Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
E
H E
1914.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
53ste Jaargang.
No. 39.
Donderdag 14 Mei.
BINNENLAND.
r cT-
i
VOOR
Afzonderlijke
tafel.
1
7,17
48.200
1,67
0,22
1.470
3,49
100 pCt.
Aan het verslag van den Toe
stand en de Exploitatie der Ge
meentelijke Gasfabriek te Solsward,
over het dienstjaar 1913, ontleenen
wij het volgende
- H,—
- 13,-
- 12,-
- 11-
- 10,50
- 10,—
het gas.
van zwavelwater-
gaf geen reden tot
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Het
stof en
klachten.
publ. verlichting
fabriek, terrein en
11,227
le fitter
2e h
Hulpfitter
le stokers
2e
Winterstokers
Terreinwerker
u (tijdelijk)
Aan den klerk werd met ingang
April eene
toegekend.
Hoedanigheid van
gas was steeds vrij
1 ammoniak en
koud ging men, in den laten
om van kleeren te verwis
toen spoedig in bed.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Hel bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Wonseradeel, 9 Mei. Het veilingsgebouw
te Arum, voor nagenoeg twee jaar naar de
eischen des tijds gesticht, is reeds heden op
afbraak verkocht en bracht niet meer dan een
vierde van de oprichtingssom op.
Achlum, 11 Mei. Een werkman van den
landbouwer D. Witema alhier, kwam met paard
en wagen uit ons dorp huiswaarts en reed
den een eindweegs afhellenden sintelweg op,
toen de ,lus” in den dissel los van de
„strengen” geraakte. Voor op den wagen zaten
de bestuurder en een knaap. Eerstgenoemde
sprong van den wagen, die met vaart de
richting naar de diepliggende sloot nam en
daarin met den knaap terecht kwam. Gelukkig
bleek de knaap slechts weinig letsel te hebben
bekomen.
Hommsrts, 11 Mei. Op één na stierven
alle eenden van F. S. die een dezer dieren
opzond naar de rijksseruminrichting te Rotter
dam. Het onderzoek bewees, dat de dieren
leden aan darmontsteking en het raadzaam
was niet dadelijk nieuwe eenden aan te schaffen,
maar eerst het hok te ontsmetten.
Frieslands Westhoek, 11 Mei. Met den
bouw en de greide staat het er hier goed
raadsbesluit van 2 Mei 1912. Volgens deze
regeling werd over 1913 gerestitueerd f 111,81.
De bijbetaling van muntgasverbruikers, die
minder dan 180 M3. per jaar verbruikten,
bedroeg f 6,89.
Straatverlichting.
De volgende 6 lantaarns werden bijgeplaatst
Elandslaagte (nachtbrander), Wilhelminastraat,
Schuttershof, Nieuwe Kampen, Ververstuin
en St. Jozefbuurt (alle avondbranders). De
beide eerstgenoemde waren particuliere lan
taarns, die in de P. V. opgenomen werden.
Het aantal lantaarns was aan het eind des
jaars 150 met 164 brandershiervan worden
59 lantaarns om 11 uur gebluscht en bran
den alleen gedurende 9 maanden van het
jaar, terwijl de overige als nachtvlammen
blijven branden. Bij maan verlichting werden
slechts 21 lantaarns ontstoken.
De proef met automatische lantaarnaanste-
kers werd voortgezet; de uitkomsten hiervan
gaven den Gemeenteraad aanleiding om te
besluiten tot inrichting van de geheele straat
verlichting met Gafeg automaten, die in
Januari 1914 geplaatst werden.
Het verbruik aan gas voor de P. V. werd
geraamd op 48.200 M8., terwijl 1674 kousjes
en
brander
De kosten
droegen over
meente werd
een som van
fabriek, terrein i
woning
abonnement en
illuminatie
condensatie, mis
wijzing en verlies 23.420
671.920 M3.
Gasprijs.
Deze bleef voor licht- en kookgas 7 ct.,
voor muntgas 8 ct. en voor industriegas 6
ct. per M3., met de reductie, vastgesteld bij
Het gebeurde te Arnhem.
In een beschouwing over de botsing Zater
dagavond te Arnhem tusschen een politie-
inspecteur en eenige opgewonden menschen,
ten gevolge waarvan een jonge man werd
gedood, schrijft de Arnhemsche Courant
„We spreken hier over schuld noch over
onschuld van wien dan ook. Het gerechtelijk
onderzoek zal dat hebben uit te maken en
dat zal zeker niet gemakkelijk zijn, nu het
officieele politie-rapport op enkele zeer be
langrijke punten geheel afwijkt van wat meer
dan één ooggetuige aan onze redacteurs ver
klaarde.
