Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
r
Van Houten’s
53ste Jaargang.
1914.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 24.
TOteJ-aedaLcbz. jmtfwiu Jwict/rm A/n.
atwMuAixvrt
KlcUm wacka xxLcctir?U/uruam Marnq
Amiw te tiwrdm.
Zondag 22 Maart.
RECLAME.
Uit de Raadszaal.
VOOR
afzonderlijke
be-
Dat Bolsward niet aan de spits staat,
de huishuur
voor men tot
van f 373, wordt
invorderbaar verklaard,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van de Stadswerkinrichting,
grond te duur
hoog kwamen voor
mee de inspecteur
Vergadering op Donderdag 19 Maart 1914.
en W. inge-
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
van kinderen tot
ning betreffende hel toelaten
liehtbeelden-vertoon ingen.
In de vorige vergadering is voorgesteld om
de bioskoopvoorstellingen te verbieden voor
kinderen beneden 16 jaren, tenzij 't bepaalde
kindervoorstellingen zijn. Dit werd zonder
discussie aangenomen met algemeene stemmen.
7. Beantwoording door Burgemeester en
Wethouders van hel voorstel van den heer
D. Terhenne, inzake gemeentelijke woningbouw.
In het uitvoerig antwoord van B. en W.
op de interpellatie van den heer Terhenne
van 23 Oct. des vorigen jaars over de woning
toestanden, zeggen ze, dat het begrijpelijk is
dat daarop niet terstond geantwoord kon
worden, daar er een ernstig onderzoek noodig
was. Later zijn tal van adhesie-adressen inge
komen, doch alvorens hun oordeel uit te
spreken, wenschen zij de toelichting wat nader
onder oogen te zien, en meenen dat thans de
tijd gekomen is om den sluier op te heffen,
waarom den heer Eerdmans in de vergade
ring van 19 Oct. 1911 geen antwoord kon
gegeven worden op diens vraag of er haast
voorstellen waren te wachten inzake den
woningbouw en hoe het stond met de onder-
handelingen der Bouwvereeniging.
Breedvoerig wordt nu gezegd welke onder-
handelingen met die vereeniging zijn gevoerd,
waar men verbeteringen inzake den woning
bouw wil, is duidelijk.
Spr. deelt een geval mee waar een groot
gezin op de Wortelhaven in een zeer slecht
huis woont, en de eigenaar is lid van de
Vereeniging van Woningverhuurders; die eige
naars speculeeren op den woningnood. Hij
brengt hulde aan enkele timmerlieden, die
goede werkmanswoningen bouwden, en dankt
voor de conclusie, dat B. en W. bereid zijn
met een plan van uitbreiding te komen, echter,
hij zou graag een termijn gesteld zien.
De heer Eisma heeft ook een geschrift
opgesteld, en verklaart ook met genoegen het
breedvoerige rapport van B. en W. en nu de
nadere toelichting v. d. heer Terhenne gehoord
te hebben. Hij stemt toe dat al moge de toe
stand niet zijn als het behoort, toch is het
niet zoo erg als het in dat werk over de
woningwet en door den heer Terhenne werd afge
schilderd. Mede uit naam van 2 raadsleden,
de heeren Praamsma en Keikes wil hij voor
stellen aan het voorstel van B. en W. als
amendement te verbinden om als het uitbrei
dingsplan er is, dan niet van gemeentewege
te gaan bouwen, als het particulier er vol
doende in voorziet. Met cijfers toont Spr. nog
aan dat de toestand veel verbeterd is, in 1906
heeft hij als wethouder de woningen mee
onderzocht. Er waren toen 174 die niet vol
de eischen, 69 waren reeds ver-
de gezondheidscommissie er zich
toen zijn op aanschrijving
Ook toont hij aan dat
nieuwe huizen veel grooter
deden aan
beterd voor
mee bemoeide en
nog vele verbeterd,
de aanbouw van
was dan de toename der bevolking.
De heer Boersma ziet in dat het een
moeielijke zaak is na zulk een tal van adhesie
betuigingen, den toestand als overdreven te
beschouwen en dus de zaak van gemeentelijke
woningbouw te bestrijden. Hij heeft zich ook
afgevraagd, is het in Bolsward zoo’n slechte
toestand? Reeds 35 jaren bereist hij vele
plaatsen en kan dan zeggen, dat in deze
provincie Bolsward een goed figuur maakt.
