Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1913.
'52ste Jaargang
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 76.
B
I
Donderdag 25 September.
NA DE VACANTIE.
BINNENLAND.
I
VOOR
Afzonderlijke
Vier
niet te vinden daar dit was mee-
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
begin van
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Vancantie, dat wordt langzamerhand in
plaats van een verlof, een recht. Wij hebben
nagenoeg allen een vacantietijd en wie dien
nog niet mochten hebben, zullen zich dien
veroveren op den duur als een recht dat den
mensch toekomt. In het Frankrijk van de
laatste jaren der achttiende eeuw had de
burger het waarschijnlijk te druk om aan
eene vacantie te denken. Behalve zijn dage-
lijkschen arbeid, dien hij soms bedenkelijk
verwaarloosde, had hij allerlei zaken aan
hoofd. Hij nam ijverig deel aan de politiek.
Hij was lid van eene club, die vele vergade
ringen hield en wie niet trouw deze vergade
ringen bij woonde, beschouwde men als een
vijand van de roemrijke revolutie; zoo te
worden beschouwd kon iemand den hals kosten.
Hij moest op zijne beurt een daverende rede
voering houden tegen de tyrannen, de vorsten
en hunne omgeving.
Naspel der verkiezing.
Tijdens de Juni-verkiezingen waren in het
district Breukelen van R.-K. zijde tegen den
liberalen candidaat prof. mr. J. A. van Hamel
geruchten in omloop gebracht, als zoude deze
voor de Roomsch-Katholieken en hunne gees
telijkheid beleedigende uitdrukkingen hebben
gebezigd. Op een openbare vergadering te
Mijdrecht zag prof, van Hamel zich genoopt,
na hiertegen pertinent te zijn opgekomen en
den notaris v. d. H. deswege ter verantwoording
te hebben geroepen, tegen dezen en den voor
zitter der R.-K. kiesvereeniging wegens smaad
een klacht bij den officier van justitie in te
dienen.
Wij vernemen nu hieromtrent nader het
volgende:
Na de verkiezingen werd namens den notaris
aan prof, van Hamel het verzoek gedaan de
klacht te willen intrekken, waartegenover een
openlijke verklaring van leedwezen zou worden
afgegeven. Prof. v. H. verklaarde zich hiertoe
niet ongenegen en onderhandelingen waren
hangende, toen dezer dagen door den raadsman
van den notaris aan dien van prof, van Hamel
werd medegedeeld, dat de heer v. d. H. tot
herstel van gezondheid voor verscheidene maan
den naar het buitenland had moeten vertrekken.
Prof, van Hamel heeft hierin nu aanleiding
gevonden, den officier van justitie mede te
deelen, dat hij onder deze omstandigheden er
prijs op zou stellen, dat van vervolging zonder
meer mocht worden afgezien. U. D.
noodzakelijke dingen gedurende tien, elf maan
den dan in den vacantietijd thuis te blijven.
En zelfs dan moet men zich behelpen. Men
zoekt wat de Franschen noemen „le petit
trou pas cher” een plaatsje, nauwelijks op
de kaart te vinden, waar men wordt opge
borgen en leeft zooals men in zijn eigen
woonplaats niet zou kunnen of willen leven.
Men heeft deze woonplaats zoo bewoonbaar
^nogelijk gemaakt en zijn huis naar zijnen
zin ingericht. Men heeft zich omringd met
voorzorgsmaatregelen tegen de vijanden van
het menschelijk bestaan. Men heeft smette
loos water en wat men gebruikt, wordt eerst
behoorlijk gekeurd. In den vreemde is men
veel minder goed verzekerd. Maar dat ver
hindert niet dat ook de lijders aan bacillen
vrees met de grootste zelfverloochening zich
blootstellen op reis aan allerlei gevaarlijke
experimenten. Te huis zonder reden Wan
trouwend, vertrouwen zij in den vreemde dat
wat men hen voorzet wel onschadelijk en op
de beste wijze behandeld zal zijn.
Soms bekoopen zij dit vertrouwen. Men
wandelt volgens het spreekwoord niet onge
straft onder palmen. Men trotseert niet al
tijd straffeloos het klimaat, de toestanden van
een vreemde streek en dan in een zomer
als wij thans hadden en de behandeling,
waaraan men zich heeft te onderwerpen in
het kleine goedkoope nest.
