Kieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
V!
i
i
1914.
53ste Jaargang.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
No. 46.
w
Zondag 7 Juni.
STOFBESTRIJDING.
BINNENLAND.
w
S
De Inkomstenbelasting.
VOOR
700
750
800
850
900
950
1000
1050
1100
1150
1200
1250
1300
1350
1400
1450
750
800
850
900
950
1000
1050
1100
1150
1200
1250
1300
1350
1400
1600
1700
1800
1900
2000
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
stof trachten te
stof voorkomen.
een
van
elke 100
te
100 guld. inkomen.
Beneden de f 1600 inkomen bedraagt de
belasting dus minder dan 1 procent.
Van 1600 tot minder dan 3500 bedraagt
ze minder dan 2 procent.
Voor alle inkomens blijft de belasting
steeds minder dan 5 procent.
25
25
25
265
14
14
11
14
n
n
n
u
n
u
u
u
v
H
H
II
II
II
1450
1500
2».
De aard
doch
2.—
2.75
3.50
4.25
5.—
5.75
6.50
7.25
8—
8.75
9 50
10.25
11.—
12. —
13. —
14.00
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van elke
zoo
op het
het opwaaien
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Hei bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
van
het inkomen de som van
v. d. Prov. N. Br.)
H
u
u
H
2000 of meer,
Is de belastbare som
minder dan 10.000 gld. dan betaalt men 25
gld., benevens 3 gld. van elke 100 gld.,
waarmee het inkomen de som van 2000 gld.
boven gaat.
Dus: van 2000 gld...25 gld.
u
H
u
u
gld. betaalt
onderzoek bleek ’t den gappers
dat de inhoud niet bestond uit taartjes, maar
uit... boter. Daarom besloot men de doos
maar weer te deponeeren op de plaats van
herkomst. Om echter niet met ledige handen
terug te keeren, werd en passant maar een
pakje kleeren uit een wagen gekaapt en mee
genomen.
Harlingen. Bij de gisteren alhier ge
hóuden herstemming van 2 leden voor den
gemeenteraad bleek de uitslag als volgt: de
heer L. J. Faber (vrijz. lib.) verkreeg 661
stemmen; de beer K. J. Meinesz (vrijz. lib.)
627 de heer H. Witte (R.K.) 412; en de
heer K. van der Meij (s.d.a.p.) 890zoodat
beide eerstgenoemden zijn gekozen. O. N.
Boefjes.
Dezer dagen deed een confectiefabrikant in
de Warmoesstraat te Amsterdam aangifte, dat
een vrije dure mantel op onverklaarbare wijze
uit zijn magazijn was verdwenen. Het onder
zoek, dat door de politie werd ingesteld, bracht
al spoedig aan bet licht, dat een 16-jarig
magazijnbediende wel wist waar de mantel
was gebleven. De jongen werd aan een ver
hoor onderworpen en al spoedig bekende hij
niet alleen den mantel, welke de patroon reeds
miste, doch ook nog een zestal andere te
hebben verduisterd. Om de goederen te
gelde te maken, had hij de medewerking van
een drietal n vrienden”, van wie de oudste 23
jaar. Deze «vrienden”, die allen reeds meerdere
malen met de politie in aanraking kwamen,
bepaalden er zich zelfs niet toe de mantels
te verkoopen, maar spoorden den jongen
magazijnbediende aan steeds weder nieuwe
buit te bemachtigen. Voor een prikje werden
de mantels verkocht aan juffrouwen, die
ambtshalve gaarne mooi zijn.
Zoowel de steler als de helers zitten thans
aan het bureau. Rbld.
Wa-Ka~Na.
Zoo heet het nieuwste middel tegen dron
kenschap. De heer C. Blomberg te Amster
dam, heeft Wa-Ka-Na onderzocht en bevonden
dat het evenals al die middeltjes bestond uit
een niemendalletje. Suiker, doortrokken met
een of ander tinctuur (misschien gentiaan-
tinctuur) en daarna weer gedroogd.
Het middel laat zich zeer goed met jenever
gebruiken en is dus zeer geschikt om te
worden een middel ter bevordering van dron
kenschap. Mndbl. I. d. Kwakzalverij.
het bezit te krijgen en bestaat er veel kans,
dat het plan wordt verwezenlijkt, maar tot
heden is van koopen nog geen sprake.
Wordt de Leeszaal eigenares van bewust
pand, dan zal het nog vrijzeker wel een jaar
duren, voor en aleer het tegenwoordig gebouw
in de Groote Kerkstraat aan zijn bestemming
wordt onttrokken.