Drukking.
De automatische regulateur werkte zonder
stoornis en onderhield geregeld in het cen
trum der stad een gelijkmatige drukking van
38 m.M.
Bij opneming van de drukking op ver
schillende punten van het buizennet bleek
zij nergens beneden 30 m.M. te zijn en was
zij dus overal voldoende.
De drukking aan den uitlaat van den
regulateur varieerde van 56 tot 40 m.M.
Gasverbruik.
Totaal werden afgeleverd 671.920 M3. gas,
waarvan werden verbruikt door:
particulieren 587.603 M3. of 87,45 pCt.
u
„We kunnen, mogen, noch willen ons op
het standpunt der bevoegde macht stellen en
uitspraak doen.
„Doch als burgers van Arnhem, die een
publicatie-orgaan, dat voorlichten en waar
schuwen kan, tot onze beschikking hebben,
meenen we niet alleen het recht, maar den
dringenden plicht te hebben om op iets te
wijzen en iets te vragen.
„Wij wijzen er dan op, dat in het officieele,
ons over 4e zaak verstrekte politierapport ge
zegd wordt„op hetzelfde oogenblik gaat de
revolver af zonder dat de inspecteur, naar hij
verklaart, dit wilde”. En verder „Toen gaat
een tweede schot af.” Wil dit laatste óók
zeggen: „zonder dat de inspecteur het wilde”?
Zoo ja, dan is twee keer de revolver in de
handen van den inspecteur afgegaan, zonder
dat deze bedoelde een schot te lossen. Één
maal is het, volgens de officieele verklaring
van de politie, zeker gebeurd.
„Of dit aannemelijk is in het gegeven ge
val, moet de justitie uitmaken. Maar het
publiek zal revolvers, die afgaan zonder dat
bij den drager de bedoeling bestaat om te
schieten, in handen van dien drager niet op
zijn plaats vinden. Het publiek acht zulk een
wapendrager niet bevoegd om zulke gevaar
lijke dingen te hanteeren.
„En nu is, naar wij tot dusver ingelicht
zijn, de inspecteur, die de doodelijke en ver
wondende schoten loste, noch geschorst, noch
met verlof naar huis gezonden. Hij heeft zich
gisteren en heden gewoon als altijd door de
stad bewogen en, wanneer hij b.v. hedenavond
weer zijn deel van den politiedienst moet doen,
zal hij allicht weer gewapend zijn met de
revolver, die in den nacht van Zaterdag op
Zondag afging, zonder dat hij het wilde. Wie
zegt, dat iets dergelijks vanavond of morgen
niet wéér kan gebeuren.
Daarom vragen we, of het niet zaak zou
zijn, dien inspecteur tijdelijk te onttrekken
aan den dienst. Hij heeft, hoe dan ook, op
wettige of onwettige wijze, de revolver getrok
ken en daaruit is een feit geboren, waarvan
geen redres is: de dood van een mensch. Voor
hem zelf moet het, wanneer hij waaraan
we niet mogen twijfelen den ontzettenden
ernst van het gebeurde inziet, eene opluchting
zijn, althans eenigen tijd aan anderen de zorg
voor de veiligheid op de straat over te laten.
En voor het publiek, dat niet weet, of hij te
verontschuldigen of te veroordeelen is, zou ’t
eveneens een opluchting zijn, indien deze man
niet eerder zijn functiën hervatte dan nadat
uit een ernstig onderzoek is gebleken, dat hij
in dezen vrij uit gaat en de noodige zelfbe-
heersching en de vereischte koelbloedigheid
bezit, die gevraagd mogen worden van hen,
aan wier hoede de overheid de openbare veilig
heid, desnoods met zóó gevaarlijke wapenen
te verdedigen, toevertrouwt.”
Vrijzinnige landdagen.
Op Hemelvaartsdag zal in alle 11 provin
ciën een vrijzinnige landdag worden gehouden.
Deze betoogingen worden belegd met het
doel, de verkregen eenheid in de actie der
Vrijzinnige fracties te bestendigen en sym
pathie te wekken voor den arbeid van het
Ministerie-Cort van der Linden.
Algemeen overzicht.
De fabriek werkte zonder eenige noemens-
waardige stoornis.
De technische, zoowel als de financiëele
resultaten van het afgeloopen bedrijfsjaar
waren gunstig.