Hij vindt ook de beschrijving in ’t werk van
de heeren Rengers en Faber zeer overdreven.
Als zij gezegd hadden Bolsward heeft behoefte
aan 't wereldverkeer aangesloten te worden,
doch is door de regeering als stiefkind be
handeld, zouden zij dichter bij de waarheid zijn.
Hij wenscht niet van hardvochtigheid be
schuldigd te worden, maar hij wil liefst het
particulier initiatief laten werken. Hij wil met
den heer Terhenne in den sneltrein, maar die
moet voorzien zijn van een goedwerkende rem.
’t Komt hem voor dat B. en W.denjuisten
weg inslaan door geleidelijke verbetering voor
te staan.
De heer Oosterbaan heeft ook met genoegen
het rapport van B. en W. gehoord, 't ver
heugt hem dat het plan van uitbreiding, waar
al jaren naar is uitgezien nu naar voren wordt
geschoven. Als hij hoort dat er nog 267 één-
kamerwoningen zijn, dan vindt bij dat men
op ’t particulier initiatief niet behoeft te
wachten, maar B. en W. wel met bouwplannen
mogen komen.
De heer v. d. Klei gaat met oratorisch
talent een beschouwing houden, waarin uit
komt, dat hij de laatste weken een tournee
heeft gemaakt langs krotten. Hij kan dus
meegaan met allen die er verbetering in willen
brengen.
De heer Vis vindt dat het moeielijk zal zijn
met allen mee te gaan gelijk de laatste Spr.
wil, doch B. en W. hebben een onderzoek
doch dat de plannen zijn afgestuit wijl de
was, en de bouwkosten te
arbeiderswoningen, waar
van de volksgezondheid
geheel instemde. De nadere plannen die afge
wacht werden, zijn nooit bij B.
komen.
Wat de heer Terhenne aanhaalt uit het
werk „de Woningwet” is niet geheel volledig,
hij heeft blijkbaar niet alle bladzijden gelezen,
en had rekening moeten houden o.a. dat op
bladz. 67 staat, dat de statistische gegevens
niet een juist beeld van den toestand geven,
terwijl B. en W. aantoonen, dat door waar
schuwingen aan de eigenaren te zenden heel
wat verbeteringen zijn aangebracht, zoodat de
ongunstige verhoudingen lang niet zoo zijn
gebleven, als daar werd aangegeven, want, en
dat wordt met cijfers gestaafd, door particulier
initiatief is zeer veel verbeterd, en zijn ook
heel wat nieuwe en goede woningen bijge
bouwd. De woningen voor arbeiders dienen
van goedkoop type te zijn om
niet te hoog op te drijven, en
het plan van uitbreiding besluit, dient men
te weten, dat er 43 goede woningen ledig
stonden. B. en W. zijn evenwel niet tegen
gemeentelijke woningbouw, als er behoefte
aan bestaat.
De heer Terhenne heeft naar aanleiding
van het antwoord van B. en W. ook een
heel verweerschrift op papier gesteld. Hij
verklaart met groote belangstelling kennis te
hebben genomen van dat antwoord, en hoewel
het hem zeer bevredigt, heeft hij toch een
paar aanmerkingen. Van de 118 woningen
indertijd aangeduid als onvoldoende, zijn nog
slechts 30 verbeterd, en als B. en W. tevreden
zijn met de trekschuit, Spr. wil liefst geen
bommeltrein, liever met den sneltrein reizen.
De nieuwgebouwde huizen hielden gelijken
tred met de vermeerdering der bevolking.
Uit het groot getal één-kamerwoningen dat
hier is, blijkt wel, dat er nog veel onvol
doende is. Van de 200 lijsten inzake de
woningwet ingekomen, is geen enkele behan
deld, zij liggen nog ter secretarie onder het
verordeningen lol vaststelling van een verarde- stof. I
Donderdagavond vergaderde de Raad om af
te doen het punt dat voor 3 weken was uit
gesteld, n.l. de behandeling der instructie
voor den gemeente-architect en daar waren
enkele andere punten bijgevoegd ter aanvul
ling. Het laatste dezer bijvoegingen nam echter
zooveel tijd in beslag, dat het de instructie
verre overtrof. Tijd en lust ontbreekt ons om
al wat over de woningtoestanden werd los
gemaakt ook maar in hoofdtrekken weer te
geven, te meer daar we meenen in korte
woorden te kunnen samenvatten, wat hier zoo
breedvoerig is voorgedragen.