Sneek, 5 Juni. We zijn hier tegenwoordig
zoo ver dat onze zeilvloot, als ze de Houke-
sloot passeert, wordt beschoten.
Dat zou in oorlogstijd haast gepermitteerd
zijn, maar thans achtte de brigadier onzer
rijksveldwacht, de heer Dijkstra, ’t noodig
even te onderzoeken, uit welken hoek hier de
wind waaide.
Te dien einde ging de brigadier j.l. Pinkster
maandag met ’t pleiziervaartuig van den heer
H. koers zetten in de richting Honkesloot.
En jawel hoor ’t vaartuig in ’t welk zich
de heilige Hermandad bevond, werd niet ge
spaard. Uit een windbuks ontving ’t vaartuig
een schot. De dader bleek te zijn een jong-
menschje, Cath. K. die, naar hij beweerde,
zich in gezelschap van een paar andere kwa
jongens, oefende in ’t mikken, ’t Is te hopen
dat de strafrechter den knaap spoedig gevoelig
zal beduiden, dat mikken binnenshuis of op
schietbanen thuis behoort.
Sneek, 5 Juni. Ladelichten gaat maar
niet uit de mode.
Deze week ondervond dat hier de bakker
v. d. Meulen, bij wien jl. Dinsdag tweemaal
dat zaakje werd vertoond. De tweede maal
gelukte ’t echter niet te best, want de dief
met een tweetal uitkijkers werd gesnapt en
naar ’t bureau van politie gebracht.
Toen bracht de eene diefstal den anderen
uithier was gekaapt en daar was gelicht
enz. enz. en
nog voor
dieverijen. Op 26 Mei
Muntplein uit
gestolen.
Maar na
en 5 X 8 gld.
v 20 X 8
70 X 8
H
men
2500
4000
9000
10.000
Boven de 10.000
meerdere 100 gld. nog 4 gld. Dit gaat
door tot 20.000 gld.
Van 12.000 gld. betaalt men dus 265 en
20 X 4 gld. Van 20.000 gld. af betaalt men
665 gld. benevens 5 gld. van elke meerdere
gekaapt
ten slotte houdt men de bende
de bedrijvers van nog andere
o.a. werd op het
kar een taartendoos
er ook wat
om de stofplaag
Wij drukken hierbij af, hoe het tarief
de nieuwe inkomstenbelasting zal zijn.
Wie een inkomen heeft van
f 650ofmeerdoch mind. d. f 700 bet. f 1.25
H
n
H
y
y
H
H
zz
zz
zz
H
H
ZZ
zz
zz
zz
Van inkomsten boven 1500 gld. wordt 14
gld. betaald, benevens 2 gld. van
gld., waarmee het inkomen de som van 1500
te boven gaat.
Dus: van 1500 gld...14 gld.
14 en 2 gld.
2 X 2 gld.
3 X 2
4X2
5 X 2
mee zijn bevredigende resultaten verkregen.
Te Dresden bevond men, dat de besproeiing
met deze stoffen ongeveer 15 cent duurder
was per vierkanten meter) dan met water,
doch men bespaarde die hoogere uitgaven
weer, doordat er niet zoo vaak mee gesproeid
behoefde te worden. In Engeland en Amerika
bereikte men op klinker- en steenslagwegen
zeer goede resultaten met duralit, een oplos
bare, vochtaantrekkende olie.
Naast deze olieën heeft men later gebruik
gemaakt van zouten, die ook oplosbaar en
vochtaantrekkend zijn als: chloorcalcium
chloormagnesium, die met den gewonen sproei
wagen kunnen aangebracht worden, nadat men
de wegen vooraf goed gereinigd heeft.
In Den Haag heeft de ondervinding geleerd,
dat op klinkerwegen ongeveer drie keer in
den zomer zoo’n besproeiing moet geschieden.
Men gebruikte daar per vierkanten meter één
liter (van 15 pCt. oplossing) van genoemde
zouten.
Dat kwam bij de eerste besproeiing op één
cent per vierkanten meter, maar de volgende
malen op een hal ven cent, omdat dan de
slappere oplossing gebruikt kon worden. De
wegen waren zoo goed als stofvrij, en de
kosten waren lager dan bij de besproeiing
met water alleen.
De bestrijding van het stof der wegen is
dus mogelijk. En als we dat weten, mogen
we gerust zeggen: dan moet
(neen, veel) worden gedaan,
te bestrijden.
Wij bevelen in alle bescheidenheid de
lezing van dit artikeltje aan en zouden ge
meentebesturen beleefdelijk in overweging
willen geven, om de wegen eens met teer te
bewerken, en om de straatwegen eenige malen
per zomer met genoemde oliën of zouten te
doen besproeien.