Het getal nieuwe aansluitingen was echter
niet zoo groot als het vorige jaarhet gas
verbruik is dan ook slechts toegenomen met
33/4 pCt.
Voor huishoudelijke doeleinden vindt het
gas nog te weinig toepassing.
Ook hier deden de hooge kolenprijzen hun
invloed gelden, maar ondanks dit en de
meerdere uitgaaf aan arbeidsloonen hoofd
zakelijk tengevolge van de loonsverhoogingen
bij het in werking treden van het werklie
denreglement op 1 Januari was de netto
winst niet onaanzienlijk en bedroeg f 8,138,08.
Bestuur en Personeel.
De samenstelling der Gascommissie onder
ging geen verandering.
Door benoeming van den heer J. A. A.
Ochtman tot directeur der Gemeentegasfabriek
te Zaandam vroeg eu verkreeg deze eervol
ontslag als Directeur-Boekhouder met ingang
van 15 Februari. In zijn plaats werd be
noemd de heer D. H. Tolle, opzichter aan
de stedelijke gasfabriek te Leiden, die 25
Maart in dienst trad.
Met ingang van 1 Januari werden door
B. en W. vast aangesteld tot klerk R. v.
d. Vleugel, tot meteropnemer-geldophaler J.
Palstra en tot terreinwerker P. Alkema, ter
wijl F. Bonte en S. v. d. Heide met ingang
van 12 en 20 Mei definitief werden aange
steld tot len en 2en stoker.
De loonen werden als volgt geregeld
Klerk f 400f 600 per jaar, met f 50
toelage voor diploma boekhouder.
Meteropnemer-geldophaler f 520,per jaar.
- 16,per week.
van
verhooging van f 50,per jaar
voor; de meeste bouwvruchten komen reffds
boven den grond. Vele greidboeren alhier
schaffen zich thans meer koeien aan dan
vroeger. Het overtollige hooi van het vorige
jaar laat dit toe, en de uitgaven voor maaiers
en hooiers worden er mee bespaard. In den
a.s. ^herfst zal men weer moeten verkoopen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sn eek. Door de stemgerechtigde leden der
Ned. Herv. Kerk alhier, werd heden gestemd
over het aangaan van eene dading met de
gemeente Sneek, houdende in hoofdzaak af
stand aan die gemeente van de rechten der
Kerkelijke gemeente op een gedeelte van het
Oud-Kerkhof, tegen betaling van een bedrag
van f 10.000 en voorts op zoodanige bedingen,
als waartoe Kerkvoogden door Notabelen ge
machtigd zijn of worden.
De Kerk zal in vollen eigendom verkrijgen
den grond, onmiddellijk grenzende ten Noorden,
Zuiden en Westen der Kerk tot aan een
geprojecteerde grensscheiding. Dat gedeelte zal
daarmee onttrokken worden aan den publieken
dienst. Als zichtbare bovengrondsche grens
scheiding zal de Kerk een hek plaatsen, te
bekostigen uit de genoemde f 10.000.
De uitslag der stemming was, dat 295
stemmen zich voor verklaarden en 27 tegen,
terwijl 4 in blanco werden uitgebracht.
Hiermede is aan eene reeds lange jaren
hangende kwestie een einde gemaakt.
Het door de gemeente verkregen terrein
zal dienen tot uitbreiding der veemarkt.
(Fr. Dgbl.)
Tzum; 11 Mei. „Striinderij” is ’n bezig
heid, die voor menig jongen man iets apart
aantrekkelijks schijnt te hebben dat konden
we de vorige week weer opmerken. Een
ingezetene, reeds in den herfst van het leven,
schijnt hart en band aan een Eva te hebben
verpand men weet te vertellen dat een hu
welijk aanstaande is.
De bruidegom-in-spé, die nogal buiten het
dorp woont, moest ’s avonds naar huiseen
paar jongelui maakten fluks een plannetje,
dat ook dra werd uitgevoerd men wou n.l.
het verliefde paar eens samenzien.
Jawel, het paartje zat knusjes aan
Even beter zien, dan één der blinden open
gedaan. Maar, o schrik, dat merkte het
tweetal in de kamer, en onze vriend ging
ras naar buiten. De „strtinders”, die dit
direct gewaar werden, smeerden ’m met allen
spoed. Doch zie, ’n sloot scheen het over
haaste vluchten te zullen belemmeren maar
geen nood, dit was voor de jongelieden geen
bezwaar, en met een aanloopje sprong men
in het koude nat. Een frisscbe kennismaking
met het water in dezen tijd, maar... de nood
dwong.