Eerst willen we even vermelden dat alle
13 leden tegenwoordig waren, en de notulen
na voorlezing werden goedgekeurd.
Ingekomen was:
a. Een schrijven van de gezondheidscom
missie dat op de concept-instructie voor
gemeente-architect geen aanmerkingen bij haar
zijn te maken.
b. Een schrijven van den heer K. H. Laag
land, dank betuigende voor de wijze waarop
de pensioenregeling is vastgesteld.
c. Resolutie van Ged. Staten, goedkeurende
drie besluiten van onderhandsche verpachting
van gemeente-eigendommen.
d. Extract uit de notulen van den gemeente
raad van Harlingen, berichtende dat als lid
der Commissie voor den weg Bolsward-Har-
lingen in de plaats van den heer J. Hora
Adema is benoemd de heer N. Simonsz,
waarnemend burgemeester.
Een en ander werd voor kennisgeving aan
genomen.
e. Adres van den heer K. H. Laagland
dat hij om gezondheidsredenen eervol ontslag
verzoekt met IJulia.s als gemeente-secretaris
en als ambtenaar van den burgerlijken stand.
Aan B. en W. om advies.
f. Adres van Voogden van Weeshuis, en
Gasthuis verzoekende ontheffing van Art. 1.
ten 2de der Bouwverordening dat het bouwen
anders dan aan bestaande straten verbiedt,
voor de bouwing van een tuinmanswoning in
het Park.
Er wordt urgentie gevraagd en verleend,
en daar B. en W. geen bezwaar hebben,
wordt afwijking van de bouwverordening in
dezen toegestaan met algemeene stemmen.
g. Het jaarverslag van de schoolcommissie.
Dit zal bij de raadsleden circuleeren en
een extract er van aan de hoofden der scholen
worden gezonden.
h. De rekening
wordt ter visie gelegd.
i. Gewijzigde verordening op de heffing en
invordering van den hoofdelijken omslag.
Dit ontwerp is aan de raadsleden gezonden,
en indien zij aan- of opmerkingen hebben
worden deze binnen 3 weken schriftelijk ver
zocht, opdat bij de behandeling men van een
en ander tijdig op de hoogte kan zijn.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Kohier hondenbelasting.
Dit kohier ten bedrage
alzoo vastgesteld en
uiterlijk 1 Juni.
Zonder hoofdelijke stemming alzoo besloten.
2. foorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het aangaan, van een geldleening voor
bestrating van het Hengstepad enz.
Op voorstel van den Voorzitter wordt dit
punt aangehouden, omdat nog eerst overleg
moet worden gepleegd met de Gascommissie.
3. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders tot het herbenoemen van den heer J. de
Boer als opzichter der gemeente-reiniging
Burg, en Weth. adviseeren, de commissie
der gemeente-reiniging gehoord, om den heer
J. de Boer, opnieuw voor 3 jaren te benoe
men op de bestaande jaarwedde en instructie.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
tot vaststelling van een instructie voor den
gemeente-architect.
Deze instructie wordt artikelsgewijze
handeld.
De behandeling van de meeste artikelen
ging zonder discussie, bij enkele werd een
kleine redactiewijziging aangebracht, of een
opheldering gevraagd, wat wij niet noodig
achten mee te deelen. ’t Voornaamste, waar
over gesproken werd, was art. 8. Daarin staat
dat de architect maakt alle kaarten, plannen,
teekeningen, bestekken, begrootingen van
kosten, die door B. en W. verlangd worden,
en is tevens belast met Bet bijhouden van
den ligger der wegen.
De heer Lunter wenscht hieraan toegevoegd
te hebben, dat hij ook belast is met het
bijhouden van een ligger der rioleering.