Maar men komt dat te boven. De herin
nering hult alles in een rozig licht. Men
vergeet alle groote en kleine ongemakken-en
men vertelt aan een belangstellend publiek
hoezeer men heeft genotenEr is behalve
het klassieke en het jagerslatijn ook een
reizigerslatijn. Men verzekert, dat men zich
verfrischt en „geheel anders” gevoelt, hoewel
men alle redenen heeft om den hemel te
danken als men redelijk gezond, zich weer
op zijn eigen bed in zijn eigen huis kan
uitstrekken. Eu des winters maakt men weer
plannen voor den zomer. De mensch is een
eigenaardig creatuur en reeds lang voor den
vermaarden Onkel Braesig die het zeide, heeft
men uitgevonden dat het menschelijk creatuur
veel uithouden kan. (d. P. G.)
Nieuwe Crt.
Vacantie! Weken, maanden lang houdt ons
werk ons vast en wij slijten onze zenuwen, die
toch al niet van de eerste kracht zijn in deze
immers „veel bewogen” twintigste eeuw.
Maar dan zijn wij een week, en misschien
eenige weken zoo vrij als een vogel in de
lucht.
Ten minste dat verbeelden wij ons. In
werkelijkheid wordt ook deze vrijheid beperkt,
door onze middelen, door de maatschappelijke
conventie, door den staat van ons lichaam of
onzen geest. Het is duidelijk, dat iemand,
die boven de zeventig is en zich min of meer
moet redden van twee gulden staatspensioen,
er niet aan denken kan een auto te koopen
en Europa door te vliegen. En eveneens dat
een millionair, die het loopen heeft verleerd,
er niet toe zal komen al wandelende de schoon
heden van de Drentsche heide te genieten.
Er zijn menschen, zoo zeer gewend aan
den tredmolen, waarin zij jaar in jaar uit
rondloopen, dat zij, wanneer men ben uit
spant, niet weten hoe zij het hebben. Zij
weten geen weg met eenige vacantiedagen en
keeren liefst zoo spoedig mogelijk terug tot
de werkzaamheden, die hen eene levensbehoefte
zijn geworden. Zij zijn niet te beklagen, in
tegendeel. Zij leiden het geregelde leven, dat
eene voorwaarde is voor het bereiken van een
hoogen leeftijd. Zij hebben geen last van de
kwaal dezer eeuw hunne zenuwen laten hen
met rust. Zij hebben nooit de behoefte gevoeld
aan avonturen, aan de kennismaking met andere
menschen en dingen dan die binnen den kring
van hunne waarneming vallen. Misschien
zijn zij eenigszins bekrompen, maar dat is
volstrekt, niet zekereen wereldreiziger onder
scheidt zich niet altijd door een ruim inzicht
en de man, die in gemoedsrust zijn kalm
levenspad aftrapt, kan iemand zijn van studie
en veelomvattende denkbeelden.
Maar de groote meerderheid van het thans
levende geslacht rekent met eene vacantie
van korteren of langeren duur en maakt in
den winter plannen voor den zomer, den
welaangenamen tijd, waarin men zijne stad,
zijn dorp zal ontvlieden. Men is opgevoed in
de leer dat een vacantie nuttig en zelfs nood
zakelijk is. De schoolvacanties worden steeds
langer. Dit tot ergernis van met ettelijke
kinderen gezegende huismoeders, wier dierbaar
kroost meer in een veertiendaagsche vacantie
verslijt, afgezien nog van de soms bedenke
lijke buitensporigheden, waaraan de jongens
zich wagen, dan in een half jaar schoolgaan.
Men moet de klachten hooren. De jongens
schoppen de schoenen stuk bij het voetballen
op de straat en het is niet te zeggen hoeveel
broeken en kousen zij verslijten. De meisjes,
als behoorende bij het deugdzame geslacht,
beginnen op den duur te lijden aan eene
zeurende verveling. Men heeft zich het lot
van deze kinderen, wier ouders geen dure
vacantiereis kunnen betalen, aangetrokken.
Men bezorgt hen uitstapjes, die een lichtpunt
zijn in hun jong leven en waarop zij eenige
dagen teren kunnen.
Maar de anderen, voor wie in de vacantie
de wereld openstaat, die kunnen uitvliegen,
omdat zij gezegend zijn met ruime middelen.
Ten slotte is hun aantal vrij beperkt.
Van de duizenden die des zomers op reis
gaan, zijn er velen die zich verplicht achten,
die meenen aan hunnen stand verschuldigd
te zijn eenige dagen in den vreemde door te
brengen. De mode drijft hen en tyranniseert
hen. Men ontzegt zich liever eenige vrijwel
Een inbraak.