(L. D.
Middelbare Technische School te Leeuwarden.
Leeuwarden, 3 Juni, De middelbare Tech
nische School, alhier, zal in September a.s.
worden geopend schrijft het N. v. F.
Het doel dezer inrichting is, naast de bevor
dering van algemeene ontwikkeling, ’t vormen
van personen, die tusschen de werklieden en
de hoogere leiders instaan, of in kleinere zaken
en bedrijven zelfstandig met uitvoering of
leiding belast zijn.
De school zal bestaan uit twee hoofdaf-
deelingen, de ééne voor opleiding in de bouw
kunde, de andere voor opleiding in de werk
tuigkunde, waaronder ook een afdeeling scheeps-
bouwkunde.
De bouwkundige afdeeling heeft tot doel
naast de vorming van: bouw- en waterbouw
kundige opzichters en teekenaars, patroons,
aannemers en bouwmeesters van de meest
voorkomende bouwwerken, ook de opleiding
van gemeentelijke bouwmeesters in kleine
gemeenten, leeraren ambachtsscholen, enz.
De tweede hoofdafdeeling omvat de scheeps
bouw-, de werktuigkunde en de electrotechniek.
Het onderwijs is daar gericht op ’t vormen van
teekenaar-constructeurs, chefs van machine-
werkplaatsen, hoofden van ondernemingen
waarbij kennis van het machinevak of de
electriciteit gewenscht is, leiders van installa
ties in eenig groot bedrijf, patroons, opzichters
van den arbeid, dito van het stoomwezen, dito
bij spoorwegmaatschappijen, leeraar ambachts
scholen, electrotechnici, enz.
De studie zal voor goede leerlingen den
volgenden tijd in beslag nemen: voor de afd.
bouwkunde één halfjaar voorbereidende cursus
en drie winterhalfjaren M. T. S. totaal 4 halve
jaren. Gedurende de zomermaanden oefenen
de leerlingen zich in de praktijk, en ten einde
het geleerde te onderhouden, bezoeken zij de
avondlessen of ontvangen correspondentie-
onderwijs. Met het laatste wordt het zelfstandig
werken van de leerlingen beoogd.
Voor de afd. werktuigkunde is de duur der
studie: 2 halve jaren voorbereidende cursus
en 3 halve jaren M. T. 8., totaal 5 halve
jaren. Gedurende ’t werkzaam zijn in de prak
tijk buiten de school worden nog afzonderlijke
avondlessen gevolgd.
Sneek, 4 Juni. Door onderhandschen aan
koop is de vereeniging «Openbare Leeszaal”
hier in ’t bezit gekomen van 't prachtig
heerenhuis met tuin aan de Marktstraat, in
eigen gebruik bij mevrouw de wed. notaris
Haagsma.
Sneek, 4 Juni. Een 12-jarig meisje in de
Zomerrakbuurt alhier geraakte gisteravond in
brand, wijl haar kleeren in aanraking kwamen
met een brandend petroleumstel.
In een oogwenk sloegen de vlammen boven
’t kind uit. Gelukkig kwam terstond hulp
opdagen, waardoor ’t vuur spoedig was gedoofd.
Het kind heeft geen ernstige brandwonden
bekomen.
Heerenveen, 3 Juni. Naar men ons mee
deelt, zal dezen zomer van de zijde van den
Bakkersgezellenbond in een der voornaamste
plaatsen onzer provincie eene openluchtmeeting
worden belegd ten gunste van afschaffing
van den nachtarbeid.
Winschoten, 4 Juni. Dagelijks, bijna met
eiken trein, vertrekken arbeiders uit deze
streken naar Friesland. Sedert jaren is het
de gewoonte eenige weken naar Friesland te
gaan werken. Voor oppassende werklieden is
er in korten tijd goed geld te verdienen. Er
zijn hier arbeiders die 30 tot 40 jaar bij
denzelfden greidboer en dezelfde familie in
Friesland komen te maaien of te hooien. Dat
is blijk van goede verstandhouding tusschen
patroon en knecht.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 5 Juni. De bakker Van Hazinga
miste een goeie 14 dagen geleden op eens een
zwaar zilveren melklepel.
Thans heeft onze politie het vermiste voor
werp opgespoord bij een 19-jarigen schippers
knecht, L. B., die ’t blinkende voorwerp van
de tafel had gegapt, terwijl hij om brood in
den winkel kwam.