De heer v. d. Meer acht die toevoeging
niet noodig, want er staat reeds dat hij alle
kaarten moet maken, zoodat die eene niet
afzonderlijk genoemd behoeft te worden.
De heer Lunter stelt er toch prijs-op, dat
die kaart er komt en ofschoon ook door den
Voorzitter wordt betoogd dat het niet afzon
derlijk behoeft vermeld te worden, wordt het
voorstel door den heer Oosterbaan, gesteund,
wijl er reeds jarenlang getracht is om een
goede kaart van de rioleeringen te hebben.
Na eenige bespreking wordt dan ook met
8 tegen 5 stemmen besloten, tot die vermel
ding der riolen (tegen de heeren v. d. Meer,
Kramer, Keikes, Terhenne en Eisma). Bij art.
10, hadden B. en W. een aanvulling, waar
door den architect ook wordt opgedragen het
opmeten der lokaliteiten, waarin verlof wordt
aangevraagd inzake de drankwet.
Dit werd tot heden door den inspecteur
van politie gedaan.
Art. 19. Hij geniet een jaarwedde van f 1400
met 2 driejaarlijksche verhoogingen van f 100,
benevens een vergoeding voor bureau- en reis
kosten van jaarlijks f 100.
De heer Eerdmans meent dat voor een
alleszins bekwaam architect dit niet hoog is.
Mede uit naam van den heer Terhenne stelt
hij voor het aanvangsalaris te bepalen op
f 1500 en dan 3 drie-jaarlijksche verhoogingen
van f 100, doch geen vaste vergoeding voor
reiskosten. Als hij voor de gemeente op reis
is, behoeft hij dat niet uit eigen zak te
betalen.
De Voorzitter licht in, dat er gemeente-
eigendommen in andere gemeenten liggen, en
om niet telkens declaraties te krijgen is daar
voor een vaste som gesteld, en de som voor
jaarwedde is verder geregeld, na informaties
te hebben ingewonnen in Enkhuizeu, Harlingen,
Franeker, Nijkerk, Weesp, Harderwijk en
Purmerend.
De heer v. d. Meer voegt er aan toe dat
het moeilijk is een goed oordeel over de
sommen in andere gemeenten te vormen, wij]
de werkzaamheden en omstandigheden soms
zooveel verschillen. Na nog verdere be
sprekingen stelde de heer Eisma voor de
opklimming vroeger te hebben en dus 3 twee-
jaarlijksche verhoogingen van f 100.
Na discussie wordt het amendement
Eisma aangenomen met 8 tegen 5 stemmen
(de heeren v. d. Meer, Lunter, Keikes,
Eerdmans en Kramer), en daarop het voorstel
Eerdmans (die nu ook voor f 100 reiskosten was)
aangenomen met algemeene stemmen, zoodat
dus de jaarwedde is bepaald op f 1500 in den
aanvang en f 100 voor bureau- en reiskosten,
terwijl daar nog 3 twee-jaarlijksche ver
hoogingen van f 100 bij komen, het maximum
is dus f 1900.
Art. 22 wenscht de heer Praamsma aan te
vullen met de bepaling dat de architect bij
de aanvaarding der bediening de eed of
belofte zou moeten afleggen op de trouwe
vervulling van zijn ambt, gelijk de oude
instructie dat ook had.
De Voorzitter zei dat het niet noodig was,
en hij als onbezoldigd rijksveldwachter reeds
beëedigd wordt.
Na bespreking wordt dat voorstel door den
heer Praamsma ingetrokken.
B. en W. hebben nog een art. in te voegen
als art. 2 dat de architect bij nalatigheid of
slecht levensgedrag kan worden geschorst, en
bij herhaling ontslag volgt, en dan alle
volgende artikelen een nummer hooger te
brengen. Dat wordt goedvonden en daarop de
geheele instructie vastgesteld met algemeene
stemmen.
5. Wijziging gemeente-begrooting 1913 en
1914.
Voor de begrootingen 1913 en 1914
werden eenige wijzigingen voorgesteld noodig
door nadere opgaaf van posten en deze voor
stellen werden achtereenvolgens metalgemeene
stemmen goedgekeurd.
6. Voorstel van de commissie voor de straf-
Bolswardsche Courant
Rqna cacao