Nat en
avond, huiswaarts,
selen, en
Men beweert dat de jongelui het „strunen”
er voor goed aan gegeven hebben.
Leeuw. Nieuwsbl.
Roodhuis. Ofschoon het in den verboden
vischtijd is, scheen ’n liefhebber uit Sneek
de verzoeking niet te kunnen weerstaan, en
kwam Zondagmorgen alhier zijn geluk be
proeven. Twee politie-beambten in burger-
kleeding lagen echter op den loer om hem
te snappen. Eindelijk gaat een van de twee
er op los om hem te verbaliseeren, wat onze
visscherman in de gaten krijgt, en zich uit
de voeten maakte, dwars door het land en
slooten heen, met het doel om op den grint
weg te komen en zoo te ontsnappen. Maar
o schrik. J uist op de plaats waar hij op den
weg komt, ligt de 2e politieagent verscholen,
dien hij nu in handen loopt en van wien hij
twee verhaaltjes krijgt, een voor verboden
visschen en een voor loopen over verboden
land. Met zijn nat pak ging hij naar huis,
en de vischlust zal wel eenigszins afgekoeld
zijn. O. N.
128 glazen werden geplaatst d. i. per
aan kousjes 10,1 en aan glazen 0.8.
van aansteken en blusschen be-
1913 f660,45. Door de ge-
voor de straatverlichting vergoed
f3.500,—.
Gasproductie.
De gedestilleerde 2313.7 ton kolen brachten
volgens den fabrieksmeter op 671.450 M3.
gas of per ton kolen 290,2 M3. gas, tegen
293 M3. in 1912.
De grootste etmaalproductie had plaats op
9 December en was 2680 M3., de kleinste
bedroeg op 18 Juni 1045 M3.
De gasproductie bedroeg per inwoner 93,84
M3., tegen 89,31 M3. in 1912.
Financieel Overzicht.
Uit de Winst-en Verliesrekening
blijkt, dat na afschrijving van f 5000,en
na betaling van f 4,140,aan rente en
f 1000,voor verplichte recognitie aan de
Gemeente nog een netto winst overblijft van
f 8.138,08. Hiervan wordt, ingevolge de
verordening, de helft uitgekeerd aan de Ge
meente en de andere helft komt ten goede
aan het Reservefonds der Gasfabriek. Door
de waardevermeerdering van den inventaris
met een bedrag van f 91,32 komt thans een
bedrag van f 3.977,72 in geld ter beschikking
van het Reservefonds.
De kosten voor het inrichten der straat
verlichting met automaten, waartoe door den
Gemeenteraad in zijne vergadering van 23
October op voorstel der Gascommissie werd
besloten, zullen uit het Reservefonds bestreden
worden.
De verplichte aflossing bedraagt f 5000,
Volgens de verordening worden de aflossin
gen op de schulden en de kosten voor aan
schaffen van meters, aanleggen van nieuwe
leiding enz. voldoende geacht voor afschrij
vingen.
Is het gedaan met den bioscoop
Men schrijft uit Utrecht aan het N. v.d. D
Er is plotseling een kentering gekomen in
het bioscoopbezoek. Zonder dat er een be
paalde reden voor is te vinden, blijft het
publiek wegde bioscopen zijn leeg. Eén
er van is gesloten, een andere ging reeds in
andere handen over en kan zich niet meer
staande houden in een derde is het perso
neel a angezegd, naar eene betrekking elders
uit te zien. Een tweetal blijft rustig voort
gaan, zij het ook voor slecht bezette zalen,
maar ook die zullen ten laatste moeten slui
ten. 't Is een vreemd verschijnselnog geen
half jaar geleden moesten bezoekers worden
afgewezen en thans is er van belangstelling
bijna geen sprake meer.
De visschers W. Slijt en W. deVries
aan de Zwarte Haan hadden een aardig buiten
kansje, doordat ze een zalm vingen van maar
eventjes 28 pond, de zwaarste en zeker ook
de laatste van dit voorjaar.
Na de voormiddag-godsdienstoefening
in de Gereform. Kerk te Piaam werd j.l.
Zondag in het kerkezakje een bankbiljet van
f 1000 gevonden. N Harl. Gfv
Bolswardsche Courant
u
u
u
6,—
a
op RIJWIEL., RIJTUIG, en AUTOBANDEN
waarborgt soliditeit.
Fabriek Hevea, Hoogezand (Groningen.)
u
u
u
u
H
n
u
