de ge
legenheid ook al is daartoe geen aanleiding.
De verkeerde zijde van ’t kermisvermaak
wordt vaak overdreven voorgesteld. Wij willen
gaarne ieder vrijheid laten, want de kermis
heeft dit voor bij menig andere uitspannings-
gelegenheid, dat zij elk, rijk en arm, jong
en oud iets biedt. Wie er niet van gediend
wil zijn, is vrij, doch dezulken behooren
daarom de anderen hun ontspanning niet te
misgunnen.
Tegenwoordig waren
Praamsma en Eisma
uitstedigheid.
De heer Kramer oudste Wethouder is
Voorzitter.
De notulen worden gelezen en goedgekeurd.
Als ingekomen stukken worden
meegedeeld
a. Dat de heer D. Beijer als eerste
beambte ter secretarie den 4 Augs. in functie
is getreden.
b. Resoluties van Ged. Staten, betreffende
goedkeuring der schoolgeldkohieren, van het
besluit tot toelating der benoemde raadsleden,
van
der toegekende subsidie
van
c.
tot tolheffing
en de brug te Parrega.
d. Schrijven van A. Heslinga dat hij
aanneemt de benoeming tot lid der Commissie
tot wering van schoolverzuim.
e. Missive van de Wed. J.
dank betuigende voor
toelage.
f. De goedgekeurde rekening over 1912
van den weg BolswardHarlingen.
Een en ander wordt aangenomen
kennisgeving.
g. Adres van de
Friesche maatschappij
zoekende het gebruik
tot voortzetting van
I
Bolswardsche Courant