Het wordt haast te eentonig om het neer
te schrijven, maar de inbrekers zijn
Zondag weder bezig geweest, schrijft het
Hdbl. De toestand begint langzamerhand zoo te
worden, dat men niet meer te behoeft vragen
Is er ingebroken maar „Waar is nu weder
ingebroken
De familie Sluis, die het bovenhuis van
perceel Stadhouderskade 76, bij de Ferdinand
Bolstraat, te Amsterdam, bewoont, had eer-
gistermorgen de woning verlaten, ’s Avonds
laat bemerkte men bij thuiskomst, dat dieven
in de woning hun slag hadden geslagen. De
dieven zijn vermoedelijk met behulp van een
valschen sleutel binnengekomen, althans sporen
van braak werden niet gevonden. Er bleek
voor een bedrag van f 150 aan geld gestolen
te zijn en bovendien een groot aantal gouden
en zilveren voorwerpen, waaronder antieke,
en zilveren tafelgerei.
Ook eenige stalen vorkjes behoorden tot
den buit. Blijkbaar zijn de dieven in hun
werk gestoord, want zij lieten verschillende
voorwerpen van waarde, die als het ware voor
het grijpen waren, liggen.
Onweer.
Zondagmiddag is tijdens een onweer de
bliksem geslagen in een schiettent van de
schietvereeniging Koningin Emma te Diepen-
heim, waarin zich 8 personen bevonden. De
heer St. was terstond dood, tevens werden
twee meisjes getroffen, die eerst bewusteloos
waren, doch spoedig weer bijkwamen,
andere heeren werden licht gewond.
N. R. Crt.
Inbraak te Haarlem.
Hedennacht is ingebroken bij den melk-
handelaar Van der Heyde aan den Ouden
Weg bij Haarlem. De inbreker had reeds
een kistje met f 300 gepakt, dat onder het
hoofdkussen der slapende vrouw lag. De
vrouw werd toen evenwel wakker, zoodat de
man het kistje moest achterlaten en vluchten.
Zijn buit was nu alleen een zilveren horloge
met ketting. De inbreker is door den melk-
handelaar nog achtervolgd, maar zonder succes.
Alg. Hndbl.
Men meldt uit Zevenaar aan De Tel.:
Zaterdagavond is door twee commiezen op
een automobiel geschoten, wegens het weigeren
van visitatie. Tegen den inzittende, den heer
T. uit Arnhem, die aanvankelijk meende met
aanranders te doen te hebben, welke zich voor
ambtenaren uitgaven, werd proces-verbaal op
gemaakt. Bij onderzoek bleek de auto een
paar stuks klein wild te bevatten, ’s middags
op de jacht bemachtigddaarna kon de auto
vertrekken.
Pensionneering gemeenteambtenaren.
Het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Bond van ambtenaren heeft tot alle gemeente
raden een adres gericht met betrekking tot
betaling door de gemeenteambtenaren inge
volge de pensioenwetten voor de gemeente
ambtenaren. Allereerst wordt daarin aangetoond,
dat het in strijd zou zijn met de hoofd
beginselen van de pensioenwetten indien niet
als pensioenbijdrage voor alle tegenwoordige
ambtenaren eener gemeente een gelijk percen
tage wordt bepaald. Voorts wordt opgemerkt,
dat naar de bedoeling van den wetgever de
ambtenaren niet of althans niet te zwaar met
pensioensbijdrage zullen worden belast, dat
de levenswijze van de tegenwoordige ambte
naren op de thans geldende wedden is
ingericht en dat bij die wedden met pensioens
bijdrage geen rekening is gehouden, zoodat
verwacht mag worden dat vele gemeenteraden
althans op de tegenwoordige ambtenaren niets
zullen verhalen. In elk geval wordt vertrouwd,
dat alle gemeenten de inkoopsom wegens
diensttijd vóór het inwerkingtreden der wet
geheel voor hare rekening zullen nemen. Wat
verder de jaarlijksche bijdragen voor eigen
en voor weduwen- en weezenpensioen aangaat
acht het bondsbestuur het alleszins rationeel,
indien de gemeente deze niet geheel wil
dragen, dan toch onderscheid te maken
tusschen tegenwoordige en toekomstige ambte
naren, omdat voor de eersten feitelijk elke
pensioenkorting beteekent vermindering van
inkomsten.
Reeds hebben verscheidene gemeenteraden
besloten inkoopsom en jaarlijksche bijdragen
geheel of grootendeels voor hunne rekening
te nemen of wel geldende jaarwedden te
verhoogen. In dezen geest hebben regeering
eu kamerleden zich herhaaldelijk uitgelaten».
delijk waren te onderscheiden, zelfs vloog zij
om de Noord zoo dicht over het water, dat
een schipper vreesde, dat zijn mast zou worden
geraakt. In noordelijke richting verdween
de hydroplane, nageoogd door honderden ver
baasde blikken.
Het was de Duitsche aviateur Dahm, die
Zaterdag uit Friedrichshafen, aan het meer
van Génève, was vertrokken.