Sneek, 5 Juni, ’t Bericht in enkele bladen,
dat de vereeniging «Openbare Leeszaal” alhier
onderhands heeft gekocht het trotsche pand
aan de Marktstraat in eigen gebruik bij mevr,
de wed. Haagsma, is voorbarig. Wel is het
Bestuur dier vereeniging bezig dat pand in
heden het beste.
Vestigen we nu onze aandacht
tweede punt: het voorkomen van
van stof.
Een goed onderhoud en een behoorlijke
reiniging zijn eerste vereischten.
Een geregelde schoonmaak van straten (voor
landwegen gaat dat niet best), waarbij de
sproeiwagen de veegmachine voorafgaat, is
een prachtig middel om de stofplaag tegen
te gaan.
Ook het sproeien alleen bindt het stof,
maar, aangezien in den zomer het sproeiwater
snel verdampt, mag de sproeiwagen op zomer-
sche dagen geen rust hebben, wat natuurlijk
nogal duur is.
Er zijn proeven genomen met andere stoffen,
om het stof van wegen en straten vochtig te
houden en alzoo te binden. Er is gebruik
gemaakt van in water oplosbare oliën, als
westrumiet; standolin, antistof, enz., en daar-
Nu de zomer weer in aantocht is, en met
haar de vreemdelingen, maar ook... het stof,
dacht het ons goed, over stof en stofbestrij-
ding eens een kleinigheid in ’t midden te
brengen.
Het toenemende autoverkeer maakt voor
menige plaats, welke voor een groot deel
bestaat van het vreemdelingenverkeer, vele
zomerdagen voor vele menschen ongenietbaar
door het stof, dat in dichte wolken hoog
boven de huizen stijgt en hoornen en heesters
met een grijs kleed overdekt.
Wij meenden goed te doen, de aandacht
van gemeentebesturen eens te vestigen op de
stofbestrijding.
De Algem. Nederl. Wielrijdersbond heeft
nuttig werk verricht op het gebied der stof-
bestrijdiug van straten en wegen.
De stofbestrijding van wegen en straten
moet:
1°. het ontstaan van
voorkomen of tegengaan;
het opwaaien van
van het materiaal, dat gebezigd
wordt voor den aanleg van wegen, kan zoo
danig zijn, dat stofvorming tot een minimum
beperkt wordt. Asphalt- of houtbestrating en
plaveiïng met harde klinkers of klinkers, die
zoodanig gelegd moeten worden, dat er niet
te wijde voegen blijven, wordt tegenwoordig
veel aangewend. Op landwegen gaat dit bezwaar
lijk, omdat het te duur is. Op die wegen
maakt men veelvuldig gebruik van steenslag,
dat meer afslijt en dus meer stof geeft. Het
voornaamste middel, om deze steenslagwegen
te verharden, is het teren.
In Frankrijk is men daarmee begonnen.
In de Riviera, waar een groot aantal men
schen als ten onzent moet bestaan van
vreemdelingenbezoek, dreigde het stof de vreem
delingen te verjagen. Daar heeft men zijn
toevlucht genomen tot het teren, en met
schitterend succes. Ook in Duitschland, voor
namelijk in de Rijnprovincies en in de om
geving van Berlijn, waar de wegen het meest
bereden worden door auto’s (want die zijn
stofmakers bij uitnemendheid!) bereikt men
zeer goede resultaten met het teren.
De kosten, die gemaakt moeten worden,
mogen niet te groot gewicht in de schaal
leggen, want het onderhoud van geteerde
wegen is belangrijk lager dan van andere.
Op het tweede internationale wegen-congres
te Brussel kon men vernemen, dat geteerde
wegen per jaar en per vierk. Meter 6 cents
minder aan onderhoud kosten.
En dr. Guillelmetti, de Franscbe wegen
specialiteit, vertelde op genoemd congres, dat
het onderhoud en reinigen der wegen in het
Bosch van Boulogne te Parijs met 25 pCt.
was gedaald, sinds die wegen geteerd waren.
Men bedenke echter, dat geteerde wegen
wel een druk verkeer van lichtere rijtuigen
verdragen, maar niet van zwaar beladen vracht
wagens.
De ondervinding heeft geleerd, hoe dat
teren moet geschieden. Vóór en tijdens de
bewerking moet het droog weer zijn. Er zijn
toestellen vervaardigd, waarmee de teer snel
en gelijkmatig wordt gesproeid, wat een eerste
vereischte is.
Om te bewerken, dat de teer ook een
weinig doordringt in den weg, heeft het ver
spreiden plaats onder verhoogden druk wat
genoemde toestellen zelf bewerken. Er zijn
nog andere middelen, als afvalproducten van
de papierfabricage, doch de teer voldeed tot