Na eenig oponthoud te Keulen en te Wesel
was hij Maandagmiddag op het IJ voor
Amsterdam neergekomen, alwaar benzine en
olie werden ingenomen. Om 3 uur was hij
van Amsterdam vertrokken met bestemming
naar Hamburg.
De vlieger arriveerde 6.40 te Emden.
N. Harl. Crt.
Gaast. Zondagavond begaf de bejaarde
arbeider P. A. alhier zich als naar gewoonte
ter ruste. Kort daarna zeide hij tegen zijn
vrouw, dat hij zoo raar werd, waarom zij
opstond en opnieuw licht ontstak. Weinige
oogenblikken daarna had hij opgehouden te
leven.
Het is toch opmerkelijk hoeveel menschen
in den laatsten tijd op deze wijze het aardsche
met het eeuwige verwisselen. De Banier.
In den nacht van Zondag op Maandag
is ingebroken ten huize van den heer C.
Baarda, gaardenier aan den Midlummerweg,
onder Barradeel.
De dief of dieven zijn aan de achterzijde
de woning binnengedrongen nadat zij de
achterdeur geforceerd hadden met een bijl of
spade de houtsplinters lagen overal verspreid.
In de ledig staande woning de bewoner
met zijn vrouw hadden tijdelijk intrek bij
zijn ouders genomen hebben zij alles
overhoop gehaald om te zien of iets van hun
gading was.
Een paar oude schoenen en een dito broek
lieten zij echter achter en namen die van
den bewoner mede.
Eenig zilverwerk was mede van hunne
gading.
Geld was
genomen.
Een gemeente-veldwachter, de rijksveld-
wachter van Harlingen en twee marechaus
sees van Franeker hebben een onderzoek in
gesteld.
Dat het geen vaklieden geweest zijn bewijst
het feit dat zij van hunne eigen garderobe
op de plaats van het misdrijf achterlieten.
N. Harl. Crt.
Tragisch.
Een treurig sterfgeval had deze week plaats
in de familie Kengen, Nieuwen weg Hulsberg.
De vader van het gezin was naar Hulsberg
gegaan om als 70-jarige, zich op bet gemeen
tehuis aan te melden ingevolge de ouderdoms
wet.
Op den terugweg zakte de oude man, niet
ver van café van den Berg, ineen en was spoedig
een lijk. L. K.
Wonseradeel, 21 Sept. De prachtige nazo
mer komt in onzen bouwhoek boer en arbeider
te stade. Op enkele stukken boonen en kanarie
na is de graanoogst binnende aardappel-
rooiing is reeds in vollen gang. De knollen
zijn zonder zieken, en leveren over het alge
meen een goede opbrengst, doch op sommige
stukken land vlak bijelkaar rooit de eene
verbouwer 150 korf per pondemaat en zijn
buurman 300 korf. De rooiing, in het eerst
door de droogte bemoeilijkt, is door den regen
veel verbeterd. Ook bij het weldra aan te
vangen bietenrooien zal men van den gevallen
regen profiteeren. Ook dit gewas staat gunstig,
doch de verbouw neemt hier gestaag af. Het
mooie weder doet velen reeds den ploeg in
de landen zetten. Het staat er veel gunstiger
voor dan het vorige jaar, toen er bijna niet
geploegd kon worden.
Workum, 22 Sept. Zaterdag een
brand in de pottenfabriek alhier en heden
morgen een geweldige brand ten huize van
den heer A. Bijvoets, onze kleine bazar, waar
van alles te koop was. De brand is ontstaan
op den zolder, waar een massa goederen aan
wezig waren. In een oogwenk sloegen de
vlammen door het dak en aan het behoud
van het pand viel niet meer te denken. Met
inspanning van alle krachten zijn de belen
dende huizen bewaard, die natuurlijk behalve
een weinig brandschade, veel waterschade
hebben gekregen. Huis, inboedel en winkel
waren waren verzekerd te ’s Hertogenbosch,
oogenschijnlijk echter veel te laag.
Hepk. Nwbl. v. Fr.
Harlingen. Maandagmiddag 4.30 werd een
deel der stad weder in opschudding gebracht
door een vliegmachine, die uit zuidelijke
richting naderde. Zoo snel hunne beenen
hen dragen konden snelden de menschen
naar de haven alwaar het vliegtuig in ijlende
vaart naderend, op geringe hoogte overvloog.
Een luid gejuich steeg op uit de menigte en
van uit de hydroplane werd dit beantwoord
door zakdoekgewuif.
De vliegmachine vloog op zulk een geringe
hoogte, dat de twee inzittende personen dui-
OMI
Bolswardsche Courant
’t
1
4
Y
